Subsidie voor
aankoop Zuidgors
FRANCOIS RYCKHALS,
MIDDELBURGS SCHILDER
A rch iefeprokkels
Museumjaarkaart: nog
meer musea doen mee
vergunning gemeente
middelburg
Woensdag 3 december 1986
STUDIEDAG
VOLWASSENEN
EDUCATIE
IN BE 1U)K 1'
COMMISSIES
Emancipatie
DE FAAM
Elk jaar kunnen Provinciale Staten een aantal projecten op
voeren die in aanmerking komen voor landinrichting. De mi
nister van landbouw en visserij beslist of deze projecten in-,
derdaad in voorbereiding worden genomen.
Voorbereidings
schema
Verkavelen en
inrichten
Nieuwe gebieden
Kust West-
Zeeuwsch-
Vlaanderen
provinciale griffie
FIGUURZAAGMODEL
WATERMOLEN
ABDIJ
Gedeputeerde Staten stellen
Provinciale Staten voor een
subsidie van 50% te verlenen in
de aankoopkosten van de
schorren en slikken van Zuid
gors bij Ellewoutsdijk. De op
pervlakte van dit natuurgebied
is bijna 163 ha. De organisatie
die gaat kopen is de Vereniging
tot Behoud van Natuurmonu
menten in Nederland.
In eerste instantie had de Stich
ting het Zeeuwse Landschap
het gebied willen hebben, voor
al omdat de eigenaar - J.M. Ba
ron van Tuyll van Serooskerken
- om historische redenen alleen
aan deze instellingen wilde ver
kopen. Er zijn echter afspraken
gemaakt over de "invloedssfe
ren" voor de aankoop van na
tuurgebieden in Zeeland. De
Zuidgors ligt in de invloedssfeer
van Natuurmonumenten. De
Provincie wilde niet dat er aan
deze afspraak getornd werd.
Volgens een schatting is met de
verkoop van de Zuidgors een
half miljoen gemoeid. Er is over
een gekomen dat Natuurmonu
menten na afloop van de lopen
de jachtovereenkomst het
jachtrecht krijgt. Dat is in 1 991
Ondertussen zal er alleen nog
maar worden gejaagd op enkele
soorten wild, die landbouw-
schade kunnen veroorzaken.
De Zuidgors wordt beschouwd
als een natuurwetenschappelijk
waardevol gebied, dat onder
deel is van de keten van nog
resterende buitendijkse gron
den in de Westerschelde.
De afdeling volwasseneneduca
tie van de provinciale onder
wijsraad (POR) wil de laatste
ontwikkelingen aan de orde
stellen op een studiedag.
Doel hiervan is het formuleren
van aanbevelingen over te ne
men maatregelen door instan
ties die met volwassenenedu
catie te maken hebben. Deze
bijeenkomst zal plaatsvinden op
donderdag 11 december in "De
Prins van Oranje" in Goes, van
10.00 tot 16.00 uur.
Een vijftal vertegenwoordigers
De voorzitter van het college
van gedeputeerde staten, dat is
.de commissaris van de konin
gin, houdt op dinsdag 9 decem
ber, 10.00 uur, zitting in het
provinciehuis. Aan de orde is
een bezwaarschrift van een
Vlissinger tegen de weigering
van bijstand op grond van art.
45 van de Algemene Bijstands
wet (spoedshalve bijstand). De
ze openbare zitting wordt ge
houden in het provinciehuis,
Sint Pieterstraat 42 in Mid
delburg.
De leden van de provinciale
emancipatiecommissie zullen
zich in een vergadering op vrij
dag 12 december 14.00 uur,
buigen over de resultaten van
een emancipatieonderzoek dat
is gehouden onder het provinci
aal personeel. Verder zullen de
subsidieverzoeken eerste ronde
1987 behandeld worden.
De vergadering is openbaar en
zal worden gehouden in het pro
vinciehuis, Sint Pieterstraat 42
in Middelburg.
van de provincie en het rijk zal
inleidingen houden over het be
leid dat op het gebied van de
volwasseneneducatie gevoerd
wordt, 's Middags zal er in groe
pen gediscussieerd worden. De
bijeenkomst, die voor iedereen
toegankelijk is, zal afgesloten
worden met een forumdiscus
sie.
De mogelijkheid van kinderop
vang is aanwezig, wanneer u
hiervan gebruik wilt maken kunt
u dat doorgeven aan mevr. M.
Ham van de provinciale onder
wijsraad.
(telefoon: 01180-31424).
IEUWS
Voorbereiding
landinrichting
Gedeputeerde Staten hebben
een ontwerp van een staten-
voorstel gepubliceerd waarop
de projecten voor 1987 worden
opgevoerd. Na ingewonnen ad
vies zullen GS het voorstel defi
nitief vaststellen, waarna de
staten er volgend jaar, 6 februa
ri over beslissen.
Officieel gaat het om de plaat
sing op het "Voorbereidings
schema landinrichting". Dit is
een lijst van landinrichtingspro
jecten die elk jaar wordt aange
vuld. Nieuwe projecten voor
Zeeland zouden moeten wor
den; Aardenburg, Sint-
Annaland en Axelse Sassing.
Voordat een project op de offi
ciële lijst komt, dient er een flin
ke procedure te worden afge
wikkeld. Op zichzelf is dat niet
verwonderlijk, want het kan
gaan om de vraag of een gebied
van enkele duizenden hectarén
wel of niet "op de schop gaat".
Belangrijk is de "zienswijze"
van de Centrale Landinrich
tingscommissie (CLC), een or
ganisatie die in Utrecht zetelt.
Blijkt uit deze zienswijze dat er
gens een landinrichting nodig
is, dan gaan Gedeputeerde Sta
ten werken aan de voorberei
ding. Dat betekent o.a. overleg
voeren met landbouworganisa
ties, waterschappen, milieuor-
Landinrlchtlng 1987
C\\1 reeds op schema
kV>3 voorstel 1987
É==j zienswijze vastgesteld
int Philipsland
Aardenburg
Sluis Óöstburg
ganisaties, gemeenten, rijks
diensten op gebied van land
bouw, landinrichting etc.etc.
Uiteindelijk stellen de Provincia
le Staten een eindvoorstel op,
waarna de minister -geadvi
seerd door de al genoemde CLC
-beslist. Nu is het niet zo dat al
le gebieden waarover de CLC
een 'positieve zienswijze' heeft
zonder meer kunnen worden
opgevoerd. Het gaat er vooral
om een volgorde van belangrijk
heid aan te geven. Met de uit
voering is namelijk nogal wat
(rijks)geld gemoeid.... De gehe
le procedure stoelt overigens op
de Landinrichtingswet, een vrij
jonge wet. Vorig jaar is voor het
eerst een voorbereidingssche
ma landinrichting opgesteld.
De Landinrichtingswet kent
twee manieren om een gebied
aan te pakken: herinrichting en
ruilverkaveling. Voor herinrich
ting komen in aanmerking ge
bieden, die niet alleen voor de
landbouw zijn bestemd, maar
die ook zeer belangrijk zijn als
natuurgebied, recreatiegebied,
stedelijk gebied etc. Bij ruilver
kaveling gaat het hoofdzakelijk
om landbouwgebieden.
Is eenmaal een gebied op het
schema geplaatst dan begint de
verdere procedure. Naar gelang
het beoogde doel, kan deze in
"zwaarte" verschillen.
Zo is er bijvoorbeeld sprake van
een vereenvoudigde procedure
als er meteen een plan op tafel
wordt gelegd en de "program
mafase" wordt overgeslagen.
Ook kan er een "administratie
ve" ruilverkaveling worden ge
pleegd. Meestal gaat het hierbij
meer om naar verhouding kleine
aanpassingen.
Op het kaartje bij dit artikel kunt
u zien dat de gebieden Walche
ren, Sluis/Oostburg, Bres-
kens/Zuidzande, Sint-Philips-
land en Schoondijke al op het
voorbereidinggssschema staan.
Afgezien van Walcheren gaat
het om administratieve ruilver
kavelingen.
Walcheren is opgevoerd als ruil
verkaveling, met een oppervlak
te van 14.500 ha. De publicatie
van het voorontwerp van het
plan wordt verwacht in 1988.
Een nieuw opgevoerde ruilver
kaveling is het gebied Aarden
burg, met een oppervlakte van
6.200 ha. Een eerste poging om
dit project in 1986 te plaatsen
is niet gelukt.
Volgens de zienswijze van de
CLC kan een ruilverkaveling een
belangrijke bijdrage leveren aan
de verbetering van de inrichting
van het gebied, zowel ten
dienste van de landbouw als an
dere belangen. Op dit moment
geldt nog het streekplan West
Zeeuwsch-Vlaanderen uit
1969. In 1988 zal naar ver
wachting het streekplan Zee
land worden vastgesteld. De
belangrijkste aanduidingen van
het gebied zijn: "landbouw" en
"wonen". Er zal worden
gestreefd naar het behoud van
een aantrekkelijk landschap en
de natuur, terwijl aan de land
bouw zo weinig mogelijk belem
meringen zullen worden op
gelegd.
In het gebied bij Sint-Annaland
(3.000 ha) zou een administra
tieve ruilverkaveling moeten
plaatsvinden, ter verbetering
van de situatie voor de land
bouw. Het gaat vooral om het
scheppen van voorwaarden
voor een zoetwater-distributie
systeem.
Tenslotte wordt voor het ge
bied Axelse Sassing (2.730 ha)
ook een administratieve ruilver
kaveling voorzien, eveneens ter
verbetering van de situatie van
de landbouw. De structuur van
het gebied is aangetast door de
aanleg van de noord-zuid lopen
de Tractaatweg.
Gezien de noodzaak tot land
bouwkundige verbeteringen,
samen met de recreatieve ont
wikkelingen en de dijkverzwa
ring zou ook de kust van West-
Zeeuwsch-Vlaanderen op het
voorbereidingsschema moeten
worden geplaatst. GS menen
echter dat dit weinig kans van
slagen zou hebben, gezien de
projecten die al zijn opgevoerd.
Wel is het de bedoeling dat dit
gebied zal worden aangemeld
voor 1988.
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42.
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180 31392
of 31402
DOOR PETER SUNKE
'Archiefsprokkels' is een
rubriek die in principe we
kelijks verschijnt. Voor de
inhoud tekenen per keer
de gemeentearchivarissen
Christ Peters (Vlissingen)
of Peter Sijnke (Middel
burg).
Eindredactie Ad Hanne-
"Toen nam zich Jakob roeden
van groen populierhout, en van
hazelaar, en van kastanjen; en
hij schelde daarin witte strepen,
ontblootende het wit, hetwelk
aan die roeden was. En hij leide
deze roeden, die hij gescheld
had, in de goten en in de
drinkbakken van het water,
waar de kudde kwam drinken,
tegenover de kudde; en zij
werden verhit als zij kwamen
om te drinken".
Aldus het Bijbelboek Genesis
(Génesis 30:37-38) in de Staten
vertaling. Het is deze passage uit
het verhaal over de vermeerdering
van Jacobs veestapel ten koste
van Laban, die is afgebeeld op
een groot en fraai schilderij vande
hand van Frangois Ryckhals, dat
zich thans in het Zeeuws Museum
te Middelburg bevindt.
Deze Frangois Ryckhals was een
origineel kunstenaar, die echter in
de 18de en 19de eeuw geheel in de
vergetelheid raakte. Dat was me
de te danken aan zijn ingewikkel
de monogram (zie bijgaande af
beelding). Lange tijd heeft men
hem daardoor zelfs versleten voor
een zoon van Frans Hals... Haar
dr. A. Bredius bewees in 1917 (in
een artikel in het tijdschrift "Oud
Holland") op afdoende wijze dat
we te doen hebben met de Middel
burgse schilder Francois
mek hals.
Op 19 december 1589 werd te
Middelburg als poorter ingeschre
ven: Frangois Ryckhals van Ant
werpen, houdlbreker" (d.i. tim
merman). Deze Ryckhals kocht in
1599 het huis 'Den Ingélschen
Crayaert" (of "In den Yngel-
schen Krayer"). Dit huis -thans
Dam 71- dat reeds in 1576 ge
noemd wordt draagt een aantal
gevelstenenin de voorgevel, waar
onder de afbeelding van een
*Een ingewikkeld monogram.
haan. Het huis is echter niet ge
noemd naar een dier, maar naar
een scheepstype,waarmee handel
op de Oostzeee werd gedreven. In
1638 bracht men drie cartouches
met het jaartal en de woorden
"Met Christo Ryck in als" (een
vrome spreuk -met Christus Rijk
in alles-, waarin tevens de naam
vaif de eigenaar -Ryckhals- werd
verwerkt) in de gevel aan.
Over de schilder Frangois Ryck
hals zijn niet veel bijzonderheden
bekend. Bredius meent dat hij een
kleinzoon zou zijn van de voor
noemde koper van "Den Ingel-
schen Crayaert" en dat zijn vader
eene Hans'was. Deze Hans Ryck
hals, die "witwerker" (d.i. een
timmerman, die vurenhouten
kasten vervaardigde) van beroep
was, huwde met Janneken
Hu(i)ge. Hij overleed in 1646 en
werd begraven in de Koorkerk.
Voor het feit dat hij inderdaad de
vader van onze schilder is pleit de
doop inschrijving van Hugo,
zoon van Frangois Ryckhals en
Johanna Vermuijden, waarbij
"Joannes Vermuijden en Janne
ken Huijge" getuigen waren (8 fe
bruari 1645). De eerste getuige
was de vader van Johanna en de
tweede getuige zou de moeder van
Frangois kunnen zijn (twee groot
ouders als doopgetuigen). Ander
zijds is het m.i. niet uitgesloten
dat de schilder Frangois een zoon
was van de timmerman Frangois
(hiervoor pleit een doop inschrij
ving van 3 mei 1609: "Franchoys,
't kindt, pater Franchoys Hansz"
- de laatste zou dan de poorter
van 1589 kunnen zijn). Hoe het
ook zij Frangois Ryckhals werd
begin 17de eeuw te Middelburg
geboren.
Het is mogelijk dat Ryckhals
werd beïnvloed door zijn beroem
de stadgenoot Adriaan van de
Venne. Ryckhals oudst bekende
schilderij, een rustiek stilleven
van potten en pannen, dateert uit
1628. Hij schilderde vee! van der
gelijke werken (stillevens, boeren-
interieurs, schuurinterieurs). In
1633 en 1634 vertoefde hij in Dor
drecht. Later kwam Ryckhals
weer naar zijn geboortestad, mis
schien betrok hij toen het huis
van zijn (groot)vacler aan de
Dam. Hij huwde in 1642 met Jo
hanna Vermuyclen. Het echtpaar
kreeg drie kinderen, behalve de
reeds genoemde Hugo (Huyge)
waren dat Johannes (1643) en Ja
cobus (1646).
De enige bekende leerling van
Frangois Ryckhals was Laurens
Bernards, van wie het Zeeuws
Museum het schilderij "Gezicht
op het jachtslot Terlinde" (uit
1649) bezit.
Ryckhals zelf overleed al in 1647
in zijn geboorteplaats en zonk
daarna weg in de vergetelheid,
waaraan hij pas in onze eeuw-
door Bredius werd ontrukt.
Burgemeester Rutten van Middel
burg opende vorige week vrijdag
in het Zeeuws Museum een ten
toonstelling gewijd aan het in de
aanhef van dit genoemde schilde
rij van Frangois Ryckhals. Het
museum dat al een paneel uit 1640
van Ryckhals bezit, zou dit schil
derij graag willen aankopen en is
daarom op zoek naar sponsors en
subssidiënten.
1
De kopers van een Museumjaar-
kaart 1987-zullen bij circa 350 Ne
derlandse musea gratis toegang
hebben. Namen in 1986 nog 312
musea deel aan het systeem van de
Museumjaarkaart, over 1987 is
dit aantal opnieuw gestégèn en
wel tot 350.
"Een buitengewoon prettige ont
wikkeling", aldus stichtingsdirec
teur F. Verbaas. "Wij dachten dat
het aantal deelnemende musea
min of meer een maximum had
bereikt en het tegendeel blijkt
nu".
Op de vraag of de Museumjaar
kaart invloed heeft op het totale
bezoek aan de Nederlandse musea
is Verbaas even kort als duidelijk:
"Natuurlijk draagt de Museum
jaarkaart in positieve zin bij aan
het totale bezoek". "Bijna
200.000 mensen schaffen zich
jaarlijks onze kaart aan en deze
groep schat ik op zichzelf al goed
voor zo'n 1,5 miljoen bezoeken
per jaar". "En daarbij rekenen
wij nog niet eens de bezoeken van
de houders van een kombinatie-
kaart Museumjaarkaart/CJP".
De museumjaarkaart zal voor het
komende jaar een aantal wijzigin
gen ondergaan. Zo zal het tarief
voor de drie verschillende kaarten
elk met 1,00 verhoogd worden.
De jeugdkaart t/m 25 jaar zal
8,50 gaan kosten, de volwassen-
kaart ƒ21,00 en de seniorenkaart
13,50. Qua vormgeving wijzigt
de kaart zich ook. Door de toena
me van het aantal deelnemende
musea is het niet meer mogelijk
de musea op de kaart te vermel
den. In plaats daarvan zal aan de
jaarkaarthouder een boekje wor
den verstrekt waarin alle Neder
landse musea zijn vermeld,
inclucief een aanduiding welke
musea met de jaarkaart gratis zijn
te bezoeken.
Een nieuwe ontwikkeling is de sa
menwerking tussen de Stichting
Museumjaarkaart en de Stichting
Openbaar Kunstbezit. In decem
ber geeft de Stichting OKB een
nieuw Tentoonstellingsboekje uit,
waarop de houders van een Mu
seumjaarkaart een korting kun
nen krijgen. Het boekje zal 10
maal per jaar verschijnen en een
overzicht geven van allerhande ac
tiviteiten in de Nederlandse mu
sea. "Hoe de samenwerking met
het Openbaar Kunstbezit zich ver
der zal ontwikkelen is op dit mo
ment niet te zeggen, in ieder geval
is er een stevige basis gelegd", al
dus Verbaas.
Ook de ondersteuning door de
Robeco Groep uit Rotterdam zal
voor het komende jaar gecontinu
eerd worden. "De wijze waarop in
het afgelopen jaar is samenge
werkt is aanleiding om de samen
werking te continueren". Door de
financiële ondersteuning zal de
campagne met de bekende Neder
landers voortgezet worden en zal
ook het Nationaal Museumweek
end op 2 en 3 mei 1987 via de regi
onale dagbladen ondersteund
worden.
De Museumjaarkaart is vanaf 1
december verkrijgbaar bij vele
musea en VVV-kantoren.
*Dam 71.
Gedeputeerde Staten van Zeeland maken op grond van artikel 31 van de Wet algemene
bepalingen milieuhygiëne het volgende bekend.
Aanvraag
Burgemeester en wethouders van de gemeente Middelburg hebben bij hen op 19 juni 1986
een aanvraag om een nieuwe, de gehele inrichting omvattende vergunning voor een ge
meentelijke reinigingsgarage en opslagterrein op een perceel aan de Stadsambachtsweg
6 te Middelburg, kadastraal bekend gemeente Middelburg, sectie N, no. 1289 ingediend.
Ter inzage
Na het volgen van de vereiste procedure hebben Gedeputeerde Staten besloten de ge
vraagde vergunning te verlenen onder voorschriften ter voorkoming of beperking van ge
vaar, schade of hinder buiten de inrichting.
De aanvraag, de vergunning en overige stukken liggen voor een ieder ter inzage van 4 de
cember 1986 tot en met 5 januari 1987 op de volgende plaatsen en tijden:
in het gemeentehuis van Middelburg op werkdagen van 8-12 en van 13-17 uur en ie
dere donderdagavond van 18-21 uur (na tel. afspraak: 01180-26251, tst. 413);
op het bureau Milieuzaken van de provinciale griffie, St. Pieterstraat 42 te Middel
burg, op werkdagen van 9-12 en van 14-16 uur.
Beroep
Vanaf 4 december 1986 tot en met 5 januari 1987 kan tegen voornoemde vergunning be
roep worden ingesteld bij de Kroon door de aanvrager, de betrokken adviseurs, degenen
die overeenkomstig artikel 20, 21, 22, 2e lid of 28, 1e lid onder c van bovengenoemde wet
bezwaren hebben ingebracht of door enige andere belanghebbende die aantoont dat hij
redelijkerwijs niet in staat is geweest overeenkomstig de hierboven genoemde artikelen be
zwaren in te brengen.
De vergunning wordt op 6 januari 1987 van kracht, tenzij overeenkomstig artikel 60a van
de Wet op de Raad van State, een verzoek tot schorsing dan wel tot het treffen van een
voorlopige voorziening is gedaan. Eventuele beroepschriften moeten worden gericht aan
Hare Majesteit de Koningin en moeten worden gezonden aan de Raad van State, Afdeling
voor de geschillen van bestuur, Kneuterdijk 22, 2514 EN 's-Gravenhage.
Een eventueel verzoek tot schorsing of een voorlopige voorziening moet worden gericht
aan de Voorzitter van de Afdeling voor de geschillen van bestuur van de Raad van State.
Middelburg, 3 december 1986.
sint pieterstraat 42, postbus 60014330 la middelburg, tel. 01180-31011
Dit attractieve model van een wa
termolen wordt in hoofdzaak ge
maakt van een stuk 3 mm triplex
van 45 x 45 cm. De molen is ca. 16
cm. hoog en wordt bevestigd op
een grondplaat van 14 x 21 cm.
Door in de molen een muziek
werkje in te bouwen, gaat het wa
terrad draaien als de muziek
speelt. Werktekening nr. 5524.
Prijs 10,50. Tekening muzie
kwerkje (melodie: raindrops keep
falling on my head), bestelnr. P
5524 F/Vl. Prijs 27,50. De teke
ning of tekening muziekwerkje
kunt u bestellen door het betref
fende bedrag over te maken op
postrek.nr. 3567600 van Karwei-
post, de Meern, onder vermelding
van het bestelnr. Na ontvangst
van uw overboeking krijgt u het
bestelde per omgaande toe
gestuurd.
w
