NJN onderzoekt Middelburgse Kaaimuren
SCHOOL
TASSEN
BIJOU
De Faam
Wedgwood
HELMO
Leuke muur bloemetjes
vooral op Kinderdijk
Ne c
Zomerse vrijdagconcerten
op 18e eeuws orgei van
Lutherse Kerk Middelburg
Kermisattracties op schaal
van Jo Kloeg in Demerary
r
MODE
VOOR
JONGE
MENSEN!
FASHION
DEZE WEEK IN
JACÖBUS BELLAMY, DE ZWAARMOEDIGE
DICHTER, OPENT PARK MET ZIJN NAAM
Vaarzon Morel
familie in Schotse
Huizen Veere
Gespecialiseerde schepen
ÏTJo Kloeg (54) van rend beeld, dat
draaimolen. In de boeit.
Machinebouw
mmmsmmm.
VOORDEELVERKOOP
ISPECIAALZAAKVOORDEELI
keuze uit 19 verschillende soorten
RUIME SCHOOLTAS
5 vakken, glad leer,
lederen tussenschotten NU 59.-
EXTRA ZWAAR TUIGLEER
TAS VOOR VELE JAREN
MET2 JAAR GARANTIE
OP SLOTEN EN STIKSELS
Glad of generfd
42 cm
45 cm
89.-
95.-
SCHOUDERSCHOOLTASSEN
Synth, leer36.—
Rundleer39.—
Glad leer45.—
Tuigleer79.—
BIJ AANKOOP SCHOOL TAS
PENNENETUI KADOl
LANGE DELFT 44 MIDDELBURG
DE ZAAK OP DE HOEK
111.'111.''.'.'.IHIJ.."II
SS!
Elke vrijdagavond zullen er vanaf 8
juli tot en met 26 augustus orgel
concerten plaatsvinden in de Lut
herse Kerk aan de Zuidsingel in
Middelburg. Wint van Beek ver
zorgt vrijdag aanstaande - aanvang
20 uur - het eerste concert op het
Duvschot orgel, dat gebouwd werd
in 1707.
Van Beek. die bekend staat om
zijn 'fijnzinnige spel en consciën-
tieuse interpretatie', speelt werken
van Sweelinck. Rossi. Frescobal-
di. Vivaldi. Bach en Mozart. Hij is
verbonden als organist aan de
Martinikerk in Groningen en de
St. Jacobskerk in Den Haag. In
beide plaatsen doceert hij ook aan
de conservatoria.
Na Van Beek concerteren achter
eenvolgens Kristiaan van Ingel-
gem, Jos Vogel. Ton Koopman,
Bernard Winsemius, Jos Ver
poorten. Leen de Broekert en Jo-
hann Th. Lemckert.
Luigi Marotto gebruikt al
leen verse ingrediënten.
Hem baalden we in het Za-
kenhart.
Zeer veel filninieuws in onze
rubriek 'filmweek' en het
allernieuwste boek van
Zeeuwse bodem Ter Gar-
nalenvangst omstreeks
1920' in onze boekenru
briek.
Met vakantie? pas op voor
dieven. Lees de voorlich
tingspagina van de gemeen
te Middelburg.
SCHELDEBAAS: ALLEEN FREGATTEN
De speler van de Zeeuwse Komedie uitgedost als Jacobus Bellamy
(foto Ruben O reel)
Twee dagen - vrijdag 8 en zaterdag
9 juli - is er feest op en rond het
Bellamypark in Vlissingen. De he
rinrichting is voltooid. Het park
dat oprees boven de gedempte ha
ven in het begin van deze eeuw
ademt nu een ambiance, die win
kelen en wonen in Vlissingen een
stuk gezelliger moet maken. De
feestelijkheden vrijdag en zaterdag
(voor de organisatie tekende het
Vlissings Aktiviteitenfonds) moe
ten dan ook worden beschouwd als
een kroon op het werk van talrijke
Vlissingers die jarenlang ijverden
voor een fraaier en aantrekkelijker
park in het hartje van de haven
stad.
Jacobus Bellamy, de achttiende
eeuwse dichter, naar wie het park
is genoemd, bemoeit zich per
soonlijk met de feestelijke ope
ning. Deze Vlissingse bakkersk
necht werd op 22-jarige leeftijd
door de happy-view in zijn stad
ontdekt als talentvol dichter. Van
het verzamelde geld mocht hij
theologie studeren aan de Duits
georiënteerde Utrechtse School.
Hij dichtte nogal zwaarmoedig.
Hij experimenteerde met nieuwe
vormen, oden, balladen en rijm
loosheid. Twee jaar voor zijn dood
in 1984 gaf hij het kritische tijd
schrift De Poëtische Spectator uit.
Jacobus Bellamy stierf op 29-
jarige leeftijd in Utrecht. Tijdens
zijn achtentwintigste levensjaar
maakte hij zijn omgeving reeds
duidelijk dat zijn einde naderde.
Wethouder A. Hoefkens die na
mens het gemeentebestuur van
Vlissingen de officiële opening
bijwoont, maakt een symbolische
rondgang rond het park. Jacobus
Bellamy (een acteur van de
Zeeuwse Komedie) begeleidt hem
daarbij en zal aan- en opmerkin
gen maken.
Als Bellamy en Hoefkens hun
rondje Bellamypark doen, zijn de
festiviteiten rond de opening al in
volle hevigheid losgebarsten.
Om half zes begint een wedstrijd
'stanghangen' op het De Ruyter-
plein bij de Oude Vissershaven.
Voor aankomst van Bellamy uit
zijn vroegere woonhuis, Bellamy
park 30, is er een optreden van de
Deltaband op het De Ruyterplein.
Zaterdag is er al vanaf half elf
feest. Kinderen kunnen dan ge
nieten van een echte ouderwetse
poppenkast, die - het kan niet
missen - authentiek Jan Klaassen
en Katrijn toont.
Het gezellige sfeertje rond het
vernieuwde park ook de Kerk
straat en de terrassen op het
Beursplein zijn verbeterd - wordt
die zaterdag voortgezet met een
waterspektakelshow van half twee
tot vijf uur. Jongens en meisjes,
dames en heren kunnen deelne
men aan een wedstrijd 'zeepbalk-
stoeien' met het gevaar een nat
pak te halen. Ook is er een foto
wedstrijd,
Voor de talrijke attracties met een
wedstrijdelement is een aantal
aantrekkelijke prijzen beschik
baar gesteld. Een boerenkapel
zorgt beide avonden voor gepaste
stemming.
Voor het volledige programma
en meer informatie zie elders in
dit blad.
In museum De Schotse Huizen in
Veere is tot en met 21 augustus
een unieke familietentoonstelling
te zien.
Negen leden van de schildersfa
milie Vaarzon Morel tonen op de
expositie het schilderstalent dat
bij hen in het bloed zit.
De eerste schilder van de artistie
ke familie die zich in Veere ves-
"Vertijnde tafelsfeer"
porselein
servies: CAVENDISH
de serviezen-specialist:
'SERVICE - KWALITEIT - GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180-13221
Alle politieke tegenstellingen
vlogen achteloos van tafel toen
bekend werd dat het Vlissingse -
scheepsbouwbedrijf De Schelde in
het duistere gat van het
RSV-debacle dreigde te
verdwijnen. Vakbonden, politieke
partijen, kerken, provincie en
gemeenten trokken één lijn om
De Schelde te behouden. Die
Zeeuwse verbondenheid en de
vijftig miljoen waarmee de PZEM
te hulp kwam maakte indruk in
Den Haag Het resultaat was dat
de Schelde werd losgemaakt van
RSV. Negentig procent van de
aandelen kwamen in handen van
de Staat der Nederlanden en de
provincie Zeeland kreeg tien
procent. Behalve de KMS bleven
ook de supermoderne gieterij in
Middelburg, AKF in Goes RSVM
en Scheldestad bv overeind en
werden voor honderd procent
dochters van De Schelde.
Wie verwacht dat die eensgezind
heid doorwerkt komt echter be
drogen uit. Sterker nog: op De
Schelde sluimert een conflict
waarvan de omvang maar moei
lijk is te voorspellen. Scheldedi-
recteur B.C.G. Pröpper weigert
namelijk acquisitie te plegen in de
civiele scheepsbouw. De onder
nemingsraad daartegenover is van
mening dat uitsluitend marine-
bouw (fregatten) een te smalle
basis is om de levensvatbaarheid
voor het bedrijf op langere ter
mijn te behouden. Een mening die
overigens ook het Steuncomitee
Behoud Schelde tijdens de duis
tere maanden begin dit jaar aan
hing. Verder constateert de on
dernemingsraad geen enkele ve
randering in de houding van het
hogere personeel en de directie
tegenover-de werknemers als het
gaat om sociaal beleid.
Directeur Pröpper benadrukt re
soluut dat acqisitie plegen in de
civiele scheepsbouw tot niets leidt.
"Het past ook niet in de scheeps-
bouwovereenkomst zoals die voor
geheel Nederland geldt' Daar
wordt weliswaar gesproken over
een mogelijke bouw van middel
grote schepen, maar we moeten
met beide benen op de grond blij
ven staan; we maken geen schijn
van kans"'
"Onzin", oordelen de onderne
mingsraadleden David de Leeuw,
Piet Veen en Dies Joziasse. "Zon
der civiele scheepsbouw dreigt de
werkgelegenheid op den duur nog
verder af te brokkelen'"
Niettemin geeft het drietal toe dat
de schepen zoals die een tiental
jaren geleden van stapel liepen
niet meer bij De Schelde zijn te
bouwen. Korea vooral bouwt
tegen een veel lagere prijs. "De
lonen zijn daar lager en er zijn
geen vakbonden' Bovendien heb
ben de Koreanen enorm lange
werktijden", concludeert or-voor-
zitter de Leeuw'
De 59-jarige Joziasse is echter van
mening dat zijn bedrijf levensvat
baar is voor gespecialiseerde
groot
;n klein
Zo staat er een achtbaan, een
golfbaan, een rupsbaan, de enter
prise, een polyp en een zweefmo
len. Een zevende attractie is nog in
opbouw. Aan het tentoongestelde
apparatuur heeft Jo Kloeg in die
twaalf jaar zo ongeveer 2500 vrije
uurtjes besteed. "Maar ik heb veel
hulp gehad van een kennis Dik
Viergever, die me vooral bij het
electrische deel van het werk heeft
geholpen".
Overigens hoopt Jo Kloeg dat zijn
vrijetijdsproduct ooit nog eens een
permanente plaats krijgt ergens in
Middelburg.
John Siwabessy
schepen. Hij denkt aan bijvoor
beeld hijsboten voor specialisti
sche klussen. Ook de vissersboten
voor de Russen, die aan boord een
complete verwerkingsinstallatie
hadden, roepen betere herinnerin
gen op bij de CNVer Joziasse die
het grootste deel van zijn leven op
de Schelde doorbracht, waarvan
twintig jaar als or-lid.
"Onze beste kansen liggen op het
terrein van de inarinescheeps-
bouw". weerlegt Pröpper de ar
gumenten van zijn onderne
mingsraadsleden. "Het Schelde-
personeel heeft een enorme ken
nis van de fregattenbouw. Daarin
schuilt onze kracht om het van de
concurrentie te winnen. In onze
strijd om orders binnen te halen
worden we trouwens gesteund
door de marine, die ons product
elders in de wereld enorm aan
prijst. Het goed lopen van het be
drijf staat nu bij mij voorop. Met
overheidssteun kunnen we voor
lopig doordraaien. Maar we moe
ten zoveel orders binnen halen dat
we op eigen benen kunnen staan.
We zetten er onze schouders on
der. Ik verwacht dat iedereen in
het bedrijf hard zal werken om De
Schelde weer overeind te helpen.
Pröpper meent dat ook eens dui
delijk gemaakt moet worden dat
andere takken binnen het gloed
nieuw samengevoegde bedrijf
goede resultaten boeken. Hij
noemt de apparatenbouw, mon
tage en ook de ketelbouw heeft
prima vooruitzichten'
De machinebouw daartegenover
heeft volgens Pröpper weinig kans
om te blijven bestaan, "Eën kind
kan begrijpen dat het een moei-
Lange Delft 61
MIDDELBURG
Dies Jo::iasse, David de Leeuw en Piet Veen: controle beleid.
lijke za ak blijft om de machine
bouw overeind te houden' Die tak
draait a l tien jaar met verlies".
Ondernemingsraadslid Piet Veen
(secretaris) heeft trouwens geen
hoge dunk van het management
van het Vlissingse bedrijf. "In
vergelijking met het buitenland
lopen we ver achter. Aan de Ne
derlandse manager wordt bij
voorbeeld alleen de eis gesteld dat
hij een th-opleiding heeft. Auto
matisch wordt aangenomen dat
hij tevens verstand heeft van ver
kooptechniek en omgang met
mensen".
Veen ergert er zich vooral aan dat
de 'bazen' op de oude voet door
gaan na de acties waar iedereen
gelijkwaardig vocht voor zijn of
haar werk. "Oycrwerk en allerlei
andere belangrijke zaken waar
voor toestemming van de onder
nemingsraad nodig is. worden
stomweg ingevoerd zonder dat wij
dat weten. Van een menselijker
beleid is na de acties nauwelijks
sprake'" Het drietal betrekt daar
in ook directeur De Leeuw: "De
bedrijfsleiding mag in zijn hand
jes knijpen dat het Schcldeperso-
neel zo gedisciplineerd is opgetre
den in de maanden van crisis".
De Leeuw benadrukt dat de be
drijfsleiding er rekening mee
dient te houden, dat ze een enor
me verantwoordelijkheid heeft
naar én het personeel én de
Zeeuwse samenleving. "Ik hoop
dat ze inzien hoe zwak ze zouden
hebben gestaan als ze alleen de
kastanjes uit het vuur hadden
moeten halen. Ik blijf echter ho
pen, dat ze tot inkeer komen en
begrijpen hoe ze zowel door de
ondernemingsraad en de vakbon
den als de Zeeuwse samenleving
die meegeholpen heeft de KMS te
redden, worden gevolgd'"
Volgens directeur Pröpper is bet
nu geen tijd om zich druk te maken
over futiliteiten. "Uiteraard moet
er een goed sociaal beleid worden
gevoerd. Het is van wezenlijk be
lang voor bet reilen en zeilen in de
onderneming. Maar om nu energie
te steken in kleinigheidjes, dat
heeft geen zin. Het gaat om het
voortbestaan van de onderneming.
We zullen er gezamenlijk de
schouders onder moeten zet
ten
Foto's Ruben Oreel
tigde was W.F.A.l. Vaarzon Mo
rel. Tot zijn dood in 1954 heeft hij
veel van het historische stadje op
linnen gezet.
De openingstijden van het mu
seum zijn van dinsdag tot en met
zaterdag 10 uur tot 12.30 uur en
van 13.30 uur tot 17.00 uur.
De Middelburgse kaaimuren
staan, wat de Walcherse afdeling
van de Nederlandse Jeugdbond
voor Natuurstudie betreft, volop in
de belangstelling dit jaar. Die
NJN, een bond voor jongeren tus
sen twaalf en 23 jaar die zich met
de natuur bezighouden, houdt,
over 1983, namelijk een inventari
satie van de vegetatie op de kaai
muren in de Zeeuwse hoofdstad.
Karolien Westveer is voorzitster
van de Walcherse afdeling van de
Jeugdbond.
"Toen enkele leden van onze af
delingen zagen dat er op de Mid
delburgse kaaimuren leuke plant
jes, muurbloemetjes, groeiden be-
Karolien Westveer
sloten we dit jaar een inventarisa
tie te houden. Om overal langs de
muren vrij toegang te hebben,
vroegen we daarvoor vergunnin
gen aan".
De plaatsen waar de leden gaan
inventariseren zijn de Kinderdijk,
de Rouaansekaai, De Punt en aan
de Dam. "Alleen op de kaaien
waar steigers zijn kunnen we de
planten onderzoeken natuurlijk
maar toch hebben we al wat leuke
plantjes ontdekt", licht de voor
zitster vervolgens toe.
De NJN onderzoekt ook het ver
schil lussen Noorden Zuidmuren.
Karolien Westveer: "De noord
muren staan altijd in de schaduw
en drogen daardoor minder snel
op, wat voor de planten gunstig
is". De warmte van de muur is
uiteraard ook vah groot belang als
het om plantengroei gaat. "Op de
zuidmuren zijn de temperatuur
verschillen veel groter dan op die
aan de noordzijde. Het verschil
tussen die twee soorten muren
wordt het best geïllustreerd door
de Kinderdijk en de Rouaanse
kaai", aldus Karolien. Eerstge
noemde muur heeft een typische
zeldzame muurvegetatie terwijl
de Rouaanse kaai vooral 'onkrui
den' bergt. De VWO-leerlinge
gaat verder: "Alleen oude muren
zijn geschikt voor plantengroei
omdat die al wat poreus zijn ge
maakt in de loop van de tijd".
Weer anders is het met erg steile
muren. "Daarop kan weinig hu
mus voeding voor de planten)
ww
worden vastgehouden en komen
veel plantjes daar niet voor", zegt
ze. De Walcherse afdeling van de
Nederlandse Jeugdbond voor
Natuurstudie is nog lang niet
klaar met het onderzpek op de
kaaimuren in Middelburg. De
voorzitster zegt daarover: "We
ontdekken nog steeds nieuwe
plantjes die je echt niet op die
plaatsen zou verwachten en dat
maakt de inventarisatie natuurlijk
nog interessanter". Ongeveer één
keer per twee weken organiseert
de afdeling een excursie naar de
kaaimuren. Geïnteresseerden in
de NJN en/of een excursie naar
de kaaimuren kunnen Karolien
Westveer raadplegen
(01180-26694).