PI ETER-JAN MAARTENSE 50 JAAR IN HET VAK
25 beste worden
tentoongesteld
'Wij konden niet
achter blijven'
i/otfuk&H
VAV
AUTO abc
Zoons volgen vaders
op bij Den Herder bv.
BOVAG
Zeulen en beulen tot je er bij neervalt. Dag in dag uit te voet of op de fiets de
steden en dorpen van Walcheren, Beveland en Zeeuws-Vlaanderen afstropen,
op zoek naar kleren om te stomen of te verven. Veertig jaar lang trotseerde
Pieter-Jan Maartense (76) uit Middelburg regen en wind en werkte hij als col
porteur voor een stomerij. Toen hij de pensioengerechtigde leeftijd bereikte
vond hij het welletjes. Hij zei zijn klanten vaarwel, pakte een stoel, en ging rustig
in zijn winkeltje op werk zitten wachten. En dat doet hij nu nog. Als sport.
Oorlogsjaren
Vrijheid
Armoede
Sport
LA BONNE FLEUR VERNIEUWD
~~~Tï BETALEN! ÖF GRATIS ACCESSOIRES
•TOTMAX1 fWM^^HSoVOORV.lb'wwf7-500''1 f ,2,500.-)
ANWB-GEKEURODUSZtow.aai 1984)fWAARDUbii»a.*°oP
sssssf
VOLLE T ANK
HUIDI«,^TTQ°F BI) AFLEVERING
vrijdag koopavond
Herstel van alle autoschade
Moderne autospuiterij en
plaatwerkerij
Herstel roestschade
Taxatie en schadebemiddeling
GASTEL AUTOSCHADE
BOVAG GARAGE ALEXANDER
Motorcraft
Autobedrijf Joosse
Garage
Joh. MURRE
TISSINK BANDEN BV
DE FAAM - DE VLISSINGER
Woensdag 24 februari 1988
'Ik ga door tot ik erbij neerval'
Zijn winkeltje in de Lange
Noordstraat doet ouderwets
gezellig aan. Aan de rekken
hangen de gereinigde kleren
te wachten tot hun eigenaar
komt opdagen. Maartense
pookt zijn kacheltje nog eens
op en laat zijn gedachten te
rug gaan tot ver voor de
Tweede Wereldoorlog. Er is
heel wat fantasie voor nodig
om de hardheid van het toen
malige bestaan, waarin hij
zijn kostje bij elkaar begon te
scharrelen, te begrijpen.
We schrijven 1926. Pieter-Jan,
veertien jaar oud en net zijn korte
broek ontgroeid, zegt de school
voorgoed vaarwel en treedt in
dienst van de Raad van Arbeid in
Goes. Het is een misser van je
welste, want hij blijkt geen
'bankzitter' te zijn. Als Pieter-Jan
de kriebel in zijn kont niet langer
kan verdragen, besluit hij het ha-
zepad te kiezen richting Veere
om bij een bakker de edele kunst
van het brood bakken te leren.
Hier blijft hij in dienst tot het mo
ment dat een hardnekkig exceem
hem te pakken neemt. Pieter-Jan
is er niet rauwig om, want zijn
ware roeping is hem inmiddels
duidelijk geworden.
ren te leuren, waarbij het niet zel
den voorkomt dat hij na dertig ki
lometer lopen per dag met vrij
wel lege handen thuis komt.
Als Pieter-Jan 24 jaar oud wordt,
besluit hij zijn heil in de textiel te
zoeken. Maar ook dat wordt een
fiasco. "De crisistijd was inmid
dels aangebroken", vertelt Maar
tense verder. "De mensen had
den domweg geen geld om iets
te kopen. Textiel, tapijten, het
was allemaal te duur. Ik kon mijn
geluk niet op toen ik bij Stomerij
Palthe uit Middelburg op
provisie-basis als colporteur in
dienst kon treden. Samen met
mijn ambulante textielhandel luk
te het mij toen voor het eerst om
een leuke boterham te ver
dienen".
Pieter-Jan, inmiddels getrouwd
en vader van een flinke baby,
stippelt in deze tijd (1938) de
route uit die hij tot aan zijn pen
sioen, in 1977, ontelbare keren
zal gaan. "Ik weet het nog
goed", zegt hij lachend. "De eer
ste dag haalde ik maar één de
kentje op om te wassen. De
meeste mensen wisten niet eens
wat stomen was. Na die dag luk
te het mij om steeds meer klan
ten te krijgen, ook omdat ik mijn
route van Walcheren, naar Beve
land en Zeeuwsch-Vlaanderen
uitbreidde".
Na vijf jaar heeft Maartense zijn
zaakjes aardig voor elkaar, en
kan moeder de vrouw meer dan
tevreden zijn met het loon waar
mee haar man iedere dag 's
avonds weer thuis komt. Welis
waar heeft hij soms verdraaid
dikke benen van al die tientallen
kilometers beulen, maar daar
staat tegenover dat hij de' mon
den van zijn kindjes goed kan
voeden.
De heer en mevrouw Maartense in hun winkeltje aan de Lange Noordstraat.
"De vrijheid. Die zocht ik", weet
Maartense zeker. "Wat dat be
treft kwam dat exceem goed uit.
Niet meer binnen zijn, maar bui
ten. En geen baas meer boven
me, maar mijn eigen baas zijn.
Dat was mijn ideaal".
De militaire dienst steekt nog wel
een spaak in het wiel. Maar als
ook dat varkentje gewassen is,
kan het avontuur echt beginnen.
Een keiharde tijd breekt aan
waarin Pieter-Jan nauwelijks
droog brood verdient. Dagelijks
zeult hij met een steekkarretje de
dorpen af om met kruidenierswa
re auto van de heer Maartense op Koninginnedag in de jaren
vijftig.
"Maar toen kwamen de mof
fen", zegt hij boos. "Ik werd
voor de keus gesteld: blijven en
dan voor hen werken, of weige
ren en op transport naar Duits
land gesteld worden om déér te
werken". Het wordt zoals voor
veel inwoners van Middelburg
een periode van pompen of ver
zuipen, waarin pas verandering
komt als het Duitse leger capi
tuleert.
Na de oorlog klopt Maartense
aan bij stomerij De Lelie uit Ber
gen op Zoom, waarvoor hij tot
aan zijn pensioen in 1977 blijft
werken. Een gouden tijd breekt
aan, want de meeste mensen
willen de spaarzame kleren die ze
nog hebben een nieuw en fris
kleurtje geven. En daar profiteert
Maartense mooi van. "De men
sen waren blij me weer terug te
zien", zegt hij over deze periode.
"De kleren die ze nog hadden
waren vaak tot op de draad ver
sleten. Geld om andere te kopen
was er niet. Dus lieten ze het
verven".
Maartense gaat van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat op pad
en slaat de grote hoeveelheden
kleren op in zijn opslagplaats aan
de Dam, om het van daaruit met
van Gend Loos naar Bergen op
Zoom te transporteren. Als De
Lelie haar eerste wasophaalau-
to's richting Middelburg stuurt,
komt Maartense op het lumineu
ze idee ook een auto aan te
schaffen. Hij breidt zijn rayon uit
tot ver in Zeeuwsch-Vlaanderen
en koopt zijn winkel in de Lange
Noordstraat. Mevrouw Maarten
se kruipt voortaan achter de
toonbank om de klanten te hel
pen, en Pieter-Jan spaart tijd
noch moeite om zelfs de verst af
gelegen boeren te bezoeken.
Alles verloopt fantastisch tot de
strenge winter van 1 963, waarin
meters hoge sneeuw hem het
werken onmogelijk maakt. Maar
tense is gedwongen om maan
den thuis te zitten wachten op
betere tijden en ziet met lede
ogen aan hoe de beurs van zijn
vrouw met de dag leger wordt.
Het is de pijnlijke keerzijde van de
medaille die hij nooit zal verge
ten. Als hij vijfenzestig jaar wordt
en recht krijgt op een AOW-
uitkering houdt hij het wisselvalli
ge leven van colporteur voor
goed voor gezien.
"En dat was maar goed ook,
want tegenwoordig is er in ons
vak geen droog brood meer te
verdienen", zegt hij nu, elf jaar
na zijn pensioen. "Met name de
jeugd van tegenwoordig koopt
kleren 'op zijn Amerikaans': drie
maanden dragen en dan, weg er
mee! Bovendien is het tegen
woordig allemaal synthetisch
spul wat de mensen dragen. De
echte stoffen, zoals wol, zijde,
katoen en linnen, zijn vrijwel alle
maal verdwenen".
Maar Maartense kan er niet echt
om malen. Zijn winkel blijft open,
dat is zeker, want hij blijft ver
slaafd aan 'die heerlijke geur van
gestoomde kleren'. "Maar niet
langer meer dan twee uur per
dag hoor", zegt hij beslist. "Mijn
linkerpoot is totaal verrot. Dat
komt van al die duizenden kilo
meters die ik te voet en te fiets
heb gesjouwd. Maar ik ga door,
tot ik erbij neer val, want missen
kan ik het werk en de contacten
met de mensen niet!"
WEDSTRIJD VERSCHOORE/DE DRAADONTSPANNER
Niet minder dan zestig foto's
ontving Foto Verschoore in Vlis-
singen voor de wedstrijd die de
zaak samen met de fotoclub De
Draadontspanner op touw had
gezet. Maar de inzenders zullen
nog tot woensdag 9 maart ge
duld moeten hebben. Dan name
lijk wordt in het clubgebouw
(Middenhof in Oost-Souburg) be
kend gemaakt welks foto's door
de jury worden bekroond. Als
opmaat en om het extra span
nend te maken zijn op zaterdag 5
en zondag 6 maart de 25 beste
inzendingen te zien in het club-
Ipkaal
De ingezonden foto's van de
prijswinnaars blijven overigens in
de maanden maart en april te
zien in Middenhof.
De Draadontspanner heeft lering
getrokken uit de wedstrijd. Veel
inzendingen voldeden niet aan de
reglementen. Zo werden talrijke
foto's ingeleverd die te klein van
formaat waren. Om nu aan de
wensen van die mensen tege
moet te komen, wordt om
streeks oktober een expositie ge
houden waar alle soorten foto's
van elk formaat kunnen worden
ingeleverd.
Ko en Ab den Herder zullen na
26 februari de touwtjes in han
den nemen van Herder bv in Mid
delburg. Ze volgen hun respec
tievelijke vaders op: Joh. en Piet
den Herder.
Wie de senioren en scheidende
directeuren trouwens de hand
wil drukken en - zoals op de uit
nodiging luidt - daarbij een hap
en een slok wil nemen kan op
donderdag 25 en vrijdag 26 no
vember terecht in de onderne
ming, dagelijks vanaf 10 uur. Op
beide dagen is 's middags van 1 5
tot 1 6 uur een officieel gedeelte.
De scheidende heren willen geen
geschenk of bloemen. Stort
maar een gift op bankrekening
nummer 68.04.63.305, advise
ren ze. In overleg met de directie
van de Stichting Verpleeg- en
Rusthuizen in Middelburg is een
passende bestemming ge
vonden.
Auto-P opp®
ANN/VB-gekeurd
coupon voor ANW®"C 9)£i
bijgevoegd
Auto P°PPeWcË*iL
Ze wilden het eigenlijk al veel eerder doen maar toen
kwam het niet zo goed uit. Eindelijk is het er dan toch
van gekomen. Willem en Erica van de Port hebben
hun bloemen- en plantenzaak op de hoek van de Bo-
nedijkestraat en de Minister Leliestraat in Vlissingen
vernieuwd. Afgelopen donderdag heropende de zaak.
"We waren dit al eerder van plan maar een paar jaar
geleden was hier een ontzettende leegloop van wo
ningen. Sinds het Fort is herrezen en ook woningen
aan de Bonedijkestraat vernieuwd zijn konden wij niet
langer wachten", vertelt Willem van de Port.
Na een grondige verbouwing die vier weken heeft ge
duurd, is La Bonne Fleur afgelopen donderdag her
opend. De donkere tinten van het interieur zijn veran
derd in veel wit. De toonbank staat niet langer achter
in de winkel in een hoekje gedrukt. Klanten kunnen
voortaan op een wat centralere plaats afrekenen.
Ook de stellages met planten hebben een andere
plaats gekregen. Al met al veranderingen die de zaak
een ruimere opzet geven. En dat terwijl het oppervlak
precies hetzelfde is gebleven.
Ook aan de klanten ging het niet onopgemerkt voorbij
dat de winkel er nu heel anders uitziet. "Ik herkende
het eerst haast niet. Een hele verandering hoor. Het
is er heel wat van opgeknapt", was één van de reac
ties. De openingsdag ging gepaard met vele aanbie
dingen en voor elke klant een gratis plant.
F0CWA
OUDE VEERSEWEG 22
MIDDELBURG
TEL. 01180-27261
HET KENMERK
VOOR VAKWERK
Alexander Gogelweg 18, Vlissingen
Tel. 01184-65262
Voor ren.1 onderhoud aan alle merken auto 's
plaat en overzet plaatwerk
Voor at uw
Ford onderdelen
Gildeweg 20 Vlissingen
Erkend A.P.K. Keuringsstation
Verkoop reparatie -
onderhoud van alle merken.
Breewaterstraat 31 Vlissingen (Centrum)
01184-14203 b.g.g. 10206
MIDDELBURG
Arnestein,
Herculesweg 13
Tel. 01180 27502
VLISSINGEN
Gildeweg 7 (bij Miro
Tel. 01184-15141
