HELMO
een eigentijds
cultuurcentrum
Badkamermeubels,
tegels, spiegels,
kranen etc. bij de
Technische Unie [fi?.
roovers speciaalzaken
ROOVERS IJZER
Erom
BIJOU
LEUKE BUIDELTAS...
BIJOU
VOORJAAR 1981
M iljoenen Nederlandse televisiekijkers hebben 30 april kennis gemaakt met de tentoonstelling
400 jaar markiezaat van Veere en Vlissingen met Oranje. Met veel elan presenteerde Dick
Passchier tijdens het bezoek van koningin Beatrix aan Veere, al het fraais dat in relatie met dit
markiezaat in de Grote Kerk van Veere is tentoongesteld. Wat echter minder bekend is, is hoe de
stichting Delta Cultureel, de organisatie van alle manifestaties in de Grote Kerk, in 1975 het
gebouw na 100 jaar leegstand weer in gebruik nam en wat daaraan voorafging. Ir. H.A.M.C.
Dibbits, oud hoofdingenieur directeur van rijkswaterstaat is er als adviseur van de stichting vanaf
het begin bij betrokken geweest.
MEUBELHUIS'EVEN KIJKEN?
DAAR MOETJE GEWEEST ZIJN.
middelburg
Waarom Raas
Midden-Zeeland
niet wint
qy( -Uï> r"
NIEUWE BROEKEN
79.--, 85.-
FASHION
Schaapscheren op
De Klepperhoeve
Het allernieuwste in suède ROOVERS LEER
en leren kleding Lange Delft 17
EXCLUSIEVE TUINMEUBELEN
OVERS SCHOENEN
ft-O $63
Verfijnde tafelsfeer
Autoverzekering
LAHR CO
Geen delta
Gelukkig toeval
Wensen
T entoonstellingen
J.P.A R0SSEL
KUNSTGEBITTEN
REPARATIE
ZOMERAVONDVOETBAL
MIDDELBURG
in beuken, meranti en grenenhout.
Tuinmeubel-afdeling 1e etage
Lange Delft 31
ft
ZOMER
MODE
bij
u kunt met de mode meedoen
voor 25.
Grote collectie gezellige
tassen in de modekleuren
In leer vanaf
o.a. khaki en legergroen
Grote keuze in:
TRUITJES EN T. SHIRTS
Alle modekleuren.
LANGE UELFT 61
1 MIDDELBURG
32e jaargang no. 20 woensdag 1 3 mei 1 981
Faam
'WAARIN OPGENOMEN 'GROOI WALCHEREN"
IN OMBINAl IK Ml I DE VI.ISSINGER Hl IS-AAVHl IS OP GEHEEL W Al HKRKN
GROTE KERK VEERE
Wal de Grote Kerk van Veere kenmerkt, is niet in de eerste plaats zijn afmeting.
Veel meer zijn het de littekens des tijds die opvallen en bewonderaars van in ere
herstelde gebouwen barbaars moet lijken. Waar ooit de fraaie afbeeldingen ge
vormd werden in glas en lood, liggen nu in de sierlijke Gotische ramen de bakste
nen plomp op elkaar gemetseld. De voor zijn voeten te korte toren met een bijna
onzichtbaar dak, voldoet bepaald niet aan de oogstrelingen die menig architecto
nisch kunstwerk uit vervlogen jaren in deze tijd van kubusbouw schenkt. De Grote
Kerk is echter een boeiend verhaal; voor wie wil, is een bijna chronologisch
overzicht te ontdekken van wat de kerk sinds de bouw (1405 tot 1435) heeft
meegemaakt. (Aan de toren werd pas tegen hel einde van de vijftiende eeuw
begonnen).
De gaten, vallend pleisterwerk, hier en daar zichtbare pogingen tot herstöl, houten
balken - restanten van het leger van Napoleon, het zijn erfenissen, inherent aan
een stad met zo'n rijke historie als Veere. Het is daarom bepaald niet overdreven
om te stellen dat Veere's geschiedenis wel ergens in een bult, balk, gat of bladder,
in de Grote Kerk ligt opgeslagen. Dat de Grote Kerk niet wordt gerestaureerd
maar geconsolideerd, heeft hel voordeel dat we de teisteringen van ruim 500jaar
kunnen blijven zien en onthouden.
A.H.
T.vtn Kfkm"
De heer Dibbits woont sinds hij ge
pensioneerd is in Veere en hij voelt er
zich thuis. Niet zo moeilijk overi
gens, constateren we. Veere heeft
charme. Vooral buiten het vaak te
drukke risten eizoen als de carillon-
tonen bijna broos de stilte onderbre
ken. Ir. Dibbits verkoos na zijn pen
sionering zijn Veerse vakantiewo
ning aan de Kade om er permanent te
gaan wonen.
Over Delta Cultureel, m^ar vooral de
activiteiten in de Grote Kerk kan hij
boeiend vertellen. Dibbits: "Het was
oorspronkelijk de in 1956 opgerichte
vereniging 'Vrienden van Veere' die met
de gedachte speelde om in Veere een
cultureel centrum te stichten. Dat lukte
niet. In 1974 kregen we een brief van een
heer uit Frankrijk die in nog al krasse
bewoording duidelijk maakte dat het
een schande was om geen aandacht aan
de restauratie van de Grote Kerk te
besteden. Dat bracht ons op het idee om
in de Grote Kerk dat cultureel centrum
te stichten. De kerk werd tot dat moment
voor van alles gebruikt, behalve iets
goeds. Zelfs als opslagplaats voor
bouwmaterialen van een aannemer. We
hebben na die Franse hint onmiddellijk
een brief aan Monumentenzorg ges
tuurd. Deze antwoordde, dat we voor
subsidie in aanmerking zouden komen
indien we een bestemming aan het ge
bouw zouden geven".
Een van de leden van 'Vrienden van
Veere' was de tegenwoordige Wage-
ningse hoogleraar N.M. de Jonge, des
tijds een topambtenaar van Staatsbos
beheer. "Deze man heeft zich enorm
ingespannen", betoont de heer Dibbits.
En: "We kregen een aanloopsubsidie
van 54.000 gulden, waarmee we in de
eerste plaats in overleg met de Rijksge
bouwendienst, de beheerder van het ge
bouw, de vloeren werden verbeterd.
Daardoor was het op zijn minst mogelijk
Premies incl. Zeeland-korting, max. no
claim. gr. krt.. verkeersalarmdicnst en
nieuwwaarderegeling.
Cat.w. AR WA
10.000 362 160
12.000 410 174
14.000 457 187
16.000 504 199
18.000 547 209
20.000 591 217
25.000 706 236
30.000 823 251
Assurantiekantoor
Statenlaan 152, Middelburg,
tel. 01180-25391.
om in het eerste jaar een tentoonstelling
te houden".
Over de oprichting van Delta Cultureel
verhaalt de heer Dibbits: "Ons doel om
een cultureel centrum te vinden was dus
gelukt. Nu was het zaak om mensen te
vinden die gestalte zouden geven aan dit
initiatief. Dat lukte voortreffelijk en het
eerste jaar werd al meteen begonnen met
naast een expositie, avondconcerten te
verzorgen. Alle acitiviteiten moesten wel
in een, zij het ruime, relatie staan tot het
gebied Brugge, Antwerpen, Dordrecht en
het Rotterdamse watergebied. We noe
men het delta, maar eigenlijk zou het een
esturarium, een mondingsgebied van ri
vieren moeten worde, genoemd".
De stichting Delta Cultureel stelde in de
beginfase een drieledig plan op. Op de
eerste plaats moest de omgeving van de
kerk worden verfraaid door aanvulling
en beplanting. Op de tweede plaats was
het chaotisch in de kerk: 100 jaar leeg
stand had nadrukkelijk zijn sporen
achtergelaten; en vervolgens was een
tentoonstellingsplan voor de zijbeuken
noodzakelijk. Ook werden er 'sponsor'
ge o.den die het initiatief ondersteun
den. Dit s waren: Het ministerie van
CRM, het ministerie van Landbouw en
Visserij, afdeling landinrichting, Rijks
waterstaat en het ministerie van Neder
landse Cultuur te Brussel.
Staatsbosbeheer ontwierp een plan om
binnen de ommuring van de Grote Kerk
aan de bestaande beplanting wat jonge
bomen toe te voegen. Het gelukkige
toeval wildan, dat de nationale boom-
plantdag 1975 op 19 maart van dat Jaar
Veere als centrale plaats koos. De toen
malige minister J. van Doorn plan er de
eerste boom. Bij de uitvoering van punt
één van het drieledig plan kon dus met
toevoeging van deze gelukkige factor, al
vrij snel succes worden geboekt.
Punt twee was het gebouw zelf. De
Grote Kerk was op dat moment - zo
vermeldt het jaarverslag - 'een monu
mentale ruïne' met duiven als vaste be
woners. Puin ruimen en de vloer aan
brengen; het leek een plan dat niet zo
enorm snel kon worden gerealiseerd.
Het enthousiasme van de jonge stichting
was echter zo groot dat er nauwelijks
hindernissen werden gezien, zo die zich
niet al heel duidelijk manifesteerden.
Het jaarverslag meldt daarover: "Wij
hebben er vaak aan getwijfeld of ons
ambitieuze plan wel op korte termijn ten
uitvoer zou kunnen worden gebracht.
Wie de Grote Kerk heeft gezien in de
toestand waarin hij verkeerde en wie hem
nu ziet, moet welhaast van een wonder
spreken. Een onvoorstelbare rommel van
honderd jaar werd opgeruimd, er kwa
men buldozers aan te pas, vloeren werden
verwijderd, ramen hersteld. Een ten
toonstelling ingericht....".
Het drieledig plan was in relatief kort
tijdbestek gerealiseerd.
De kerk wordt niet gerestaureerd maar
geconsolideerd. Dat heeft twee voorde
len. Op de eerste plaats ishet goedkoper
en het tweede voordeel is dat er oor
spronkelijke elementen van de kerk blij
ven zitten. Op de tweede plaats is het
goedkoper dan een rigoreuze restauratie.
De stichting heeft echter nog een aantal
wensen.
Ir. Dibbits verwoordt: "Het middenrif
van de kerk, de plaats waar concerten
worden gegeven, is nog niet naar onze
zin. Er ligt een laag asfalt waarop
steentjes zijn gestrooid. Wij hopen er
ooit eens een houten vloer te leggen. Dat
komt zowel de akoestiek als de schoon
heid van de kerk ten goede. Bovendien
dromen we van een vloerverwarming.
Het gebouw is nu nog vochtig en we
moeten erg oppassen voor de tentoon
gestelde werken. Ik geloof er echter in
dat we deze zaken ooit eens kunnen
realiseren. De Grote Kerk neemt een
uiterst belangrijke plaats in. Zeker als je
in ogenschouw neemt dat er verleden
jaar pakweg 50.000 bezoekers werden
geteld voor de op de deltastreek gerichte
manifestaties".
De waardering voor het initiatief om de
Grote Kerk een eigentijdse waarde te
geven vond zijn hoogtepunt in 1977 toen
de stichting Delta Cultureel de Visser
Neerlandia prijs kreeg. Een waardering
omdat men een met ruige verkrotting
bedreigd monument redde en het in
dienst van culturele manifestaties stelde.
Naast de overzichtstentoonstelling 400
jaar markiezaat van Veere en Vlissingen
met Oranje is er een expositie van boe
renwagens en van hedendaagse kunste
naarsaffiches. De tentoonstelling van
hedendaagse kunstenaars-affiches duurt
de gehele zomer van 1981. Het betreft
een deel van de verzameling van Dr.
C.D.A. Baron van Lynden en het is de
eerste keer dat een dergelijke tentoon
stelling in Nederland v.'órdt gehouden.
Het doel van deze verzameling is het
bijeenbrengen van werken van eerstek
las hedendaagse kunstenaars, door ie
mand die niet in staat is daarin grote
bedragen te investeren. Het vergt na
tuurlijk wel enige middelen en ook een
zekere ruimte. Het bewaren geschiedt in
mappen, het tentoonstellen in wissellij-
sten. Ofschoon hier ruim vijftig werken
worden getoond, is het aantal kunste
naars beperkt tot tien, teneinde een vol
doende indruk van elk van hun te kun
nen krijgen. Het zijn: Karei Appel (Ne
derland), Jean-Michel Folon (België),
Niki de Saint Phalle en Victor Vasarely
(Frankrijk), H.A.P. Grieshaber (Duits
land). Hundertwasser (Oostenrijk), Va-
lerio Adarni (Italië). Joan Miro en Sal
vador Dali (Spanje) en tenslotte Saul
Steinberg (U.S.A.). Het vinden van dit
soort affiches is niet gemakkelijk. Niet
temin kan men zich afvragen of het
aanleggen van een dergelijke verzame
ling misschien interessant zou zijn voor
instellingen als culturele centra en on
derwijsinstellingen.
Zaterdag 30 mei wordt op kinderboerde
rij 'De Klepperhoeve in Middelburg het
traditionele schaapscheren gehouden.
Dit jaar in samenwerking met de Mid
delburgse vereniging 'Kunst en Ambacht'
die in een tiental stands diverse oude
ambachten demonstreren, waaronder
klompen maken, potten bakken, koper
bewerken, kaarsen maken, volkssier
kunst en wol spinnen.
Ook zal een stand van de dierenbe
scherming. Greenpeace en de bijenve-
reniging aanwezig zijn.
Het schaapsscheren zelf is de hele dag.
Om 12.00 uur neemt schaapscheerder'
Van Hemert het schaap onder handen
dal kort geleden is aangeboden door de
c//Commissaris van de k//Koningin in
Zeeland dr. C. Boerden.
De allerkleinsten kunnen zich vermaken
met klei en poppenkast en uiteraard is
op deze dag ook de rest van het dieren-
bestand te bezichtigen. De festiviteiten
beginnen om 10.00 uur.
TANDPROTH ETICUS
Spoedig klaar
Tel. afspraken 01184-14533
Hobeinstraat 52, Vlissingen
L
Loskade45,4331HX Middelburg.Tel.01180-28030.
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 12.30
uur en van 13.00 tot 16.30 uur. Donderdagavond van 18.30
tot 21.00 uur.
In de eerste klas van het zomeravond-
voetbal in Middelburg is Streekschool
aan de leiding gebleven door een 4-0
overwinning op hekkesluiter VPV. FC'
Laurens I blijft goed volgen. Na een
kleine 1-0 winst op Combinatie staat FC
Laurens op de tweede plaats. De nummer
twee heeft echter twee wedstrijden min
der gespeeld dan koploper Streekschool.
Bij winst van deze partijen kan de
achterstand van vier punten weer worden
ingehaald. Ook het Koper Galjoen - drie
wedstrijden minder gespeeld dan Streek
school - kan op gelijke hoogte komen.
Een aantal afgelaste wedstrijden zorgde
voor dit wat vertekend beeld aan de top
van de ranglijst. Afgelopen week werden
Blauw Wit-Koper Galjoen I en
Hoechstboys-FC Laurens II afgelast.
De stand in de eerste klas is:
FC Streekschool 9 8 0 1 16 29- 6
FC Laurens I 7 60 112 18-5
Koper Galjoen I 6 50 1 10 17- 1
Blauw Wit 84 13 9 12- 8
Combinatie 8 3 05 6 10-8
Hoechstboys 8 12 5 4 5-21
FC Laurens II 8 116 3 2-12
VPV 8 107 2 5-37
Kraaien blijft aan kop in klas 2. De
koploper zegevierde met 3-0 over Koper
Galjoen II. Middelburg Turk Spor staal
met één punt^chterstand op de tweede
plaats van de' ranglijst. De ploeg van
Turkse gastarbeiders behaalde een forse
6-0 overwinning op FC Total. Dauwen-
daele staat, met een wedstrijd minder
gespeeld dan de nummers één en twee.
op een derde plaats van de ranglijst door
een 2-1 zege op Koper Galjoen II.
Brandweer verloor met 3-0 van Middel
burg Zuid en blijft hekkesluiter in de
tweede klas.
De stand in de tweede klas is:
Kraaien 8 6 1113 19-9
Mid. I'urk Spor 8 5 2 112 23-11
FC Dauwendaele 7 5 1 1 11 24- 4
Middelburg Zuid 7 2 3 2 7 11-11
Koper Galjoen II 8 116 3 12-29
FC Total 6 105 2 10-21
Brandweer 6 0 2 4 2 6-20
Het wedstrijdprogramma is, do. 14 mei:
Dauwendaele-FC Total, FC Laurens
II-Koper Galjoen I, Blauw Wit-VPV,
Hoechstboys-FC Laurens I: vrijdag 15
mei: MiddclburgTurk Spor-Brandweer,
Streekschool-Corrtbinatie; maandag 18
mei: Koper Galjoen I-Streekschool,
Combinatic-Hoechstboys; dinsdag 19
mei: FC Laurens I-Blauw Wit, Middel
burg Zuid-Koper Galjoen II. VPV-FC
Laurens II.
L. DELFT 48 - Middelburg
J.v.d. Sloot
■iéf
Lange Delft 44 - Middelburg
De 'NIEUWE' zaak op de hoek
Er bestaat een duidelijk verband tussen
Milaan-San Remo, Rund um den Hen-
niger Turm en de Ronde van de Midden-
Zeeland. Drie wielerwedstrijden voor
beroepsrenners van onvergelijkbare
grootte, die echter één ding gemeen
hebben. De favoriet wint er nooit. In de
Italiaanse wielerklassieker Milaan-San
Remo (ook wel de Primavera genoemd)
jaagt het het nationale troetelkind Gui-
seppe Saronni al jaren als een bezetene
op de eindzege. Tot nu toe echter was er
steeds wel iemand die hem de voet dwars
zette. De Henniger Turm in Frankfurt
geldt al jaren als een van de zogenaamd
hoofddoelen van de plaatselijke renner
Dieter Thurau, maar hem is eenzelfde lot
beschoren als Saronni. Gretig, maar
nooit winnen.
De Ronde van Midden-Zeeland kent
hetzelfde verschijnsel. Voor die wed
strijd is Jan Raas al jarenlang de uitges
proken favoriet. Logisch, want hoewel
deze omloop internationaal volstrekt
niet hoog staat aangeschreven zou de
Zeeuwse kopman van de ploeg van Pe
ter Post het schitterend vinden wanneer
hij die provinciaal-en nationaal bezien
grote koers op zijn naam kon schrijven.
Alleen geldt voor Raas wat voor Saronni
en Thurau opgaat. Er lijkt een vloek te
rusten op 'zijn' wedstrijd. Jaarlijks is
achteraf te beredeneren waarom het mis
is gegaan, maar de opeenvolging van
mislukte grepen naar de macht doen
vermoeden dat er iets anders aan de
hand is dan de koele verklaringen na
afloop van die wedstrijd aan het licht
brengen. Een mysterie in de sport?
Jan Raas zal ook zaterdag de Ronde van
Midden-Zeeland niet winnen. Wat in de
voorgaande afieveringe vooraf steeds als
een onzekere factor gold, staat nu ten
minste vast. Sterker nog, het is voor 99
procent zeker dat de klassiekerkoning
zaterdagmiddag om half één niet eens
aan de start zal verschijnen op de Goese
Grote Markt. Een ernstige knieblessure
dwingt hem voorlopig rust te nemen en
zelfs wanneer mocht blijken dat hij toch
zou kunnen fietsen hoeft hij aan winnen
niet te denken. Werd hij in de vorige
afleveringen nog gewoon (of ongewoon)
verslagen, nu staat zijn nederlaag dus al
bij voorbaat vast. Toeval of door het lot
bepaald?
Het ontbreken van Raas is voor de or
ganisatoren een geweldige klap. Zij
kunnen met deze vedette van de mo
derne wielersport heel wat publiek naar
de aankomst op de Bergweg in Goes
(kwart voor zes)" lokken en moeten nu
maar afwachten in hoeverre Zeeland
warm loopt voor andere grote namen.
Overigens zijn die er genoeg. Gerrie
Knetemann (de winnaar van vorig jaar).
Bert Oosterbosch (triomfator in 1979 en
afgelopen weekeinde winnaar van de
Vierdaagse van Duinkerken), Cees
Priem (na Raas dé Zeeuwse kansheb
ber), Hennie Kuiper. Adrie van de Poel,
Jos Schipper. Heddy Nieuwdorp - die de
afgelopen maand warm hebben kunnen
draaien in de Ronde van Spanje -, F rits
Pirard, Peter Winnen en de gebroeders
Piet en Fons van Kalwijk....het is nog
maar een kleine greep uit de grote groep
Nederlandse toprenners die aan de start
zullen verschijnen.
De concurrentie uit het buitenland is
evenmin mals. De Ier Sean Kellv, vorig
jaar meervoudig ritwinnaar in de Ronde
van Frankrijk, Rudy Pevenage (winnaar
van de groene trui in de laatste Tour),
Mare de Meijer, Guido van Calster,
William Tackaert, Jan Bogaert en Wal
ter Planckaert bijvoorbeeld kunnen ge
makkelijk tot de toppers van het wieler
spektakel gereken worden. Want hoe de
organisatoren ook treuren, ook zond Jan
Raas gaat de wedstrijd gewoon door.
Sterker nog. juist door het ontbreken
van een uitgesproken favoriet, waar het
hele peloton naar loert, kan een koers
juist enorm 'open' en aantrekkelijk
worden.
De hele karavaan - voorafgegaan door
een indrukwekkende reclamestoet-trekt
zaterdagmiddag door Walcheren. De
eerste plaats die wordt aangedaan is
Nieuw- en Sint Joosland (omstreeks half
drie na 74 kilometer wedstrijd) en ver
volgens gaat de route via Souburg, Vlis
singen, Zoutelande (14.49 uur). Melis-
kerke, Aagtekerke, Domburg (15.00
uur) Oostkapelle, Serooskerke, Sint-
Laurent (15.17 uur). Middelburg en
Nieuw- en Sint Joosland weer richting
ZuidBeveland. Alle mogelijkheden dus
om de 'dwangarbeiders van de weg' van
nabij aan te aanschouwen.
Wie echter meer dan een glimp van het
kleurige peloton wil opvangen en direct
de afloop wil meemaken moet daarvoor
naar Goes. Om vier uur is daar de eerste
doorkomst van de renners, waarna nog
drie grote ronden worden gereden om
na 220 kilometer om kwart voor'zes te
finishen. Er is daar ook een zogenaamd
afwachtingsprogramma om de bezoe
kers bezig te houden. Thuisblijvers, die
toch het naadje van de kous willen we
ten. moeten hun radio afstemmen op
Hilversum 3. waar de NCRV is 'smid-
dags rechtstreeks de aankomst zal ver
slaan. Boven dien is er nog een kans dat
de KRO-televisie 's avonds een samen
vatting van het Zeeuws wielergebeuren
geeft.
