PRIMEUR VOOR NEDERLAND
Zaterdag op Braderie
DE AALSTER GILLES EEN
KLEURRIJKE ATTRACTIE
PM
Zeer kleurrijk en aftractief is de Aalster Gilles, die zaterdag bijna de gehele dag ele braderie opluistert. In traditionele
kledij treden zij op op de Markt (10.15 tot 11.15 uur), door de winkelstraten 10.45 tol 11.45 uur), weer op de Markt
(13.30 tót 14.15 uur), weer door de winkelstraten 14.45 tol 15.45 uur( en op de Markt terug 16.30 tot 17.30
uur). Wie de Belgen deze dag tegenkomt, zal ongetwijfeld diep onder de indruk raken van de prachtige
costuums. Het is overigens voor de eerste keer dat ze in .Nederland optreden, zodat Middelburg wat
dit betreft een primeur beleeft. In vele andere Europese Landen was de Aalster Gilles reecis te
bewonderen.
Oorspronkelijk komt de Gilles uit Henegouwen, uit het plaatsje Binchc. Echte Gilles - zo leert
de Winkler Prins - zijn in dal stadje geboren. Wie als Gilles buiten de stad optreedt, is met
oorspronkelijk.
De traditionele Gillis draagt de fantastische kledij, alleen met caranaval.
De kleding is onder meer getooid met een veelkleurige kraag boven een Inka-achtig pak.
op borst en rug enigzins opgebold, en bekroond met een hoge witte pluimhoed. De Gilles
dansen op klompen op de maat van aanstekelijke melodieën, die nog worden versterkt
door het rinkelen van de vele belletjes die aan de gordel zijn bevestigd. Uit nauwe diepe
korven gooien ze sinaasappels naar de toeschouwers.
Hoewel de Aalster Gilles dan niet oorspronkelijk is. draagt zij toch de traditionele kledij.
Rondedans
Tijdens hel eerste en laatste optreden op de Markt voeren de Aalster Gilles een rondedans
op. Elke Gille is in volledige uitrusting. De groep draait tegen de richting van de wijzers van
de klok in in de rondte. Zijn dans is hel vruchtbaar maken van de grond. ..Hij werpt hierbij
appelsientjes", aldus een Gille uit Aalst.
Tijdens de beide rondgangen door de winkelstraten wordt muziek en tromgeroffel afgewiss'
Ook hier draagt hij de volledige kledij. Menige passant zal ook tijdens deze rondgang vei
worden met een appelsientje.
De bezemdans op de Markt zal een mysterieus optreden worden, zo voorspelt de Aalters Gilles. Op de
lonen van de geheel eigen muziek worden heksenbezems in 'welbepaalde richtingen gezwierd en
gezwaaid'. Aan het einde van de dans werpt elke gemaskerde Gilles een mandje met dertien bezems naar
de toeschouwers. Overigens is dit masker een reproduktie van het Imca-masker.
De kleding van de Gille is heel bijzonder. Zo draagt hij een witte muts of baret om het hoofd tegen de zware
hoed te beschermen.
Twee witte doeken worden gedragen. Eén wordt om de hals en nek gedragen: de tweede legt men om hel hoofd,
onder de kin en bovenop de kop vastgemaakt. Hij dient als beschermdoek tegen de harde leren riemen waarmee
de hoed wordt vastgemaakt.
Op de borst draagt de Gille een grote bel en aan de gordel (middel) is een achttal Romeinse bellen vastgemaakt. De bellen zijn
een symbolische voorstelling van de zon.
Zij vervangen de geluiden voortkomende van de voorwerpen door de primitieven gedragen ter hoogte van de nieren.
Het sterk geklingel van deze voorwerpen (bellen) heeft altijd tot doel gehad - zoals met het bewegen met de bezems - de boze
geesten en noodlottige krachten, die het slagen van een vruchtbaar jaar in de weg zouden staan, te verdrijven.
Bezems en Bult
De bochel of bult en de bezems zijn afgeleid van de heksen. De eerste bootst de lelijkheid en misvorming van de heksen na. De
bezem dient, om naar voorouders gebruik, de boze en kwade geesten te verjagen.
Op de gillesmuziek, worden deze rood. gele en witte bezems in welbepaalde richting gezwierd en gezwaaid. Deze dans wordt de
bezemdans genoemd. Aan het einde van de dans worden tientallen kleine bezems naar de toeschouwers geworpen. Dit uit dank
voor hun aanwezigheid.
Hoed
De hoed is het kostbaarste sieraad van de gillescostumering.
Ongeveer 250 tot 300 struisveren zijn in een mannenhoed verwerkt. Het geraamte van de hoed is overtrokken met wit
satijn, waarop tientallen rozenblaadjes, vergulde korenaren en een goudgele ster zijn aangebracht.
De kostbare vederen dienen streng en regelmatig gekuist en onderhouden te worden. De muzikanten en
ceremonimeesters, dragen een plat hoedje, waarop drie struisveren zijn aangebracht; één zilverwitte, één rode en één
gele.
Klompen
De klompen geven samen met het tromgeroffel het ritme aan. De bodem die vruchtbaar diende gemaakt, werd door
onze voorouders als het ware aangestampt. Dit ritueel wordt door de gille opgevoerd, De klompen zijn gemaakt uit een
zilverpopulierenhout. De klomp wordt aan de voet vastgemaakt bij middel van een brede leren riem. Een witte kokarde
met goudgele strik, siert de klomp.
Costuum
De motieven op het costuum hebben wat te maken met de historiek en gebruiken van Aalst. Op de lichtbruine
lijnwaden stof worden vier kleuren gebruikt: geel, rood. wit en zwart. De combinatie van de vier kleuren geeft enerzijds
de Belgische kleuren, anderzijds de Aalsterse carnavalkleuren.
Zo komen twee soorten leeuwen voor: de zwarte met rode tong en klauwen en gele ogen: de rode met wit en geel
verwerkt. Tientallen bloemetjes - telkens in drie kleuren - verzinnebeelden Aalst als bloemenstad.
Op de rug draagt de Gille zijn stadsemblecm. Tussen de kanten en kraag ziet men hel schild dal de reus. Iwein van Aalst,
in zijn handen draagt. Mouwen en broekspijpen zijn afgezet met witte geplisseerde stol en goudgalon. De prachtige witte
kraag is met kant afgezoomd. De gordel, waarvan de goudkleurige bellen hangen, is eveneens in rood. geel en wit.
Kousen en sokken
Alvorens de klompen aan te doen. trekt de Gille witte kousen aan. Daarop komen dan witte sokken die de voeten
beschermen tegen het harde kontakt met de klompen.
Mandje
n het gevlochten mandje komen honderden appelsienen tijdens de karnavalsdagen. Deze appelsienen oflert de
Gille aan de talrijke toeschouwers. Met carnaval Aalst worden niet minder dan 3000 kg. 33.000 stuks)
appelsienen te grabbelen gegooid.
Het mandje is buitenom versierd met de Belgische driekleur en het wapenschild van Aalstop een rood. geel en
witte achtergrond,
k Masker
A Op de maandagnamiddag (carnaval) om 14 u 30 op de Grote Markt in Aalst, dragen de Gilles een
zonderling goudkleurig masker. Met dit masker op brengen ze een bezemdans en bezemworp. De op
r identieke wijze gekostumeerde en gemaskerde personages, vormen één geheel, waarvan de éne
niet van de andere te onderscheiden is en elk individualisme totaal weggewerkt.Gezamenlijk.als
IéPs één. zijn zij onderworpen aan de ritmische bewegingen.
Verder draagt.de Gille een witte strik op de borst en heeft hij witte handschoenen aan.
