L
w
Heeft de patiënt recht op
het beste geneesmiddel?
Duidelijke bijsluiter
is van groot belang
Geneesmiddelen in
ons land
Nederlanders zijn
geen 'slikkers'
ZONDAG 12 MEI
HOEFT
NIEMAND MET
LEGE HANDEN
TE STAAN
Lange Viele 14
Middelburg
01180-25075
Bewaren van geneesmiddelen:
kwestie van gezond verstand
Goede mogelijkheden voor
enthousiaste groepsbegeleid(st)ers
DE FAAM DE VLISSINGER 4^ uieMLJL
4*0 ETS
Balans van werking
en bijwerking
Birkenstock slippers en sandalen
nu in de nieuwste modekleuren:
sent - mint - pink en viola.
Uw voeten zullen u
dankbaar zijn!
GEVESTIGD
DR. R. UBELS
opvolger van dr. E.W.J. Gunst
Verschil
Huisarts
Misverstand
Woensdag 1 mei 1991
DE FAAM
19
MOEDERDAG
Orchidee
VIJVERVREUGD
is een centrum voor geestelijk gehandicaptenzorg in Middelburg. In totaal verblijven er 360
bewoners en werken er 425 medewerkers. In de zorgvisie van Vijvervreugd staan de
wensen van de bewoners centraal. Zelfstandigheid, mondigheid en integratie zijn belang
rijke elementen ven deze visie.
De Stichting Verpleeg- en
Rusthuizen Zeeland (SVRZ)
beheert in de provincie
Zeeland twaalf instellingen in
diverse sectoren van de
gezondheidszorg.
Teamwerk, functiegericht
handelen en zorg-op-maat
zijn kernbegrippen in de zorg
voor de ongeveer 1450
bewoners/patiénten. In totaal
werken er ruim 2200 mensen.
~l
STICHTING
VERPLEEG- EN
RUSTHUIZEN
ZEELAND
Wij hebben plaats voor groepsbege-
leid(st)ers die op oproepbasis insprin
gen bij ongeplande onderbezetting.
Mensen die bij voorkeur op Walcheren
wonen. Daarnaast zoeken wij een
groepsbegeleid(st)er voor tijdelijke
vervanging van een langdurig zieke
collega.
Uw taken
U begeleidt en verzorgt groepen
bewoners, en maakt verslagen.
Daarnaast heeft u contacten met
verschillende disciplines en bent u
aanspreekpunt voor de ouders of
verzorgers van de bewoners.
Wat wij vragen en bieden
U beschikt over het diploma Z-. A- of
B-verpleegkunde, dan wel HBO-V.
Maar ook als u de opleiding ZV of
MDGO-AW/VP of een vergelijkbare
opleiding heeft afgerond bent u wel
kom. Ervaring met de zorg voor geeste
lijk gehandicapten is dan gewenst.
Het salaris is afhankelijk van opleiding,
leeftijd en ervaring.
Belangstelling?
Voorvragen kunt u bellen met
mevrouw J. van der Meer, waar
nemend hoofd verzorgingsdienst,
telefoon 01180-25751.
Uw schriftelijke sollicitatie kunt u
binnen zeven dagen richten aan de
afdeling Personeelszaken van de
Stichting Verpleeg- en Rusthuizen
Zeeland, Postbus 100,
4330 AC Middelburg, onder vermel
ding van vacaturenummer VV012.
Xxoenma*
- r'y
Erkend van Bommel
schoenhersteller
Scheldestraat 18, Vlissingen, 01184-13202
Kromme Weele 27, Middelburg, 01180-14772
ais huisarts te Serooskerke vanaf 1 mei '91
NIEUW PRAKTIJKADRES:
Vroonstraat 11 (kruisgebouw)
4353 AD Serooskerke
tel.: 01189 - 1212
Afspraak voor spreekuur: 08.00 tot 09.30 uur en 16.00
uur tot 17.00 uur.
Voor huisbezoek: 08.00 uur tot 09.30 uur.
Afhaaltijden apotheek: 16.00 - 17.00 uur
Op 1 juli van dit jaar wil staatssecretaris Simons het Geneesmiddelen vergoedings Systeem invoeren.
Het is erop gericht de groei van de uitgaven voor geneesmiddelen in Nederland af te remmen, veel
Nederlanders zullen er in de praktijk mee te maken krijgen, omdat niet alle geneesmiddelen straks
zonder bijbetaling verkrijgbaar zijn.
De overheid bepaalt voor allerlei groe
pen geneesmiddelen een maximale ver
goeding. Als een produkt duurder is en
men wil (of moet) het toch gebruiken,
dan moet men het verschil uit eigen zak
bijpassen. En daarom is het belangrijk dat
patiënten precies weten wat hun rech
ten zijn.
Volgens de overheid zal bijbetalen bijna
nooit nodig zijn omdat voor de "dure"
geneesmiddelen alternatieven zijn. Het
is de vraag of dat voor iedere individuele
Nederlander opgaat, veel patiënten
verenigingen hebben daar grote zorgen
over. Bovendien vindt de overheid dat u
in een aantal gevallen moet bijbetalen
voor gebruiksgemak: bijzondere toedie
ningsvormen zoais pleisters en middelen
met een vertraagde werking. Deze mid
delen zijn in een aantal gevallen iets
duurder en de overheid wil dat verschil
alleen vergoeden als zo n geneesmiddel
echt duidelijk beter is dan het standaard
middel. Als een speciale toedienings
vorm u alleen helpt bij het afmaken van
een kuur, of wanneer het gebruik aange
namer is, dan moet u een eventueel
prijsverschil zelf betalen. De overheid
vindt dat de eigen verantwoordelijkheid
van de patiënt.
voorop staat dat de huisarts of specialist
beslist welk geneesmiddel moet worden
gebruikt. De dokter onderzoekt de
patiënt en weet dus wat er aan de hand
is. Als het nieuwe vergoedingssysteem in
werking is getreden, kan het voorkomen
dat de dokter een ander geneesmiddel
voorschrijft dan men gewend is.
vanzelfsprekend is het belangrijk dat u
daarvan meteen op de hoogte wordt
gesteld. Anders merkt u pas bij de
apotheek dat men niet het geneesmid
del heeft gekregen dat men gewend
was.
De dokter kan als het goed is uitleggen
waarom hij een andere keuze heeft
gemaakt. En de dokter kan u ook vertel
len wat het eventueel aan bijbetaling zou
kosten, als men het vertrouwde middel
wilt blijven gebruiken. Dat gaat vaak om
een klein bedrag, een paar gulden.
Er kan een probleem ontstaan wanneer
de dokter een bepaald geneesmiddel op
het recept heeft gezet zonder zich te
realiseren dat men daarvoor moet bijbe
talen. Mogelijk merkt de apotheker dat
wel; de computer in de apotheek
waarschuwt daar meestal voor. Maar de
apotheker mag niet op eigen gezag een
ander geneesmiddel meegeven dan op
het recept stond vermeld. De rechtbank
in Leeuwarden bepaalde onlangs dat in
zulke gevallen de arts toestemming
moet geven en de patiënt duidelijk moet
worden geïnformeerd.
Als de dokter er zelf niet over begint
kunt u Peter meteen vragen of u het ge
bruikelijke middel voorgeschreven hebt
gekregen. De meeste recepten zijn niet
gemakkelijk leesbaar en ais er bij de
apotheek nog iets moet veranderen is
dat veel ingewikkelder. Uitgangspunt is:
u dient precies te krijgen wat de dokter
op het recept heeft gezet. Als daarvan
wordt afgeweken, dan moeten u en uw
arts het daarmee eens zijn.
in de meeste gevallen worden geneesmiddelen voor een heel speci
fiek geval en voor een bepaalde duur voorgeschreven. Als alles goed
is zouden er dus geen geneesmiddelen over hoeven te blijven.
in de praktijk gaat het vaak anders. Soms
stoppen mensen, eerder dan de arts
bedoeld had, met het innemen van hun
geneesmiddel, verstandig is dat niet.
Soms blijkt dat een patiënt niet goed
reageert op een voorgeschreven middel
en dat er iets anders moet worden
gebruikt. Maar dan heeft hij het verkeer
de middel wel in huis. ook na het over
lijden van oudere mensen blijkt vaak dat
er nog een flinke voorraad geneesmid
delen in huis is.
Medicijnen die zijn overgebleven kunnen
het beste naar de apotheek worden
teruggebracht. Het is echt onverstandig
om ze te bewaren en weer te gebruiken
bij een volgende gelegenheid. En het is
zo mogelijk nog slechter om ze te laten
gebruiken door iemand die dezelfde
kwaal lijkt te hebben.
in een aantal gevallen kunnen genees
middelen wel langer worden bewaard.
Te denken valt aan de pijnstillers en de
andere geneesmiddelen die zonder re
cept bij apotheker of drogist verkrijg
baar zijn. Let dan op de uiterste ge-
Pruiksdatum. Die staat op het etiket of
op de verpakking.
in het algemeen geldt dat geneesmidde
len bij kamertemperatuur kunnen wor
den bewaard. Hang het medicijnkastje
echter nooit in de badkamer. De hoge
vochtigheid daar is slecht voor de
houdbaarheid van geneesmiddelen.
En het is natuurlijk belangrijk dat kleine
kinderen er niet bij kunnen.
veel geneesmiddelen hebben'bijwerkingen.
iedereen kent wel het stickertje op de
verpakking, niet de waarschuwing dat het
medicijn de rijvaardigheid kan beïnvloeden.
Geneesmiddelen worden gebruikt om be
paalde aandoeningen te bestrijden. Ergens
in het lichaam is iets niet in orde en het
geneesmiddel móet dat verhelpen. De stof
die daarvoor moet zorgen doet echter vaak
iets meer dan alleen maar dat ene probleem
oplossen. Het komt voor dat er nog andere,
minder gewenste effecten optreden. Wat
dat betreft zijn mensen heel verschillend.
De éérvmerkt er niets van, de ander heeft er
echt flink last van.
De vraag hoe ernstig een bijwerking is, kan
niet zo makkelijk worden beantwoord. Van
geneesmiddelen die je zonder recept bij de
drogist of apotheker kunt kopen, mag je
verwachten dat ze geen merkbare bijwer
kingen hebben. Maar bij een geneesmiddel
tegen e'en zeer ernstige ziekte ligt dat an
ders. Mensen zijn dan bereid vervelende
bijwerkingen te accepteren, zolang het
middel maar werkt tegen die ernstige aan
doening.
Het is dus altijd de verhouding tussen wer
king en bijwerking.
Voor de overheid is die balans ook doorslag
gevend bij het toelaten van geneesmidde
len tot de Nederlandse markt.
-
De geneesmiddelenindustrie onderzoekt
voortdurend de mogelijkheden om de wer
king van geneesmiddelen verder te verbe
teren en,de bijwerkingen terug te dringen.
En op dat gebied zijn de laatste decennia
ook behoorlijke successen gebo.ekt.
Het is helaas een wijdverbreid misver
stand dat je voor de meeste aan
doeningen tegenwoordig geneesmid
delen hebt. was het maar waar. De
Wereldgezondheidsorganisatie heeft
uitgerekend dat voor zeventig procent
van alle ziektes nog geen afdoende
geneesmiddelen bestaan. De weten
schap slaagt er maar stapje voor stapje
in om alle geheimen van het menselijk
lichaam te ontdekken. En hoe ingewik
kelder het wordt, hoe langer het duurt
en hoe kostbaarder het onderzoek.
in totaal mochten vorig jaar in Neder
land bijna 8.000 geneesmiddelen op de
markt zijn. iets meer dan de helft
daarvan, ruim 4.000 waren in Neder
land gemaakte of officieel in Neder
land geïmporteerde merkgeneesmid
delen.
Daarbij waren dan wel allerlei verschil
lende doseringen en verschillende ma
nieren van toediening meegeteld. Het
zelfde geneesmiddel is vaak te krijgen als
capsule, tablet, zetpil of injectievorm.
Eigenlijk zijn er maar 1.650 werkelijk
verschillende geneesmiddelen, voor de
meeste ziektes kan de arts kiezen uit vier
of vijf medicijnen. Dan zijn er ruim 1800
geneesmiddelen die identiek zijn aan
merkgeneesmiddelen, en die gemaakt
kunnen worden omdat het octrooi van
die merkgeneesmiddelen is verlopen.
De laatste groep (bijna 2000) bestaat uit
parallel-import", merkgeneesmiddelen
die door tussenhandelaren tegen lage
prijzen zijn ingekocht in, bijvoorbeeld,
Spanje of Italië, en die hier worden
doorverkocht aan de apotheken.
Als gebruiker van een geneesmiddel heeft men recht op goede
mondelinge en schriftelijke informatie over het medicijn. Die
informatie krijgt men van de arts, van de apotheker en in de vorm van
een bijsluiter. Sinds enkele jaren worden wettelijk speciale eisen aan
de bijsluiter gesteld. De tekst moet helder en begrijpelijk zijn, in
duidelijke taal. Alles wat de patiënt moet weten over het
geneesmiddel dient in de bijsluiter te staan, want een geneesmiddel
en de informatie erover horen bij elkaar.
Heel vaak kan de apotheker de door de
arts voorgeschreven geneesmiddelen
afleveren in de originele verpakking van
de fabrikant. In al deze verpakkingen zit
een patiëntenbijsluiter. Het komt echter
ook nog veel voor dat de apotheker een
recept klaarmaakt uit een grote verpak
king, en het geneesmiddel meegeeft in
het bekende apothekerspotje of - doos
je. veel apothekers zorgen ervoor dat
ook dan een duidelijke, leesbare bijslui
ter wordt meegeven. Gebeurt dat niet,
dan doet u er goed aan een bijsluiter te
vragen. De apotheker heeft bijna altijd
wel de mogelijkheid een kopie te maken
van een bijsluiter of uit een gemakkelijk
leesbaar boek over geneesmiddelen.
Alleen als de apotheker speciaal voor u
met de hand een geneesmiddel maakt,
dan is er geen informatie op papier
beschikbaar.
Bij de medicijnen die men, zonder re
cept, bij drogist of apotheek koopt, zit
altijd een bijsluiter. De tekst daarvan kunt
u, voordat u besluit een middel te kopen,
Pij veel drogisten lezen op een speciale
informatiezuil.
Nog niet alle bijsluiters voldoen aan de
eis dat ze helder en begrijpelijk zijn. De
producenten van geneesmiddelen
blijven echter werken aan verdere
verbeteringen.
Je hoort regelmatig dat in Nederland zo verschrikkelijk veel ver
schillende geneesmiddelen verkrijgbaar zijn, dat je voor alle aan
doeningen uit zoveel verschillende middelen kunt kiezen, wat
allemaal wel minder zou kunnen. De werkelijke cijfers zijn anders.
Verbruik van geneesmiddelen tegen af-
fabrieksprijs per hoofd van de bevolking,
exci. levering aan ziekenhuizen, 1989
Percentage diagnose van
huisartsen/specialisten waarbij medicijnen
werden voorgeschreven 119891
wanneer 100 Italianen naar de dokter gaan, komen er 96 met een
recept voor een geneesmiddel naar buiten. Een enorm percentage,
dat overigens vrij dicht benaderd wordt door België, waar 91 van de
100 consulten bij de dokter leiden tot een recept.
Deze cijfers zijn scherp in tegenstelling
met de situatie in Nederland. Bij ons is
het percentage diagnoses dat tot het
voorschrijven van een geneesmiddel
leidt slechts 54. Nederlandse artsen èn
Nederlandse patiënten zijn voorzichtig,
terughoudend, in veel gevallen is de
patiënt al voor een belangrijk deel
gerustgesteld als hij/zij van de dokter
heeft gehoord wat hem /haar nu precies
mankeert, en of hij/zij zich daarover
zorgen zou moeten maken.
Er is in Europa geen land dat nóg terug
houdender met geneesmiddelen om
springt. Door die voorzichtigheid vallen
de totale uitgaven voor geneesmiddelen
in vergelijking met andere landen best
mee. Per hoofd van de bevolking geven
we In Nederland zo n 200 gulden per jaar
uit aan medicijnen, in België is dat ruim
300 gulden, in Duitsland en Italië 400
gulden en in Frankrijk bijna 450 gulden.
