O -ysT
MUIS
AAM HO/S
om Hid
MlCHmH
D
Het verdonkermaande lijk
De macht van de auto...
En de roep om traditie..
roovers
ROOVERS HUISHOUD
Rijkspolitie
Voogdonk
JAAR BIJOU IN HET NIEUW
BIJOU
25.-
renata
ANJA
MARJA
BIJOU
lentemode
GEKISSEBIS PER BRIEF
HELMO
Nieuwe kollektie leren
jacks, blazers en broeken
Alarmnummer
FASHION
middelburg
ROOVERS LEDERWAREN
Uil/
Op uw paasbest
met de nieuwe
OVERS SCHOENEN
PASEN
De Faam
De Vlissinger
getipt
door de Mr
ren ata
fan-club
jeugdschoenen
0 0
e wat ouderen hebben het
nog meegemaakt maar de jon
geren weten het slechts van
horen zeggen: kermis in Dom
burg was een absoluut jaarlijks
terugkerend hoogtepunt. Na
1963 doofde de Domburgse
kermislusten evenwel gestaag.
De toerist per auto was in op
mars en daar moest vrij baan
voor worden gemaakt. Niet
langer meer - zo besloot het
toenmalige gemeentebestuur -
mocht hen de doorgang wor
den versperd door de tenten
van de kermisgasten.
Als terrein waar de vermakelijkheden zonder iets of iemand te
storen konden plaatsvinden werd destijds de winderigste uit
hoek van de badplaats gekozen, het Jan Tooropplein. En daar
leek het kermisvuur voorgoed gedoemd te zijn om langzaam
maar zeker te doven.
Maar dan had iedereen buiten de waard gerekend. De kermis-
traditie ligt diep verankerd in de ziel van de Domburgers.
Bovendien ontstond er ten aanzien van de plaats van de auto in
een kern als Domburg een soort 'nieuw realisme'. Domburgers
die gebaat zijn bij een groot aantal bezoekers weten dat auto
mobilisten best de wagen even achter willen laten om aan
attracties als kermis even te snuiven of zelfs mee te doen.
Roep werd luider....
Vast agendapunt...
Zwemmen op het droge....
Nieuw leven...
Kermis opgraven....
Draad weer oppakken...
Droeve bericht....
Verstoppen!
Lange Delft 17
Middelburg
ALLE TUINGEREEDSCHAPPEN
spaden, harken, schoffels, cultivators
Lange Delft 31
L. DELFT 48 - Middelburg
J.v.d. Sloot
exclusief bij
mode voor hem
wolstraat 66 vlissingen
-O-
Vorm: SAVOY
Topkwaliteit uit Zwitserland
In verband met
is de sluitingstijd voor
advertenties van
van 14 april
VERVROEGD
tot vrijdag 9 april
om 12 uur.
DOCUMENTENKOFFERS
STADSTASSEN
DAMESCENTUURS
HERENRIEM
39.-
9.-
15.-
K
PIJPENHUIS
SIGARENMAGAZIJN
PARAPLU'S
CLIPPERTASSEN
65.-
HERENRITS-P0RTEM0NNAIE
LEREN 0AMESBEURS
DAMESP0RTEM0NNAIE
84e jaargang no. 14 - woensdag 7 april 1 982
De Faam
WAARIN OIM.I NOMKN "(,'ROOI WAI.C lib KI V'
IN OMBINAI IK Mi l !)K V I.ISSIN(,b R Hl IS-AAN-lll IS Ol' (,'KHKKI. AI.CHKRKN
in combinatie met de VLISSINGER
DOMBURGSE KERMIS
IN ERE HERSTELD
Zeker als een aantal tradities zoals
het gaaischieten (compleet met
kruitdamp) en het ringrijden weer
optimale onderdelen worden van het
plaatselijke (kermis)vermaak. Op
dinsdag 20 april spreekt de gemeen
teraad zich uit over het voorstel om
de kermis weer daar te laten plaats
vinden waar zij hoort: in het hart van
de stad.
Alvorens het Domburgse gemeentebes
tuur zover was dat dit voorstel kon wor
den behandeld mobiliseerde groepen
Domburgers zich spontaan. In talloze
verenigingsvergaderingen werd de roep
om de kermis terug in het dorp steeds
luider, totdat ongeveer driejaar geleden
de plaatselijke VVV in een brief aan b
en w de noodzaak van de verhuizing nog
eens onderstreepte. Ook de PvdA in
Domburg wakkerde het plotseling
voorzichtig opkomende vlammetje wat
aan met een artikel in De Duinroos (het
partijblad dat huis-aan-huis wordt ver
spreid). "Maar we hebben er zeker geen
partij politieke zaak van willen maken",
verzekert Lein Labruyere. PvdA-raads-
lid. Hij is er van overtuigd dat de raads
leden van de meeste andere partijen
achter het voorstel staan, zodat de ker
mis op de eerste vrijdag na de 24ste juni
het beeld in het centrum zullen over
heersen.
In vrijwel alle gelederen van de Dom
burgse gemeenschap werd de terug
komst van de kermis een vast agenda
punt op vergaderingen. Leen Dolk. se
cretaris van de Ondernemers Badplaats
Domburg (OBD) daarover: "Het was
aanvankelijk een groepje uit de plaatse
lijke middenstand die er min of meer
voor heeft geijverd om de kermis buiten
het dorp te houden. Het ging hen daarbij
om twee zaken. De weg werd versperd
door de kermiskramen zodat de auto
mobilist niet langs hun winkels kon ko
men en weer anderen ondervonden
hinder van het geluid.
Zo gebeurde het dat op zekere dag zon
der dat men besefte welk een rijke tra
ditie verloren ging de kermis verhuisde.
Dat besluit, zo blijkt nu. is de genadeslag
geweest vóór het voortzetten van een
luisterrijke traditie. Desalniettemin
kunnen we de zaak nog redden".
Ringrijder Ko-.Ian Provoost en gaai
schieter Piet de Pagter onderstrepen de
redenering van ondernemersvertegen-
woordiger Dolk. Zij immers zijn liet die
met hun folkloristische sport de oude
tradities hooghouden. Vooral het gaai
schieten is onlosmakend verbonden aan
de Domburgse kermis bij de duinen ge
tracht het gaaischieten nog enig allure te
geven, maar het ging langzaam maar ze
ker de kant op van zwemmen op het dro
ge. Zonder een kermis centraal in het
dorp waren de krenten uit de pap. "En",
zo benadrukt De Pagter: "Ik durf te
stellen dat onze sport in al zijn facetten
weer die grandioze sfeer gaat krijgen
zoals het vroeger was".
Gaaischieten, zo meldt de geschied
schrijving. is in Domburg puur kermis
vermaak. Vrijdag schieten en zaterdag
ringsteken. Maar de ringrijders vangen
niet eerder hun wedstrijd aan totdat de
gaaischieters hun kapitein door de arena
hebben gedragen. Maar ook het in-
trommelen van de kermis gebeurt dooi
de tamboer van de gaaischieters.
Het viertal - Dolk. Labruyere. De Pagter
en Provoost hebben de overtuiging dat
de kermis weer nieuw leven wordt inge
blazen als zij weer in het centrum wordt
gehouden. Vol enthousiasme vertellen
ze over hun contacten met kermisex
ploitanten. onder wie een aantal met
weemoed op vroegere jaren terugblikte,
maar ook reeds te kennen gaf. dat als het
in Domburg niet zou veranderen ze niet
meer zouden komen.
"Daar waar nu de telefooncel bij de kerk
staat, stond vroeger de kop van Jut",
herinnert Piet de Pagter zich. Dolk weet
dat de exploitant van de schiettent, een
zekere Caas van Marei die 35 jaar
Domburg bezocht, zich er op verheugt
weer op zijn stek van voor 1963 te kun
nen staan. Maar ook moderne attracties
zoals de botauto's krijgen een plaats, al
dus Dolk.
In tal van Zeeuwse historische geschrif
ten wordt de Domburgse kermis er spe
ciaal uitgelicht. Zo schrijft J. Was in het
Zeeland jaarboek voor 1853 over dit
festijn: '(.-■) een schouwspel dat veree-
nigd met het overige bont gewoel van
het volksfeest, aan de kermissen in de
zen oord wel enigzins het aanzien geeft
van de koddige en woelige Vlaamsche
kermistafereelen
De kermis in die tijd startte overigens
bont. In een lange stoet wat zonderling
uitgedost, begeven jonge mannen zich in
de richting van de Molenberg om - zoals
dat heet - de kermis op te graven. De
kermis wordt gesymboliseerd door een
jeneverkruik vol Schiedams vocht, die er
nog van het jaar daarvoor lag. Want net
zoals de kermis wordt opgegraven,
wordt zij ook begraven. Na de opgraving
begeven de jongelingen zich omgeven
door trompet- en trommelmuziek naar
de plaatselijke herberg. Wat daarna
volgde was een orkaan van een feest.
Dag en nacht werd gedanst en de jene
ver vloeide rijkelijk. Dagen hadden de
Domburgers nodig om daarna hun roes
uit te slapen.
Met al die verhalen in het achterhoofd is
het duidelijk hoe de inwoners van de
Walcherse badplaats er naar hunkeren
de draad weer op te pakken. En om
nogmaals de ernst en het belang van dit
traditionele evenement te onderstrepen
is de laatste weken weer het verhaal over
het verborgen lijk in geuren en kleuren
op de proppen gekomen. In vele varia
ties vaak centraal in de gelagkamer van
de Domburgse drinkhuizen vertaalt de
verteller ongeveer zo:
Slechts één gebeurtenis kon het kermis-
piezier in Domburg verstoren, en dat
was een sterfgeval. Nu is het over het
algemeen zo. dat de dorpelingen elkaar
erg na staan en het rouwproces over een
tot de Heer genomen medebewoner is
vrij algemeen. Maar was er kermis op
komst, dan werd angstvallig gebeden
om de al te zieke dorpsgenoot toch nog
even in leven te houden. Als het toch
moest gebeuren, dan maar na de kermis,
zo redeneerde ze vertwijfeld.
Op een bepaalde dag echter herijkte de
bezoekers van De Rode Leeuw - ze na
men alvast een voorproefje op het feest -
het droeve bericht dat Lieven (zo noe
men we hem maar die ergens aan de
rand van het stadje gemakshalve)'
woonde, eensklaps was overleden. 'Bij
was niet eens ziek', stamelde nog iemand
wat verontwaardigd, maar de lawaaieri
ge voorpret en de anecdotes over de
voorgaande jaren, bleken nutteloos ge
worden. Stilte overmande hen allen.
Met neerhangend hoofd bestelde ze nog
een jenevertje. Uit was het. Natuurlijk.
Lieven was een goeie vent en ze vonden
het verschrikkelijk, maar toch....er klop
te iets niet.
Uit de hoek van de gelagkamer klonk
plotseling wat stilletjes en schuchter een
stem. 'Wat...?', vroegen ze in koor. 'Nou
gewoon, we verstoppen hem', veront
schuldigde de spreker zich. 'Gewoon
hier op zolder', stelde hij daarna wat
luider toen hij bemerkte dat de weer
stand zo gebroken zou zijn.
Zonder veel dralen - overmoedig door
de wat te snel met in te kleine glaasjes
gelaafde dorst - sprongen de moedigste
en jongsten op. Zij spoedden zich diep in
de kraag gedoken, schichtig om zich
heen kijkend in ganzenpas naar de rand
n
van Domburg. Het lijk van Lieven lag
nog op bed. Ze keken elkaar aan. knik
ten aanmoedigend en wikkelden hel al
aardig stijve lichaam in een paardede-
ken.
De duinrand bood om die tijd de nodige
bescherming. Met al die kermisgasten in
het dorp waagde zich toch niemand in
deze helderen zomernacht buiten, zodat
die route werd genomen. Onopgemerkt
bereikten de wat vroege lijksjouwers het
café De Rode Leeuw, waar de waard de
achterdeur al had ontsloten en op een
kier gezet. En al aardig op elkaar inge
werkt bereikte de groep met het lijk
boven hun hoofd de zolder van het café.
Tussen de rommel daar werd vrij snel
een plaatsje gevonden en het gezelschap
trok zich nog huiverig van de daad,
zwijgzaam terug in de gelagkamer. De
kermis kon beginnen, ongehinderd door
een sterfgeval. Na de kermis evenwel
kleedc iedereen zich in de passende
rouwkostuums ter ere van de doders
nagedachtenis.
"Een verhaal daat weergeeft hoeveel de
kermis voor Domburg betekent", ver
klaart het Domburgse viertal Piet de
Pagter. Ko-Jan. Provoost. Leen Dolk en
Lein Labruyere eenstemmig en ernstig.
toekomst. 'Bij beide onderwerpen', zo
I Mi 111 lOl schrijft Don.'is uitvoerig de gelegenheid
gegeven en door sommigen ook feitelijk
f-f- benut, om van gedachten te wisselen. Bij
11S1-vF I. \_xi ^1 T geen van genoemde gevallen bent u zelf
ingegaan op de materie zoals verwoord
in uw brief van dezelfde datum. Terwijl
een dergelijke materie juist bij die
agendapunten een rol speelde respec
tievelijk kon spelen'.
Phernambucq is het oneens met het feit
dat een lid van gedeputeerde staten ook
voorzitter is van een provinciale com
missie. 'Liever zag ik de constructie dat
een gs-lid slechts als gast van de eigen
adviesraad optrad. De verhouding zou
dan veel zuiverder en principiëler juister
zijn', verwoordt Phernambucq zijn on
genoegen.
Voor wat betreft de bedreven partijpo
litiek kon de CNVer zich niet aan de
indruk onttrekken dat Don in een debat
uiterst fijntjes opmerkte dat een idee
over het werkgelegenheidsfonds van de
provincie toch maar een idee van de
PvdA was geweest, terwijl er anderen
zouden zijn die daarover een andere vi
sie verkondigden. En de CNV-man nam
Don dat vooral kwalijk omdat toen nog
de provinciale verkiezingen in het zicht
waren.
Don verweert zich door te stellen dat hij
geen misbruik maakt van zijn positie als
voorzitter van de raad. Hij merkt
bovendien op slechts éénmaal de naam
van zijn partij te hebben genoemd.Tij
dens en na de vergadering hebben mij
ook geen soortgelijke verwijten van an
deren bereikt', antwoordt hij per brief
aan Phernambucq.
Niettemin krijgt Phernambucq de gele
genheid alsnog een nastoot te plaatsen.
Don heeft de briefwisseling op de agen
da van de volgende vergadering ge
plaatst van de PRM. 'Ik vind namelijk
dat wij uw visie in alle openheid met alk-
leden van de PRM moeten kunnen bes
preken'. aldus Don.
NV-districtsbestuurder Leon Pher
nambucq dient zich voortaan aan de
procedures te houden en kritiek te uiten
op plaatsen waar hem de gelegenheid
wordt geboden. I)it schrijft Wim Don, lid
van gedeputeerde staten van Zeeland en
onder andere voorzitter van de provin
ciale raad voor het milieu (PRM) aan de
vakbondsbestuurder. Phernambucq
plaatste namelijk een nastoot in de rich
ting van Don door na de vergadering van
de PRM in een brief in scherpe bewoor
ding het optreden van Don als voorzitter
van de raad en tevens gs-lid te veroorde
len. Ook verweet Phernambucq de gede
puteerde 'de raad te gebruiken om par
tijpolitiek te bedrijven'.
Maar een nastoot is slechts toegestaan
bij sommige situaties in de biljartsport.
In een vergadering worden strakke re
gels gehanteerd, ook al wordt aan de
leden van raden en commissies als het
goed is voldoende ruimte gegeven om
kritiek te uiten.
Don merkt op het een vreemde zaak te
vinden, dat Phernambucq de brief
schreef op dezelfde dag - 19 februari van
dit jaar - als dat de vergadering van de
raad plaats vond.
Ook vindt hij het hoogst verwonderlijk
dat Phernambucq zweeg toen er tijdens
de vergadering onderwerpen aan de or
de waren waar de kritiek geuit had kun
nen worden. Don doelt daarmee op de
punten ontwerpactieplan milieuhygiëne
en de discussie over het functioneren
van de raad voor het milieu nu en in de
Vier ijveraars voor het herstel van de kermis in het centrum van Domburg.
Van links naar rechts: Lein LabruyerePiet de Pagter. Ko-Jan Provoost
en Leen Dolk. Op k plaats waar ze hier staan moet de schiettent komen.
Meldkamer district Middelburg.
Bel dit nummer in dringende gevallen.
Lr is altijd een surveillance auto in de buurt.
Een geruststellende gedachte.
COORDINATED SPORTSWEAR
Lange Delft 50 - Tel. 01180-1 3221
Middelburg
Kwaliteit - service - garantie
Een dag om niet te vergeten... om dit te vieren een
aantal plezierige aanbiedingen voor u.
AANBIEDINGEN GELDEN ALLEEN op donderdag
8, vrijdag 9 en zaterdag 1 0 april.
Met aluminium frame
Speciale prijs nu Z9.—
Extra groot nu
Vederlicht, sterk materiaal
Veel aparte modellen.
Vanaf
Leer, 2 voor
Leer 2 voor
LEUK OH TE ZIEN. GOED OM TE DRAGEN.
2/"
BURGPROMENADE 18 - MIDDELBURG
Walstraat 31. Vlissingen
Walstraat 119. Vlissingen
Dames -
plastic 6.—
Nylon vanaf 14.—
Opvouwbaar
vanaf 8.—
Herenparaplu
nu 10.—
Synth, materiaal nu 20
Leer, met 3 vakken,
nu
Leer 9.-
Nu
Leer, met veel vakken lD.'
Lange Delft 44 - Middelburg
DE 'NIEUWE'
ZAAK OP DE HOEK
Jo
