f
Een foto uit de oude doos
Stads- en
dorpsvernieuwing
DÉ\$SSINGER De Faam
'Kenmerk van deze hond
is zijn aanhankelijkheid'
Feestelijke opening door wethouder Wisse
De kerk te Kapelle
ZEELAND
IN DE PEN
Kinder- en
Jeugdtelefoon
Zeeland
'Buitenmensen': boek vol
eenvoud van Verdurmen
DE FAAM - DE VLISSINGER
-ïéêu
Woensdag 7 november 1984
Keïïé
De provincies krijgen met ingang van komend jaar meer zeg
genschap over de stads- en dorpsvernieuwing dan tot nu toe
het geval was. Zeeland gaat voor 24 van de dertig gemeenten
het rijksgeld besteden.
Informatieblad
PENNINGMEESTER DE GROOT VAN ROTTWEILERCLUB
Definitie
CNV-banenbeurs
Maritiem Scheldebal
Fondsen
Ambulancevervoer
Bestuurszaken
Ruimtelijke orde
ning
PASPOORTSTRAAT NU WINKELERF
ABDIJ
E UWS
"Tegen de noordmuur van het
Mariakoor, die dan nu trouw-
kerk wordt genoemd, staan de
twee kapittelbanken die in onze
kerk bewaard zijn gebleven. De
voorkant laat panelen zien van
rijk gesneden gotisch houtsnij
werk. Wanneer ge die banken
nader bekijkt, zult ge bemerken
dat de zittingen in de banken
opklapbaar zijn en dat er aan de
onderzijde nog een stutje zit,
dat een misericorde of zitterke
werd genoemd. Die banken
hebben vroeger gestaan in het
priesterkoor, één bank aan elke
zijde naast het altaar, Dat wa
ren dan de plaatsen van de ka
nunniken van het kapittel.
Wanneer zij staande moesten
zingen (en dat moesten zij altijd)
konden zij op dat zitterke nog
enige steun vinden, zodat voor
al voor oudere koorheren het
lange staan wat gemakkelijker
werd gemaakt".
Deze omschrijving van de kapit
telbanken van de kerk in Kapelle
kunnen we vinden in het zojuist
verschenen boekje van ds. S.J.M.
Hulsbergen: "Kent gij uw kerk?
Gedachten bij de symboliek en de
resten daarvan, in de hervormde
kerk van Kapelle". Toen hij de
20ste april van dit jaar overleed
was het boekje, op enkele illus
traties na, klaar. Het boekje is ds.
Hulsbergen ten voeten uit: herder
en leraar. Leraar in dubbele zin.
Wie dit boekje gelezen heeft, zal
aan de hand hiervan de kerk van
Kapelle voor het eerst of opnieuw
moeten bezoeken. Veel zal ons
aan de hand van deze leraar dui
delijk worden gemaakt. Maar ook
op andere wijze was hij leraar: "in
de kerk leren wij onze schuld te
belijden. En wie weet dat Onze
Lieve Heer rare kostgangers heeft
en dat hijzelf één ervan is, zal niet
zo spoedig geneigd zijn een ander
te verketteren die niet precies
denkt als hij".
Het boekje is eigenlijk ontstaan
toen ds. Hulsbergen ten tijde van
de restauratie van de kerk rond
1965 door een ambtenaar van
Monumentenzorg over allerlei za
ken werd ingelicht. Een aantal
hoofdstukjes is eertijds afgedrukt
in Kerkvenster, het blad van de
Hervormde gemeente van Kapel
le. In het 10de hoofdstukje gaat
het over de kapitelen van de pila
ren.
"De pilaren die het kerkgebouw
schragen zijn, zoals we reeds
hebben gezien, de symbolen
van de apostelen. Zij worden
immers reeds door Paulus in
Gelaten 2:9 vergeleken met
steunpilaren. En in de Openba
ringen rust de muur van het
Nieuwe Jerusalem op twaalf
fundamenten, waarop geschre
ven staan de namen van de
twaalf apostelen des Lams." De
uiteinden van de pilaren zijn de
kapitelen waarop bladeren zijn
gebeiteld en "die bladeren wil
len ons zeggen dat wij, ook in de
kerk, niet los zijn van de wereld
rondom ons. Een christendom
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting,
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31392
of 31402
SPORT VAN TOEN
De stichting "sos telefonische
hulpdienst Zeeland" is per 1
september jl. begonnen met een
experimenteel projsct onder de
naam Kinder- en Jeugdtelefoon
Zeeland, Het gaat om telefoni
sche hulpverlening aan jonge
ren. De dienst heeft hiervoor de
beschikking over dertien vrij
willigers, De cijfers over de eer
ste twee maanden zijn boven
verwachting. Er zijn in septem
ber en oktober 70 gesprekken
gevoerd. Ter vergelijking: in
1 983 kwamen bij de (algemene)
telefonische hulpdienst 116
gesprekken over een heel jaar
voor van personen van 0 tot 1 9
jaar.
De meeste bellers in de eerste
maanden van de kinder- en
jeugdtelefoon zitten in de leef
tijdscategorie tot 14 jaar. De
groep 14- tot 19-jarigen is on
dervertegenwoordigd. Proble
men die aan de orde komen lig
gen vooral op het gebied van
relaties, op school, thuis (met
de ouders) of met leeftijdgeno
ten (pesterijen). Ook zijn er veel
vragen op het gebied van de
sexualiteit.
De Kinder- en Jeugdtelefoon
Zeeland is te bereiken onder
nummer 01180-38080, elke
dag van vier uur 's middags tot
acht uur 's avonds.
De telefonische hulpdienst
Zeeland (voor volwassenen) is
dag en nacht bereikbaar onder
nummer 011 80-1 5551
dat zich alleen maar afsluit van
de wereld, is het ware niet".
Het was een genot ds. Hulsber
gen te horen spreken over kerken,
kloosters en abdijen, die hij van
nabij kende. Hij kende ook het
leven van de grote kerkvaders
zoals Hieronymus, Ambrosius en
vooral Augustinus. Over deze
kerkvaders kunnen we lezen in
het boekje, maar ook over het
muurtje rond de kerk, de vaete
de toren, de klokken en de toren
haan. Als aanbeveling voor het
boekje mogen dienen de woorden
uit de "Belijdenissen" van Au
gustinus: Neem en lees.
herziening van het spreidingsplan
ambulancevervoer in Zeeland en
de voorrangsregeling van ambu
lances bij de veerdiensten over de
Westerschelde.
De statencommissie voor be
stuurszaken vergadert vrijdag 1 6
november 9.30 uur in het provin
ciehuis. Aan de orde komt o.a.
een aantal subsidies: Stichting
Overleg Kindercentra Zeeland
over 1 985. werkzaamheden We
vers - en Flaauwersinlaag Schou-
wen-Duiveland. project samen
werking eerste lijn. Stichting
Vliegveld Midden-Zeeland over
de jaren 1 984 t/m 1 988 en een
verzoek om subsidie voor de
werkgroep industriële archeolo
gie voor reis- en verblijfskosten
correspondentie
Ook wordt er gesproken over een
boekje voor de schooljeugd over
Zeeland in de tweede wereldoor
log en het statenvoorstel stads- en
dorpsvernieuwing. Tenslotte
staan ter discussie een verzoek
om een eenmalig waarderings
subsidie van de werkgroep Mu
ziek van het Koninklijk Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen
in verband met de aankoop van
een Weense vleugel en een ver
zoek om een eenmalig stimule-
ringssubsidie van de Heemkundi
ge Kring Walcheren.
Ook op 16 november, maar om
15.00 uur vergadert in het pro
vinciehuis de statencommissie
voor ruimtelijke ordening.
Evenals de commissie bestuurs
zaken bespreekt zij het staten
voorstel stads- en dorpsvernieu
wing en een subsidie voor de
werkzaamheden in de Wevers- en
Flaauwersinlaag op Schouwen-
Duiveland Ook komt het provin
ciale woonwagenplan ter sprake
Alle vergaderingen zijn openbaar
en hebben spreekrecht voor het
publiek.
Mevrouw E.C. Keim-Bosdijk uit
Middelburg vond nog een oude
sportfoto en was zo vriendelijk die
aan ons te sturen. Het is een foto
van de Middelburgse korfbalclub
van de Rijks HBS in Middelburg
en werd genomen rond 1939. De
instuurster kan zich de namen nog
herinneren.
Op de bovenste rij: Gerard Ver-
sluys. Jan Verstelle, Frans Hoves-
tad. Jo van Aalst. Tonny Doek-
heer, Jaap Wisse, Andriesse?,
Frans Schouten. Bart Leinse, dhr.
Blikslager (trainer en scheikunde
leraar). Op de middelste rij: Piet
Elff. Rix Hoogstra, Corrie Griep.
Ella Bosdijk, Jo de Buisonjé, Ans
Heyboer, Alice Willems, Ans van
Keulen. Ko Allewijn, Piet Min-
derhoud en Jan Minel. Op de on
derste rij: Miep van Makkelen-
berg, Ciny Ort. Jo Timmerman.
Nel Buitenbeek, Alie van Aalst en
Miep Pikaar.
Ook deze foto kan worden besteld
bij de redactie. Het adres is post
bus 5017.4330 KA in Middelburg.
Stuurt u bij de bestelling svp dit
knipsel mee. De foto kost 7.50. U
kunt betalen per cheque (op naam
van onze fotograaf Ruben Oreel)
of met geld (dan de brief aante
kenen).
De rubriek 'Sport van Toenwordt
iedere veertien dagen geplaatst. In
de andere week brengen we 'Aap.
Noot Mies'.
een keer goed te kunnen aan
pakken. Met dit laatste in ge
dachten, wordt voorgesteld een
knelpuntenpot te maken waar
uit speciale projecten kunnen
worden gefinancierd. Gedepu
teerde staten denken aan een
kwart van het jaarlijks uit te
keren rijksgeld. De resterende
driekwart wordt dan volgens
vaste regels over de 24 ge
meenten verdeeld.
Met de inwerkingtreding van de
wet op de stads- en dorpsver
nieuwing vervallen 1 9 rijkssubsi
dieregelingen. De activiteiten die
uit die regelingen werden meebe
taald, vallen straks onder de wer
king van het fonds.
Enkele van de subsidieregelingen
zijn de beschikking geldelijke
steun stadsvernieuwing, verbete
ring van de woonomgeving, res
tauratie woonhuismonumenten,
verbetering van woonschepen en
sanering milieuhinderlijke bedrij
ven in de woonomgeving
De nota stads- en dorpsvernieu
wing en de verordening provin
ciaal stads- en dorpsvernieu
wingsfonds Zeeland zijn samen
gevat in een provinciaal informa
tieblad. Dit blad is verkrijgbaar bij
het bureau voorlichting van de
provincie. Sint Pieterstraat 42.
4331 EW Middelburg, telefoon
01 180-31395.
De officiële nota's kunnen worden
besteld bij het bureau ruimtelijke
ordening van de provincie aan
hetzelfde adres, onder telefoon
nummer 01 1 8031 567.
Zes gemeenten krijgen het geld
rechtstreeks van het rijk. Het
zijn Middelburg, Vlissingen,
Goes, Tholen, Zierikzee en Ter-
neuzen.
De wet op de stads- en dorpsver
nieuwing stelt zich ten doel: "De
stelselmatige inspanning, zowel
op stedebouwkundig als op so
ciaal, economisch, cultureel en
milieuhygiënisch gebied, gericht
op behoud, herstel, verbetering,
herindeling of sanering van door
dichte bebouwing gekenmerkte
gedeelten van het gemeentelijk
grondgebied". Uit deze nogal
omvangrijke omschrijving is op te
maken dat het niet alleen gaat om
verbetering van woningen, maar
ook van de straten, de riolering,
de woonbuurt enz.
De gemeenten, de provincies en
het rijk hebben alledrie een eigen
taak in de stads- en dorpsvernieu
wing. De gemeenten zijn verplicht
een verordening te maken, waarin
wordt geregeld hoe particulieren
en instellingen subsidie kunnen
krijgen. Per gemeente moet wor
den aangegeven hoeveel geld
voor woningverbetering beschik
baar is in een jaar. Ook moet
iedere gemeente een inspraak
verordening maken, opdat de be
volking weet via welke regels zij
bij de stads- en dorpsvernieuwing
zeggenschap kunnen doen gel
den.
De provincies treden op als
coördinatoren. De gemeenten
moeten aan de provincie ver
slag uitbrengen over de activi
teiten; dit moet jaarlijks gebeu
ren.
Andere provinciale taken, zijn
het toezicht op de stads- en
Donderdag 15 november, 19.30
uurvergadert in hotel Terminus te
Goes de commissie ambulance
vervoer van de provinciale raad
voor de volksgezondheid.
Er wordt o.a. gesproken over de
Er zijn al verschillende verenigin
gen waar honden op veel manieren
getraind worden. Er zijn echter
ook enkele verenigingen die zich
op één hondenras concentreren.
Zo'n club is de Nederlandse Rott
weiler Club. Sinds kort is er ook
een Zeeuwse werkgroep van die
Rottweilerclub actief. Penning
meester Leo de Groot uit West-
Souburg toont zich een groot lief
hebber van deze indrukwekkende
viervoeter.
Volgens de Groot werden de
Rottweilers vroeger voornamelijk
gebruikt als werkhonden; bij
voorbeeld voor het drijven van
vee of als waakhond. Vooral voor
dat laatste wordt dit ras ook nu
nog' aanbevolen. De Groot:
"Rottweilers zijn zeer moedige
waakhonden. Ze zullen zich des
noods doodvechten voor de baas.
het vrouwtje of de kinderen.
Meestal beginnen ze met het be
waken van de huisgenoten, dan
komt het huis en vervolgens de
hele buurt aan de beurt. Er zijn
zelfs gevallen bekend dat een
Rottweiler zo goed waakte dat op
den duur geen vreemdeling meer
in de straat werd toegelaten".
Bepaald geen schoothondje dus
die rottweiler, al hebben ze vol
gens De Groot vanwege hun ge
zellige aard wel vaak zin om even
op schoot te kruipen.
Andere gedragskenmerken van de
rottweiler noemt de penning
meester aanhankelijkheid, lief
voor kinderen (en dan vooral als
ze met elkaar opgroeien), eigen
zinnigheid en bovendien slim
heid. De Groot: "Een rottweiler
vergeel nooit iets. Hij heeft een
zeer goed geheugen en als iemand
hem een keer pest zal hij diegene
later vaak weer herkennen en te
rugpakken. Verder laten ze zich
zelf niet gauw in de maling ne
men. Ze hebben allerlei slimme
trucjes om iets gedaan te krijgen
wat eigenlijk niet mag".
Vooral om dat laatste heeft dit
honderas volgens De Groot een
harde hand van opvoeden nodig.
"Als er eenmaal iets is toegestaan
zal hij zich dat altijd blijven he
rinneren en hel de volgende keer
weer doen".
De rottweiler is een oorspronke
lijk ras, wat wil zeggen dal er in de
loop der eeuwen weinig of niets
aan de kenmerken is veranderd.
Belangstellenden voor een lid
maatschap van deze rottweiler
werkgroep moeten eerst lid zijn
van de landelijke vereniging. Za
terdag 27 oktober zijn de eerste
curussen al begonnen op hel trai-
ningslerrein op hel voormalige
voetbalveld tussen Oudelande en
Baarland. Voortaan worden daar
iedere zaterdag tussen 9.30en 12
uur de elementaire gehoorzaam
heids- en puppytrainingen ge
houden. maar ook cursussen voor
verdedigingshond, pakwerk en
speuren.
Overigens zijn ook andere honden
dan rottweilers welkom op deze
club.
Geïnteresseerden kunnen meer
inlichtingen krijgen bij Leo de
Groot, tel: 01184-66083.
De afdeling Middelburg van de
Hout- en Bouwbond CNV bes
preekt op donderdag 8 november
de CAO-voorstellen 1985-1986.
Dat gebeurt tijdens een ledenver
gadering in De Schakel aan de
Bachtensteene. Tijdens deze ver
gadering (aanvang 20 uur) wordt
ook een nieuw CNV-initiatief uit
de doeken gedaan; namelijk de
zogenaamde 'banenbeurs'. Hier
mee wil het CNV bereiken dat
mensen die geen betaalde baan
hebben er snel een zullen krijgen.
Verder wordt de vervanger van de
afgeschafte vakantiezegel - het
Rechten Beheer Systeem onder de
loep genomen en wordt een cur
suspakket van de Hout- en
Bouwbond CNV gepresenteerd.
De Vereniging Nederlandse
Loodsen Sociëteit, de Loodsen
sportvereniging LVV en het
Scheldeloodsenkoor willen hun
jubileumjaar afsluiten met een
Maritiem Schelde Galabal. Dat
wordt zaterdag 24 november van
21 lot 3 uur 's nachts gehouden in
Martiem Hotel Britannia in Vlis
singen. Onder anderen treden
daarbij het dansorkest The Orp-
heans. hel Scheldeloodsenkoor en
Therèse Steinmetz op. De op
brengst van deze avond, waarvoor
belangstellenden zich vooraf
moeten opgeven, is bestemd voor
de Mission to Seamen. De orga
nisatoren stellen avondkleding of
kostuum op prijs.
In het boek 'Buitenmensen' heeft
de Zeeuwse journalist en fotograaf
Peter Verdunnen op 80 pagina's
taferelen vastgelegd, die kenmer
kend zijn voor Zeeuwsch-Vlaan-
deren. Het boek bevat uitsluitend
foto's met korte onderschriften.
De titel laat aan duidelijkheid
niets te wensen over. Verdurmen
fotografeerde mensen die zich als
een vis in helder water voelen op
het platteland. Uit de foto's
spreekt het geluk dat stedelingen
niet begrijpen of waarnaar zij
veelal slechts hunkeren.
Over de kwaliteit van de foto's
moeten vakmensen maar oorde
len. De eerlijke leek zal snel dat
onbegrip over of die hunkering
naar het platteland voelen opko
men.
Veelal fotografeerde Verdurmen
landarbeiders. De onderschriften
zijn uitspraken van de geportret-
teerden. Zoals van die oud-land
arbeider: "Ik heb tot mijn tach-
tiaste gewerkt. Nu is het wellet-
ies." Of van die boer op de kar:
"De zuinigste trekker is nog altijd
het paard". Ook ambachtelijke
lieden uit de dorpskernen komen
voor zoals die dorpstimmerman:
"Je maakt iets met je eigen han
den. Is er iets mooiers?" en het
echtpaar voor dat huisje: "Een
klein huisje heeft toch ook een
dak?".
Verdurmen gaf het boek in eigen
beheer uil. Sinds vorige week is het
verkrijgbaar in de boekhandel. Het
boek kost J 39.90.
dorpsvernieuwing in de ge
meenten en de verdeling van
het rijksgeld aan de gemeenten.
Het rijk bepaalt hoeveel geld jaar
lijks aan de stads- en dorpsver
nieuwing wordt besteed. Ook
wordt aangegeven de hoogte van
het bedrag per provincie en voor
de gemeenten die hun geld
rechtstreeks van het rijk ontvan
gen.
Het rijk bepaalt, zoals gezegd, de
hoogte van het bedrag dat jaar
lijks in Nederland aan stads- en
dorpsvernieuwing kan worden
uitgegeven. Het heeft daartoe een
fonds, dat vanuit diverse departe
mentsbegrotingen wordt gevoed.
Voor 1 985 zit er bijna 800 mil
joen gulden in het fonds. Zeeland
krijgt hiervan ruim 15 miljoen,
te verdelen over de gemeenten
die hun geld rechtstreeks van het
rijk krijgen en de provincie.
De provincie krijgt zeggenschap
over de besteding van het rijks
geld dat naar de kleinere ge
meenten gaat. Daartoe wordt
een verordening stads- en
dorpsvernieuwing gemaakt.
Leidraad in die verordening is
dat iedere gemeente zoveel mo
gelijk naar evenredigheid een
beroep op het geld kan doen.
Een ander belangrijk criterium
is, dat moet worden voorkomen
dat het rijksgeld teveel wordt
versnipperd. Beter is het dan
bijvoorbeeld een jaar over te
slaan en het volgende jaar dub
bel te krijgen om een project in
De Paspoortstraat in Oost-Sou
burg moet een winkelstraat wor
den waar bezoekers op hun gemak
kunnen rondslenteren. Deze har-
tewens van de Souburgse nering
doenden gaat in verv ulling. Op za
terdag 10 november opent wet
houder Willem Wisse van de ge
meente Vlissingen de Paspoort
straat, die na weken timmeren,
breken en plaveien tot winkelerf is
omgetoverd.
Op een winkelerf mogen welis
waar auto's komen, maar de bes
tuurders er van wordt geadviseerd
zich aan te passen en rustig (20
km) te rijden. In de Paspoortstraat
is het voetgangersgebied zodanig
verbreed dat hard rijden voor au
tomobilisten onmogelijk is. Voet
gangers kunnen nu naar hartelust
etalages bekijken en zwierend van
winkel naar winkel lopen. Auto
mobilisten die niet in de Pas
poortstraat moeten zijn. hebben
de mogelijkheid de riieuwe weg
over de Karolingenbaan te ne
men.
Voor de opening hebben de
plaatselijke winkeliers een aan
trekkelijk feestprogramma in el
kaar gespijkerd. Na de opening
door Wisse om half tien luistert de
harmonie Vlijt en Volharding de
ze feestelijke gebeurtenis muzi
kaal op. Wethouder Wisse legt
vervolgens officieel een steem, na
een rondgang over de Karolin
genbaan.
Deze steenlegging vindt plaats
rond kwart over elf. Na het offi
ciële gedeelte verandert de Pas-
poortstraat in een feestmarkt,
waar volwassenen en de jeugd
zich kunnen vermaken met de ve
le spelletjes. Deze worden ver
zorgd door SKA De Zwaan. Lief
hebbers van sjoelen kunnen er te
recht. maar ook bazaar-achtige
spelletjes als balgooien, een grab
belton. fuikgooien, hengelen, bo-
nenpot en een geldpot zijn aan
wezig.
