Omroepbijdrage
Prijzen
verkeersveiligheid
Film
Verkeersles op school
provinciaal
autowrakkenplan ter inzage
MONUMENTAAL BOEK OVER HERBOUW 1940-1948
m
Lezers-aanbieding
DE WEDEROPBOUW VAIM MIDDELBURG
1940 - 1948
Luctor
et Emergo
Vorige week woensdag zijn in Middelburg de aanmoedi
gingsprijzen verkeersveiligheid uitgereikt. Zeventien prijswin
naars kregen een cheque in grootte variërend van 7,5
duizend tot vijfhonderd gulden.
Winnaars
Vervolg
provinciale griffie
BON SSSSS
PZC WEEKBLADEN
Adres
DE FAAM - DE VLISSINGER
ABDIJ
Inwoners van Zeeland hoeven in 1989 nog geen extra geld te beta
len voor de regionale omroep. Dat komt doordat de omroep in de
provincie nog niet uitzendt.
In de elf andere provincies van Nederland is de regionale omroep
al in de lucht of gebeurt dat zeer binnenkort. Daarom moet in die
provincies een provinciale opslag worden betaald.
In Zeeland wordt gewerkt aan de
oprichting van een regionale om
roep. De stichting Omroep Zee
land is daarmee bezig.
Voorwaarde voor het bestaan
van een regionale omroep is de
wettelijke verplichting, dat het
programmabeleid wordt gedra
gen door een zo groot mogelijk
deel van de bevolking. Om hier
aan te voldoen is het algemeen
bestuur van de stichting ge
vormd uit vertegenwoordigers
van 29 organisaties, instellingen
en instanties op maatschappe
lijk, cultureel, godsdienstig en
sociaal gebied.
Het is de bedoeling, dat de Om
roep Zeeland in 1990 begint
met de uitzending van program
ma's. Vanaf 1 januari 1990 krij
gen de inwoners van Zeeland
dan ook te maken met verho
ging van hun omroepbijdrage.
Voor bezitters van een radio
komt de provinciale toeslag op
drie gulden per jaar en voor de
bezitters van een televisie op
tien gulden per jaar. Heeft ie
mand radio en televisie dan blijft
het bedrag tien gulden.
Berekend is, dat de regionale
omroep Zeeland jaarlijks 3,5 mil
joen gulden gaat kosten. Aan
provinciale opslag op de om
roepbijdrage wordt rond een mil
joen gulden verwacht. Het rijk
staat garant voor het resterende
deel - 2,5 miljoen gulden.
Wie denkt dat de Zeeuwse wa
penspreuk Luctor et Emergo - ik
worstel en kom boven - te ma
ken heeft met de strijd van Zee
land tegen de zee, komt
bedrogen uit.
De tekst is namelijk afkomstig
van een penning, die de Zeeuw
se staten in 1585 hebben laten
slaan. Aanleiding was de slecht
verlopende strijd tegen Spanje -
in de tachtigjarige oorlog. Aan
de ene kant van de penning
kwam de tekst "Autore Deo, fa-
vente Regina", wat staat voor
"door het gezag van God en de
gunst van de koningin". En aan
de keerzijde werd Luctor et
Emergo ingeslagen. Het is de
bedoeling, dat de tekst van bei
de kanten als een geheel wordt
gelezen: Door het gezag van
God en de koningin worstel ik
en kom ik boven. De koningin is
hier Elisabeth I van Engeland.
Zeeuwse inwoners betalen in
1989 dus nog de gebruikelijke
omroepbijdrage: f 46,— per jaar
voor een radio en f 79,— per
half jaar voor een televisie of zo
wel radio als televisie. In 1990
wordt die bijdrage verhoogd met
drie of tien gulden al naar gelang
het bezit van een radio of een te
levisie. BI
Sinds vorige week woensdag zijn voor de scholen voor basis- en
voortgezet onderwijs leskisten beschikbaar met materiaal voor ver-
keersonderwijs.
Straatwerk is de leskist voor het basisonderwijs. Met behulp van de
inhoud van de kist kunnen kruispunten worden geconstrueerd erf
verkeersborden en -lichten worden geplaatst.
Doorgaand verkeer is de leskist voor het voortgezet onderwijs. Ook
hierin is allerlei materiaal voorhanden om de verkeerslessen te verle
vendigen.
Van Straatwerk zijn acht kisten beschikbaar en van Doorgaand ver
keer vijf.
Zij zijn te leen bij de gemeenschappelijke gezondheidsdienst (GGD)
Zeeland, mevrouw C. Vrij, Dam 39-41, postbus 8044, 4330 EA
Middelburg, telefoon 01180-34085.
De GGD heeft overigens over meer onderwerpen leskisten te leen.
Per kist wordt steeds een thema belicht, zoals de gezondheidszorg,
alcohol- en drugsverslaving, veiligheid in en om het huis, kinderen en
ziekenhuisopname, spel en opvoeding en revalidatie.
De verkeerskisten zijn het idee van de heer A.Th.M. de Milliano uit
Terneuzen. Hij diende het idee in bij het Regionaal orgaan verkeers
veiligheid Zeeland in Middelburg in het kader van de aanmoedi
gingsprijzen verkeersveiligheid. Zijn suggestie werd meteen
overgenomen, waardoor de kisten nu al beschikbaar zijn. Het ROVZ
zorgt ervoor, dat het lesmateriaal steeds wordt aangevuld en ver
nieuwd.
Woensdag 21 december 1988
-
IEUWS
De aanmoedigingsprijzen ver
keersveiligheid zijn ingesteld
door het ministerie van verkeer
en waterstaat. Zij vormen onder
deel van de actie - 25%: het te
rugdringen van het aantal
verkeersslachtoffers met een
kwart. Het peiljaar is 1985 en in
2000 moet het doel bereikt zijn.
Prijzen zijn te winnen in de cate
gorieën overheid, bedrijven, be
langengroepen en personen.
Bij het Regionaal Orgaan Ver
keersveiligheid Zeeland (ROVZ)
kwamen 82 inzendingen binnen
met in totaal 170 ideeën. Vanuit
overheidsinstanties kwamen 15
ideeën. Bij de bedrijven bleek
men niet zo creatief, want van
uit die sector was er maar één
inzending. Tien belangengroe
pen zonden hun idee in en parti
culieren vormden de grootste
categorie: 56. De meeste aan
meldingen (40%) kwamen uit
Zeeuwsch-Vlaanderen.
In de categorie overheid werden
zes prijzen uitgereikt. De ver-
keersgroep Zeeland van de
rijkspolitie in Middelburg kreeg
vier duizend gulden voor de or
ganisatie van voorlichtingsbij
eenkomsten over landbouwver-
keer. De gemeente Vlissingen
kreeg hetzelfde bedrag voor het
maken van een verkeersveilig-
heidsplan en de rijkspolitie,
groep West-Zeeuwsch-Vlaande-
ren voor een heel pakket aan ac
tiviteiten, waaronder het bevor
deren van de verkeersveiligheid
bij toeristische oriëntatieritten.
Vier duizend gulden was er ver
der voor de gemeente Borsele en
voor de groep Midden-
Zeeuwsch-Vlaanderen van de
rijkspolitie. Borsele kreeg de prijs
voor het - in samenwerking met
de rijkspolitie - maken van een
videoproject schoolfietsroutes in
het basisonderwijs. De rijkspoli
tie in de Kanaalzone kreeg de
prijs voor onder meer een prakti
sche verkeersproef in Sas van
Gent en voor acties bij grens
overschrijdend verkeer.
De werkgroep Alcohol en ver
keer Schouwen-Duiveland ont
ving 7,5 duizend gulden voor de
actie om alcoholgebruik terug
te dringen als nog gereden moet
worden. De actie bestond uit
voorlichting en politie-optreden,
waarbij de politie zowel waar
schuwend als bekeurend
optrad.
Bij de bedrijven werden geen
prijzen toegekend.
In de sector belangengroepen
waren er twee van elk 2,5 dui
zend gulden. De stedelijke scho
lengemeenschap Middelburg
verdiende de prijs met ver
keerslessen aan leerlingen van
zestien en zeventien jaar in het
vorige schooljaar. De bewoners-
groep Gerbrandystraat in Vlis
singen kreeg de prijs voor de
verbetering van de verkeersvei
ligheid in haar straat.
De particuliere prijswinnaars kre
gen ieder vijfhonderd gulden.
De heer J.J. Segboer uit Kapelle
had de suggestie fietsers in
groepsverband te voorzien van
een herkenningsteken. De heer
A.Th.M. de Milliano uit Terneu
zen zag zijn idee nog dezelfde
ochtend uitgewerkt: het uitlenen
van lesmateriaal voor verkeers-
onderwijs op de basisscholen.
Hij kreeg zelfs nog meer, want er
waren ook leskoffers voor de
scholen voor voortgezet on
derwijs.
De heer J. Minnaard uit Hein-
kenszand had via een ingezon
den brief in de krant
automobilisten opgeroepen De
Poel in Zuid-Beveland te mijden,
waardoor de veiligheid van fiet
sers wordt vergroot. Zijn idee
bleek goed voor een prijs. De
heer Minnaard heeft inmiddels
op zijn dagelijkse fietstochten
door De Poel al een kwart min
der auto's gesignaleerd.
Verbetering van de verkeersvei
ligheid op de Deltaweg in Goes
leverde de heer P.H. Prins uit
Goes een aanmoedigingsprijs
op. De heer H.J. Brinkhaus uit
Oost-Souburg lanceerde het
idee van cursussen voor 17- tot
24-jarigen om meer ervaring in
het verkeer op te doen. Oud
inwoner B. Verhagen van Scha-
rendijke heeft een verkeerscircu
latieplan opgesteld voor de
Schouwse gemeente.
Marja de Putter uit Zaamslag
ontwikkelde een idee om klei
van de trekkerbanden te verwij
deren voordat de trekkers van
het land op de weg komen. De
heer T. Kortsmit uit Vlissingen
had de suggestie de constructie
van fietsen zo te veranderen,
dat de veiligheid van de berij
ders wordt vergroot. De heer
M.C. Viergever uit Goes vindt,
dat auto's ook aan de voorkant
een remlicht moeten krijgen, zo
dat andere verkeersdeelnemers,
zoals voetgangers bij het zebra
pad, kunnen zien wat een tege
moetkomende auto gaat doen.
Het ROVZ stuurt de ideeën en
suggesties door aan de instan
ties, die daarmee wat kunnen
doen, zoals de wegbeheerders,
het ministerie van verkeer en
waterstaat en de scholen.
Wie meer informatie wil hebben
over het ROVZ kan terecht bij:
Regionaal orgaan verkeersveilig
heid Zeeland, Het Groene Woud
1, postbus 207, 4330 AE Mid
delburg, telefoon 01180-34585.
De maritieme en industriële acti
viteiten op en rond de Wester-
schelde zijn onderwerp in de film
Zeeland-Voortvarend.
De haven- en industriegebieden
Vlissingen-Oost en de Kanaalzo
ne komen erin aan bod. Getoond
wordt wat er zoal omgaat: aan
voer, doorvoer en distributie.
Duidelijk wordt ook, dat de
Westerscheldehavens niet alleen
van belang zijn voor Zeeland,
maar voor de hele Nederlandse
economie en zelfs nog verder
gaand - het Europese ach
terland.
Het is ook mogelijk aparte films
te bekijken van de havengebie
den. Voor de Kanaalzone is dat
Terneuzen-The specialists en
voor Vlissingen-Oost Flushing-
Holland Open Port.
Zeeland-Voortvarend is te leen
in 16 mm-film en op video. De
film is Nederlandstalig. De apar
te films over de Kanaalzone en
Vlissingen-Oost zijn alleen te
leen op video. Terneuzen-The
specialists is in het Nederlands
en het Engels, Flushing Holland
Open Port alleen in het Engels.
Videobanden zijn er voor de
systemen VHS, Betamax,
VCC-2000 en U-matic.
De films kunnen worden aange
vraagd bij het informatiecen
trum van de provincie. Abdij 9,
postbus 6001, 4330 LA Middel
burg, tel. 01180-31400. m
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg
telefoon 01180-31402
Hoe Middelburg
werd uitgevonden
Als Rijkscommissaris Seyss-lnquart, zaakwaarnemer van de
Duitse bezetter, op 11 juni 1940 het verwoeste Middelburg
bezoekt, huilt hij tranen met tuiten. Krokodilletranen. Want
het zijn brisantbommen van de al even Germaanse Luftwaf
fe die nog geen maand eerder - op 17 mei - het centrum van
één van de fraaiste steden van Nederland in een puinhoop
hebben veranderd. Achttien openbare gebouwen, waaron
der het magnifieke stadhuis en de abdij, en 573 andere pan
den worden vrijwel met de grond gelijk gemaakt. Dat het
aantal slachtoffers beperkt blijft tot 22 is te danken aan snel
ingrijpen van burgemeester dr. J. van Walré de Bordes, die
op de ochtend van het bombardement vrouwen en kinderen
met klem aanraadt om de stad te verlaten.
De 'Reichskommissar' blijkt on
der de indruk en be/weert dat
Middelburg zal herrijzen. Ster
ker nog: moet uitgroeien tot een
'Brennpunkt des Reichsgedan-
kes', een monument van
nationaal-socialistische cultuur
politiek.
Dat het daar - tot opluchting van
velen - nooit van is gekomen,
dankt de Zeeuwse hoofdstad
aan een handvol goede Neder
landers, die aanvankelijk haasje-
over speelden met de niet altijd
even waterdichte regels van de
bezettingsmacht en het ontbre
ken van deugdelijke democra
tisch structuren. Middelburg
werd inderdaad herbouwd.
Maar dan in de rustige sfeer van
de Delftse School en met be
houd van een streekeigen archi
tectuur, steunend op traditie en
kleinschaligheid en met hoog
stens wat concessies aan het
moderne verkeer.
In het schitterend uitgevoerde
boek 'Architectuur en stede-
bouw in oorlogstijd, de weder
opbouw van Middelburg 1940 -
1948' onder redactie van Koos
Bosma - een uitgave van De Hef
in Rotterdam en Fanoy Boeken
in Middelburg - wordt daarover
vanuit een breed perspectief ge
schreven. En hoewel het mis
schien wat zwaar klinkt, kan de
ze architectuurgeschiedenis
best worden beschouwd als een
leesbaar geschreven verant
woording, 40 jaar na datum en
aan de vooravond van de ambi
tieuze bouwplannen voor de
Maïsbaai, waarmee het laatste
open terrein binnen de oude
kern wordt gedicht.
Gedeputeerde Staten van Zeeland maken bekend dat vanaf 22 december 1988 het provin
ciale plan inzake de verwijdering van autowrakken (autowrakkenplan) voor een ieder ter
inzage ligt.
Het autowrakkenplan is vastgesteld door Provinciale Staten op 30 oktober 1987 en goedge
keurd bij Koninklijk Besluit van 23 juni 1988, no. 24. Het plan bevat de hoofdlijnen van het
beleid inzake de verwijdering van autowrakken in de provincie Zeeland en geldt tot 30 ok
tober 1992.
Het plan ligt ter inzage bij:
- de gemeenten in Zeeland;
- het bureau Voorlichting van de provincie Zeeland, Abdij 9 te Middelburg.
Het plan is tegen betaling van f 10,— verkrijgbaar bij het bureau Voorlichting van de pro
vincie Zeeland (telefoon: 01180-31400).
Middelburg, 21 december 1988.
sint pieterstraat 42, postbus 6001, 4330 la middelburg, tel. 01180-31011
Het Middelburgse stadhuis
op 1 7 juni 1940.
w v D o r n i M o
Woningen in de wijk 't Zand met geverfde gevels.
Middelburg als 'bedachte' histo
rische stad: het thema kwam
eerder dit jaar uitgebreid in beeld
op een symposion en een ten
toonstelling, waaraan werd
meegewerkt door deskundigen,
die ook tekenden voor het royaal
geïllustreerde boek. Dat de vie
ring landelijk aandacht trok - en
niet alleen van architecten -
vormt een aanwijzing voor het
uitzonderlijke karakter van de
Middelburgse renaissance. In
steden als Nijmegen en Arnhem
Ir. P Verhagen, de grote
man van de wederopbouw
van Middelburg
-niet minder oorlogsslachtoffer
dan de Zeeuwse hoofdstad -
zouden uiteindelijk de in ere her
stelde gemeenteraden en het
economisch belang het karakter
van de nieuwbouw bepalen, in
Middelburg kwamen de grote lij
nen in de oorlog - en met alle be
perkingen vandien - tot stand en
ging het meer om het reconstru
eren van wat toen werd gezien
als een 'Middelburgse sfeer' dan
om royale avenues voor een
winkelend publiek. Het streekei
gen bouwen was voor topmen
sen uit die tijd, zoals de alge
meen gemachtigde voor de we
deropbouw en de bouwnijver
heid ir. J.A. Ringers en ir. P. Ver
hagen, die met ijzeren hand de
ideeën van ir. J. de Ranitz zou
uitvoeren - bovendien een daad
van verzet, doordat er typisch
Nederlandse verworvenheden
mee werden benadrukt.
Bosma en andere auteurs, zoals
E.R.M. Taverne en K. Ver
schoor, verhelen niet dat die be
zadigde aanpak inzet werd van
een felle richtingenstrijd tussen
de avantgarne van het Nieuwe
Schets doorkijk op de Grote Markt vanuit de Pottenmarkt
uit 1942.
Bouwen en de architecten rond
de Delftse School, al doen ze
ook een - geslaagde - poging om
de meningen en uitgangspunten
te nuanceren. Of, zoals de tekst
op de omslag het kernachtig
omschrijft: "Als in dit boek een
ding duidelijk wordt, dan is het
wel dat de na-oorlogse beoorde
ling van het gedrag van betrok
ken Nederlanders in termen van
'goed' en 'fout' met de grootste
voorzichtigheid moet worden
bekeken. Ook de na-oorlogse vi
sie op het traditionalisme in de
architectuur, de 'Delftse School'
als tegenhanger van het 'Nieu
we Bouwen' geldt niet voor de
periode van de bezetting. Als
nationaal produkt genoot het
streekeigen bouwen grote popu
lariteit als profilering tegenover
de vreemde mogenheid".
Architectuur en stedebouw in oorlogstijd
Uitgegeven door Fanoy boeken
Bij inlevering van deze bon krijgt u maar liefst f 7,— korting op het boek 'Architectuur
en stedebouw in oorlogstijd'. Normaal kost deze prachtige en voor iedereen begrijpelijke
uitgave 39,90, na 1 januari zelfs f 45,—.
Wie dit boek dus nu koopt, betaalt slechts f 32,50
Deze bon kan bij elke Zeeuwse boekwinkel worden ingeleverd.
Naam
Woonplaats
