HET WEEKBLAD VOOR WALCHEREN
Middelburgs Theater speelt
'Gieren op 't Veilige nest'
De Faam
Kees Roovers verkoopt op
afbetaling zonder rente
in eigen expositieruimte
'Ik ken vrouwen die door te studeren
hun huwelijk op peil hebben gehouden'
Faase's 'Dorp aan de Zeedijk'
'Met dit boek heeft het ADZ
een goede keus gemaakt'
feS^ïo,Nüd
H
BIJOU
ADJUNCT-DIRECTRICE SOPHIE VISSER IN DE VUT
HELMO
J.P.A. ROSSËL
MODE
VOOR
JONGE
MENSEN!
FASHION
KLEURENFOTO'S?
8BACK
'Wie fouten zoekt zal
ze zeker tegenkomen'
ItSU 15 J
I DEZE WEEK IN
'RIJKSREGELING KUNSTAANKOOP EENZIJDIG'
KWALITE1TS-
GESCHENKEN
IN ALLE PRIJZEN
VOOR
JONG EN OUD
KUNSTGEBITTEN
en
REPARATIES
Werkloosheid
Geen koffie
Inspraak
AUSTIN
AUTOBEDRIJF MARITIEM
Gildeweg 33, Vlissingen. TM: 01184-18851.
SINT .7
LANGE DELFT 44 MIDDELBURG
DE ZAAK OP DE HOEK
oplage 21 700 wekelijks gratis huis aan huis op geheel walcheren in combinatie met de vlissinyer. totale oplage 44.400 uitgave pro
vinciale Zeeuwse courant b.v administratie/advertenties: markt 51postbus 5017, 4330 ka middelburg. 01180-27651privé:
h- schrama. 01180-13585. redaktie: ad hanneman..0n.8Q.-27.65.1.. toestel 54
Mis - J i
Het kluchtige blijspel 'Gieren op 't veilig nest' staat
dit jaar op het programma van het Middelburgse
Theater bij de gebruikelijke voorstelling in de
laatste week van november'
Op vrijdag 30 november en zaterdag I december
voeren de Middelburgers dit stuk van de Ameri
kaan Harold McPherson op. De voorstellingen
beginnen beide om 20 uur.
De inhoud: één persoon telt de gastenlijst van het
kleine landelijke hotel met de naam 't Veilige
Nest', dal is gelegen op een eilandje nabij de grens
tussen Amerika en Canada. Een advertentie met
de roep om meer klandizie heeft succes: er komt
een jongeman op af die last heeft van zijn zenu
wen. Kort daarop komen nog twee gasten: een
lerares en een makelaar, aldus hetgeen ze invullen
op hel hotelformulier. In werkelijkheid, zo blijkt al
heel snel. zijn het leden van een bende, waarvan de
leider is opgepakt. Nadat deze weet te ontsnappen
uit de gevangenis en ook op 't Veilige Nest' neer
strijkt is het gedaan met de rust.
Met kluchtige verwikkelingen en vindingrijkheid
van de op rust azende jongeman worden de gieren
van "t Veilige Nest verjaagd.
Een blijspel met allei ingrediënten voor een hu-
moreuze avond. Kaarten voor het spektakel zijn
verkrijgbaar bij het Uit-verkooppunt aan de Stad
huisstraat 1, Loek's Boekhandel 1 beide in Mid
delburg en de VVV's in Middelburg en Vlissingen.
"Een extra bijlage ver
schaft alle mogelijke infor
matie over de gevolgen van
de verbouwing van Plein
1940 en de Markt in Mid
delburg. Het NIEUWE HART
van Middelburg.
Films van de bovenste
plank draaien deze week in
Meccano. De vraag of de
vrijwilligers van het film
huis het zonder subsidie
kunnen volhouden, laten we
voorlopig maar even in het
midden. De politiek oor
deelt. Over deze en ander»
iülms alles in FILMWEEK.
Kunstenaar Kees Roovers stelt
vanaf 26 november zijn nieuwe
atelier open als tentoonstellings
ruimte. In navolging van (inmid
dels ontzielde) initiatieven op
Walcheren in het kader van het
'alternatieve expositie circuit' (in
Middelburg Breestraat 73, De
Sterrenwacht en de etalage van
Teja van Hoften in de Breestraat)
wil ook Roovers collegakunste
naars uitnodigen om te exposeren
in 'Atelier 4' aan de Julianalaan 4.
Om het compleet te maken biedt
Kees Roovers potentiële kunstko
pers een afbetalingsregeling aan
zoals die ook. door het rijk gefi
nancierd. in 46 Nederlandse gale
ries wordt gehanteerd. Roovers
vindt die rijksregeling echter een
zijdig en in de eerste plaats be
doeld voor die uitverkoren gale
ries en blijven de kunstenaars die
het geld het hardst nodig hebben
buiten op een houtje bijten.
Kees Roovers, zittend in zijn rui
me atelier in het voormalig me
disch centrum toont tevreden het
resultaat van anderhalf jaar op
knappen. "Ik heb er ontzettend
veel werk aan gehad maar ik ben
heel blij met het resultaat. Het is
een mooie lichte ruimte met veel
plaats om te werken en om te ex
poseren", vertelt de 40-jarige
kunstenaar die het atelier huurt
van de gemeente. Roovers is sinds
een jaar uit de BKR (beeldende
kunstenaarsregeling) en dat be
valt prima. "Als je binnen de BKR
werkt voel je altijd een soort druk.
Alsof voortdurend het zwaard van
de BKR-commissie boven je
hoofd hangt. Ik leef nu van een
uitkering en red het zo net want ik
heb natuurlijk wel atelier- en ma
teriaalkosten die anders door de
BKR werden betaald. Maar ik
merk dat er verbetering is opge
treden in mijn werk doordat ik
meer rust heb. Ik vind mijn werk
wat rijper, monumentaler gewor
den en fijner van kleur", stelt hij
tevreden vast.
De bedoeling van Roovers is om
steeds zes weken en dan zo'n vier
maal per jaar kunstenaars in zijn
atelier uit te nodigen om hun werk
tentoon te stellen. Zelf exposeert
hij als eerste sinds 26 november
eigen werk schilderijen en projec
ten in het atelier. Het is het
nieuwste werk van Roovers van
het afgelopen jaar.
Rente
Wat de afbetalingsregeling be
treft: Roovers vraagt geen renu
wanneer iemand kunst op afbeta
ling koopt in tegenstelling tot de
rijksregeling is er geen minimum
bedrag vastgesteld. "Mensen die
graag kunst kopen maar die wei
nig geld hebben kunnen ook een
werk van bijvoorbeeld 175 gulden
afbetalen. Voor mijzelf is die af
betalingsregeling natuurlijk wel
een risico want ik heb geen bank
die garant voor mij staat. Deze
regeling is dan ook puur op ver
trouwen van kopers gebaseerd",
legt hij uit.
Geïnteresseerden in het werk van
Roovers kunnen van maandag tot
en met zondag een kijkje nemen
in 'Atelier 4' van 12 tol 17 uur.
Over een week of vier exposeert
de Vlissingse fotograaf Albert
Verburg in Roovers atelier.
"Hees Roovers, met op de achtergrond werk van hem, in zijn atelier en expositieruimte 'A telier4'. aan de
Julianalaan in Vlissingen (Foto Ruben Oreel).
Sophie Visser (59) zal op de
ZDASG (Zeeuwse dag- en avond
scholen gemeenschap) niet gauw
worden vergeten. Het kan bijna
niet anders of na haar vertrek op 1
december wordt haar naam nog
menige keer genoemd. Zowel bij
de leerlingen als de docenten ge
niet ze hoog aanzien. Ruim zeven
jaar lang trok ze de kar die nu
'tweede kans-onderwijs' heet en
onder haar leiding begon als
'moedermavo'. Dat instituut in
Middelburg is enorm gegroeid.
Ongeveer 450 mensen boven de
leeftijd van de leerplicht verwerven
er kennis tot het niveau van Mavo
en Havo. Mevrouw Visser-Dem-
mink gaat in de VUT. Maar ze
praat over het onderwijs, alsof ze
vanaf volgende week een nieuwe
benoeming heeft aanvaard. "Sop
hie Visser heeft de vorm van
'tweede kans-onderwijs' inhoud
gegeven en dwingt ieders respect
af', luidt het eensgezinde oordeel
van de 27 docenten over de schei
dende adjunct-directrice in Mid
delburg.
Wat vooral wordt geroemd is haar
persoonlijke inzet. Sinds ze zeve
neneenhalf jaar geleden de lei
ding kreeg over de Middelburgse
dependance van de ZDASG liet
ze geen gelegenheid ongemoeid
om haar school aan te prijzen. En
omdat ze zelf een v rouw is die zich
niet laat beperken tot huishoude
lijk werk alleen (ze heeft niette
min vier kinderen grootgebracht),
begreep ze zo donders goed wat
vrouwen er van kon weerhouden
om onderwijs te gaan volgen. "Ik
heb inderdaad steeds gestracht de
vrouwen van ons bestaan op de
hoogte te brengen", geeft ze toe
tijdens een bijna twee uur durend
gesprek. En ze noemt dan onder
meer de Vos-cursussen en vrou
wenorganisaties als die van de
Plattelandsvrouwen, waar ze tij
dens spreekbeurten met 'tweede -
kans-onderwijs' aanprees.
Sophie Visser begon haar loop
baan als lerares Engels in 1951 in
Indonesië. Driejaar vertoefde ze
in dat land. waar haar man jurist
was. Toen deze zich wilde om
scholen keerde het echtpaar naar
Nederland terug. De heer Visser is
nu geschiedenisleraar aan de Rpa
Burgemeester Van Maldegem en de
auteur Faase
heffen hel 'sampettertje
(foto Ruben Oreel).
'De betere geschenken
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180 13221
TANDPROTHETICUS
Spoedig klaar
Tel. afspraken 01184-14533
Hobeinstraat 52, Vlissingen
Met op de achtergrond de fluiten
de storm, die nog diezelfde avond
windkracht tien zou worden, pre
senteerde de Vlissinger K. Faase
de Sampetter vorige week vrijdag
zijn boek 'Dorp aan de Zeedijk',
herinneringen aan Westkapelle'.
Een passender achtergrondgeluid
had men nauwelijks kunnen wen
sen. Westkapelle, water en storm:
ze horen bij elkaar. En die combi
natie met Westkapelle werd ook
de schrijver Faase (voor zijn pen
sionering leraar aan de Zeevaart
school) toebedeeld, hoewel hij zich
in Vlissingen vestigde.
De Westkappelse eerste burger
H.A. van Maldegem ontving uit
handen van ADZ-voorzitter A.
Hoefkens het eerste exemplaar.
De dichter-schrijver en cx-vliege-
nier A. Viruly. die een groot deel
van zijn jeugdjaren in Westkapel
le woonde als zoon van een bur
gemeester. kreeg het tweede offi
ciële boek aangeboden door de
auteur Faase. Een twintigtal be
woners in klederdracht vervol
maakte de typische Westkappelse
ambiance, waarin de toespraken
nu eens niet vervelend werden
opgediend en toch een vol uur
d uurden.
In zijn uitleg over de totstandko
ming van het werk rakelde G.J.
Gerestein, chef tekstverwerking
en vormgeving van het ADZ, de
voorgeschiedenis op. Met eni^e
ironie haalde hij uit naar de uit
gevers die Faase's boek niet zagen
zitten. "En toch zijn er nu al ne
genhonderd bestellingen binnen".
Uitgevers hadden - aldus Geres
tein - argumenten gebruikt als 'dat
de vaklui op het gebied van het
Zeeuwse dialect en zijn historie de
fonetische spelling niet kloppend
hadden gevonden. Ook zou het
manuscript historisch niet heie
en neemt het komende voorjaar
afscheid om samen met zijn
vrouw te kunnen genieten van de
Vut. In 1957 verhuisde de familie
Visser van Leiden naar Middel
burg. Tien jaar werkte de nu
scheidende adjunct-directrice 's
avonds voor de Zeeuwse Volksu
niversiteit. omdat ze overdag de
kinderen had. "Het was in een tijd
dat je gemakkelijk aan een baan
Kwam. Dus je had maar voor het
kiezen".
Spijtig vindt ze hel daarom, dat de
ontwikkeling van de vrouw van
daag de dag wordt geremd. "Nu
vrouwen veelal via het 'tweede
kans-onderwijs' een goede basis
hebben, kunnen ze vanwege de
werkloosheid niet aan de slag.
Maar dat neemt niet weg, dat de
vrouwen daarom maar bij de
pakken moeten blijven neerzitten.
Ik ken vrouwen die döor te stude
ren hun huwelijk op peil hebben
gehouden. De man leerde vaak
verder en de echtgenote bleef
thuis achter. Ook zijn er vrouwen
die dankzij dit onderwijs beter
met hun kinderen kunnen om-
maal verantwoord zijn'. De uitge
vers vonden het verspreidingsge
bied van het boek tc klein en het
zou een lastige klus zijn voor de
calculators, zo spotte Gerestein.
die met het verkoopcijfer aan
toonde dat het ADZ wel degelijk
een goede keus had gemaakt om
(samen) met de auteur dit boek uit
te geven.
"Ik wil niet predenteren dal we
hier een literair meesterwerk in
handen hebben", vervolgde Ge
restein. Hij noemde het resultaat
een "lekker boek. zonder priet
praat. zonder flauwekul, recht
voor z'n raap". Ook kon de afde
lingschef het niet nalaten het
ADZ in het zonnetje te zetten.
"Een bedrijf dat met subsidie in
stand wordt gehouden en dienst
doet als een sociale werkplaats,
ligt nog wel eens in de vuurlinie
van het vrije bedrijfsleven. Aan
tijgingen als concurrentie en
niarktverpesterij zijn de laatste
tijd niet van de lucht, hoewel ze
telkens weer met duidelijk be
wijsmateriaal kunnen worden
weerlegd, blijft men ons het liefst
zien als mensen die maar beter
met borstels langs de deuren kun
nen gaan".
ADZ-voorzitter Hoefkens en bur
gemeester Maldegem hadden
niets dan lof over het werk van
Faase. Hoefkens meende dat
Faase en de werkers van hel ADZ
een product hadden geleverd dat
'in de lichtbundel van de vuurto
ren als een stralende ster zal blin
ken'. En niet waardering voor de
auteur: 'Het schrijven van zo'n
Sophie Visser (Foto Ruben Oreel)
gaan. Ik hoorde vaak dal ze weer
contact kregen met hun zoon of
dochter, die op de middelbare
school dingen leerde, waarvan zij
nooit hadden gehoord".
Heel goede herinneringen heeft
Sophie Visser aan haar periode bij
huishoudschool Oranjezon, waar
ze in 1967 een baan overdag
kreeg. Ze benadrukt dat het lager
beroepsonderwijs de eerste on
derwijsvorm was waar men ging
nadenken over de inhoud van de
leerstof en de manier van lesge
ven. "Centraal stond daarfhoe ga
ik met mijn leerlingen om en hoe
pas ik de technieken toe om de
jeugd mee te laten werken. Ik heb
daar een enorm goeie basis ge
had". Ze leerde er onder meer - zo
vertelt ze enthousiast- dat zwaar
onderwijs is. een vertrouwensre
latie moet bestaan tussen leerling
en docent. "Er zijn helaas docen
ten in het voortgezet onderwijs,
die daar niet zo waar aan tillen.
De vraag: wie heb ik voor me en
waar moeten ze naar toe. heeft
voor mij steeds centraal gestaan.
En dat geldt ook voor de docenten
hier op de ZDASG. Het zijn alle
maal mensen die er iets van willen
maken. Wie anders denkt past
niet in deze groep en is dan ook
vaak zeer snel vertrokken".
In 1977 begon de zogenaamde
'moedermavo' met 125 leerlingen,
voornamelijk vrouwen. Sophie
Visser -ze benadrukt dat ze zelf
steeds les is blijven geven. "Ik
vind dat enorm belangrijk", -he
rinnert zich: .De meeste vrouwen
zaten op het puntje van hun stoel.
Het was een zeer gemotiveerde
groep. Maar na enige tijd kwam
de weerslag. Thuis kregen de
mannen hun koffie niet op tijd,
vriendschappen werden afgebro
ken en de vrouwen werden met
allerlei andere problemen opge
zadeld. waarvoor ze niet zo één
twee-drie een oplossing hadden.
We hebben toen een avond be
legd om gezamenlijk naar oplos
singen te zoeken. De vraag hoe en
wanneer studeer ik en hoe maak
ik dal aan anderen bekend stond
centraal. Het was een zeer vrucht
bare bijeenkomst. Zo waren er
bijvoorbeeld twee vrouwen uit
Nieuw- en St. Joosland. die het
helemaal niet meer zagen zitten.
Maar na die avond ervaringen
uitwisselen, zijn ze er vol goede
moed verdergegaan en hebben de
opleiding voltooid".
Veel vrouwen van de 'moederma
vo' zijn doorgestroomd naar de
havo. die meteen in Middelburg,
kwam toen de eerste lichting klaar
was met de Mavo. "En sommigen
zijn zelfs naar het Atheneum van
de ZDASG in Vlissingen". pronkt
mevrouw Visser. En ze zegt nog
maals met spijt: "Het is vreselijk
jammer dat nu de vrouwen wat
gemakkelijker een opleiding kun
nen volgen, ze worden gecon
fronteerd met die afschuwelijke
werkloosheid". Maar daartegeno
ver: "Niettemin is het 'tweede
kans-onderwijs' een voordeel van
ons systeem. Je kunt iets goed
maken, datje hebt laten liggen".
Een goede school -zo luidt de fi
losofie van de scheidende ad
junct-directrice - is een school met
inspraak van de leerlingen. "Toen
Lange Delft 61
MIDDELBURG
ik hiur werd aangesteld, heb ik
onmiddellijk een leerlingenraad
in het leven geroepen. Daardoor
krijg je een schat aan informatie,
waarmee je de zaken zodanig kunt
aanpakken, dat iedereen er profijt
van heeft. Zo is één van de resul
taten uit dal leerlingenoverleg. dat
we in het begin van het schooljaar
geen proefwerken meer houden,
vooral niet voor de eerstejaars.
Verder zijn er talrijke voorzienin
gen in het schoolgebouw aange
bracht, die het er allemaal wat
gezelliger op maken. Wc werken
hier met een verscheidenheid aan
leerlingen. De één wil pertinent
een volledig examen afleggen en
de ander wil uitsluitend één of
twee vakken. Bovendien varieert
de leeftijd van de leerlingen nogal'
Onze oudste leerling is 74 jaar en
de jongste 16 Ja. sommige
kinderen die op dagschool stuklo
pen. maken hier hun opleiding af.
En het is uiterst boeiend om te
zien hoe die jongeren en ouderen
met elkaar omgaan".
Op school zal in do week dat de
enthousiaste adjunct-directrice
afscheid neemt een aantal feeste
lijkheden plaatsvinden. Zo ver
heugt ze zich onder meer op een
treffen met alle mensen die ooit in
de leerlingenraad zaten. Haar bei
de opvolgsters (wie dat zijn wil ze
niet kwijt, maar het zijn twee
vrouwen) zullen alle zeilen moeten
bijzetten om Sophie Vissers werk
op gelijk niveau te kunnen voort
zetten. Een mening die alle be
trokkenen van harte onderstrepen.
AUS1H TERUG
OP WALCHEREN
boek vraagt enorm veel kennis
van het dorp en de bewoners". De
burgemeester noemde Faase ie
mand die Westkappelaar is in hart
en ziel en van boven tot onder'.
Hij herinnerde er aan dal de bij
naam van Faase - de sampetter -
ontleend was aan dat borrelglaas
je zonder pootje. Zo'n glas werd
.gebruikt op plaatsen waar geen
drank mocht worden verkocht
zoals op de ijsbaan. De beheerder
schonk stieküm en in één teug
goten die schaatsers de jenever
naar binnen. En hij vergeleek:
"Ook dit boek zal in een adem
tocht worden gelezen". Speciaal
voor die gelegenheid had Malde
gem twee sampettertjes meegeno
men om samen met Faase te ledi
gen.
Vandaag gebracht en
morgen al klaar.
Asjemenou, da's
razendsnelle fotoser
vice. En met de lande
lijke fotowedstrijd ook
nog kans op f 100.-
kontant! Dat kan bij...
f—FOTQ-FILM VIDEO
L. Vlisnnfl«n - MidCdbu'ü - Goe»
•DORP AAN DE ZEEDIJK,
HERINNERINGEN AAN
WESTKAPELLE' telt 264 pagi
na's. K. Faase uit Vlissingen be
schrijft daarin zijn geboorteplaats,
het dorp waar hij zijn jeugd door
bracht zonder rijkdom, eerder in
armoede, over een periode van on
geveer honderd jaar van 1850 tot
aan de Tweede Wereldoorlog.
"Wie in het boek naar fouten zoekt,
zal die zeker tegenkomen", zei
Faase bij de aanbieding vorige
week.
De dichter-schrijver en ex-vliege-
nierA. Viruly laat in het voorwoord
zien, dal hij zijn jeugdjaren in deze
Walcherse plaats niet is vergeten.
Sterker nog: hij geeft te kennen
voor Westkapelle warme gevoelens
diep in zijn hart te koesteren. Hij
verhaalt er over zijn eerste liefde in
en de onvergetelijke Tine en Mine
van Kee van Bram. "Ik herlees dat
voorwoord steeds weer", aldus me
vrouw Faase, de echtgenote van de
auteur.
!n het boek komen alle j'acetten van
het dorpsleven uit die lijd aan de
orde. De dijkwerkers, de armelui's
koe, de grote schoonmaak, de tram,
uiteraard de vuurtoren, versjes in
clusief het 'Wasschappuls 'Volks
lied, de notabelen en voor de mid
denstand is een ruime plaats inge
ruimd. In totaal zijn maarliefst 740
foto's opgenomen. Hoewel dat op
het eerste oog vee! te veel lijkt,
komt de lezer al ras tot de conclusie
dat de samensteller geen andere
keuze had. Hij streefde er naar om
zo volledig mogelijk te zijn. En met
zo'n streven mag je niets weglaten
dat je tot je beschikking hebt.,
Hoewel het boek in de eerste plaats
voor de Westkappelaars is ge
schreven. is het voor degenen die
meer, over Walcheren willen weten
uiterst geschikt op z'n minst als
naslagwerk.
Dorp aan de Zeedijk is een uitgave
van K. Faase in samenwerking met
het ADZ Vlissingen. Het is te
koop in de Walcherse boekhandel
voor 65.—
