Samen met vakman sleutelen aan sanitair
u
Renovatie badkuip
88
Snelle
klemplug
Slimme voorziening
voor in een hoekje
Verwarmde
vloer in de
badkamer
Toilethoogte nu
zelf te bepalen
Markt voor de installateur unieke manifestatie op Installatie '88 in Jaarbeurs
JsLu
MINDER
LAWAAI
Stopkraantje
in de hoek:
handig
Blauwe engel
23-27/2/1988
irtSTFUifiTlE
Het verbouwen van een badkamer of het verbeteren
van sanitaire voorzieningen, kan aardig in de papie
ren lopen. Dus zoeken we naar oplossingen die ons
minder pijn in dc portemonnee bezorgen, bijvoor
beeld door de klus zelf uit te voeren. Maar het instal
leren van sanitair is een vak dat je niet een, twee, drie
onder de knie hebt. Daar komt niet alleen een dosis
vakmanschap maar ook technische kennis voor kij
ken. Het is niet louter een kwestie van twee rechter
handen hebben. Er is meer.
Eerst rekenen
Dagschool
Airconditioning
toekomstmuziek?
Woensdag 17 februari 1988
DE FAAM - DE VLISSINGER
Van 23 tot en met 27 fe
bruari wordt in de Jaar
beurs in Utrecht Instal
latie 88 gehouden, vak
beurs voor verwarming,
sanitair, klimaatbe
heersing en installatie
materialen. Vakbeurs,
de naam zegt het al, een
beurs voor vakmensen.
De installateur kan om
deze belangrijke beurs
niet heen, zal er beslist
naartoe gaan. Dat bete
kent dat hij u straks al
les kan vertellen over
het nieuws op dit ge
bied.
Enkele van die nieuw
tjes vindt u alvast op de
ze pagina en ook treft u
er nuttige informatie
over sanitair en andere
installatievoorzieningen
in huis aan.
Zelf doen kan voordeliger
zijn, maar als het u aan vol-
53,
i -<
Labette is de naam van dit minibad foto rechts) dat precies past op de plaats van het oude lavet (foto links). Ziet dat er niet heel wat
plezieriger en comfortabeler uit?
doende basiskennis ontbreekt,
kan een dergelijke vrijetijds
besteding erg kostbaar wor
den. Dan is zelf doen vaak een
verkeerde zuinigheid. Wijs
heid is: die klusjes zelf op
knappen die u in de vingers
hebt en de rest aan de vakman
overlaten. De vakman vooral
le mogelijke installatievoorzie
ningen in huis is de installa
teur.
U wilt de douche vervangen
door een ligbad, een tweede
toilet plaatsen, een douche-
bak of een extra wastafel in
stalleren. Zijn uw leidingnet
en waar m wa tervoorzie n i ng
hierop berekend? Hoezo?
Nou, als u de zaak van tevo
ren niet goed uitkient, kan het
gebeuren dat bij het open
draaien van de kraan in de
keuken of op de extra wasta
fel. de druk in de badruimte
wegvalt, u een koude douche
krijgt en er ook niet meer dan
een dun straaltje uit de dou
chekop komt.
Stap eens naar uw installateur
voor u ergens aan begint. Die
kent de materie op zijn
duimpje en kan u helpen dit
soort hinderlijke verschijnse
len te voorkomen. Voorko
men is niet alleen beter dan
genezen maar ook aanmerke
lijke goedkoper.
Iedereen vindt het heel nor
maal dat er voor een nieuwe
cv-installatie berekend wordt
hoe groot tie capaciteit van de
ketel moet zijn en hoe groot
die van de verschillende ra
diatoren. Bij het aanleggen
van sanitair is het zorgvuldig
berekenen van de capaciteit
(de doorsnede) van het lei
dingstelsel even belangrijk.
Bovendien moet de keuze van
de juiste warmwatervoorzie
ning in relatie hiermee wor
den bepaald.
Wie over een keukengeiser
In de sunitairshowroom van de groothandel is Aan het voeteinde van dit royale bad bevindt zich
de keus gigantisch en ontdekt u alle mogelijke een vlak en breed plateau waarop u prettig en veilig
snufjes en slimme oplossingen, zoals deze dou- staat tijdens het douchen. Zo hebt u een badkuip
cheklapwand voor onder het schuine dak. en douchebak in één.
zonder afvoer beschikt, kan
hierop eigenlijk geen douche
maar zeker geen badkraan
aansluiten. Dat kanzo'n klein
geisertje niet trekken. Is er
een geiser met afvoer dan kan
meestal wel een exemplaar
van grotere capaciteit worden
geïnstalleerd voor een com
fortabele warmwatervoorzie
ning. Als u de douche wilt ver-
vangen dooreen ligbad, waar
voor veel meer - warm - wa
ter nodig is. zal meestal niet
alleen een groter warmwater
apparaat nodig zijn, maar zijn
vaak tevens leidingen met een
grotere doorsnee noodzake
lijk. Dat wil zeggen dat u niet
zomaar zonder meer van een
douche op een bad kunt over
gaan. Voor een douche is een
toevoerleiding van 12 mm 0
voldoende. Maar als je op
zo'n smalle leiding later een
bad aansluit, komen de pro
blemen.
Om te beginnen duurt het
heel lang eer de kuip volgelo
pen is. Tegen de tijd dat je
erin wilt stappen, is het water
bovendien al weer behoorlijk
afgekoeld. En bij het leeglo
pen zit je niet alleen met het
feit dat het lang duurt, maai
er kan bovendien onderdruk
ontstaan (het gorgelt in de af
voer) en de syfhpn kan wor
den leeggezogen. Het waters-
lot dat luchtjes uit de afvoer
tegenhoudt, werkt dan niet
meer. Voor een bad moet de
voorkeur worden gegeven
aan een elektrische of gasboi-
ler (vooral vanwege de forse
re warmwaterstraal), maar
welk systeem u dan kiest en
hoe groot de boiler moet zijn,
dat kunt u weer het beste met
dc vakman overleggen.
Zelfs de kleinste ingrepen op
installatiegebied vereisen een
bepaalde basiskennis en die
maakt u zich niet op een ach
ternamiddag eigen. Per slot
heeft de installateur vier jaar
op een dagschool gezeten en
daarna nog minstens vier jaar
avondstudie gevolgd voor hij
zijn papieren opzak had. Mis
schien bent u best een handige
jaren plezier van hebt en geen
extra geld hoeft uit te geven
om fouten achteraf te herstel
len.
Dat we van gasleidingen beter
af kunnen blijven, zult u vast
wel beamen. Maar veel doc-
hct-zelvers geloven dat er bij
het leggen van een leidingnet
niet veel fout kan gaan aïs je
twee rechterhanden hebt. Dat
staat nog te bezien. Als er
verontreinigingen in de lei-
"Tg
o.
Om comfortabel te kunnen douchen en baden moeten leidings
telsel en warmwatervoorziening goed worden berekendanders
valt de druk weg en komt er maar een miezerig straaltje uit de
douche.
loodgieter. Ga daarom eens
overleggen met een vakman
om samen de klus uit te voe
ren. Een goede, erkende in
stallateur zal daarop best in
willen gaan. Per slot bent u
daar allebei bij gebaat.
I lij verkoopt de materialen en
doet een deel van de werk
zaamheden. U bent voordeli
ger uit door de rest zelf te
doen. Maar weet u ervan ver
zekerd dat de installatie ook
aan alle eisen van veiligheid
en comfort voldoet, zodat u er
dingen terechtkomen van bij
voorbeeld soldeervloeistof,
zand, gruis of metaalzaagsel.
kunnen op den duur storingen
ontstaan. Zowel in de geiser
als in alle beweegbare delen
van de vlotterkranen. ther
mostaten en mengkranen.
Een probleem is vooreen leek
ook vaak het afpersen van lei
dingen. het onder druk water
er doorheen persen om te
controleren of alle verbindin
gen 100% waterdicht zijn.
Wilt u dat toch ook maar niet
liever aan de vakman overla
ten? U zou met de installateur
kunnen afspreken dal hij het
Icidingwerk voor zijn reke
ning neemt, terwijl u dan
daarna het sanitair en de kra
nen monteert en het tegel
werk doet.
Maar u begrijpt dat een der
gelijke gezamenlijke klus al
leen maar uitvoerbaar is als u
van tevoren samen een goed
plan hebt gemaakt. Dat is niet
alleen een kwestie van een be
rekening en een tekening ma
ken, weten waar alles moet
komen en hoe. u zult ook nog
sanitair en accessoires moeten
uitzoeken. Best mogelijk dat
die heel speciale douchebak
die u uitzoekt een paar weken
levertijd heeft.
Als u (een deel van) uw sani
tair wilt vernieuwen, begin
dan ruim van tevoren aan zo'n
plan en ga dan eerst eens
rondkijken in een showroom.
Ook daarvoor kunt u uitste
kend bij uw installateur te
recht, vooral als u gesteld
bent op comfort, slimme
voorzieningen en ruime keus.
Die vind je meestal niet bij de
discount maar uitsluitend in
de betere sanitairshowroom.
Misschien heeft uw installa
teur zelf maar een bescheiden
toonkamer. Toch is hij dc
man die u verder kan helpen.
Als u weet dat ligbaden alleen
al in 70 modellen en maten en
in 400 kleuren te koop zijn,
dan begrijpt u dat hij dat ook
niet allemaal in huis kan heb
ben. Maar dat heeft wel de
groothandel, waar de installa
teur zijn sanitair inkoopt.
Daar ontdekt u dat er honder
den verschillende kranen te
koop zijn. dat er baden zijn
met aan het voeteneinde een
praktisch douchevloertje, dat
er een speciale maat bad te
koop is passend op de plaats
van het oude lavet, dat er ui-'
terst slimme douchcglijstan-
gen en massagedouches zijn,
schuif- en klapwanden voor
bad en douche (ook voor on
der een schuin dak). Kortom,
er is veel meer te koop dan u
denkt.
Verspreid over Nederland
zijn ongeveer 75 groothandel-
showrooms waar u ook als
consument van harte welkom
bent om eens rond te kijken.
Meestal loop je daar niet toe
vallig voorbij, want ze zijn
over het algemeen op indus
trieterreinen gevestigd, ge
makkelijk te bereiken en met
veel parkeerruimte. Uw in
stallateur kan u zo een of
meer adressen geven. En trek
er maar een middag voor uit
want er is heel veel te zien.
Als je een badkamer gaat ver
bouwen, is het fijn als het be
slaande ligbad in elk geval ge
handhaafd kan worden. Dat
In flats kun je altijd horen
wanneer de late film op TV
afgelopen is. Dan wordt op
eens overal tegelijk het toilet
doorgetrokken. Dat kan hin
derlijk lawaaiig zijn.
Door een hooggeplaatste
stortbak te vervangen door
een laaghangend reservoir
kan het geluid meestal aan
merkelijk worden geredu
ceerd. Dal hangt ook van liet
type reservoir af. Er is nog
een andere mogelijkheid.
Vlotters zowel als vlotterkra
nen kunnen vervangen wor
den door minder luidruchtige
exemplaren. Uw installateur
kan u daar meer over vertel
len.
vakbeurs voor verwarming,
sanitair, klimaatbeheersing en
installatiematerialen
JAARBEURS
UTRECHT/HOLLAND
scheelt al heel wat op het bud
get. Maar als er stukjes van
het email zijn afgesprongen of
onder de kraan gelige drup-
vlekken zijn ontstaan
Er zijn tegenwoordig badre-
novatiesystemen om declre-
paraties aan beschadigd email
perfect uit te voeren. Sinds
kort is er ook het bad-in-bad-
systeem. In de oude badkuip
wordt een fonkelnieuw acryl-
bad geplaatst. Er hoeft niet te
worden gebroken en ook het
tegelwerk blijft intact.
Als u toch gaat sleutelen aan
het sanitair, denk dan ook
eens over de installatie van een
hoekstopkraantje onder de-
wastafels en het fonteintje. In
Duitsland onder meer zijn zul
ke kraantjes voorschrift,
maar bij ons slechts in speciale
gevallen.
Een hoekstopkraantje is erg
handig. Het heeft het grote
voordeel dat je bij een repara
tie aan de kraan niet de hele
waterleiding behoeft af te
sluiten maar alleen het ge
deelte bij de wastafel. Kan
ook handig zijn bij een drup
pende kraan. Tot u lijd hebt
die te repareren of tot de
loodgieter komt. even die éne
kraan afsluiten.
Er worden jaarlijks liters en
liters water verspild door lek
kende kranen. Er zijn hock-
stopkraantjes te koop die met
een klemkoppeling in de be
staande leiding kunnen wor
den gemonteerd. Een handi
ge doe-het-zelver kan dit klus
je zelf opknappen.
De schroêfloze kletnplug
Voor het vastzetten van ka
bels, snoeren, leidingen en
buizen tegen betonnen en ste
nen wanden is er een snelle,
schroefloze klemplug.
Men behoeft slechts met een 6
mm steenboor een gat te ma
ken en daar de klemplug in te
steken. I lij klemt zichzelf vast
in het boorgat. De plug is van
kunststof en kan dus niet roes
ten.
Het hoekreservoir.
Is er in een badkamer weinig
ruimte dan kan met een slim
me voorziening soms toch nog
een plekje voor een toilet wor
den gevonden. Of erg kleine
toiletruimten kunnen wat
comfortabeler worden inge
richt door gebruik te maken
van een hoekreservoir. Zodat
je niet mei de knieën tegen de
deur zit.
Het hierbij afgebeelde hoek
reservoir is geruisarm en heeft
een waterbesparende spoe-
londerbreking. Bij een twee
de druk op de knop wordt de
waterstroom gestopt. Het re
servoir wordt geleverd com
pleet met montage-onderde-
len en een montagehandlei
ding. Op elke verpakking be
vindt zich een aftekenmal, zo
dat het bepalen van de juiste
plaats uiterst eenvoudig is.
Ook aan airconditioning
wordt op dc beurs Installatie
aandacht besteed. In ons land
blijft airconditioning meestal
nog beperkt tot kantoren en
andere (grote) gebouwen. De
doorsnee Nederlander is al blij
als hij zijn huis in de winter
goed heeft verwarmd. Aan
koeling in warme tijden den
ken we nauwelijks. Die heb
ben we hier toch niet nodig?
Toch moet u dat niet te hard
zeggen. Neem alleen maar
eens de goede isolatie en dub
bele ramen in veel huizen te
genwoordig. Maar als in de
zomer de zon schijnt, schijnt
die door dubbel glas en al
heen en kan de binnentempe-
ratuur behoorlijk oplopen.
Door isolatie en dubbele
beglazing kan de warmte niet
meer weg.
Wie weet, maken onze goed
geïsoleerde huizen ons zo
langzamerhand toch rijp voor
de geneugten van een be
heersbaar binnenklimaat
door middel van airconditio
ning.
Dit is de romantische naam
van een nuchtere cv-ketel, die
niet alleen erg zuinig is maar
ook uiterst milieuvriendelijk.
Doordat de brander op z'n
kop is gezet kunnen schadelij
ke stoffen als stikstofoxyden
geen kans krijgen zich te vor
men.
Een compensatie/klep zorgt
voor een zodanige instelling
van het brandersysteem dat
een hoog rendement wordt
verkregen.
De cv-ketel kan ook de warm
watervoorziening in huis voor
zijn rekening nemen. Dat is
twee vliegen in één klap.
Door zijn compacte, strakke
vormgeving en omdat hij nau
welijks geluid maakt, vormt
hij geen storend element in
het interieur. Hij hoeft niet te
worden weggemoffeld maar
kan rustig in keuken of badka
mer een plaatsje krijgen.
Speciaal voor de badkamer en
andere vrij kleine ruimten is
er een vloerverwariningspak-
ket te koop mét circulatie-
pomp, dat door doe-het-zel-
vers kan worden geïnstal
leerd.
Dit pakket leent zich als
hoofdverwarming voor een
vloeroppervlak tot maximaal
9 m2 en tot 15 m2 als bi j ver
warming. Voor ruim 800.-
hebt u een compleet pakket
met duidelijke handleiding.
Bij de onderdelen onder meer
een thermostatisch ventiel dat
de vloertemperatuur regelt,
zodat dc grond in de badka
mer u niet te heet onder de
(blote) voeten wordt.
Toilet met reservoir in inbouwframe.
Een ander type toilet in frame na de inbouw.
Bij het verbouwen van
de badkamer of het aan
leggen van een nieuwe
(bijvoorbeeld in een niet
gebruikte logeerkamer)
wordt dikwijls een twee
de toilet aangelegd.
Er kan een duobloc
worden gekozen, maar
er zijn tegenwoordig
ook heel speciale voor
zieningen, wandclosets
in een montageframe,
die de mogelijkheid
bieden de toilethoogte -
binnen bepaalde gren
zen - zelf te bepalen.
Voorouderen is een ho
ger toilet meestal veel
gemakkelijker. Nadat
het toilet is geplaatst
kan het inbouwframe
worden afgewerkt met
gipsplaten en tegels.
Let er vooral ook op bij
het aanleggen van een
extra toilet dat de af-
voerleiding voldoende
capaciteit heeft om
leegzuigen van het wa-
terslot en luchtjes te
voorkomen.