Een foto uit de oude doos
Orthopaedische
Specialisatie
sinds 1946
VAN LIER@P
BEDEVAARTEN
Arch iefeprokkels
Geld voor kunstaankopen
eschiere
DE FAAM - DE VLISSINGER
Particulieren
Gemeenten en
bedrijven
Collectie
COM MISSIES
Woensdag 4 december 1985
Informatieblad
Kunst uit Zeeland
IN BEROEP
Vrijdag 1 3 december, 1 0.00 uur, is er een vergadering van
provinciale staten van Zeeland. De vergadering is openbaar
en wordt gehouden in de statenzaal, Abdij 1 1Middelburg.
Beëdiging
Mededelingen
Cultuur
Humanitas
Telefonische
hulpdienst
Inlaag
Begroting
Fractievergoeding
Landbouwnota
Zeeuwse
Landschap
Verkoop schepen
Energie
Sluiting provin
ciale gebouwen
fa
l'C/,
7 doe het zelf centrum
7 reklame schilders
DEUREN kozijnen
nooit meer verven!
PORTkS
ORTHOPAEDIE
Bij de provincie kan subsidie wor
den aangevraagd op de aankoop
van kunstwerken. Er zijn regelin
gen voor particulieren, bedrijven
en gemeenten.
Particulieren kunnen op aanko
pen van kunstwerken subsidie
krijgen tot twintig procent van
de prijs. De bijdrage wordt ver-'
strekt op werk van kunstenaars
die zijn ingeschreven bij de
Zeeuwse Culturele Raad in de
catalogus "Kunst uit Zeeland".
De kunstwerken kunnen alleen
worden gesubsidieerd als de
aankoopprijs boven de 250,—
ligt. De subsidie is nooit hoger
dan duizend gulden.
Het werk moet worden gekocht in
galeries of op tentoonstellingen in
of buiten Zeeland. De verkoop
punten moeten aan bepaalde
kwaliteitseisen voldoen. Er is een
lijst met Zeeuwse verkooppunten;
die adressen zijn dus al "goedge
keurd". Galeries of tentoonstel
lingsruimten die niet op de lijst
zijn vermeld kunnen echter ook
onder de regeling vallen. Per ge
val moet de aanvraag dan worden
bekeken door een provinciale ad
viescommissie en door gedepu
teerde staten.
De verzoeken kunnen worden in
gediend door de kunstenaar, de
galeriehouder of de organisator
van tentoonstellingen. Er zijn
standaardformulieren voor, die
verkrijgbaar zijn bij de provincie
en bij de Zeeuwse Culturele Raad.
Gemeenten en bedrijven in
Zeeland die werk van beeldende
kunstenaars kopen of de kun
stenaars opdracht geven voor
het maken van een kunstwerk,
kunnen aanspraak maken op
provinciaal geld.
Bij aankoop is de subsidie maxi
maal de helft van de aankoop
prijs met een uiterste subsidie
van vijf mille.
Bij opdrachten wordt een bij
drage in het honorarium van de
kunstenaar verleend tot ten
hoogste ƒ10.000, De overi
ge kosten komen voor rekening
van de opdrachtgever.
Het gaat dan om het restant van
het honorarium, materiaal- en
plaatsingskosten. Ook hier advi
seert de provinciale adviescom
missie aan gedeputeerde staten.
De provincie koopt ook zelf kunst
van kunstenaars in Zeeland. Op
zet is een collectie te maken,
waarin de verschillende stromin
gen in de hedendaagse kunst
worden weerspiegeld. De verza
meling moet veelzijdig en even
wichtig worden samengesteld.
Per aankoop wordt in beginsel
niet meer dan tien mille besteed,
maar in uitzonderingsgevallen
kan hiervan worden afgeweken.
De provinciale emancipatiecom
missie Zeeland vergadert maan
dag 9 december. 1 3.30 uur. Aan
de orde komen de leergang vol
wasseneneducatie en de subsi
dieverzoeken voor de eerste ronde
in 1986.
Ook op 9 december, 14.15 uur,
vergadert de afdeling volwasse
neneducatie van de provinciale
onderwijsraad.
- Er wordt gesproken over de ad
viesstructuur volwasseneneduca
tie, het toekomstperspectief BKE
(beroeps kwalificerende educatie)
de vrouwenvakschool in Zeeland
en over de rijksregeling basisedu
catie.
Woensdag 11 december, 14.00
uur, vergadert de afdeling voort
gezet onderwijs van de provincia
le onderwijsraad. Besproken zal
worden de samenstelling van de
afdeling en de rijksplannen tot
herstructurering en fusie in het
voortgezet onderwijs.
Alle vergaderingen zijn openbaar
en worden gehouden in het pro
vinciehuis, Sint Pieterstraat 42,
Middelburg. Alleen de emancipa
tiecommissie begint met een half
uur spreekrecht.
IEUWS
Er is ruim 1 30.000,— te beste
den. Uiteindelijk is het de bedoe
ling de kunstwerken op te nemen
in de collectie van de Zeeuwse
Museumstichting, maar voorlopig
worden zij gebruikt ter verfraaiing
van provinciale gebouwen, voor
de inrichting van tentoonstellin
gen en voor de kunstuitleen.
Van de subsidieregelingen is
een informatieblad gemaakt,
waarin zijn opgenomen de
adressen van de expositieruim
ten en galeries die aan de kwa
liteitseisen voor subsidiëring
voldoen.
Het blad is gratis verkrijgbaar
bij het bureau Voorlichting van
de provincie. Sint Pieterstraat
42, 4331 EW Middelburg, tele
foon 01180-31394.
De Zeeuwse Culturele Raad
geeft een losbladige informatie
map uit over beeldende kunste
naars in Zeeland. De catalogus
"Kunst uit Zeeland" is verkrijg
baar bij de raad. De prijs is
ƒ45,—. De Zeeuwse Culturele
Raad is gevestigd in Middel
burg, Dam 31, telefoon
01180-33024.
Dinsdag 1 0 december zijn er drie
zittingen in het provinciehuis,
Sint Pieterstraat 42, Middelburg.
De AROB-commissie uit gedepu
teerde staten houdt om tien uur 's
morgens een hoorzitting ter be
handeling van het bezwaarschrift
van de heer mr. S.D. Spruijt uit
Goes. Burgemeester en wethou
ders van Reimerswaal' hebben
verklaringen van geen bezwaar
gevraagd voor de bouw van een
mosselschonerij aan de Korringa-
weg in Yerseke. Gs hebben die
verklaringen verleend en de heer
Spruijt vecht die beslissing aan.
Om 10.20 uur hoort dezelfde
commissie de heer H.J.M. Hoek
uit Sint-Maartensdijk. De heer
Hoek heeft bezwaar tegen de door
gs verleende verklaringen van
geen bezwaar voor de bouw van
een garage aan de Koningin Ju-
lianastraat in Sint-Maartensdijk.
Het gemeentebestuur van Tholen
had om die verklaringen ge
vraagd.
De tweede kamer uit gedeputeer
de staten behandelt om 10.40
uur een beroep van een inwoner
van Veere. De Veerenaar is het
niet eens met de beslissing van
burgemeester en wethouders op
zijn aanvraag voor algemene bij
stand.
Alle zittingen zijn openbaar.
Staten
vergadering
Als nieuw statenlid wordt beëdigd
mevrouw J.A. Jorritsma-van
Oosten. Zij gaat deel uitmaken
van de D'66-fractie en is de op
volger van de heer drs. C. de
Schipper.
Gedeputeerde staten doen mede
deling over de voorlopige vast
stelling van het blok, het plan van
wegen en waterlopen en van het
landschapsplan voor de ruilverka
veling Yerseke Moer.
Een andere mededeling betreft
de sociaal-economische consul-
tatiegroep. In de groep wordt
als adviseur benoemd de hoofd
ingenieur landbouw en voed
selvoorziening om de belangen
van landbouw en visserij te
kunnen behartigen. De groep
vindt het beter in beslotenheid
te vergaderen, maar heeft er
geen bezwaar tegen, dat de
verslagen openbaar worden ge
maakt. Als de staten die ziens
wijze delen, blijft het reglement
van de adviesgroep ongewij
zigd.
Voor de opleiding vamjeugdige
leden van harmonie-, fanfare- en
brassgezelschappen en voordans-
projecten op scholen is extra
geld nodig. De staten wordt om
17,5 mille gevraagd.
De Zeeuwse Theaterorgel stich
ting krijgt om haar schulden uit de
beginperiode te kunnen dekken
een extra subsidie van
12.500,-.
De stichting Nieuwe Muziek
Zeeland heeft twee jaar proef
gedraaid met een provinciale
subsidie en het verwerven van
eigen inkomsten. Inmiddels
heeft een onderzoekscommissie
over de gang van zaken gerap
porteerd en aan het provinciaal
bestuur geadviseerd financiële
steun aan Nieuwe Muziek te
blijven geven. Gedeputeerde
staten willen de rapportage met
alle partijen bespreken. Dit
neemt nogal wat tijd in beslag
en om de voortgang van Nieuwe
Muziek te kunnen garanderen,
wordt voorgesteld voor 1986
150.000,— subsidie te geven
in de apparaatskosten (perso
neelskosten, onderhoud gebou
wen enz.). De activiteitenbij-
drage is bij de vaststelling van
de begroting al bepaald op
175.000,-.
Het werk bij Humanitas Zeeland
en dan vooral het opbouwwerk,
de maatschappelijke dienstverle
ning en de gezondheidszorg, is
nogal toegenomen. Reden om de
functionaris een dienstverband
voor de volle werktijd aan te bie
den. Nu is het een baan van
tachtig procent. Dit betekent, dat
de provinciale subsidie, met in
gang van volgend jaar met 20
mille moet worden verhoogd. De
staten wordt voorgesteld hiermee
in te stemmen.
De stichting SOS telefonische
hulpdienst Zeeland in Middelburg
heeft een tekort en gevraagd
wordt om een subsidie van bijna
12.000.-.
De Koudekerkse inlaag op
Schouwen-Duiveland (50 ha.) is
in eigendom bij het waterschap
Schouwen-Duiveland. Daarvan is
20 ha. verpacht aan de Neder
landse vereniging tot bescher
ming van vogels en nog eens 20
ha. aan diverse landbouwers. Om
het gebied zo gaaf mogelijk te
houden willen gedeputeerde sta
ten met de belanghebbenden in
overleg treden. Uitgangspunt in
de besprekingen is, dat het be
heer in handen komt van de vere
niging tot bescherming van vo
gels dan wel dat beheersovereen
komsten worden afgesloten met
de gebruikers. Gs vragen van de
staten instemming met deze gang
van zaken.
De staten krijgen een voorstel
voor de besteding van extra gel
den in de begroting voor 1986.
Voor eenmalige uitgaven gaat het
om 4,3 miljoen en voor jaarlijks
terugkerende om bijna ƒ1,25
miljoen. In de eenmalige uitgaven
zit een bedrag van bijna vijf ton
voor de wegen, ruim vier ton voor
gladheidsbestrijding en bedragen
van een ton voor de bestrijding
van jeugdwerkloosheid, voor de
water- en zoutboekhouding voor
deelprogramma's in de welzijns
sector en voor de compensatie
van AOW/AWW-premies voor
provinciaal personeel. In de
structurele sfeer gaat het vooral
om personeelskosten en om bij
dragen aan de Technische biblio
theek, de provinciale emancipa
tiecommissie, het Zeeuwse stu
diefonds en onderzoek op grond
van de wet op de waterhuishou
ding. Op de statenagenda staan
verder nog enkele begrotingswij
zigingen.
De politieke fracties in provin
ciale staten ontvangen per lid
een vergoeding voor admini
stratieve ondersteuning. Sinds
1979 is die vergoeding bepaald
op ƒ1.250, Voorgesteld
wordt het bedrag op te trekken
tot 1.500,-.
De staten wordt geadviseerd de
provinciale landbouwnota vast te
stellen en de uitgangspunten aan
te houden voor het landbouwbe
leid. Werkgelegenheid, diversi
teit, omschakeling en onderwijs
zijn belangrijke punten daarbij.
De natuurbeschermingsorganisa
tie stichting Het Zeeuwse Land
schap wordt al jarenlang gesubsi
dieerd door de provincie. Voor de
jaren 1 986-1 989 moet de subsi
dievoet weer worden vastgesteld
en het voorstel is per voor subsi
die in aanmerking komende hec
tare 127,46 beschikbaar te
stellen en dit bedrag jaarlijks
trendmatig te verhogen. Verder
wordt subsidie verleend in het ex
ploitatietekort. Voor 1986 wordt
rekening gehouden met 1,9 ton.
Voor de viering van het 50-jarig
bestaan van Het Zeeuwse Land
schap willen gs 112.000,—
beschikbaar stellen. Het woord is
aan de staten.
Bij de ingebruikneming van de
nieuwe dubbeldekker Prinses Ju
liana op het veer Vlissingen-Bres-
kens kunnen drie veerboten wor
den afgestoten: de koningin Ju
liana, de prins Berhard en de
prinses Irene. Gs vragen de staten
machtiging om de verkoop te
kunnen doen. Geraamd wordt,
dat de drie schepen gezamenlijk
vier miljoen gulden opbrengen.
De staten wordt bindend man
daat gevraagd voor hun verte
genwoordigers in de algemene
vergadering van aandeelhou
ders van de nv PZEM ter vast
stelling van de PZEM-begroting
voor 1986. In die begroting
wordt rekening gehouden met
een verlies van ruim ƒ4,4 mil
joen.
Ook wordt bindend mandaat
gevraagd om de provinciale
vertegenwoordigers in de gele
genheid te stellen in te stem
men met de verstrekking van
een krediet van 80 miljoen gul
den ter voorbereiding van de
bouw van een of meer kerne
nergiecentrales in Borssele.
Op sinterklaasdag - 5 december -
zijn de provinciale gebouwen 's
middags vanaf half vier gesloten.
Hetzelfde geldt voor 24 december
en oudejaarsdag - 31 december.
De vrijdag na kerstmis - 27 de
cember - zijn de provinciale ge
bouwen gesloten.
Deze sluitingstijden gelden ook
voor de kantoren van de Provin
ciale stoombootdiensten en de
Zeeuwse bibliotheek, maar de
dienstverlening via de uitleen van
boeken en de dienstregeling van
de bootdiensten gaan normaal
door.
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31392
of 31402
SPORT VAN TOEN
Alweer een foto van de heer De
.Bruine uit Vlissingen. Op zijn
verblijf aan de Boulevard de
Ruyter heeft hij hele series. Hier
een kiek uit de oorlogsjaren
1943/44 waarop volgens de in
zender de volgende voetballers
staan.
Bovenaan: Rijers (penningmees
ter), C.v.d. Heide, Tj. Adriaanse
(keeper), Simonse, Hoogeboom
(voorzitter).
Midden: Rijnhoudt, Ton de Rijc-
ke. J. Mijnheer, A. de Bruijne.
Onder: C. Steur, C.v.d. Wheel,
Adriaanse, P. Flipse, J. de Ruiter.
Deze foto is niet te bestellen.
ur
een
torch
Ot£
/>eUé
^7
Gortstraat 44. 4331 LC Middelburg, tel. 01 180-28741
EEN GOEDE RAAD IS DE HAL VE DAAD
In v/elke staat uw oude deuren
ook zijn, zij worden in één dag
weer blijvend mooi door middel
van de PORTASkunststofom-
manteling in vele natuurgetrouwe
houtmotieven en eften kleuren.
Naar keuze als vlakke deur, stijl-
of glasdeur. Ook voordeurreno
vatie. Sedert ja
ren een bewijs
van kwaliteit.
Vraag meer in
lichtingen'
wij vernieuwen
deuren S keukens
voor
n» i
PORTAS-Vakbedrijf
Vos Deurenservice b v.
Industrieweg 5-7 po((|KJ.
Hulst. 01 140-10956
VM
Prothesen, Orthesen, Steunzolen,
Medische Bandages, Elastische kousen, Loophulpen
Revalidatie- en Verplegingsartikelen, Rolstoelen
Middelburg, Lange Noordstraat 31
Telefoon 01180-1 35 63
In het hartje van de stad
DOOR PETER SUNKE
'Archiefsprokkels' is een
rubriek die in principe we
kelijks verschijnt. Voor de
inhoud tekenen per keer
de gemeentearchivarissen
Christ Peters (Vlissingen)
of Peter Sijnke (Middel
burg).
Eindredactie Ad Hanne-
In deze tijd van het jaar, de
donkere dagen voor kerst naderen
weer en de dag van de Heilige
Nieolaas staat voor de deur (zoals
it weet is dat 6 december, wij wij
vieren Sinterklaasavond, dat is de
dag ervoor, feest, want in het
middeleeuwse spraakgebruik is
avond: de dag ervoor), is het
wellicht gepast eens aandacht te
schenken aan een interessant
religieus en sociologisch
onderwerp: bedevaarten.
Pelgrims en bedevaartsoorden
zijn niet iets uit lang vervlogen
tijden. Kijkt u maar eens naar de
duizenden, die onlangs een Ierse
Kerk bezochten die over een be
wegend Mariabeeld zou beschik
ken. En wat te denken van plaat
sen als Lisieux en vooral Lourdes,
in Frankrijk, die jaarlijks talloze
pelgrims trekken. Oude pelgrims
routes worden momentcel weer
nagelopen en nagefietst.
Nog tot 22 december van dit jaar
is er in de Sint-Pietersabdij te
Gent een prachtige overzichtsten
toonstelling te bezichtigen. Deze
is gewijd aan één der meest be
kende Europese bedevaartsoor
den: Santiago de Compostela in
Galicië (Noord-Spanje). Dit pel
grimsoord dat tussen de 9dc en de
18de eeuw een belangrijle uitstra
ling over geheel Europa heeft ge
had (vele pelgrimswegen liepen
er. zelfs vanuit Rusland en Scan
dinavië. naar toe: vanuit de Britse
eilanden kwam men per schip
over zee), zou de plek zijn waar de
Heilige Jacobus begraven werd.
De routes naar pelgrimsoorden
als Santiago de Compostela. Ro
me. Parijs, Keulen. Aken, Brussel
en Amersfoort waren vaak lang en
gevaarlijk. Gastvrije herbergen en
kloosters werden afgewisseld door
oplichters en moordende en ro
vende bandieten. De pelgrims in
hun karakteristieke kledij (een
grote hoed. een weitas, een kale
bas als veldfles en een pelgrims
staf) waren vaak zeer lang (lo
pend)! onderweg. Zij namen sou-
veniers mee terug: pelgrimsinsig
nes, kleine metalen voorwerpjes,
aanvankelijk vooral van tin ver
vaardigd.
In 1983 zijn verschillende van de
ze insignes (vooral uit de 14de en
15de eeuw en ondermeer afkom
stig uit bedevaartsoorden als Ge-
raardsbcrgcn en Zoutleeuw) ge
vonden op de stortplaats Arnes-
tein. De aldaar gestorte grond, uit
het Middelburgse Geeregebied
afgevoerd in verband met de
bouw van een parkeerkelder,
bleek diverse waardevolle voor
werpen te bevatten, zoals de
voornoemde pelgrimsinsignes.
Uit Santiago de Compostela na
men de pelgrims ook wel Sint Ja-
cobusschelpen mee. In Zeeland
zijn in Reimerswaal bij een bo
demvondst twee van dergelijke
schelpen gevonden.
Wat voor soort mensen waren die
bedevaartgangers nu? We moeten
concluderen dat ze uit alle lagen
van de bevolking kwamen en door
verschillende motieven gedreven
konden worden. In de eerste
plaats waren er natuurlijk de vro
me pelgrims, die om religieuze
redenen een bedevaartsoord wil
den bezoeken. Ook waren er die
wilden reizen en trekken en hun
dapperheid bewijzen. Verder wa
ren er oplichters, die langs de pel
grimsroutes gratis onderdak en
voedsel trachtten te vinden. En
tenslotte waren er de onvrijwillige
pelgrims: zij die als boetedoening,
als straf voor begane -misdaden
(die konden variëren van dood
slag en diefstal tot overspel, bele
diging en valsheid in geschrifte),
op pad moesten.
Vanuit Middelburg werden tussen
1367 en 1567 meer dan 60 opge
legde, dus onvrijwillige, bede
vaarten ondernomen. Vermoede
lijk zijn het er veel meer geweest,
maar door gebrek aan bronnen is
het werkelijke aantal helaas niet
*Pelgrims, naar een kopergravure
uit 1508.
meer te achterhalen. Santiago de
Compostela werd ook door Mid
delburgers bezocht. Het is bekend
dat in 1453 twee certificaten van
behoorlijk volbrachte pelgrima
ges overgelegd werden, één naar
Santiago de Compostela en één
naar Sancta Maria de Finibus
Terrae. mede te Compostela en
Galicië.
Soms hoefden de pelgrims niet
eens zo ver van huis want op
Walcheren waren eertijds even
eens bedevaartsoorden te vinden.
Zoals Vrouwenpolder. maar
daarover een volgende keer.
De voornaamste vanuit de Nederlanden bezochte bedevaartsoorden; in
zet: bedevaartsoorden in de Nederlanden (I Aardenburg, 50 Vrou
wenpolder 43 Santiago de Compostela). (uit: Algemene Geschiedenis
der Nederlanden, deel 4, 1980).
