49.—
I
■0
L. MAMMISSEN
Mmteien
Harro Ranter
uit Goes
speelde ruim
2 jaar
niet buiten
12-jarige scholier schreef
't Internationaal Rampenboek
van de Burgerluchtvaart
IDAVAINE
GROHE MENGKRAAN
LUXE GLIJSTANG MET HANDDOUCHE
EN STEVIGE DOUCHESTANG 127.50
GRATIS
NU: JONGE WILDE
EENDEN
A. STURM
ADVERTEREN
BIJ DE FAAM - DE VLISSINGER
ZIT U
GOED
open
De Faam en
DeVlissinger
worden
gelezen.
Op heel
Walcheren.
GROHE
U PROEFT HET VERS CHIL
DE FAAM - DE VLISSINGER
Woensdag 31 juli 1985
LUXE ZEEP/SHAMPOO SCHAAL!
KWALITEIT VAN HANS GROHE
VOLLE TOEREN
Het hele
assortiment
is weer
voorradig.
VLEESHOUWERIJ
"Zwarte doos"
Verslonden
Curiositeiten...
Eigen regio
Beroep
CV-, GASVERWARMINGS- en
LOODGIETERSBEDRIJF
DOMBURGS SCHUITVLOT 21
MIDDELBURG - TEL. 01180-12330
met luxe mokkagrepen
Slechts
Diverse uitvoeringen vooro.a.:
WASTAFEL - GOOTSTEEN - DOUCHE
DOE-HET-ZELVERS KUNNEN BIJ ONS TERECHT VOOR AL HUN MATERIALEN OP
SANITAIR-, GAS-, C.V.- ELEKTRO- EN DAKBEDEKKINGSGEBIED.
Wagenaarstraat 1 3 1 5 en 16
HANDEL IN WILD - GEVOGELTE -
DELICATESSEN EN REFORM
VERSE BRAADKUIKENS - PARELHOENDERS - KUIKEN
BOUTEN - KIPFILET- SOEPKIPPEN - KIPPERAGOUT-
WILDE KONIJNEN- GEMARINEERD VLEES ENZ...
Onze worstkeuken
heeft op
gedraaid.
Veersesingel 90
Middelburg
Tel.» 1 2343
maasstraat 68 middelburg
telefoon 01180 - 27466
Libero Luiers,
mini, super of maxi.
plastic draagtas
nicl in alle Klos filialen
verkiijnfiaar.
Het is deze maand 15 jaar
geleden, dat zich op het
eilandje De Haringvreter in
het Veerse Meer een
vliegramp afspeelde, die 3
mensen het leven kostte.
"lOOV
Een Britten Norman BN-2A
Islander van Dutch
Continental Airlines stortte
3 minuten na het opstijgen
van Vliegveld
Midden-Zeeland neer. De
piloot werd door mist
verrast, hij verloor hoogte
en raakte enkele
boomtoppen.
Van de 10 inzittenden
overleefden 3 personen de
ramp niet. Die slachtoffers
waren de 25-jarige Noorse
piloot Thor Dydal, M.W.
Gunst (toen 32) uit Goes en
A. Maquelin (toen 59) uit
Middelburg.
Dit vliegtuigongeluk in de
buurt van het toen pas
geopende vliegveld
Midden-Zeeland staat
vermeld in het
Internationaal Rampenboek
van de Burgerluchtvaart,
dat tot stand kwam na 2,5
jaar speurwerk door de
Goese scholier Harro
Ranter (12).
Het rampenboek geeft een
chronologisch overzicht
van alle ongelukken, die
zich in het verleden over de
hele wereld hebben
voorgedaan met
burgervliegtuigen. Harro
heeft het boek met
ijzingwekkende
nauwkeurigheid
samengesteld.
Hij heeft alle 166 pagina's
ook zelf uitgetikt: een
monnikenwerk!
De oplage van het boek is
overigens beperkt: slechts
10 exemplaren
(Van een onzer redacteuren)
GOES - "Ik wilde wel eens wat schrijven over de luchtvaart.
Maar over de meeste onderwerpen zijn in het verleden wel
eens boeken verschenen. Alleen over de rampen in de
burgerluchtvaart zijn nooit boeken verschenen. Daarom
heb ik die maar als onderwerp gekozen".
Zo verklaart Harro Ranter (12
jaar), waarom hij tweeëneen
half jaar geleden is begonnen
met het verzamelen van gege
vens over alle ruim 1000 vlieg
tuigongelukken, die zich in de
historie van de burgerlucht
vaart hebben voorgedaan,
sinds in 1908 luitenant Thomas
Selfridge een fatale smak
maakte met een zelfgemaakt
vliegtuigje van luchtvaartpio
nier Orville Wright.
Bij een "ramp" moeten we
overigens niet altijd denken aan
neerstortende vliegtuigen en
vele doden. Harro Ranter heeft
als maatstaf voor een "ramp"
aangenomen, dat het vliegtuig
onherstelbaar beschadigd
moet zijn. Als er een vliegtuig
verloren gaat, is dat voor Harro
een ramp. Het toont zijn liefde
voor vliegtuigen....
Als kapers dus een vliegtuig
opblazen, valt dit dus ook in de
categorie rampen. Ongelukken
met helicopters en militaire
vliegtuigen komen niet in het
boek voor.
Ten tijde van het gesprek met
Harro was de zoektocht naar de
"zwarte doos" van het boven
de Atlantische Oceaan ontplof
te vliegtuig van Air India (hon
derden doden) nog in volle
gang. Volgens de kranten was
die dag juist een deel van de
"zwarte doos" gevonden.
"Overigens is die zwarte doos
helemaal niet zwart, maar
oranje-rood. Het is een vier
kante doos voor het vastleggen
van alle vluchtgegevens en van
de gesprekken, die in de cokpit
worden gevoerd. Meestal zit de
doos ergens achter in het
vliegtuig, doorgaans in het
staartstuk", vertelt Harro. "De
vluchtrecorder heeft de naam
"zwarte doos" gekregen van
wege de macabere gegevens,
die erin zijn opgeslagen. Met
behulp van die gegevens kan
de oorzaak van een vliegramp
vaak worden herleid".
Het bijeensprokkelen van alle
beschikbare gegevens van alle
burgerluchtvaartrampen tus
sen 1909 en 1984 is een hels
karwei geweest. Uit alle hoeken
en gaten heeft Harro de infor
matie weggesleept. Meestal
stukje bij beetje, zodat later het
mozaïk in elkaar kon worden
gepast. Soms was de legpuzzel
niet compleet, omdat hij niet al
le benodigde gegevens kon
vinden. Die moeilijkheid deed
zich af en toe voor bij ongeluk
ken van vóór 1940.
Wie het boek nu doorneemt,
kan alleen maar versteld staan
van de nauwgezetheid, waar
mee een 12-jarige (die op 10-
jarige leeftijd met zijn naspeu
ringen bègon) zijn "levens
werk" heeft samengesteld.
Tweeëneenhalf jaar lang was
geen enkel boek tijdschrift of
krant veilig voor de gulzigheid,
waarmee Harro zich op de bur-
gerluchtvaartongelukken stort
te. Hij ploos bibliotheken uit,
oude kranten, archieven (ge
meente Goes en provinciale bi
bliotheek), een serie Time-Life
boeken over de luchtvaart, re
gisters van luchtvaartmaat
schappijen, jaaroverzichten,
luchtvaarttijdschriften. Enfin,
hij verslond alles om maar niks
te hoeven missen.
Was het niet veel gemakke
lijker geweest, de luchtvaart
maatschappijen aan te schrij
ven met het verzoek om gege
vens?
Barro: "Ik denk het niet. Ik ben
er bij voorbaat van uitgegaan,
dat luchtvaartmaatschappijen
niet erg scheutig zullen zijn met
gegevens over vliegrampen.
Bovendien waren veel veron
gelukte vliegtuigen eigendom
'Het omslag van het Internatio
naal Rampenboek van de Burger
luchtvaart.
van maatschappijen, die inmid
dels weer al lang verdwenen
zijn".
Wat was het "leukste" onge
luk, datje bij het samenstellen
van het Rampenboek bent
tegengekomen
Harro slaat pagina 107 van zijn
boek op. Daar staat: "15 No
vember 1977. Type: Douglas
DC-3. Eigenaar: Ethiopian Airli
nes. Bijzonderheden: Bij de
start botste de DC-3 tegen een
ezel op. Bij de daarop volgende
crash raakte de DC-3 total loss.
Wat er met de ezel is gebeurd
vermeldt de geschiedenis
niet...". Trouwens, Ethiopië
heeft vaker last van "onge
rechtigheden", die de start van
een vliegtuig bemoeilijkt. Op
pagina 83 van Harro's boek
staat nog vermeld, dat in 1972
een Vickers VC-10 verongeluk
te in Addis Abeba, omdat er
rommel op de startbaan lag.
Ook toen een ezel?
Hebben veel ongelukken een
gemeenschappelijke oorzaak?
"Nee, dat kan ik nergens uit
opmaken. De meeste ongeluk
ken doen zich voor bij het star
ten en het landen. Dat zijn de
kritieke momenten van een
vlucht. Ik vermoed, dat veel on
gelukken zijn terug te voeren op
menselijke fouten: van de
cockpitbemanning of van de
luchtverkeersleiding. De laatste
jaren zijn bovendien nogal wat
vliegtuigen verloren gegaan
door terrorisme, omdat ze op
een luchthaven werden opge
blazen door kapers".
Het Internationaal Rampen
boek van de Burgerluchtvaart is
vrij statisch van opzet, maar de
bijvermelde bijzonderheden
maken een ongeluk "menselijk
herkenbaar".
Zo wordt van een bij Miami
neergestorte TrisStar verteld:
"De nog bruikbare onderdelen
van de TriStar werden gebruikt
voor het bijbouwen van enkele
andere TriStars. Bij deze TriS-
tars kwam het wel eens voor,
dat als de stewardess alleen in
de boordkeuken was, het net
leek alsof er ook iemand anders
bij was...". Over deze verdachte
ramp is ook een boek geschre
ven: "The ghost of flight 401".
Bij sommige ongelukken wor
den de laatste gesprekken uit
de cockpit toegevoegd. Die
"laatste woorden" ontleende
Harro aan het boek The Black
Box.
*Er zijn ook macabere gege
vens: op 5 mei 1972 veronge
lukte een Alitalia vliegtuig (115
'Harro Ranter in zijn luchtvaart
museumpje, dat hij heeft ingericht
op de vlieringverdieping van de
ouderlijke woning. Daar is van al
les te zien over vliegtuigen en over
het leven aan boord.
doden) op de dag dat Alitalia 25
jaar bestond...
*De dagen 4 en 5 maart 1966
waren "zwarte dagen" voor de
luchthaven van Tokio. De eer
ste dag kostte een vliegtuigex
plosie 84 mensen het leven, de
volgende dag verongelukte een
Boeing kort na de start (124
doden).
*Als gevolg van een ongeluk
met een TWA-vliegtuig boven
Brooklyn (USA) waaiden
120.000 brieven door de straten
van de stad. Dat was op 16 de
cember 1960.
^Verder komen in de beschrij
vingen van de vliegtuigrampen
bekende namen voor van men
sen. die bij luchtvaartongeluk
ken omkwamen: het voetbalelf
tal van Manchester United (6-2-
'58), de musici Buddy Holly en
Ritchie Valens (3-2-'59), zanger
Jim Reeves (aug. '84), VN-se-
cretaris Dag Hammarskjöld
(18-9-'61en KLM-direkteur mr.
H. Albarda (17-5-'65). Ook de
zwaarste luchtvaartramp uit de
historie (Tenerife 27-3-77)
wordt uitvoerig besproken).
Ook staan alle ongelukken, die
ooit in Zeeland gebeurden (6
stuks in totaal) vermeld in Har
ro's boek. Op 29 aug. '53 viel bij
Krabbendijke een Belgische
Saab 91 Safir uit de lucht. Er
waren geen doden. Op 12 juli
1984 verongelukte bij Wilhelmi-
nadorp een Piper PA-25 Paw
nee van Van Beek's luchtvaart
bedrijf. Het sproeivliegtuigje
sloeg over de kop, toen het
boven een tarweveld vloog en
de tarwehalmen raakte. Vol
gens Harro's beschrijving was
de oorzaak, dat de piloot (P.S.)
werd gehinderd door de zon en
daardoor te laag vloog.
De overige "Zeeuwse" onge
lukken deden zich voor in de
Westerschelde (1961) strand
Vlissingen (1939), Haamstede
(1936) en Haringvreter (1970).
Harro is de afgelopen weken
met zijn ouders op vakantie
geweest op het Engelse Ka
naal-eiland Guernsey. De tocht
erheen was een feest voor hem:
de reis ging door de lucht. Het
was zijn zestiende luchtreis.
Overigens is de keus van een
beroep voor hem niet zo moei
lijk. "Ik wil piloot worden, of
verkeersleider, of in elk geval
iets bij de burgerluchtvaart",
zegt hij. En dan te bedenken,
dat Harro het als kleuter
"Spaans-benauwd" kreeg als
er een vliegtuig laag over
kwam". Hij durfde in die tijd
zelfs niet naar een stilstaand
vliegtuig te kijken. "We snap
pen niet, hoe die plotselinge
ommekeer tot stand is geko
men", zeggen zijn ouders.
Harro Ranter, zoon van een
onderwijzer, wilde zijn boek
voor de grote vakantie klaar
hebben. Na de vakantie gaat hij
naar de brugklas havo/vwo en
dan is er weinig tijd meer voor
tijdrovende hobby's. Op de la
gere school hebben in elk geval
de studieresultaten niet gele
den onder het rampenonder-
zoek.
Zijn hoofdonderwijzer schreef
achter op zijn laatste rapport:
"Je rapporten waren nooit een
rampenboek. Hopelijk blijft dat
zo"....
i
