Hotel 'Du Commerce'
MHi
VIER PROCENT
MEER VERKOCHT
Onderzoek leerlingen SVRZ:
'MIDDELBURG RAMP VOOR
ROLSTOELGEBRUIKERS
Peddels in de aanbieding
voor 25 kilometer-tocht
VRAAG NAAR GESCHOOLDE KRACHTEN
ELECTRO - EN INSTALLATIETECHNIEK
Bos bloemen voor 216
Vlissingse gezinnen
Werkplan
voor
landbouw
Jachtwerf
Zw em er
uitgebreid
DE FAAM - DE VLISSINGER
Woensdag 18 juni 1986
Symbolen
Inspiratie
Surfcentrum
'Het Veerse Meer'
zaterdag open
m
HERKANSING VOLWASSEN WERKLOZEN VIA SCHOLING BKE
Financiële steun
Jaarverslag 1985 Centraal Bureau Woninginrichting
Wisselgeld
Taboe
Eigentijdse kunst
in PZEM-kantoor
Beeldend kunstenaar Bob Klaas-
sen heeft het Middelburgse rayon
kantoor van de PZEM aan het
Molenwater verrijkt met een op
merkelijk kunstwerk. In dit voor
malig pakhuis uit de Gouden
Eeuw komt de klant, bij binnen
komst, oog in oog te staan met
hedendaagse kunst.
Arnold Parre
bedrijfsredacteur
PZEM
Het werk van de Middelburger
Klaassen is door de PZEM aange
kocht ingevolge de regeling dat
een bepaald percentage van de
bouwkosten - in dit geval restau
ratiekosten - aan een kunstwerk
besteed diende te worden. De
keuze viel in eerste instantie op
fotowerk van Wim Riemens, dat
recentelijk te zien was in de
Vleeshal.
Voor het resterende bedrag werd
gedacht aan een kunstwerk dat
plaats zou krijgen in de entreehal
van het rayonkantoor. Drie Mid
delburgse kunstenaars werden
aangezocht een schetsontwerp in
te dienen. De beeldend kunste
naar was daarbij geheel vrij in
zijn idee.
Bob Klaassen's idee vond de
meeste weerklank bij de door de
PZEM ingestelde kunstcommis
sie, die geheel bestond uit eigen
medewerkers. Niettegenstaande
deze instemming roept het on
langs geplaatste kunstwerk vra
gen op. Niet alleen bij het eigen
personeel maar vooral bij de
klanten in de stijl van: "Gelukkig
dat het mijn tanden niet zijn!"
Of: "Is de direkteur van de
PZEM teruggekeerd van safari
met als buit een paar olifanten-
tanden". Of: Hé, mijnheer, wat
stelt dit allemaal eigenlijk voor".
Die mijnheer is in het betreffende
geval chef administratie, Bert
Jachtwerf Zwemer in Kamper
land heeft zijn showroom met 400
vierkante meter uitgebreid. In to
taal beslaat de winkel- en ver
koopruimte nu een oppervlakte
van 1200 vierkante meter. Daar
naast beschikt Zwemer nog over
een eigen reparatie-werkplaats.
Dank zij de uitbreiding kan Zwe
mer nu een aantal kleinere boten
overzichtelijker presenteren. De
zeilen die Zwemer verkoopt zijn
nu aan de mast in de showroom
ondergebracht.
Behalve het watersport assorti
ment verkoopt Zwemer nu vrije-
tijdskleding. Bovendien is het as
sortiment surfplanken met een
drietal nieuwe merken uitgebreid.
Sturm, die in korte tijd dat het
kunstwerk opgesteld staat tal van
dit soort vragen voorgeschoteld
krijgt. Het liefst zou hij zien dat
er een beschrijving bij het kunst
werk geplaatst zou worden zodat
hij en zijn medewerkers zich on
gestoord aan hun eigenlijke taak
kunnen wijden.
Geconfronteerd met deze opmer
kingen moet de 43-jarige Klaas
sen, die zijn opleiding genoot aan
de Vrije- en Koninklijke Acade
mie in Den Haag, lachen. Hij zegt
hierover: "Zoals altijd vragen de
mensen naar de betekenis van
mijn objecten. Er valt weinig of
niets uit te leggen want hel gaat
over de beleving van zo'n situatie.
Wat maakt het nu uit of je de si
tuatie natuurgetrouw herkent?".
Deze stelregel, die voor al zijn
werk op gaat, wil niet zeggen dat
de Middelburger zich er met een
Jantje van Leiden af maakt. "Bij
het maken heb ik getracht de wer
kelijkheid in symbolen te verta
len. Die werkelijkheid is de
PZEM, die gas en elektriciteit le
vert. Dat gegeven heb ik verinner
lijkt in mijn object door twee
"leidingen". Leidingen die voor
het transport naar de klant zor
gen. De pijlvorm geeft de snelheid
van het transport aan".
De leidingen van Klaassen komen
uit op een loden voetplaat, die op
zijn beurt weer verankerd is in een
stalen bodemplaat.
Over zijn object vertelt de Mid
delburger dat hij deze leidingen
opgebouwd heeft uit tegendraad
se vurehouten plankjes die aan el
kaar zijn gelijmd. Vervolgens
schaafde en schuurde Bob Klaas
sen het object, waaraan hij drie
maanden werkte, in het door hem
gewenste model. Het hout werd
hierna met epoxy-hars bewerkt.
Lamineren noemt men deze
techniek.
Tenslotte werd het object bespo
ten met een twee-componenten
polyester-isocyanaat lak die nor
maal gebruikt wordt voor de be
kleding van spoorwagons en
tankwagens.
Klaassen zegt in zijn werk de
voorkeur te geven aan vormen die
glad en estetisch zijn en een be
paalde symmetrie bezitten. Daar
bij wordt hij geïnspireerd door de
moderne architectuur, de wijds
heid en leegte van een landschap
en objecten in een lege ruimte.
Veel objecten van zijn hand zijn
van kunststof (polyester), steen,
staal en voor opdrachten voor
scholen gebruikt hij voor zijn ob
jecten hout. Al deze objecten roe
pen door hun "zijn", hun aanwe
zigheid, een sterke beleving op.
Mensen hebben doorgaans moeite
om op een dergelijke manier naar
kunst te kijken, ze vinden het te
abstract. Ze kunnen wel de wer-
Vlissingse zakenlui geven vanaf
deze week aan 216 Vlissingse ge
zinnen een bosje bloemen. De on
dernemers doen dit geheel vrij
blijvend, niemand hoeft iets in
hun zaak te kopen. Aan drie ge
zinnen worden elke week boeket
ten aangeboden, zodat de actie 72
weken duurt. Eurofleur in Veen-
dam coördineert deze winke
liersgeste.
De deelnemende zaken zijn: Ne-
kupa (kurk en parket) aan de
Walstraat, Lunchroom El Verano
aan de Walstraat, Christian Coif
fures aan de Oude Markt, Toons
Notenpaleis aan de St. Ja-
cobstraat, Bloemenhuis Minne-
breuker aan de .Badhuisstraat,
Handelshuis Vlissingen (tegels en
sanitair) aan de Walstraat, La Lu-
na (damesmode) aan de St. Ja-
cobstraat, Pfaff Naaimachine
centrum aan de Nieuwendijk en
Silver Inn (horloges en sieraden)
aan de Walstraat.
Bob Klaassen
installeert zijn
kunstwerk in het
PZEM-gebouw
aan het Mo
lenwater.
Na twee jaar politiek gekrakeel,
gevolgd door aktievoerende sur
fers en nóg meer politiek geharre
war is het er toch nog van geko
men: zaterdag 21 juni wordt het
spiksplinternieuwe Surf- en Cata
maran centrum Het Veerse Meer
aan 'de Kleine Piet' op de Oranje
plaat in Arnemuiden officieel
geopend.
Het surfcentrum dat aan de
oevers van het Veerse Meer is ver
rezen mag er zijn. Er is een hore
cagedeelte, een compleet ingerich
te EHBO-post, en er zijn maar
liefst 92 slaapplaatsen, onderver
deeld in 2, 4 en 6 persoonska
mers. De naam 'surfhotel' lijkt
dan ook alleszins gerechtvaar
digd. Verder bevat het centrum
nog een winkeltje, waar allerhan
de surfspullen worden verkocht.
De onderste laag van het gebouw
(voorzijde) wordt gebruikt voor
de berging van de surfplanken.
Voorts is er aan dezelfde kant nog
een instructieruimte en een
groepskeuken ingericht. Aan de
achterzijde bevinden zich de
openbare douches en toiletten.
Naast het surfcentrum is nog een
plankenberging en een ruime par
keergelegenheid.
In de wintermaanden kan het
surfcentrum gebruikt worden
voor vergaderingen en cursussen
voor bedrijven.
De opening wordt zaterdag om 14
uur verricht door wethouder Jac.
van Belzen, die ook de eerste paal
sloeg. Ter gelegenheid van de
opening vinden er diverse de
monstraties plaats, zoals
catamaran-zeilen, free style sur
fen door Pieter van Driel, de
monstratie surfen door wereld
kampioene Lilianne Pepermans.
Verder vermeldt het programma
nog een fotowedstrijd, een prijs
vraag, modeshows en muziek.
Het surfcentrum is zeven dagen
per week geopend.
Oude stempel
met nieuw hart
kelijkheid vertalen in muziek, Niet voor Bob Klaassen, die de
film en theater. Bij kunst ligt dat PZEM in zijn object wist te
moeilijker. vangen.
Toen het ruim 100 jaar oude
hotel-restaurant 'Du Commerce'
in Middelburg in 1980 van eige
naar verwisselde, is dat stilzwij
gend gebeurd. Nu, ruim vijf jaar
later, blijkt dat er in die tijd nog
al wat is veranderd. Er is zelfs zó
veel veranderd, dat de ANWB, de
KNAC, het Bedrijfsschap Horeca
en het Bureau voor het Nationaal
Toerisme 'Du Commerce' be
kroond (of beloond) hebben met
vier sterren. 'Du Commerce' is
hiermee het eerste hotel in Mid
delburg dat een dergelijk predi
kaat voert.
"Er is inderdaad nogal wat veran
derd", geeft bedrijfsleider Frans
D'Huy toe. "In plaats van 52
bedden hebben wij nu 126 bed
den. Er zijn 53 kamers, allemaal
M té sul
i j i* t
11«*ii
met telefoon, kleuren tv, douche
of bad, minibar en toilet!'. Om de
uitbreiding van bedden en kamers
te kunnen realiseren is de gehele
zolderverdieping (vierde etage)
totaal veranderd en niemand
merkt dat-ie onder een puntdak
slaapt. Verder is het hotel voor
zien van een lift.
Veel aandacht heeft 'Du Com-
Wie zin - en aanleg - heeft om
technisch (volwassen)onderwijs te
gaan volgen en werkloos is, kan
zich bijna zeker een goede toe
komst aanleren. Vooral wie zich
in het vak electrotechniek of in
stallatietechniek wil bekwamen
maakt goede kansen op een be
taalde baan.
Dat zegt Jaap Schipper, coördi
nator van het BKE-project. Bin
nen dat project (afkorting van Be
roeps Kwalificerend Educatief
volwassenenonderwijs) wordt
sinds 1983 gewerkt aan scholing
voor volwassen werklozen, die
geen kans krijgen op de arbeids
markt omdat ze te weinig zijn ge
schoold. Volgens Schipper wees
een onderzoek bij werkgevers uit
dat in beide vakken volop vacatu
res bestaan.
Het onderzoek werd gehouden in
Midden-Zeeland (Walcheren en
Bevelanden). Het BKE-project
werkt samen met de arbeidsbu
reaus op Walcheren en in Goes.
Schipper: "Die samenwerking
komt er op neer dat we jaarlijks
een plan samenstellen in de rich
ting van beroepen waar vraag
naar is. Voor het volgend school
jaar zijn de vakken electrotech
niek en installatietechniek, dat is
cv-monteur, die mensen vrijwel
zeker aan een baan kunnen
helpen.
Afhankelijk van de vooropleiding
(het BKE gaat uit van een voorop
leiding LBO of Mavo met wis
kunde) duurt de opleiding electro
techniek twee a drie jaar en de
opleiding installatietechniek één a
twee jaar. De cursist krijgt daar
bij alle steun. Er wordt een stage
plaats voor hem gezocht en de ac
tieve sollicitatieplicht vervalt.
Vrouwen die willen deelnemen
aan deze cursus (Schipper roept
vrouwen op zich voor deze techni
sche opleiding aan te melden) en
problemen kunnen krijgen met
kinderopvang, kunnen rekenen
op steun, waarbij zelfs financiële
steun mogelijk is. Ook wordt er
een bijdrage gegeven bij aanschaf
van studieboeken, de reiskosten
en de uitkering die de cursist op
dat moment heeft, blijft ge
handhaafd.
Het BKE-project heeft behalve
deze twee opleidingen sinds 1983
cursussen in verschillende be
drijfstakken op het programma
staan. Vijftig procent van de
mensen die een cursus begonnen
sinds 1983 hebben een baan.
"Dat is een positieve score",
meent Schipper. "Er is namelijk
een groot deel van de cursisten
dat doorstudeert en weer een deel
heeft geen ambitie in betaalde ba
nen. Belangrijk is echter dat de
kans op een betaalde baan na het
afsluiten van een cursus groter
wordt. We zien nu namelijk dat
het vooral de ongeschoolden zijn
die weinig mogelijkheden hebben
op de arbeidsmarkt. Trouwens
ook vrouwen die een herintrede
willen doen in het arbeidsproces
volgen vaak een cursus van het
BKE-project. De leeftijd van de
deelnemers varieert tussen de 23
en plus minus 40 jaar".
Wie interesse heeft kan informe
ren bij de Arbeidsbureaus in Vlis
singen, Middelburg of Goes of
rechtstreeks bij Schipper, tele
foon 01100-31170.
merce' besteed aan de veiligheid.
Op elke kamer bevindt zich een
rookmelder. Bij een bepaalde
rookontwikkeling gaat dan bij zo
wel de bedrijfsleiding als de re
ceptie het alarm werken.
Doordat de brandweer eveneens
op het systeem geschakeld is kan
zij binnen drie minuten aanwezig
zijn. Met dit systeem loopt 'Du
Commerce' voorop, aldus
D'Huy, omdat deze melders (nog)
niet verplicht zijn.
Als extra voor de gasten'zijn er op
een aantal kamers 'tweepersoons
baden' en voor lange mensen zijn
er bedden met een lengte van 2.20
meter.
De totale verbouwing heeft inder
daad het nodige gekost", geeft
D'Huy toe. "Maar als hotel moet
je met de tijd meegaan. De consu
ment wordt steeds kritischer en
daar moet je op inspelen".
Het vernieuwde hotel wordt op 25
juni officieel in gebruik genomen
door de burgemeester van Mid
delburg mr. Chris Rutten.
De Stichting Agrarische Projec
ten Zeeland (STAP), in samen
werking met de Regionale Vereni
gingen voor Bedrijfsverzorging in
Zeeland, begint binnenkort met
een 'Combinatiebanenproject'.
De functie van de combinatie-
baan is tweeledig. Enerzijds krijgt
de ondernemer meer tijd om an
dere dingen te doen en aan de an
dere kant wordt er een stuk werk
gelegenheid geschapen voor jon
geren met een agrarische achter
grond. In principe komen alle
agrarische bedrijven in aanmer
king voor het combinatiebanen
plan. Op één bedrijf mag de com
biwerker maximaal drie dagen per
week (specifiek agrarische) werk
zaamheden verrichten. De Ge
westelijke Arbeidsbureau's in
Zeeland verlenen een
stimulerings- en gewenningssubsi-
die op de loonkosten. In aanmer
king als combiwerker komen
werkzoekende jongeren met een
agrarische achtergrond in de leef
tijd van 17 tot 22 jaar, mits zij
staan ingeschreven bij het GAB.
De dagelijkse leiding en de coör
dinatie van het project is in han
den van J.A. van der Maden. In
lichtingen over dit project: tel.
01100-21010.
De meubel- en woninginrichtings-
branche heeft in 1985 een omzet-
verbetering gerealiseerd van bijna
4 procent. Dit blijkt uit het jaar
verslag 1985 van het Centraal Bu
reau Woninginrichting (CBW) te
Bilthoven).
Deze branche-organisatie schrijft
het omzetherstel voornamelijk
toe aan het herwonnen vertrou
wen van de consument in de eco
nomie en de daling van het rente
peil, waardoor veelal uitgestelde
bestedingen weer op gang zijn ge
komen. Met het huidige omzetcij
fer komt de woningrichtingsbran-
che weer op het niveau van 1982.
De meubelbranche maakt zich
blijkens het jaarverslag zorgen
over de ontwikkeling van de zoge
naamde meubelconcentraties.
Hierbij is opmerkelijk, dat vele
plannen voor perifere vestigingen
van meubelzaken worden opgezet
door beleggers of projectontwik
kelaars.
De rol van de meubelhandel lijkt
gereduceerd tot die van toeschou
wer, die in een later stadium ge
dwongen wordt te kiezen voor al
of niet deelname. Het verslag be
twijfelt of de behoefte van de
consument aan uitgebreide collec
ties en ruime parkeergelegenheid
alleen kan worden bevredigd door
grootschalige vestigingen op
industrie-terreinen.
Middelburg is een ramp voor rolstoelgebruikers. Dat conclu
deert een groep leerlingen van de cursus ziekenverzorging, die
zij volgt op de Centrale Opleidingsschool van de SVRZ in Kou-
dekerke. De groep trok de binnenstad van Middelburg in met
zeven rolstoelen (één leerling had een rolstoel) en een begeleider.
Vijf 'observators' hielden de gang van zaken in de gaten. De er
varingen zijn vastgelegd in een nota, die kortgeleden klaar
kwam onder de titel 'Binnenstad van Middelburg is een
"Ramp" voor rolstoelgebruikers...'
"ligt op 50/50. Van de positieve
Uit de ervaringen wordt geconclu
deerd dat rolstoelgebruikers veel
al niet worden gezien als 'vol
waardige mensen'. Veel mensen
lopen zelfs met een grote boog om
rolstoelgebruikers heen. En:
"Sommigen lachen hen zelfs
uit". Opvallend vindt de groep
dat spontaniteit van kinderen
vaak door moeders ten onrechte
wordt afgestraft. "De verhouding
positieve-negatieve reacties",
concluderen de onderzoekers,
reacties is echter 25 procent over
dreven positief". Oudere mensen
zijn over het algemeen behulpza
mer dan jongere mensen, is
tenslotte een nogal opvallende
constatering.
Ook winkeliers weten kennelijk
niet wat ze met mensen in rolstoe
len aanmoeten. Iemand moest
zich midden in een kledingzaak
verkleden, terwijl de verkoopster
'belangstellend stond te kijken
hoe hij zich redde'. Ook de kle
dingrekken vormden een obsta
kel. Vaak kan zo'n rek niet draai
en en moet de man of vrouw in de
rolstoel zich er omheen laten
sjouwen door een begeleider. Ver
der waren winkeliers geneigd om
zich niet tot de mens in de folstoel
maar tot de begeleider te richten,
ook al hield de begeleider zich af
zijdig.
Deze kreeg dan - bijvoor
beeld - het wisselgeld terug. Dat
gebeurde onder meer in een wa
renhuis. Een friteszaak, een win
kel met bonbons en het belasting
kantoor bleken taboe voor men
sen in rolstoelen, althans men kon
er niet binnen komen. En in het
Middelburgse VVV-kantoor kon
niemand informatie geven over
aangepaste vakantiewoningen.
Een werknemer van een reisbu
reau kon trouwens wel goede ant
woorden geven over vakantie
bestemmingen voor gehandi
capten.
Slechts één positieve reactie wordt
genoemd over kledingzaken.
Daar stelde de eigenaar zijn kan
toortje beschikbaar als aangepast
pashokje.
Volgens de onderzoekers bestaat
er in de relatie tussen validen en
invaliden nog steeds een taboe.
Verschillende moeders haalden
hun kinderen weg als ze nieuws
gierige vragen stelden aan de ge
handicapten. Een kind 'kreeg
zelfs op zijn mieter omdat hij zo
belangstellend was'. Een andere
moeder ging heel overdreven ver
talen wat het kind vroeg...
De marathon voor kanovaarders
in het kader van de Veerse Meer
Dagen (19 t/m 22 juni) gaat niet
door. In plaats daarvan heeft de
Kanoclub Zeeland vanuit De Piet
(waar 43 kano's te huur worden
aangeboden) zaterdag 21 juni een
tocht van 25 km langs aantrekke
lijke stukjes op en rond de nu 25
jaar ingedamde zeearm uitgezet.
Voor de marathon hadden zich
vier deelnemers gemeld. Kanoënd
Zeeland vertoeft zaterdag over
wegen in Terneuzen waar de leden
reclame willen maken voor hun
sport tijdens de Havenfeesten.
Onbekend maakt onbemind. Dat
geldt kennelijk ook voor deze
aloude watersport. In Zeeuwsch-
Vlaanderen bijvoorbeeld zijn
maar weinig plekjes waar de ka
noliefhebber terecht kan. De ac
tieve Zeeuwse vereniging wil dat
enorm graag veranderen. Maar
om vooroordelen uit de wereld te
helpen, zo zegt de Middelburger
Walter Glansdorp, is tijd nodig.
Onder meer daarom vertoeft een
groot aantal leden die zaterdag
dan ook liever in Terneuzen dan
op Het Veerse Meer, waar de faci
liteiten inderdaad aantrekkelijker
zijn.
Op De Piet is onder meer een ka
noverhuurbedrijf, waar men voor
drie knaken een kano kan huren.
Uitbater Leo Schepers van die on
derneming hoopt dat nu er weinig
animo is voor de marathon, men
sen bij hem een kano zullen huren
om de tocht van 25 km te maken.
Scheepers verzekert voor wie de
kano wil proberen dat 25 km best
is te overbruggen. "Voor een be
ginner is de afstand gemakkelijk
binnen een aantal uren te volbren
gen." Voordat men in de kano
stapt, geeft Leo Schepers instruc
tie. "Want", verklaart hij plech
tig, "kanovaren is meer een
kwestie van techniek dan van
kracht. Je kunt het vergelijken
met fietsen. Dat geldt ook voor de
afstand aanstaande zaterdag. 25
km fietsen valt best mee."
Om 10 uur zaterdagochtend kun
nen mensen bij Schepers terecht.
Indien noodzakelijk begeleiden
de vier ervaren kanoërs, die wél
voor de marathon inschreven, de
beginnende vaarders in de spitse
bootjes.
