De F-side van de provinciale verkiezingen:
W
ANJA
MARJA
ril
VAN DE REE
brilmode
urr
HELMO
FASHION
Houdt Groeneveld voor ogen
°r
84e jaargang no. 11 - woensdag 17 maart 1982
at en waarom en of we soms van de anti kernenergiebe
weging zijn. Voor een interview wil hij ruggespraak houden met
de PvdA-verkiezingscommissie. Paul Boersma is immers lij
staanvoerder voor de Zeeuwse statenverkiezingen en als zodanig
ook woordvoerder. Toch wordt een afspraak gemaakt. Op zijn
kantoor in de provinciale griffie gaat zijn deur nét niet op slot,
maar de secretaresse krijgt de uitdrukkelijke opdracht niet te
storen. Wim Don (53) ontpopt zich gedurende dat gesprek als
een vurige aanhanger van Joop den Uyl. Hij zet vraagtekens bij
het optreden van de FNV en hij vindt het optreden van sommige
actiegroepen beangstigend. Zeker die actiegroepen die het
schijnbaar op zijn persoon hebben gemunt en hem intimideren.
Dat komt volgens Don omdat die actiegroepen de persoon en de
verantwoordelijkheden niet weten te scheiden. Als verantwoor
delijke gedeputeerde en voorzitter van de raad van bestuur van
de PZEM wordt net gedaan alsof in Don twee figuren huizen die
met elkaar in conflict dienen te zijn.
Over zichzelf
De verkiezingen
Verantwoordelijkheid
MEuBe»-gaa[i]
ZUIDZANDE TUSSEN OOSTBURG en CADZAND
llllllllllllllllllllllllllll lllllllll
Eén voorbeeld uit het
assortiment van Groeneveld.
lllllllll I llllllllllllllll
Actiegroepen
PZEM-voorzitter
gedeputeerde
Gerestaureerde boerderij
[33: Bang&Okifeen
dëWtH
n°
o\-
Autoverzekering
Assurantiekantoor
LAHR CO
J.P.A. R0SSËL
KUNSTGEBITTEN
REPARATIE
FREESIA'S
TULPEN
NARCISSEN
IRISSEN
TR0SANJERS
3,95 per bos
5,95
Hm'tuln
Korte Geere 9-13 Middelburg Tel. 01180-15860 /f
"Betere geschenken"
ORIGINEEL
HANDGESCHILDERD
BLAUW DELFTS
DC
rowciu rus
DELFT
De Faam
WAARIN OPGENOMEN "(.ROOI WALCHEREN"
IN COMBINATIE MKT l)K VI.ISSINGKR III IS-W-Hl ISOPCKHKKI \l (HEREN
KOMT WIM DON TERUG
ALS GEDEPUTEERDE?
Don is een optimist. De opinieon
derzoeken die er op wijzen dat de
PvdA links en rechts afbrokkelt gel
den volgens zijn mening niet voor
Zeeland. Dat betekent in zijn optiek
dat de PvdA na de verkiezingen in
de provinciale staten weer met twee
gedeputeerden de beraadslagingen
zal hervatten. Hij rekent er op - en
legt dat met veel nuances in zijn
stem uit - dat de Zeeuwse PvdA
achterban hem trouw blijft. Hij
komt met Boersma terug. De voor
spelde winst van D'66 met het ge
volg dat die partij voor het eerst in
de geschiedenis aanspraak op een
plaats in het college zou maken ten
koste van hem wijst hij van de hand.
"Wim Don is een jon
gen die op zijn veertiende jaar in een
garage ging werken. Ik had net één jaar
gymnasium achter de rug. maar daarvan
timist, en dan val je nog wel eens op je
gezicht, maar dat ik na de verkiezing op
24 maart een grote teleurstelling moet
slikken, daar geloof ik stomweg niet in.
In ieder geval niet in Zeeland. Dat heeft
de PvdA niet verdiend. Ik hoef maar te
wijzen op onze acties in de ketelbouw
voor het behoud van de werkgelegen
heid en onze zorg om het milieu... en zo
zou ik door kunnen gaan.
was ik drie maanden ziek. Mijn vader,
predikant in Oostkapelle vond, en dat
ging zo in die tijd, dat ik maar beter niet
verder moest leren. Na de garageperiode
werkte ik bij een verzekeringsmaat
schappij. In 1962 kwam ik in de Mid
delburgse gemeenteraad terecht. In 1964
begon ik samen met mijn broer een ma
kelaars- en assurantiekantoor. Die zaak
heb ik in 1978 overgedaan aan mijn
broer omdat ik vanaf dat moment van
mijn hobby dagwerk ging maken. Ik
werd in dat jaar gedeputeerde".
ïk heb met de onderzoekers in het land
niets te maken. Ik verwacht hier in Zee
land geen verlies voor de PvdA, althans
niet zoveel als aldoor wordt voorspeld.
Nu ben ik weliswaar van nature een op-
Ik dacht dat wc hebben laten zien dat we
ons inderdaad sterk hébben gemaakt.
Als we veel zetels verliezen en ik daar
door niet meer als gedeputeerde terug
zou komen? nou. dat zien we dan
wel. Ik calculeer het in ieder geval niet
in. Ik ga er van uit dat we gewoon door
gaan. Zo niet nou ja. dan word ik
werkloos. Ook daarover maak ik me
persoonlijk niet ongerust. Want er is, in
tegenstelling tot hel bedrijfsleven, voor
ex-gedeputeerden een wachtgeldrege
ling. Gelukkig maar. Stel je eens voor
dal ik op mijn vierenvijftigste nog zou
moeten gaan solliciteren. Ik kan me
bovendien niet voorstellen dat ik niets
meer te doen zou hebben. Maar nog
maals, we komen terug, zeker gezien het
werk dat we deden, kan ik me nauwe
lijks voorstellen dat de kiezers ons nu in
de steek zouden laten....".
"Als de PvdA bestuurlijke functies aan
vaardt, moet men de mensen op die
posten ook de ruimte geven. Het is om
het geven van die ruimte en verant
woordelijkheid dat het niet goed gaat
met de partij. Een voorbeeld: als je er
gens loopt en ziet dat een kind een steen
gooit naar een eend in het water, dan
acht ik me als volwassen, voorbijganger
verantwoordelijk voor wat daar gebeurt.
Ik moet het kind een standje geven.
Iets anders, een paar flinke stappen ver
der. zien we Joop den Uyl. Die man
muis*- daaA mod je qmu,St
Telefoon: 011 70-2161 Zondags geopend van 2 tot 6 uur. Woensdag koopavond van 7 tot 9 uur
Wij laten u graag onze
ua andere monturen zien.
Natuurlijk adviseren wij dan welke
bril u het beste staat. Als Groeneveld-opticien weten we niet alleen
alles van optiek, maar ook welk montuur het best bij u past.
Goes, Lange Vorststraat 106,
Middelburg, Lange Delft 24,
Vlissingen, St. Jacobsstraat 14
De Groeneveld-opticiens zijn aangesloten bij het Optiek-Gilde
moeten we de ruimte geven om zijn ve
rantwoordelijkheid te kunnen dragen.
Hij is op een rotklus gaan zitten. En niet
in het belang van zichzelf, maar in hel
belang van al diegenen die van een uit
kering afhankelijk zijn: via welke wet
dan ook.
Hij vecht om de minima te beschermen
tot maximaal min x één procent. Van
Agt-Wiegel wilden indertijd tot een
verhouding min vier procent. Den Uyl is
de eerste die een stuk verantwoordelijk
heid durft te nemen, en er bovendien
nog in gelooft dat je de werkloosheid
kunt ombuigen. Hij gelooft dat je die
vijfhonderdduizend werklozen voor een
deel geleidelijk aan weer aan werk kunt
helpen, terwijl de werkloosheid de afge
lopen jaren alleen maar is gestegen.
Geven we die man niet de ruimte, wat
kan er dan wél nog?
Ik kan overigens wel begrip opbrengen
voor de houding van de vakbeweging,
hoewel ik het niet terecht vind. Ook de
vakbond moet zijn verantwoordelijk
heid dragen en moet weten waar ze mee
bezig is. Gaan ze zo door. dan komen we
straks in een situatie terecht dat er ges
neden moet worden, terwijl er geen Den
Uyl meer is. Ze hebben elkaar nodig.
Iedereen beseft dat er bezuinigd moet
worden. Daarom wordt van de vakbe
weging gevraagd mee te helpen. Om die
bezuinigingen staat de PvdA bepaald
niet te juichen. Maar we moeten on
sympathieke maatregelen nemen: juist
omdat de belangen van de kleintjes in
het geding zijn. Als er dan bezuinigd
moet worden, dan maar een beetje op de
ziektewetuitkeringen. Daarmee zijn de
overige uitkeringen te redden. Dat is me
iets waard. De uitkering in de ziektewet
is toch al de enige uitkering waar hon
derd procent voor wordt betaald. Bij die
andere uitkeringen wordt tachtig pro
cent betaald. Ondanks die meevaller
van vijfhonderd miljoen van de zieken
geldpremies is bezuinigen nodig. Dat is
éénmalig en geen structurele meevaller.
Den Uyl heeft het gezocht in een sector
waar het minste pijn veroorzaakt en
waar de schade zo beperkt mogelijk
blijft. Het achterliggende doel. is het niet
loskoppelen van de uitkeringen aan de
Ionen. Dat dient men ook bij de vakbe
weging in het oog te houden".
"Het probleem in de politiek is dat veel
mensen niet meer uit elkaar weten te
houden dat zij andere mensen, en ik zei
dat al eerder, een stuk verantwoorde
lijkheid hebben gegeven. Daardoor kun
je je er niet meer vanaf maken met te
stellen: de schuld ligt daar of daar. Je
bent er zelf bij betrokken. Een simpel
voorbeeld is dat ik als voorzitter van de
raad van bestuur van de PZEM, een
college van vijftien mensen, waar je
soms na indringende debatten tot be
paalde beslissingen komt, de beslissin
gen naar buiten moet brengen. Er bes
taat echter altijd het gevaar dat jij als
voorzitter met die beslissingen vereen
zelvigd wordt. Vooral sommige actie
groepen spelen het graag op de persoon.
Tk ben zelf antimilitarist, maar heb nooit
de neiging gehad om op het moment dat
er in de jaren vijftig voor de pacifisten
geen plaats meer was in de PvdA, uil de
partij te stappen. Een partij mag nooit
het verlengstuk zijn van een actiegroep.
Een partij moet bereid zijn om verant
woordelijkheid te dragen en dus bereid
zijn beslissingen te nemen. Ik ben het
bepaald niet altijd eens met wat er in de
partij gebeurt. Maar daartegenover vind
ik in de PvdA nog steeds het meeste van
mijn idealen terug. Als een mens geen
idealen meer heeft is hij geestelijk dood.
De PvdA kiest voor eerlijkheid en ge
lijke kansen en dat noem ik socialisme.
Ikzelf heb volop kansen gehad, omdat ik
uit een bepaald milieu kom. Maar velen
hebben een moeilijke entree in de
maatschappij; ze hebben minder kans;
ook in deze lijd nog. Ik heb begrip
overigens voor wat ze noemen de pun
kers en de actievoerders. Alleen vind ik
dat zij niet per definitie en uitsluitend in
actievoeren moeten overgaan, maar met
elkaar trachten een motivatie te vinden.
Dat kan dan deels actievoeren zijn.
Ik beschouw actiegroepen als het gewe
ten van de overheid en de politieke par
tijen. Gelukkig zijn er actiegroepen: dat
meen ik zeer nadrukkelijk. Maar de po
litieke partij zou de idealen moeten
aangeven waarin die groepen zich kun
nen vinden. Nu is er natuurlijk geen
ideaalbeeld voor de maatschappij maar
het punt is dat je of de zaak. tegen de
klippen gooit of de goeie elementen er
uithaalt en tol zin in je leven maakt.
Neem nu dc anti-kernenergiebeweging.
Ik heb de overtuiging dat er velen onder
zijn. die een diepgewortelde angst heb
ben tegen de vér ontwikkelde technolo
gie van de kernenergie. Maar daarnaast
verwacht ik dat de mensen weten dat ze
leven in een democratie en dat ze de
wegen moeten bewandelen die daarvoor
zijn aangegeven. Ik geef toe dat ik in de
tijd van nicuw-links ook bepaald niet
achter de vormen, zeg maar ludieke
vormen van die groep binnen de partij
stond. Nu zie ik dat er veel goeds uit is
voortgekomen.
Actiegroepen, ik zei dat eerder al, pri
ma... maar dan binnen de spelregels. En
niet zoals recentelijk gebeurde, iemand
die als mij proberen te treffen, omdat ik
toevallig voorzitter van de PZEM ben.
Het gaat toch niet aan dat men mij pro
beert te intimideren met anonieme en
dreigende telefoontjes en vuil depone
ren in mijn tuin... Ik vind dat beangsti
gend. Daarom ook vind ik dat de PvdA
zich moet bezinnen op de diepere zin
van het leven. Ikzelf noem me christen
socialist. Maar die bezinning binnen
onze partij kan uit iedere soort van so
cialistische of sociaal-democratische in
valshoek komen. Of je nu protestant,
katholiek of humanist bent...".
"De PZEM is een openbaar nutsbe
drijf, en eigendom van de gemeenschap.
De invloed van de gemeenschap dient
dus zo optimaal mogelijk te zijn. Hoe
doen we dat nou...? Omdat de PZEM
bestuurd wordt door een raad van bes
tuur die is gekozen door en uit de staten
en door en uit de gemeenteraden. De
PZEM-directie bestuurt niet. De PZEM
wordt dus bestuurd, zo zou je kunnen
zeggen, door politiek gekozenen. De
taak van de PZEM is voldoende energie
te leveren tegen aanvaardbare prijzen.
Daarnaast heeft de raad van bestuur de
verantwoordelijkheid voor 1300 perso
neelsleden van de PZEM. Op dat scherp
van de snede zit je dus. En niet zoals
wordt beweerd dat in mijn persoon zich
tegengestelde belangen zouden nestelen
zoals enerzijds de politieke verantwoor
delijkheid en anderzijds het voorzitter
schap van een bedrijf. Juist omdat de
PZEM een openbaar nutsbedrijf is,
wordt in de staten altijd zeer uitvoerig
gedebateerd over het wel en wee van dat
bedrijf.
Daar moet ook de verantwoording wor
den afgelegd en die ontloop ik op geen
enkele wijze. Dat ik voorzitter ben ge
worden van de raad van bestuur van de
PZEM is een gs-college besluit geweest.
Ik heb op die plaats verantwoording af
te leggen. En als verantwoordelijk bes
tuurder, dien ik stomweg meerderheids
besluiten naar buiten te dragen. Ook al
ben ik het niet altijd eens met dat
standpunt. Daartegenover staat echter,
dat men op crusiale momenten meer
derheids- en minderheidsstandpunten
moet kunnen verwoorden.
Dat geldt ook voor de raad van bestuur
van de PZEM. Maar omdat die PZEM
nu toevallig ook een kerncentrale heeft,
daarom spitst die kritiek zich toe op de
voorzitter van de raad van bestuur. Ik
ben er van overtuigd, dat er weinig kri
tiek zou zijn als die PZEM zonder kern
centrale zijn stroom zou leveren. Zou
den al die acties om en rond die kern
centrale niet geweest zijn, dan was de
kritiek op de voorzitter er dus ook niet
geweest.
Ook binnen de PvdA leeft de anti-ker
nenergiegedachte meer dan zo meni
geen denkt. Maar het gaat er nu over dat
je de verantwoordelijkheid als gekozene
draagt. En dan ga je het totale veld
overzien van het aantal energievoorzie
ningen in dit land en krijg je een aantal
aspecten waarmee je rekening moet
gaan houden en waaruitje keuzes moet
gaan maken. Kiezen voor kolenenergie
is ook geen eenvoudige zaak. Ik vind het
daarom zeer juist dat de PvdA in Zee
land zegt: we kunnen nu wel willen dat
die kerncentrale wordt gesloten, maar
de beslissing en de consequenties daar
van dienen in het parlement te worden
genomen en door 'Den Haag' te worden
betaald. Wij kunnen de gevolgen niet
dragen. En het zou ireële politiek zijn als
wij in Zeeland besluiten om die kern
centrale te sluiten en we weten niet
waarvan we dat moeten betalen. Ik zit
evenwel niet als de PvdAer Don op de
voorzitterstoél van de raad van bestuur,
maar als lid van het gs-college. Dat col
lege is ook verantwoordelijk. Wij heb
ben destijds gekozen voor een afspiege
lingscollege met een programma. En er
geschiedt bij de PZEM dan ook niets
zonder meeweten van het college. En als
de PvdA zegt zijn handen niet vuil te
willen maken aan de kerncentrale, dan
moet de partij zich terugtrekken uit het
kollege.
Daartegenover zie ik de resultaten met
vertouwen tegemoet voor hel geval aan
PZEM-mensen gevraagd zou worden:
hoe heeft deze voorzitter het de afgelo
pen vier jaar gedaanZou ik uit het
personeel kritiek krijgen, dan zou ik een
volgende keer in het college zeggen hel
is beter dat een ander dit werk gaat
doen. De mening van het personeel is
voor mij een verschrikkelijk belangrijke
maatstaf. Dat bepaalt ook voor een
groot deel mijn functioneren als voor
zitter van de raad van bestuur. De
werkgelegenheid en de werkomstandig
heden wegen zeer zwaar voor mij. Ik zou
het niet leuk vinden als het personeel
mij te kennen gaf dat ik het verprutste".
"Over mijn huis aan de Walcherseweg
wordt inderdaad nog wel eens wat ge
roddeld. Maar ik zal dit eens simpel uit
de doeken doen.
Ik heb me bereid verklaard om lid van
gedeputeerde staten te worden. Daarbij
eiste dc partij van mij een optimale in
zetbaarheid. Dat betekende, ik moest de
zaak, het makelaars en assurantiekan
toor dus, verkopen. Dat heb ik gedaan.
Mijn broer heeft mijn aandeel gekocht.
Over dat kapitaal heb ik vervolgens
vijftig procent belasting betaald.
Die boerderij, waar ik nu woon, heb ik
altijd de mooiste boerderij van Walche
ren gevonden. Toen ik die boerderij
plotseling leeg zag staan, heb ik hem
gekocht met het geld dat vrij kwam uit
mijn vroegere zaak en heb me ingezet
om hem te restaureren. Ik was zogezegd
hel slachtoffer dat men moest vinden
om die prachtige boerderij in stand te
houden. Ik heb er mijn hele hebben en
houen ingestopt, en niet mijn kapitaal
stiekum op de bank gezet. Als iemand
mij vijfjaar daarvoor had gezegd dat ik
nog eens zou gaan verhuizen, höd ik ge
zegd 'nooit van ze leven'.
Ik kan mij echter voorstellen dat mensen
vragen hebben over mijn huis. Maar als
die mensen naar mij toekomen met die
vragen ben ik bereid hen te verteilen,
hoe het een en ander staat. Maar aan
achterklappen heb ik een afschuwelijke
hekel. Ik heb dat huis goudeerlijk ver
diend... Ik vraag me af of ik er wel dieper
op moet ingaan Wat mij overigens
wel opvalt is dat veel van de mensen die
er opmerkingen over maken zelf al twee
Mmm DeDee^v&mgei«svant)ee«eng^
3 jaar garantie
hik»
Nieuwendijk 35-39
VLISSINGEN
huizen bezitten of ze hebben een boot of
veroorloven zich een aantal reizen per
jaar. Ik ben drie jaar niet op vakantie
geweest, omdat ik mijn vakantie in mijn
huis in Zeeland houd. Bovendien kan ik
zonder schroom zeggen dat ik een erg
druk leven heb. en op die verbouwde
boerderij heb ik een stukje paradijs op
aarde.
Natuurlijk worden er rondom dit bezit
allerlei indianenverhalen verzonnen.
Net zoiets als dat Den Uyl een tweede
woning in België zou hebben. Maar
moet ik net als vele anderen aantonen
hoeveel van de belasting aftrekbare gif
ten ik jaarlijks geef..? Neen. ik kan
echt niet zo'n farizeeër zijn. Dc bruto-
kosten voor deze boerderij zijn inder
daad erg hoog geweest, maar die heb ik
niet helemaal zelf betaald. Voor monu
menten bestaan subsidieregelingen van
de verschillende overheden. En als de
gemeenschap vindt dat monumenten
bewaard moeten blijven, dan betekent
dat dat ze ervoor betaalt. Ik besteed mijn
inkomen naar eer en geweten en niet
levend in grote luxe, maar wél in de naar
mijn smaak mooiste boerderij van Wal
cheren. En dat vraagt de nodige offers.
Maar ik vraag me wel af waarom een
PvdA-gedeputeerde niet en een VVD-
gedcpuleerdc wel in een dergelijk huis
mag wonen..? Moet je niet eerder ver
wachten dat een PvdA-gcdeputcerde
zich als socialist er voor inzet dat de
zwaarste lasten door dc zwaarste schou
ders worden gedragen... ook als die so
cialist zelf zware schouders heeft....?".
Ad Hanneman
Foto's Ruhen Dreel.
PI JPENHUIS
Walstraat 31. Vlissingen
SIGARENMAGAZIJN
Walstraat 119, Vlissingen
/o
Premies incl. Zeeland-korting, max: no-c
laim, gr. krt., vcrkccrsalarmdicnst en
nicuwwaardercgeling. Acc. 25-65 j.. be
perkt gebruik, 5 j. rijbewijs w.v. 2j. schade
vrij. Ook voor jongere leeftijden gunstige
tarieven.
Catw. AR WA
8.000 225 122
10.000 289 132
12.000 326 146
f 14.000 363 f 153
16.000 401 J' 161
18.000 442 f 175
f 20.000 482 183
25.000 578 209
Indien u via kantoor ver/.ckcrd bent kijgt u
deskundige hulp bij het verhaal van uw
schade op een schulige tegenpartij.
Statenlaan 152, Middelburg,
tel. 01180-25391
TANDPROTHETICUS
Spoedig klaar
Tel. afspraken 01184-14533
Hobeinstraal 52, Vlissingen
Florado deze week:
en
2 bos voor
Lange Delft 99, Middelburg
Walstraat 90, Vlissingen
Vdlingvcr* Blocmgocd
