De Faam
Welsprekendheid, aandacht trekken en verkopen.
Derde Midzomernachtconcours op boulevard.
BIJOU
BIJOU
HET WEEKBLAD VOOR WALCHEREN
Sightseeing in Streekziekenhuis Walcheren
METDEBUS
ZIE JE NOG EENS WAT
'PANTUS' EN LIJDEN DE LAATSTE
'SLIBS' VAN DE VIJFDE SERIE
Marianne Boer en Mariët Matthijsse
soleren op internationaal festival
van fraassen
DEZE WEEK IN
RAZENDSNELLE
FOTOSERVICE
VANDAAG
UW ROLLETJE GEBRACHT,
MORGEN
UW FOTO S KLAAR!
J.P.A. R0SSEL
KUNSTGEBITTEN
en
REPARATIES
HOÜAND INTERNATIONAL
Kom nu geld verdienen bij
Lange Delft 44
hoek Segeersstraat Middelburg
DE ZAAK OP DE HOEK.
Bij de speciaalzaak
V oeding-medicijn
Freek de Jonge
U verdient geld
door een tuiglederen
schooltas te kopen...
bij de speciaalzaak Bijou
Onder narcose
Onpersoonlijk
Woensdag 24 juli 1985
86e jaargang no. 25
oplage 21 700 wekelijks gratis hüis aan huis op geheel Walcheren in combinatie met de vlissinyer. totale oplage 44 400 uitgave pro
vinciale zeeuwse courant b v administratie/advertenties: markt 51postbus 5017, 4330 ka middelburg. 01180-27651privé.
1180-13585 redaktie: ad hanneman01180-27651.toestel.54
Marianne Boer uit Viissingen en Mariët Matthijs
se uit Middelburg nemen deel aan het Reder Euro
pean Junior Piano Festival, dat van maandag 5 tot
en met vrijdag 9 augustus wordt gehouden in 's
Hertogenbosch. Aan dit internationale festival in
het casino van de Brabantse plaats nemen veertig
kinderen deel uit tien landen. De leeftijd van de
deelnemers varieert tussen de acht en vijftien jaar.
Voor de organisatie van dit unieke evenement te
kent de organisatie van pianoleraren en pianisten
uit diverse Europese landen. De Roemeense pia
nopedagoge Carola Grindéa richtte die vereniging
op in 1978. Zij wilde het peil van het piano-on
derwijs verhogen en een beter contact tot stand
brengen tussen de pianodocenten. Deze organisa
tie (voluit European Piano Teachers 'Association.
Epta) telt momenteel 500 leden.
De vijftienjarige Marianne Boer speelt tijdens het
festival werken van Mozart. Chopin. Debussy.
Mendelssohn en Czerny. Haar Middelburgse
leeftijdgenote Mariët Matthijsse laat in Den Bosch
werken horen van Mozart, Lutaslawski, I on de
Leeuw. Bach en Debussy.
Het straatfestival: uitgebrei
de aandacht in de rubriek
'podium'.
Een popconcert met top
groepen. In augustus in De
Kaasboer.
Alles kan sneller, maar ook
beter. Bijvoorbeeld de afba
kening bij werkzaamheden op
de autosnelwegen. In 'van
bougie tot bumper'.
Nieuws van de boulevard.
Het strandhotel gaat uitbrei
den. Directeur Pierre Aus-
sems in 'uit het zakenhart'.
Het is alweer de derde keer dat het
Midzomernachtconcours op de
Boulevard in Viissingen wordt ge
houden. In de nacht van 2 op 3
augustus prijzen standwerkers uit
heel Nederland, maar ook uit Bel
gië, Duitsland en Oostenrijk op
meeslepende wijze hun producten
aan. Velen zullen zich ongetwijfeld
van de voorgaande jaren de gezel
lig drukke sfeer herinneren waar
mee de Boulevard vanaf de Coosje
Buskenstraat tijdens dit feest was
overspoeld.
Do organisatie is in handen van
het bestuur van de Centrale Ve
reniging voor de Ambulante han
del (CVA). Het heeft heel wat
voeten in de aarde gehad. "Het
wordt groots opgezet." vertrouwt
Cees van Krimpen, hoofdbes
tuurder van de CVA. 'ons toe. "Er
komen ongeveer honderdzestig
'stille kramen' en daartussen
moeten we de veertig standwer
kers verspreiden. Dat is een hele
planning."
Vorig jaar ontstond er een op
stopping in het gedeelte tussen de
Zeevaartschool en het Strandho
tel. De organisatoren trachten dit
nu te vermijden door daar slechts
aan één zijde van de weg
kraampjes te plaatsen en overal
wordt de loopruimte verbreed.
Bovendien krijgt ook de electrici-
teitsvoorziening dit jaar extra
aandacht.
"Gelukkig hebben we alle mede
werking van de gemeente Viissin
gen. Met name marktmeester Mol
is voor ons een onmisbare hulp,"
aldus penningmeester Jaap de
Smit
Het feest wordt gefinancierd door
de kooplieden zelf; zij huren als
het ware ruimte voor hun kraam.
Verder moeten zij zich aan be
paalde afspraken houden. "Ieder
een begint en eindigt tegelijk."
vertelt Cees van Krimpen. "Sa
men uit, samen thuis. Dat is eer-
lijk."
Om 21.00 uur opent de Vlissingse
wethouder Adan het speetakel en
om 01.00 uur maakt hij de win
naars bekend. De eerste prijs is
een beker. Bovendien mag de
winnaar deelnemen aan het lan
delijk concours dat waarschijnlijk
in Scheveningen wordt gehouden.
De juryleden beoordelen, onaf
hankelijk van elkaar, de aan
dacht-trekkende verkopers op
hun welsprekendheid, overtui
gingskracht en originaliteit.
"Het is fascinerend om te zien hoe
sommige standwerkers tijdens het
opvoeren van de act hun toehoor
ders weten te boeien," zegt Guus
Marquinie, voorzitter van de jury.
"Maar niet iedereen verstaat de
kunst om het publiek vast te hou
den wanneer hel op betalen aan
komt. Degenen die dat voor el
kaar krijgen, dat zijn de echte
vakmensen."
Als afronding letten de juryleden
op de algemene indruk in en rond
de verkooptent. "Natuurlijk is er
een moeilijkheidsgraad. We hou-
en dat die leden samen verbonden
elkaar ondersteunen en aanvullen
bij het herstel van het menselijk
lichaam.,.
den rekening met de aard en de
prijs van het aanbevolen artikel,"
legt Guus Marquinie uit en de
penningmeester vult aan: "Ie
mand met producten van vijf gul
den brengt zijn waar sneller aan
de man dan een verkoper die zijn
spul voor zestig gulden kwijt wil."
Het Midzomernachtconcours be
looft ook dit jaar weer een groot
succes te worden. De aanvragen
zijn al lang binnen en men ver
wacht tussen de dertig- en veer
tigduizend bezoekers, onder wie
Veel buitenlandse toeristen. Zij
zullen aangenaam verrast zijn
wanneer ze tijdens dit internatio
nale concours landgenoten her
kennen. Om half 11 kan men de
Olau line begroeten, die spqciaal
voor deze gelegenheid zo dicht
mogelijk langs de kust vaart.
"We hopen maar op goed weer,
want als het hier stormt, nou dan
krijgen we de wind van voren!" be
sluit Cees van Krimpen.
Een standwerker, inspelend op hel publiek dat op het moment aanwezig is.
Foto: John SiwaBessy.
Si Jacobssnaai 27
Kone Geere 17
Lange Kerksiraai 31
Viissingen 01184-12300
Goes
TANDPROTHETICUS
Spoedig klaar
Tel. afspraken 01184-14533
Hobeinstraat 52, Viissingen
Alle tochten vertrekken ook vanuit West- en Oost-Zeeuws Vlaanderen.
Reisburo
VLISSINGEN, Paul Krugerstraat 21Tel. 01 184-1 7710
MIDDELBURG, Londensekaai 1 9. Tel. 01 1 80-27758
GOES, Voorstad 1 8. Tel. 01 1 00-20220
BERGEN OP ZOOM, Antwerpsestraat 5. Tel. 01 640-37943
TERNEUZEN, Westkolkstraat 36 Tel. 01 1 50-1 2251
De kok beschouwt de voeding
als de beste medicijn
heeft u meer keus
in normale en grote modellen
glad en generfd
ook in schoudertassen krijgt u goede
voorlichting, gebaseerd op 45 jaar ervaring
GEZELLIG, SFEERVOL EN INFORMATIEF.
8 d Bouillon. Belgische Ardennen va 537
8 d Clervaux. Luxemburg v a 529
8 d Dourdon. ILE DE FRANCE/LOIRE va 780 -
8d Val d A|ol, Vogezen v a 655
10d Ortenburg. Niederbayern va 693
10 d Meer van Lugano. Lago Magglore v a 81 2
10 d Kirchberg/Tirolva. 597
10 d Eberndorf/Karinthie va 708
10d Tullnerbach/Wenen va 770
PARIJS
Weekendtocht. Wandelen/winkelen op zaterdag, rondrit langs de markante
bezienswaardigheden op zondag.
O Op onze schooltassen heeft u 2 jaar GARANTIE
op sloten en stiksel en 1 0 jaar GARANTIE op het
leer; u weet wat een eenvoudige reparatie
tegenwoordig kost. Dat bespaart u bij BIJOU
TUIGLEER is het beste voor een schooltas
TUIGLEER is bijna onverwoestbaar
TUIGLEER gaat jaren langer mee
Onze schooltassen zijn helemaal van leer, ook de
tussenschotten
(DOOR MARLIJNE HEMELAAR)
Enige tijd geleden bracht ik een
bezoek aan het Streekziekenhuis
Walcheren, waartoe zowel het
Gasthuis in Middelburg als het
Bethesda-St. Joseph ziekenhuis
in Viissingen behoren. Ik kwam
niet zoals de meeste bezoekers
voor de patiënten; ik was
nieuwsgierig omdat er grote
veranderingen gaan plaatsvinden.
Aan de rondleiding ging een bes
preking vooraf, waarin de directie
uiterst tevreden de definitieve
bouwplannen uiteenzette. Als de
staatssecretaris van WVC, Van de
Reijden, deze plannen goedkeurt,
wordt het Gasthuis ingelijfd bij
het Bethesda-St. Joseph zieken
huis. In ruil daarvoor komt er in
Middelburg een geheel nieuwe
polikliniek, vertelde de zieken
huisleiding.
Er is 41,7 miljoen gulden toege
zegd. Dit project kost 50 miljoen
gulden. Toch verwacht de directie
dat ze hel plan kan uitvoeren.
Een ziekenhuis op één locatie is
namelijk efficiënter en minder
kostbaar dan een ziekenhuis dat
in twee plaatsen is gevestigd.
Bovendien loopt het totaal aantal
bedden terug van 462 naar 336.
Voordat er met de nieuwbouw en
renovatie wordt begonnen, be
zocht ik beide ziekenhuizen in
hun huidige situatie. Ik ging naai
de afdeling Opname, waar ik als
wegwijzer een informatiefolder
kreeg, zodat ik niet meer naar de
onbekende weg hoefde te vragen.
Mijn wandeling begon bij de af
deling Longfunctie en onderzoek.
Daarna bereikte ik de afdeling
Nucleaire diagnostiek, wat ook
wel Isotopenlaboratorium wordt
genoemd. Hier worden door het
inspuiten van radioactieve stoffen
de vorm en functie van de orga
nen zichtbaar. Hoewel de ra
dioactieve stof waarmee wordt
gewerkt nauwelijks schadelijk is.
dragen de medewerkers toch uit
voorzorg een TNO-filmpje met
zich mee. Iedere twee weken kan
worden gecontroleerd hoe hoog
de hoeveelheid opgelopen straling
is.
het strand. Kies jezelf een meisje
om te huwen:/ ten eerste lieflijk,
ten tweede bekwaam.
Een Cambodja-bloem, in vier
kleurendruk, vormgegeven door
Leonard Snelders, siert de omslag.
C. Onvlee debuteert in de Sli
breeks nummer 30 met 'Een war
me deken'. Het bevat veertien so-
netten (een sonnet bevat veertien
regels vier-vier-drie-drie). Onvlee
heeft het in het boek over ziek-
worden, vooral over angst en
dood. Het begint met de beschrij
ving van zich niet lekker voelen en
bezoekt een arts, nadat hij eerst
heeft geconstateerd dat hij ziek is
Zijn zijn gezond -Een jaren
lang gelijk/maakt hen onacht
zaam, al mijn zorg ten spijt/. Ver
moedens kan ik beter maar ver
zwijgen,...).
Onvlee lijdt en kijkt naar anderen
die naar zijn gevoel er niets van
begrijpen maar ik ben radeloos
en niet in staat/een ander deelge
noot te maken van dit wreed ge
vecht, zodat zij weer verdwijnt...).
De medische stand blijft ontken
nen dat de toestand zorgwekkend
is. De doodsangst komt onaf
wendbaar op. Het laatste gedicht:
Foto: JAAP WOLTERBEEK
Eenzelfde filmpje wordt ook ge
dragen door het personeel van het
Zeeuws Radio Therapeutisch In
stituut ZRT1. Deze afdeling is ge
legen in een oude bunker. Hier
wordt niets aan het toeval overge
laten; de veiligheidsmaatregelen
zijn dan ook vrijwel optimaal en
dat moet wel. omdat de patiënten
hier uitsluitend komen om te
worden bestraald. Tijdens de bes
traling is de patiënt alleen, de af
deling maakte een verlaten in
druk.
Dit in tegenstelling tot de keuken
waar één en al bedrijvigheid
heerst. Ook hier wordt zorgvuldig
aandacht besteed aan elke patiënt.
Met veel enthousiasme vertelde
de kok dat de 'gasten' nooit iets
hoeven te eten wat ze niet lusten.
En omdat hij voeding als de beste
medicijn beschouwt, zorgen hij en
het andere keukenpersoneel er
voor dal het eten niet alleen ge
varieerd en gezond, maar ook
kleurrijk wordt opgediend. Het is
daarom geen wonder dat veel pa
tiënten elke dag nieuwsgierig uit
'Leg mij behoedzaam in een warme
deken./ik vrees de eenzaamheid,
de harde kou/ en moeder aarde is
een koele vrouw,/ dus laat mijn
voeten niet naar buiten steken. De
levensgeesten zijn nog niet gewe
ken/ Het leven duurt - Hoezeer
knaagt het berouw, dat ik niet wist
te sterven. Nee, vertrouw/ de men
sen niet, wetend in mijn kist/ en
hoor hoe traag de voetstappen ver
sterven/ en ben tenminste warm,
maar voor hoe lang?/ Beseffend dat
de dood mij heeft gemist,/ sla ik
mijn nagels in de harde nerven/ van
het hout - Ik ben zo bang'.
Op de plaatsen waar de cyclus een
wending neemt, wordt hij onder
broken door houtgravures van
Blokhuis. Vormgever Leonard
Snelders heeft er voor gezorgd dat
ook deze bundel er keurig ver
zorgd uitziet.
Voor de zesde Slib-seric heeft de
redactie al de namen bekend ge
maakt. De eerste uitgave is van de
hand van de filosoof Cornelis
Verhoeven, die in 1979 de PC
Hooftprijs kreeg, De Zeeuwse
jeugdboekenschrijver Wim Hof
man vult nummer 32 en op de
omslag van nummer 33 staat de
naam van niemand minder dan
Freek de Jonge. De Schilder-bio
loog H. Kooger is de auteur van
Slibreeks nummer 34 en de laatste
van de zesde serie komt te staan
op naam van Oek de Jong.
De Slibreeks is te koop in de boek
handel. Ook kan men er zich op
abonneren. Per serie kost de reeks
J" 22,50. Losse deeltjes kosten 4.-
Deze afdeling doet het hart sneller
kloppen, evenals de afdeling Car
diologie, waar met catheters
wordt onderzocht waarom het
hart van de mens van slag is ge
raakt, zodat er iets aan kan wor
den gedaan. Dat kan gebeuren
door zowel reanimatie als door
het inbrengen van een pace-ma-
ker. Hoewel deze afdeling polik
linisch is, kan het gebeuren dal de
situatie van de patiënt zo zorg
wekkend is dat er voortdurend
over hem moet worden gewaakt.
Dergelijke patiënten komen dan
terecht op de afdeling Intensive
Care. Het. verplegend personeel
kan daar met hulp van monitors
vele afwijkingen waarnemen.
Toen ik daar ronddwaalde, ver
baasde ik mij over de aanwezig
heid van zoveel technisch mate
riaal. Nietfemin is de mens on
misbaar gebleven.
meer de instrumenten aan te ge
ven. Verder is er een 'omloop'
aanwezig, die uiteenlopende ta
ken heeft en - zoals de naam al
zegt - in de operatiekamers rond
loopt als een soort 'manusje-van-
alles'. Nadat de patiënt aan het
eind van de operatie is 'uitgeleid',
brengt een verpleegkundige hem
naar de aangrenzende afdeling
'recovery' (verkoever- of uilslaap
kamer), waar hij nauwlettend
wordt gadegeslagen tot hij is bij
gekomen, en. als alles in orde is.
weer naar zijn eigen afdeling ge
reden.
Dat is ook het geval op de opera
tie-afdeling. Want hoewel tijdens
de narcose de ademhaling, bloed
druk en polsslag voortdurend
door moderne electronische ap
paraten worden gecontroleerd,
blijft de anesthesioloog nodig om
storingen op te vangen en te ver
helpen. Een anesthesioloog is één
van de mensen die tijdens de
operatie aanwezig zijn om de toe
stand van de patiënt steeds in de
gaten te houden, nadat hij hem of
haar onder narcose heeft ge
bracht.
De aard en hoeveelheid van de
narcosestoffen die worden toege
diend, zijn vooral de laatste jaren
behalve veiliger, ook veel meer
aangepast. 'De narcose' zorgt er
voor dat de patiënt geen pijn
voelt, de spieren ontspannen zijn
en z'n onbewuste reflexen worden
onderdrukt.
Tijdens de operatie wordt de
anesthesioloog bijgestaan door
zijn assistent. Daarnaast zijn er
één of twee OK-verpleegkundi-
gen, (OK operatiekamer) die
de chirurg helpen door onder
Het valt in de operatie-afdeling
op. hoe doordacht de mensen daar
moeten handelen om zichzelf en
de afdeling zo steriel mogelijk te
houden. Bovendien moeten zij -
meer nog dan het personeel op
'gewone' afdelingen - erg flexibel
zijn. omdat er regelmatig acute
operalies worden verricht.' De
hoofdbroeder vertelde dat hij het
operatie-rooster samenstelt.
Daarbij moet hij rekening houden
mei de belangen van zowel de
patiënt, als het personeel op zijn
afdeling en de arts. Dat levert wel
eens moeilijkheden op. Iedere arts
heeft slechts een beperkte opera
tie-tijd tot zijn beschikking. Het
hele operatiegebeuren dient zo
efficiënt en eerlijk mogelijk te
verlopen.
De afdeling is vrij geïsoleerd van
de rest van het ziekenhuis, onder
meer vanwege de geboden sterili
teit; niet iedereen kan zomaar in-
en uitlopen als hij dal wil. Op deze
afdeling is hel een komen en gaan
van patiënten die de meeste tijd
dan ook nog 'afwezig' zijn. Dat
geeft de afdeling, in tegenstelling
tot de rest van het ziekenhuis, een
wat onpersoonlijk karakter.
Duidelijk is dat elke afdeling zijn
eigen gezicht heeft. Het vrolijkste
gezicht is dat van de kraamafde-
ling. Elke keer weer komen er
nieuwe gezichten bij van mensen
kinderen die veelal tot in de kern
gezond zijn
Tijdens deze wandeling werd mij
duidelijk dat het ziekenhuis is als
een lichaam dal veel leden heeft
Het Zeeuws Kunstenaarscentrum
heeft de laatste Slibdeeltjes uit de
vijfde serie op de markt gebracht.
Het zijn 'Pantus' van Angela
Rookmaker en Alfred van der
Helm (nummer 29) en 'Een war
me deken' van C. Onvlee (num
mer 30). Elke serie bestaat uit zes
deeltjes. De auteurs voor de vol
gende serie zijn inmiddels ook
bekend.
Pantuns zijn vier-relige versjes,
waarvan elke regel bestaat uit vier
woorden. Ze ontstonden in Indo
nesië en kunnen worden gerang
schikt onder de noemer volks
kunst. Met begeleiding van viool
en rebana's werden de pantuns
veelal gezongen op een simpele
melodie. De Slib-uitgave bevat
dertig vertalingen met de origine
le tekst er onder. De vertalers,
twee Leidse studenten, hebben
voor deze vorm gekozen omdat er
in Nederland nog veel mensen
wonen die Maleis spreken en ver
staan. Angela Rookmakers en Al
fred van der Helm kozen voor de
Pantuns die over liefde gaan. We
kozen er één uit, die qua eenvoud
opvalt.
Kies jezelf een plaatsje om te ba
den:/ ten eerste de baai, ten tweede
zien naar deze welkome afleiding.
En de zon- en feestdagen inspire
ren de kok lot het samenstellen
van een menu waaruit de tijde
lijke bewoners ook iets van de
zon- en feestvreugde kunnen
proeven.