De Faam
Kinderdagverblijven en de wachtlijst
Middelburg overvol en in Vlissingen geen behoefte
/GOUIK
EEN LEUKE TAS VAN BIJOU
BIJOU
BIJOU
HET WEEKBLAD VOOR WALCHEREN
Van der Ven beschrijft
de dagen op Java in Slib
SCHIPPERS
HELMO
BENEFIETCONCERT VOOR WEDUWE EN
KINDEREN VAN TONNY DE QUELJOE
MODE
VOOR
JONGE
MENSEN!
FASHION
tfVl -
J
DEZE WEEKIN
Hindernissen
ETI-directeur: Zeeuwse bedrijven
hebben vertrouwen in de toekomst
120.- KONTANT
REST. MONDRAGON
EDELMETAAL
KWALITEITS-
GESCHENKEN
IN ALLE PRIJZEN
LET OP ONZE
AANBIEDINGEN
Pluim
Verst(r)ikt
T ouwtrekken
Toerisme
Cliëntgericht
J.P.A. R0SSËL
TANDPROTHETICUS
KUNSTGEBITTEN
REPARATIE
RAAKT U
HAAR KWIJT?
SCHOUDERTASSEN
van 9.
tot 300.—
Maak het u gemakkelijk. Er
is keuze uit 1001 modellen.
Voor iedere beurs.
EN U MAG RUILEN!
DUS IEDEREEN TEVREDEN
De zaak op de hoek
Lange Delft 44/Segeersstraat 4a Middelburg
BOODSCHAPPENTASSEN
van 9.
tot 165.—
Woensdag 30 november 1983
85e jaargang no. 48
oplage 20.895 wekelijks gratis huis aan huis op geheel walcheren in combinatie met de vlissinger totale oplage 43 200 uitgave pro
vinciale zeeuwse courant b.v. administratie/advertenties: markt 51, postbus 5017, 4330 ka middelburg, 01180-27651 privé
ih. schrama, 01180-13585. redaktie:ad hanneman, 01180-27651toestel 54.
mmm
De kunstschilder Gerrit van der
Ven uit Zierikzee ontving in 1982
een beurs van WVC om een reis te
maken naar Indonesië. Van der
Ven wilde z.ich in dat exotische
land laten inspireren door de rijke
vormen en kleuren. In het nieuwe
boekje van de Slibreeks van het
Zeeuws Kunstenaarscentrum be-
schrijft de kunstenaar de vele in
drukken die hij aan Indonesië
overhield onder de naam 'De Da
gen op Java', de Fragmenten in dit
boekje voorzag Van der Ven zelf
van illustraties. Ook de omslag
ontwierp hij. De teksten zijn ge
drukt in handschrift.
In dit boekje omschrijft de kun
stenaar vooral hoe moeilijk het in
Indonesië is om aan het werk te
komen. Hij wil alles vastleggen,
maar het gaat niet. De tropische
hitte is overweldigend. Niettemin
maakte hij talrijke schetsen en
aantekeningen. Het schilderij dat
hij na zijn reis maakte slaat op de
omslag. De schets voor dat werk is
te vinden op de binnenste pagina
van hel boekje.
In De dagen op Java krijgt de le
ver een aardig beeld van de in
drukken die de auteur tijdens zijn
reis opdeed. 'Paradijselijke toe
standen zo constateert hij in de
buurt van de Javaz.ee. Maar er
achteraan: 'Tussen die prachtige
bomen kleine armoedige huisjes,
meestal van riet. met mensen en
dieren zo harmonieus met elkaar
levend dat je haast jaloers wordt'.
De reisbeschrijving - overigens in
dagboekvorm - begint op maan
dag 5 juli en eindigt op donderdag
30 september 1982.
Het boekje is te koop in de boek
handel én verscheen in een opalge
van 1500 stuks.
André Hazes houdt van
tongfilet en een blikje crab.
Zie onze boekenrubriek «aar-
in ook weer een lezenswaardig
kinderboek wordt behandeld.
Veel auto's op alchercn
verkeren in een miserabele
toestand. Dit concluderen de
Walcherse Bovaggarages, die
onlangs een uitgebreid onder
zoek instelden, waaraan auto
mobilisten gratis mochten
deelnemen. De politic beraadt
zich om stappen te onderne
men. Lees de autorubrick Van
Bougie tot Bumper.
SOMBERHEID ONTZENUWD
De PZC van 3 november meld
de zonder enige terughoudend
heid: "Zeeland wordt zwakste re
gio van Nederland". Reeds een
maand eerder werd dit sombere
bericht aangekondigd in het 'bul
letin' van het Economisch Tech
nologisch Instituut voor Zeeland,
of kortweg ETI genoemd. Op vrij
dag 28 oktober werd in Het Fi
nancieel Dagblad daartegenover
Zeeland een provincie genoemd
'met ondernemings-geest en in
dustrieel elan'. "Nuchtere feiten
tonen aan dat er veel positiefs te
melden is", aldus het ETI-verhaal
in Het Financieel Dagblad. In een
lange rij - vi jf kolommen - worden
enkele Zeeuwse bedrijven be
schreven, die alles bij elkaar voor
twee miljard hebben te investeren
op kortere termijn of daarmee be
zig zijn.
NISM in Sluiskil. Dow en Elopak
in Terneuzen en ook het haven-,
schap in die Zeeuws-Vlaamse
plaats. Total Raffinaderij,
Hoechst en Eurogas alle drie in
Vlissingen-Oost en Hercules en
Vitrite in Middelburg, het zijn
voorbeelden om aan te geven hoe
actief de ondernemers in de
Zeeuwse klei roeren om wat van de
grond te krijgen, dat in het belang
van de provincie inoet kunnen uit
pakken. Kennelijk klopt er iets
niet. Vol elan wordt er geinves-
teerd, voor een toekomst die an
deren somber invullen?
Volgens drs. J.C. de Jong. direc
teur van hei ETI. handelt het hier
niet om sombere voorspellingen
maar uitgewerkte schema's, (hij
noemt het scenario's) van opeen
volgende gebeurtenissen, waar
door het in Zeeland slecht.zou
kunnen gaan. "Maar met beleids
inspanningen gericht op verbete
ren van het investeringsklimaat
moeten we deze ongunstige ont-
Tonny de Queljoe, die eind sep
tember overleed.
Vrienden en collega's muzikanten
hebben een drietal benefietcon
certen georganiseerd voor de we
duwe en vier kinderen van de eind
september overleden Middelburg
se gitarist Tonny de Queljoe. On
der de initiatiefnemers zijn talrijke
bekende artiesten met wie Tonny
veel heeft samengewerkt, zoals
Kazimierz Lux, Cyril Havermans
en een aantal bekende Molukse
artiesten. Het eerste toncert is op
zaterdag 3 december in de aula van
de MTS in Vlissingen aan de
Marconiwcg. Op zaterdag 10 de
cember is er een concert in Breda -
de laatste woonplaats van Tonny
en begin 1984 is er nog een concert
in de Brabanthallen in Den Bosch,
waar ook Golden Earring van de
partij zal ziju. Het concert aan
staande zaterdag begint om 19 uur
en is tussen drie en vier uur 's
nachts afgelopen. De titel luidt:
Tonny's Concert'.
Onder de groepen die meewerken
aan het concert zullen Massada en
Brainbox zonder meer de meeste
aantrekkingskracht uitoefenen op
het publiek. Massada brengt het
nummer 'Joost' ten gehore, waar
mee de groep op dit moment aar
dig in de lift is. Massada speelt
met een sessieband waaraan Ka/
Lux. en Francien Parinussa. zan
geres van de groep Lady Soul. zijn
toegevoegd.
Verder treden op tijdens het be
nefietconcert: Taxi, een funk reg-
gaeformatie uit Utrect. The Gig
Band. een funkgroep uit Rotter
dam en Mezac, die muziek brengt
met rock-funk-invloeden met een
reggeatintje.
Van Zeeuwse bodem komen
Leedback. John and Friends, een
groep rond Johnny Caljouw met
Ad Meeuscn en Henk Don.
Feedback speelt stpvige swingen
de nummers.
Tijdens liet concert kan ook wor
den deelgenomen aan een loterij.
Kaarten voor het benefietconcert
kosten twaalf gulden. In voorver
koop (Sjiep. Walstraat Vlissingen
en bar Seventy Seven Markt Mid
delburg) kosten de kaarten een
tientje.
wikkelingen zien te voorkomen".
De Jong denkt daarbij vooral aan
invoering van de investeringspre
mieregeling voor Zeeland.
De sombere beelden voor de
Zeeuwse toekomst zijn afkomstig
uit het Tussenrapport Brede
Maatschappelijke Discussie (over
energie). Daaruit zijn enkele
denkbare ontwikkelingen door
berekend. waarbij vooral energie,
werkgelegenheid en werkloosheid
werden getoetst. Maar die ont
wikkelingen kunnen ook ondenk
baar zijn. mits Zeeland de honden
uit de mouwen blijft steken. "Ei
genlijk vreemd", oppert de Jong.
"Juist in 1983 zijn grote bedrijven
bezig met belangrijke investerin
gen. En dat zijn toch duidelijk te
kenen dat er vertrouwen in de
toekomst is en het beter wordende
klimaat om geld in de zaak te ste
ken".
De FT!-directeur geef enkele vin
gerwijzingen aan gemeenten en
provincie, om dat investeringskli
maat nog verder te optimaliseren.
"Provincie en gemeenten dienen
geen nodeloze hindernissen te la
ten voortbestaan, die nadelig
werken op de ondernemerszin.
De/e overheden moeten goed in
het oog houden dat een onderne
mer tracht zijn productiekosten te
minimaliseren om zijn concur
rentiepositie zo sterk mogelijk te
doen zijn. Dat betekent overigens
niet dat allerlei regels in het be
lang van het milieu bijvoorbeeld
overboord moeten worden gezet.
Integendeel. Ze dienen zelfs te
worden gehandhaafd, maar dan
overzichtelijker.
"Als een ondernemer te lang
Wordt opgehouden om met zijn-'
product op de markt te komen,
kan het voor hem te laat zijn. om
dat anderen elders in de wereld
allerlei" konden reageren en op
tijd het product aanbieden.
Bovendien kosten die regels en
talrijke procedures de rnaat-
schappij veel geld. Niettemin kan
ik constateren dat de provincie
bijvoorbeeld minder dictaten aan
ondernemers oplegt dan elders.
Daardoor is in Zeeland bijvoor
beeld ook de LPG opslag in de
Westerscheldebekkens van Vlis
singen en Terneuzen gekomen.
Door zijn hautaine houding zag
Rijnmond deze industriële uit-
Drs. J.C. de Jong (foto Ruben O reel)
breiding aan zijn neus voorbij
gaan".
En dat de ondernemers zelf te
vreden zijn over het klimaat in de
provincie blijkt volgens de 111-
directcur uit de positieve verhalen
van Zeeuwse zakenlui aan hun
collega's in andere provincies.
"Daar kan geen enkele reclame
over Zeeland van welk officieel
De opvatting dat het gezin met de
vrouw achter het aanrecht de
hoeksteen is van onze samenleving
wordt niet zo maar meer voet
stoots aangenomen. Steeds meer
moeders storten zich op een stu
die, gaan werken en als er geen
werk is, doen ze vrijwilligerswerk
om in ieder geval te ontsnappen
aan de sleur binnenshuis.
Ook komen er steeds meer
noudergezinnen doordat huwelij
ken eerder worden ontbonden en
vrouwen vaker geneigd zijn een
kind te nemen maar de vader
builen beschouwing te laten.
Hierdoor wordt de behoefte aan
PER 3 GRAM (F) VOOR UW GOUDEN SIERADEN.
MUNTEN, TANDGOUO EN SL00PG0UD.
OOK VOOR ZILVER.
HOOGSTE DAGKOERS.
OUDE HAVEN 13 ZIERIKZEE
TEL. 01110-2670
DONDERDAG EN VRIJDAG
van 13.00-18.00 UUR
TEL. 01810-6984
"De betere geschenken"
betaalbare kinderopvang steeds
groter. En niet alleen omdat moe
der zo graag een eigen leven wil
leiden, maar een veelgehoord ar
gument is dat het ook voor heel
kleine kinderen goed is om in een
groep te leren spelen. We gingen
eens kijken hoe de situatie in
Vlissingen en Middelburg is met
het oog op kinderdagverblijven.
'Kinderdijk' een kinderdagver
blijf in Middelburg, geeft al sinds
februari 1973 onderdak aan kin
deren van anderhalf tot vier jaar.
De eerste achteneenhalf jaar werd
zónder overheidssubsidie, dus
met vrijwilligers gewerkt. Sinds 1
oktober 1981 vallen de kinder
dagverblijven echter onder de
rijksbijdrageregeling en worden
de leidsters normaal betaald. Al
leen in de vakantieperiodes wordt
met vrijwilligers gewerkt omdat
daar geen geld voor is vrijge
maakt. Fn zoals de norm voor
schrijft wordt gewerkt met de ver
houding tweeënhalve leidster op
16 kinderen. Alles lijkt dus koek
en ei bij 'Kinderdijk', ware het
niet dal een speciale werkgroep al
een jaar bezig is met een aanvraag
voor uitbreiding.
De wachtlijst Is inmiddels uitge
groeid tol ongeveer 90 kinderen
tussen de 0 en 4 jaar. Jannie Jan
sen. hoofdleidster van 'Kinder
dijk' spreekt van een zeer grote
behoefte aan uitbreiding en ver
laging van de toeiatingsleeftijd tot
6 weken. "Als het aan ons ligt
starten wc op 1 januari 1984 met
de kinderopvang van 0 tot 4 jaar.
waarbij de kleinsten worden on
dergebracht m een nieuwe
vesting"
huis-
Diegene die het startschot moet
geven is echter minister Brinkman
van WVC, die zoals de meeste mi
nisters van vandaag bezield is met
een niet te stuiten bezuinigings
drift.
Wel hebben inmiddels het bureau
Zeeland van WVC en de Middel
burgse gemeenteraad positief ge
reageerd op het uitbreidingsvoor-
stel van 'Kinderdijk'.
Jannie Jansen: "De gemeente
verdient werkelijk een pluim op
de hoed voor de manier waarop
onze aanvraag is ontvangen. De
aanvullende exploitatiekosten, en
dat is in dit geval 18.000 gulden,
worden door de gemeenten ge
dekt". Brinkman daartegenover
vindt passende kinderopvang in
de allereerste plaats een taak en
verantwoordelijkheid van de ou
ders en verzorgers. Volgens hem
kan best het nies in de begroting
van de kinderdagverblijven.
Vol goede moed blijven ouders en
leidsters van 'Kinderdijk' voorlo
pig echter zoeken naar een huis
vesting in Middelburg om zoveel
mogelijk kinderen van de steeds
groeiende wachtlijst onderdak te
bieden. "Maar nooit meer vrijwil
lig". benadrukte Jannie Jansen.
Vlissingen pakt het allemaal wat
anders aan. Behalve peuterspeel
zalen voor kinderen vanaf tweeë
neenhalf jaar bestaat er geen kin
deropvang in de Scheldestad. An
derhalfjaar geleden diende de ini
tiatiefgroep kinderdagverblijf
Vlissingen e.o. een aanvraag in hij
de gemeente voor kinderopvang
van 0 tot 4 jaar.
De gemeente vond alles prima
maar wilde eerst met cijfertjes be
wezen zien dat er behoefte was aan
een kinderdagverblijf.
De initiatiefgroep heeft er inmid
dels van alles aan gedaan om aan
meldingen binnen te krijgen zoals
het beleggen van bijeenkomsten en
het verspreiden van een affiche
met de tekst 'Bent u ook
verst(r)ikt geraakt?'.
En dit alles met liet bedroevende
resultaat van 10 aanmeldingen.
Zijn Vlissingse ouders dan zo
verst(r)ikt geraakt dat ze zich niet
eens meer durven aanmelden of is
er geen behoefte aan kinderop
vang?
Rinus Goedemondt. secretaris
van de initiatiefgroep en beroeps
kracht bij de jeugd- en recreatie-
raad: "Je zou kunnen stellen dat
op grond van het bevolkingsaan
tal de wenselijkheid voor kinde
ropvang al wordt aangetoond.
Toch heb ik alle begrip voor de
overheid dat er een indicatie no
dig is voor honorering van de
aanvraag".
•orgaan dan ook tegenop", conste-
constateert De Jong voldaan.
"Maar", zo voegt hij daar onmid
dellijk aan toe. "Nederlanders
over Het algemeen zijn al vrij snel
bezig om de vuile was buiten te
hangen. Daarvan maken anderen
gebruik om zichzelf beter te kun
nen presenteren. Ik heb bewon
dering voor de buitenlandse on
dernemers in Zeeland, die veel
moeite doen om bij hun concern
leiding recht te pralen wat Ne
derlanders zelf aan onverstandige
kritiek naar buiten hebben ge
bracht".
Een heikel punt in de provincie dit
jaar was de touwtrekkerij tussen
Terneuzen en Vlissingen om de
kolenhaven te krijgen. Met steun
van Den Haag (21 miljoen gul
den) viel de keuze op Vlissingen.
Het ETI had nauwelijks bemoeie
nissen in deze zaak. hoewel het
PvdA-lweede kamerlid Jaap van
der Doel' de strijdende partijen
toeriep om toch vooral het ETI te
raadplegen, niet wetende dat er na
de toezegging van die 21 miljoen
nog maar weinig te kiezen was.
Maar Den Haag - zo constateert
De Jong - neemt zich nauwelijks
de moeite om in Zeeland een
kijkje te komen nemen. "De er
varing leert ons dat men daar geen
flauw idee heeft over wat er zich
aan weerszijden van de Wester-
schclde afspeelt. Ook de ontwik
keling in België gaat voorbij aan
de waarnemingen van ambtena
ren in Den Haag. Maar als ze
eenmaal de sloot, die Wester-
schclde heet. over zijn, gaan de
ogen open. De vraag is echter hoe
lang
liet zou goed zijn als de rijks
overheid zich wat meer reken
schap gaf van de inspanningen die
in België aan de dag worden ge
legd om de havens van Antwer
pen. Gent en vooral Zeèbrugge te
slim uieren".
Behalve industrie brengt ook de
toerist een behoorlijk centje in de
Zeeuwse kassa. Volgens de heer
De Jong zijn er op dat gebied
grote veranderingen op til. "Uit
nood geboren".
"De toeristische en recreatieve
sector is als bron van welvaart veel
te lang miskend. Het toeristische
beleid stond voor kort nog in het
leken van het idee dat Nederlan
ders de wereld moesten verken
nen en zo mogelijk moesten ver
beteren.
Hij constateert dat er momënteel
sprake is van een drastische om
mekeer. "Het is nu zaak geworden
zoveel mogelijk mensen voor kor
tere of langere vakanties in eigen
land te interesseren. Daarvan kan
Zeeland profiteren. Maar dan
moeten de Zeeuwen wel breken
met de misvatting dat hun pro
vincie in hel hoogseizoen vol zou
zijn. De toerist wil niet bivakeren
op plekjes waarvoor hij niet is ge
komen. Kamperen bij de boer is
naar mijn mening een voor de
hand liggende mogelijkheid om in
het hoogseizoen zoveel mogelijk
ruimte te bieden en profijl te
trekken uil de aantrekkelijkheid
van Zeeland voor de toerist. En de
opvatting dat de boer dan met
bedrijfsvreemde activiteiten bezig
/.ou zijn onderschrijf ik helemaal
niet. Wij zeggen vaker tegen on
dernemingen dat het beter zou
zijn hun risico te spreiden. Ik ge
loof trouwens ook niet dat de
campings en de boer elkaar be
concurreren". En in de ontwikke
ling van nieuwe campings wijst hij
een dictaat van waar ze moeten
komen volledig af. "Je kunt ze
niet verstoppen in een hoekje
waar niemand er last van heeft...."
Voor de ondernemers in het toe-
ristenbedrijf heeft De Jong het
advies zich wat meer 'cliëntge-
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
V 01180 13221 J
richt' op te stellen. Hij doelt daar
mee op de vaak stugge wijze
waarop de toerist tegemoet wordt
getreden. Hij geeft een voorbeeld
uit Oostenrijk, waar de gast het
idee heeft welkom te zijn en wordt
vertroeteld. "De verblijfsrecreant
moet zich prettig voelen, zeg maar
op een koesterende manier wor
den behandeld. Als hij naar huis
gaat moet hij het idee hebben een
fijne tijd te hebben gehad in Zee
land. De bedienden in winkels of
restaurants moeten kijken naar de
ogen van de klanten".
Maar ook het 'verkooppraatje'
over Zeeland mag best wat verder
gaan dan uitsluitend het aanprij
zen van strand en duin. "Ik heb
een Belg bij een symposium in
Middelburg horen zeggen dat hij
de kuststreek in zijn land aanprijst
met Parijs als achterland. Nou wij
hebben ook een achterland waar
mee we best mogen pronken."
Volgens ETI-directeur De Jong
Lange Delft 61
MIDDELBURG
wordt het provinciaal werkgele-
genheidsfonds door menigeen die
zich met hel beleid bezighoudt
onderschat. "Voor veel onderne
mers blijkt het een aanknopings
punt te vormen voor het zoeken
naar mogelijkheden om de ont
wikkeling van het bedrijf te ver
beteren. Zeker omdat het bank
wezen zich, soms terecht, terug
houdend opstelt bij het toekennen
van kredieten, dreigen voor ont
wikkel ingswaardige bedrijven no
gal eens problemen te ont
staan
Alle bekende mirten nimdij
Bteleserricedur njentechnische dienst
Vraigtne specule pnjien
Spoedig klaar
Tel. afspraken 01184-14533
Hobeinstraat 52. Vlissingen
Gezond haar groeit alleen op een ge
zonde hoofdhuid. Bioscalin, ontwik
keld aan de Universiteit van Helsinki,
reinigt uw hoofdhuid diep en bevordert
de vorming van nieuwe cellen.
Roos verdwijnt. Haaruitval stopt! En
bij langdurige verzorging met Bioscalin
Elixer kan zelfs in veel gevallen nieuwe
haargroei ontstaan! Bioscalin Elixer en
Bioscalin Shampoo. Voor wie Haar wil
behouden. Verkrijgbaar bij Apothe
kers, Drogisten cn Kappers. Inl. en fol
der:
Bioscalin (Nederland)
Tel. U70 - 89 77 52 - Postbus 1614(1
25(H) BC I)en Haag
