Sint Nicolaas
brillen
D
HELMO
FASHION
komt naar MIDDELBURG
j
Zijn mensen die regelmatig in
demonstraties meelopen op
roerkraaiers, wiens enige doel
het is ons maatschappelijk be
stel te laten wankelen tot het
in elkaar zakt als een kaarten
huisje?
De Faam-Vlissinger-
redactie laat twee mensen aan
het woord, die regelmatig de
monstreren; tegen kernenergie
- maar méér nog tegen kern
bewapening. Aanstaande za
terdag zijn zij in Amsterdam
van de partij. Jean-Marc de
3 Waard uit Middelburg (17):
„Het heeft toch allemaal geen
zin meer. Waarom zou je naar
school gaan, terwijl je in je
achterhoofd weet dat ieder
moment een bom kan val
lenJan Blanken (73) uit
Groot-Abede: In 1928 werkte
ik in een boomkwekerij in
Boskoop. Mijn baas was anar
chist en vertelde over het anti-
militarisme. Dat beviel me
wel
Beiden getuigen over hun op
vattingen. En het feit dat ze
demonstreren, is volgens hen
een democratisch recht.
op zaterdag 21 november
HUIS»" cioMmodj#
Jan Blanken
Jean-Marc de Waard
Vrijwilligers gevraagd voor
integratie tweede generatie
gastarbeiders
Activiteitendag voor
ouderen
Kledingbeurs UW
83e jaargang no. 47 - woensdag 18 november 1981
De Fa am
'WAARIN OPGENOMEN 'GROOI WALCHEREN"
IN COMBINATIE V1KT l)K VI.ISSINGFR Ml IS-AAN-Hl IS GEHEEL AI.CHKRKN
De Faam en de Vlissinger ma-
ken deel uit van de Zuidwester
combinatie. Huis-aan-huis in
Zeeland en West- Brabant,
totaal oplage 215335 exem
plaren.
DEMONSTREREN
-Jan Blanken
uur.
omst 'aan de Beatrixbrug bij de gedenknaald om 13.45
Rondrit door de stad niet medewerking van showband
"Juliana", het jeugdkorps "Johan Friso" en
de drumband van MTV '69 en Majorettes.
Ontvangst in het stadhuis op de Markt om 14.45 uur.
St. Nicolaas hoopt weer heel veel kinderen met hun ouders in
Zeelands hoofdstad te begroeten.
\ANDEREE
Korte Geere 9-13 Middelburg Tel. 01180-15860
MEuBELg[aa[j] craatic]
an Blanken uit Groot-Abeele is
met zijn 73 jaar een fervent demon
strant tegen de kernbewapening.
Opvallend door de grote hoeveelheid
buttons die zijn revers sieren en zijn
respectabele leeftijd illustreerde al
menig foto van zijn persoon krante
verslagen van demonstraties. „Wan
neer die jongelui tijdens een demon
stratie vragen waarom ik eigenlijk
meeloop antwoord ik altijd dat ik hun
wel hezelfde kan vragen. Maar alle
gekheid op een stokje, ik loop mee
omdat ik het onzinnig vind dat een
christen zijn medemens vermoordt".
Al is Jan Blanken christen, hij is het
niet altijd met de kerk eens. „Een
dominee uit Grauw vertelde in een
EO-programma een keer goed de
waarheid. Hij stelde dat de commu
nisten naar rechtvaardigheid streven
terwijl de kerk slechts liefdadigheid
predikt.".
Na op de deur geklopt te hebben van
Jan Blankens kleine huisje in het dorpje
Groot-Abeele vliegt plotseling het
raampje in de deur met een ontzettende
klap open na er per ongeluk tegen ge
duwd te hebben. „Hé joh, rustig, Je
hoeft de boel niet af te breken". Jan
Blanken kijkt eniszins grimmig, maar
klaart weer op wanneer hij ziet wie er is.
„Ja hoor, je komt gelegen. Kom gerust
binnen hier in de keuken is het warm.
Dus je wilde eens een praatje maken,
nou vooruit dan maar".
In de keuken ligger her en der kranten
verspreid. Die ziet er bedruimeld en veel
gelezen uit. Een kat zit op het aanrecht
en likt uit een pannetje van een onbe
stemd uitziende brei. Een tweede vier
voeter met snorharen zit voor het raam.
„Ja, ik heb er drie. Vroeger heb ik er wel
eens zeven gehad. Is best gezellig".
Jan Blanken woont alleen in zijn huisje.
Hij is niet getrouwd, is het ook nooit
geweest en niet meer van plan ook. „Ik
heb tot 1946 met mijn vader samen ge
woond. Toen hij is gestorven ben ik al
leen gebleven. Mijn moeder stierf al
toen ik nog heel jong was".
Jan Blanken is al vijftig jaar anti-milita
rist. „In 1928 werkte ik in een boomk
wekerij bij Boskoop. Mijn baas was
anarchist en vertelde over het anti-mili-
tarisme. Dat beviel me wel, dus ben ik er
eens over na gaan denken. Met het
anarchisme ben ik niet meegegaan, maar
anti-militairist ben ik vandaag aan de dag
nog, en zelfs actief", voegt de bejaarde
demonstrant er trots aan toe.
Na eerst lid te zijn geweest van de
Christelijke Jongemannen Vereniging
(„Ik had toen nog geen stemrecht")
werd Jan Blanken aanhanger en lid van
de Christen Democratische Unie onder
leiding van Dominee Buskens.
„De CDU is na de tweede wereldoorlog
opgenomen in de SDAP die later weer
de naam PvdA kreeg. De PvdA was
echter voorstander van dc politionele
acties in Indonesië. Ik wees die af omdat
het een doodgewone smerige koloniale
oorlog was. Na de oorlog ben ik partij
loos geworden".
Van de oorlog zelf heeft Jan Blanknen
niet zoveel gemerkt. „Ik zat tussen de
boeren in Boskoop en eten was er ge
noeg. Bovendien was ik volledig afge
keurd voor militaire dienst. Waarom
weet ik niet, maar ik was er heel blij-
mee".
Jan Blanken heeft wel een paar keer ge
stemd, zowel op de CPN als op de PSP.
Bij beide partijen plaatst hij echter zijn
bedenkingen. „De CPN is niet uitge
sproken anti-militairistisch, maar houdt
zich meer bezig met sociale misstanden.
Wel voert ook de CPN een felle strijd
tegen de kernbewapening. De PSP is
voor abortus en daar heb ik moeite mee.
Bovendien zet die partij zich in voor
Homo's. Wat die jongens doen, moeten
ze zelf weten hoor, maar dat hoeft niet zo
politiek benaderd te worden. Dat neemt
niet weg dat ik regelmatig naar partij-
vergaderingen ga om op de hoogte te
blijven".
Na een beleefd verzoek om te mogen
roken (Jan Blanken is geheelonthouder)
wordt een miniatuur ijzeren keteltje
aangereikt dat als asbak moet fungeren.
Met pretlichtjes in zijn slimme kraalo-
gen vraagd de oude baas: „Wat denk je
nou dat ik voor dat keteltje heb betaald"
Zonder op een antwoord te wachten zegt
hij triomfantelijk: „Eén guldeff; het is
echt gietijzer". Voorzichtig wordt de as
in het keteltje gedeponeerd.
De eerste demonstratie waar Jan Blan
ken aan meedeed was ongeveer 7 jaar
geleden tegen de kerncentrale Borssele.
De protestmarsen die volgden zijn on
mogelijk allemaal op te noemen. Jan
Blanken was bij de laatste demonstraties
in Soesterberg. Dodewaard. Bonn,
Brussel en natuurlijk Middelburg. „Ik
ga altijd met de trein naar de demon
straties toe. Het kost wel een hoop van
mijn pensioentje, maar ik heb het er
voor over. Ik kan nog steeds niet begrij
pen dat een maatschappij die zich
christelijk noemt er zo'n zwijnenboel
van kan maken".
Verbitterd en vol strijdlust vervolgt hij:
„Ik kan het best begrijpen wanneer ik
lees dat twee jonge meisjes in Amster
dam een overdosis heroïne nemen en
vervolgens sterven. Die jongelui hebben
toch geen toekomst meer. Toch moeten
we blijven demonstreren. De boel er bij
neer gooien heeft totaal geen zin. Al kan
ik begrijpen wat die kinderen tot zo'n
wanhoopsdaad drijft", herhaalt hij
somber voor zich uitkijkend.
De meeste indruk op Jan Blanken
maakte de vredesmars, die deze zomer
van Kopenhagen naar Parijs trok. Hij is
op verschillende plaatsen in Nederland
geweest die de ongeveer 500 demon
stranten aandeden en is ook een aantal
malen meegelopen. „Het mooiste vond
ik de sympathie van de bevolking in de
dorpjes. Hele gezinnen stonden langs de
weg waarlangs we gingen en zwaaiden
enthousiast".
Wat de ME-optredens betreft heeft Jan
Blanken persoonlijk geen klagen. „Nee,
mij slaan ze niet. Ik ben zeker te oud. Ik
vind wel dat de ME het vaak te bont
maakt. Ik vind het jammer dat er niet
meer ouderen meedoen met demon
straties. Nu zijn het altijd zogenaamd de
langharigen die een beetje stenen gooi
en, terwijl dat natuurlijk niet waar is.
Zo'n 65-plus actie als in Dodewaard
maakt indruk. Die ME-ers, die er kort
tevoren nog bovenop hadden geslagen,
stonden nu heel engelachtig met hun
helmen in hun hand. Stelletje huiche
laars". klinkt het misprijzend.
Of Jan Blanken nog lang op Walcheren
blijft wonen is nog de vraag. „Ik heb
plannen om naar de randstad te verhui
zen, Dan kan ik tenminste veel makke
lijker naar vergaderingen toe van de
vredesbeweging. Nu ga ik ook wel, maar
het is zo'n eind iedere keer en ik wil 's
nachts niet wegblijven voor mijn katten.
Die beesten moeten ook eten".
Jan Blanken vindt de vredesbeweging in
Zeeland nog niet zo sterk, maar vindt
het heel wat dat er 10 bussen vol Zeeu
wen naar Amsterdam vertrekken. „Na
tuurlijk ga ik ook, wat een vraag".
e 17-jarige Jean-Marc de
Waard uit Middelburg ziet de toe
komst somber in. "Best grappig van
Reagan om met een beperkte ker
noorlog te dreigen, maar in feite is
het natuurlijk waanzinnig debiel.
Zelf tijdens een beperkte kernoorlog
worden er miljoenen mensen uitge
roeid.". Jean-Marc leerling van de
detailhandelsschool in Middelburg
kwam ongeveer een jaar geleden voor
het eerst in contact met de vredesbe
weging. „Ik wist nog bijna niets van
demonstraties en zo. In die tijd kwam
ik echter voor heer eerst in jonge
rencentrum 'Midgard' waar veel
werd gepraat over kernwapens en
anti-militarisme. Toen begon ik pas
goed te beseffen hoe weinig er klopte
in de samenleving. Ik moet zeggen
dat ik er flink essief van werd". Sinds
een jaar loopt Jean-Marc (wanneer
het enigszins mogelijk is,"demon
streren is duur") mee met demon
straties.
We zoeken Jean-Marc op in zijn kost
huis aan het Middelburgse Klein
Vlaanderen. Naar een huisnummer
hoeft niet gezocht te worden. De affiches
tegen de kernbewapening wijzen vanzelf
de weg. Na een uitbundige begroeting
van een kleine zwarte kat gaan we naar
boven naar Jean-Marcs kamer. „Daar is
het veel gezelliger,. Ik het het zelf pas
helemaal opgeknapt". Ook de zwarte
kat gaat mee, op de trap naar broekspij
pen grijpend. Jean-Marc vertelt hoe hij
in Middelburg terecht is gekomen. „Ik
woonde alleen met mijn moeder in Ter-
neuzen, tot ik het op mijn vijftiende niet
meer zag zitten en alleen naar Middel
burg ben vertrokken. Na een paar
maanden opvanghuis en nog eens zo
lang bij mensen in huis te hebben ge
woond, heb ik hier een kamer gehuurd.
Het is best gezellig. Ik eet meestal samen
met de man die hier woont".
De kat weigert met een vitamine-C
doosje te spelen en blijft zich voortdu
rend concentreren op de pen. Het
speelse beestje wordt dan maar even op
de gang gezet.
Eindelijk even rust om de kamer te be
wonderen. Ook hier ontbreken de affi
ches niet en een gedeelte van de wand is
behangen met foto's van de rellen in
Nijmegen tijdens het ontruimen van een
kraakpand.
Dat Jean-Marc, voordat hij in Middel
burg kwam niet zo veel over politieke
zaken nadacht wijt hij aan zijn opvoe
ding. „Mijn moeder is nogal rechts. Ze
stemt VVD. Er werd thuis nooit over
politiek gediscussieerd. Waarom mijn
moeder VVD stemt begrijp ik niet, want
"ze moét gewoon van een minimum-in
komen rond zien te komen. Ook de ver
hoging van energie-kosten betaalt ze
zonder protest, terwijl ik haar vaak ge
noeg aan het verstand probeerde te
brengen dat dc Zeeuwen die vóór ker
nenergie betalen, in feite ook voor de
electriciteitsrekening van Péchiney dok
ken. Gewoon belachelijk, maar ze luis
tert niet".
Maar het ergste van alles vindt Jean-
Marc de wapenpolitiek. „Een klein rot
landje als Nederland heeft geen moer
tegen die smerige bewapeningspolitiek
in te brengen. De kapitalistisch^ belan
gen van de wapenindustrie voeren dc
boventoon. Ook de kerncentrales zijn
potentiële bommen. Waneer een kern
centrale met conventionele wapens
wordt bestookt heb je hetzelfde ver
schrikkelijke effect".
Bij dat laatste verwijst Jean-Marc naar
de bomaanslag op een kerncentrale in
aanbouw in Irak. „Voor het zelfde geld
was dat ding wel in werking. Nou, dan
heb je de poppen aan het dansen".
Het klinkt vrij machteloos wanneer de
jonge activist zegt: „Het enige datje er
tegen kunt doen is demonstreren".
Strijd voeren met de wapens in de hand
wijst Jean-Marc gedecideerd af.
„Ik vind dat alle wapens de wereld uit
moeten. Ik ben tegen het leger en zal ook
weigeren om in dienst te gaan. Ik sta
helemaal achter de totaalweigeraars.
Bovendien is een bomaanslag van links-
extremisten net zo erg als één van
rechts-extremisten. Onschuldige men
sen worden het slachtoffer van zinloos
bloedvergieten.".
Een blik op de legerbroek die Jean-
Marc draagt doet hem verontschuldi
gend uitleggen dat die broek hem ge
woon lekker zit en verder geen enkele
betekenis heeft.
Een hard ME-optreden tijdens de laatste
demonstratie in Soesterberg bij een
show van militaire gevechtsvliegtuigen
doet Jean-Marc nog steeds huiveren.
„Ja, ik ben in Soesterberg geweest. Dat
was bepaald niet leuk. Veel klappen heb
ik niet gehad, maar je wordt wel knap
misselijk wanneer je vreedzaam komt
dem:,nstreren en je wordt ineens door
een horde ME-ers in een val gelokt, ter
wijl ze links en rechts met knuppels
maaien. Wanneer dan ook het publiek
op de hand van de politie is, wordt het
helemaal vervelend. Ik ben echt heel
bang geweest en heb er later zelfs nog
wel eens van gedroomd", huivert Jean-
Marc bij die herinnering.
Deze ervaring was een van de redenen
voor Jean-Marc om twee weken later
niet naar Dodewaard te gaan. „Ik had
voorlopig even genoeg ME gezien. Ik
werd al misselijk toen ik de rellen bij
Dodewaard op de televisie zag. Ik ben het
niet eens met de relschoppers en stenen
gooiers, maar wanneer je een lading CS-
traangas in je gezicht krijgt en finaal in
elkaar wordt geslagen, kan ik me best
voorstellen dat je agressief wordt. Ge
weld doet wel af aan je eigenlijke doel
stelling, maar het is ontzettend moeilijk
om je bij zoveel geweld, passief te blijven
gedragen".
Wanneer Jean-Marc zou mogen stem
men zou zijn keus op de PSP vallen, al
vindt hij die partij wel een beetje te
idealistisch.
Volgens Jean-Marc heeft demonstreren
zeker zin wanneer zo'n demonstratie een
massaal karakter heeft. Soms echter zakt
de tnocd hem in de schoenen. „Wanneer
ik een beetje depressief ben heb ik wel
eens de neiging om te denken: verrek
allemaal maar. Het heeft toch allemaal
geen zin meer. Waarom zou je nog naar
school gaan terwijl je in je achterhoofd
weet dat er ieder moment een bom op je
kop kan vallen. Ja, ik ben best heel bang
voor de toekomst. Wanneer ik zo nega
tief denk. probeer ik maar gauw de
moed bijeen te rapen om toch door te
gaan. want dat is toch het streven".
Jean-Marc was een van de organisato
ren van de demonstratie van 31 oktober
in Middelburg. „Die demonstratie was
eigenlijk bedoeld als een soort oproep
om allemaal op 21 november naar Am
sterdam te gaan om daar massaal in te
gaan tegen wat ons boven het hoofd
hangt. We hebben als actiegroep 'Stop
de N-bom' al tien bussen vol voor Am
sterdam. Daar zijn we erg blij mee".
Het gesprek loopt ten einde en het vita
mine-C doosje waar we de kat mee wil
den laten spelen wordt van de grond
geraapt. „Wil je er één Jean-Marc?". Hij
antwoordt: „Dat astronauten-voedsel
eet ik niet hoor. Ik pel wel een sinaas
appel".
TUSSF.H OOSTBURG en CADZAND)
TcAHoon 011 70 2161 Zondags geopend van 2 tol 6 uur Woensdag koopavond van 7 tot 9 uur
Het Vormingscentrum Jong Volwasse
nen (VJV) aan de Latijnse Schoolstraat
in Middelburg heeft voor het project
Tweede generatie Buitenlanders' nog
een aantal vrijwilligers nodig. Het pro
ject, waarvoor een werkgroep de organi
satie in handen heeft, is speciaal gericht
op de integratie-problemen van de zoge
naamde Tweede generatie buitenlan
ders'. Het zijn de zoons en dochters van
de mensen, die jaren geleden naar Ne
derland kwamen om hier een extraatje te
verdienen. In vrijwel de meeste gevallen
wordt in het eigen huis de cultuur uit het
land van herkomst gehandhaafd, terwijl
de jeugd buitenshuis volledig te maken
heeft met de Nederlandse gewoonten en
gebruiken.
Van de vrijwilligers wordt verwacht dat
zij één avond deelnemen aan het pro
ject. Men richt zich vooral op maat
schappij-oriëntatie en vrijetijdsbeste
ding. Tijdens de avonden zal er telkens
één thema worden behandeld, dat be
trekking heeft op de Nederlandse cul
tuur. Ook het gebruik van de Neder
landse taal wordt door de buitenlanders
vaak als een enorm probleem gezien om
in contact te komen met Nederlanders.
Daar zal ook aandacht aan worden be
steed.
Voor informatie: VJV, telefoon 01180-
16278.
MIDDELBURG- De stichting Wel
zijn voor Ouderen houdt woensdag 25
november een extra activiteitendag
voor ouderen in het dienstencentrum
Schuttershofstraal la te Middelburg.
Het motto voor die dag luidt 'Ken uw
eiland'. Gestart wordt s'morgens om
tien uur met een kop koffie, gevolgd
door een stadswandeling. Van half
twaalf lot kwart voor twaalf praten de
stadswandelaars wat na en om half
één is er een broodmaaltijd. Om half
twee wordt een film van de Vlissinger
Cijsouw over het eiland Walcheren
getoond. Om vijf uur s'middags wordt
deze extra activiteitendag afgesloten.
MIDDELBURG- Dc Unie Van Vrij
willigers houdt donderdag 26 novem
ber een kledingbeurs in het gebouw
aan de Herengracht 52 in Middelburg.
Van s'middags twee tot vier worden
'zo-goed-als-nieuwe' kleren verkocht
tegen spotprijzen. De kleding is zowel
voor vrouwen als voor mannen.
