IIOAVAIN
Themamiddag in
Scholierencafé
Sint Nicolaas
40
JAAR
J9
V
BIJOU
HELMO
ELKE DAG VAN DE WEEK
A f® KORTING
GERÜITE QQ 09
BROEKEN 09.-, bö.
FLANNEL
BROEKEN modekleuren
FASHION
82e jaargang no. 47 - woensdag 19 november 1 980
Van de vele Oosterse technieken tot geestelijke ontwikkeling die de afgelopen jaren het
westelijk halfrond overspoeld hebben, stelt de Transcendente Meditatiebeweging de
goedgelovigheid van belangstellenden wel bijzonder op de proef. Door het twee keer twintig
minuten per dag beoefenen van de meditatietechniek komen geestelijk en lichamelijk welzijn
moeiteloos binnen handbereik. En, zo beweert de TMbeweging, het heeft helemaal niets te
maken met religie of filosofie. Niettemin moet men voor de instructie van de TM-techniek een
Hindoestaans ritueel doormaken met verse bloemen, zoete vruchten en een ongebruikte witte
zakdoek. Zo'n 40.000 mensen in Nederland gingen reeds de weg naar 'de verlichting', terwijl
dat er in de hele wereld ruim twee miljoen zijn. En meer dan 11.000 TM-leraren zorgen vanuit
3600TM-centra ervoor dat het aantal meditèrenden nog steeds toeneemt. De cijfers zijn
overigens afkomstig van de TM-ers zelf)- De Transcendente Meditatiebeweging blijkt een
'geestelijke multinational' te zijn. met zeer doortrapte verkooptechnieken.
De maharashi
vliegt
tweemaal
daags
Bedrog.
Geheimhouding.
CV-, GASVERWARMINGS- en
LOODGIETERSBEDRIJF
CV-INSTALLATIE EN ONDERHOUD
Tevens levering van ZELFBOUWPAKKETTEN
Steeds sterk concurrerende prijzen o.a.
SANITAIR
l)UO BI.OK in kleur vanaf...269.-
W AST AFKUS in kleur vanaf ...89,-
ELEKTRO
Alle aanbiedingen zolang voorraad strekt, op is op
DOE-HET-ZELVERS KUNNEN BIJ ONS TE
RECHT VOOR AL HUN MATERIALEN OP
SANITAIR-, GAS-, CV-, ELEKTRO- EN DAK-
BEDEKKINGSGEBIED
Donihiirgs Schuitvlot 21 - Middelburg - tel. 12330
CASSETTES
Zonder fouten.
Informatie over cursus
voorbereiding op
pensionering
komt naar MIDDELBURG
op zaterdag 22 november
Dia-serie
over Zuid Amerika
in RSI
Museumconcert in
Middelburg
0P ALLE
KLEIN-
LEDERWAREN
DEZE AANBIEDINGEN GELDEN VAN WOENSDAG 19 77M 26 NOVEMBER
Dames- en herenportemonee's
Portefeuilles
Rijbewijs portefeuilles
Sleuteletui's
Herenpolstassen
Briletui's etc.
De zaak op de hoek
Lange Delft 44/Segeersstraat 4a - Middelburg
V
alle
Grote nieuwe kollektie in:
TRUIEN - SWEATERS
POLO'S - JACKS
;i LANGE UELFT 61
I MIDDELBURG
bibuoT^
ZEEL^
De Faaim
WAARIN OPGENOMEN 'GROOI W Al IIh REN"
IN COMBINATIE. Mi l DE VLISSINGfR Hl IS-AAN-Hl IS 01» (.1 Hl 1.1 W Al (111 RI N
De Faam en de Vlisslnger ma
ken deel uit van de Zuidwester
combinatie. Huis-aan-huis in
Zeeland en West- Brabant,
totaal oplage 215335 exem
plaren.
tm
De TM-beweging wordt door buiten
staanders vaak geïdentificeerd als "die
lui die zeggen dat ze kunnen vliegen".
Inderdaad beweren vertegenwoordigers
van de TM-beweging dat vliegen moge
lijk is en zelfs al gedaan wordt.
Het verwarrende is echter dat wat ge
wone mensen springen zouden noemen,
door TM-mensen aangeduid wordt met
"het eerste stadium van vliegen, zoals
blijkt uit het volgende gesprekje met
twee TM-leraren. na een voorlichtings
avond in Terneuzen. Zij heten Rik Jung
en Paul van Wanrooy, van de "residen
tie van het tijdperk der Verlichting" (zo
noemen zij hun centrum) in Roosen
daal.
Kunnen jullie vliegen? Hun antwoord is
een glimlachend ja-geknik. Hoe hoog?
Schaterlachend: "We zijn beginnende
vliegers". Bedoelen jullie met vliegen
echt zweven, of gewoon opspringen
vanuit de lotus-zit, ook wel 'hoppen' ge
noemd? Rik Jung: Ja, met hoppen wordt
een bepaald stadium van vliegen aan
geduid. Het daaropvolgende stadium is
werkelijk zweven". En dat laatste sta
dium is door jullie nog niet bereikt, ze
ker? "Eh, nee...wij zijn flinke hoppers,
zou ik zeggen. Maar ik heb anderen wel
al echt zien zweven".
Laatst werd in een VPRO-programma
door een TM-leraar toegegeven dat het
stadium van echt zweven nog niet be
reikt is. En jullie zeggen van wel. Hoe zit
dat? "Bijna iedereen is in het stadium
van hoppen, ik denk wel 99%. In zijn
algemeenheid is het dus juist dat het
stadium van zweven nog niet bereikt is.
Maar er zijn mensen die kunnen vliegen,
zeer zeker". Jullie leider, Maharishi
Mahesh Yogi kan wel echt vliegen, ze
ker? "Ja, die vraag werd hem onlangs in
een Duitse TV-interview gesteld en hij
antwoordde: ik vlieg twee keer per dag
met dertigduizend Sidhi-beoefenaars
(Sidhi-speciale techniek zoals o.a. vlie
gen, letterlijk: volmaaktheid, jg).De
Maharishi beweert dus dat er al zo'n
dertigduizend TM-beoefenaars vliegen,
niet hoppen maar echt zweven? "Ja. als
hij vliegen zegt dan bedoelt hij ook
vliegen, neem ik aan". En daarnet zei je
dat 99% nog in het stadium van hoppen
is, en dat maar een enkeling echt kan
zweven.
Hoe zit het nu?
"Eh, nee...Maharishi zei dat hij echt
vliegt, met dertigduizend anderen.
(Schaterend:) Die anderen hoppen dan
misschien".
Een opvallend propagandapunt van de
TM-beweging is het zogenaamde 1 pro
centseffect. Dat houdt in dat als in een
stad of streek 1% van de bevolking aan
TM doet. de misdaadcijfers in dat ge
bied omlaag gaan. Volgens een TM-
brochure is dit wetenschappelijk aange
toond in elf proefsteden in de Verenigde
Staten, over de^eriode 1972-'73.
Goed nieuws dus voor de criminologen.
Prof. J. van Weringh, van het crimino
logisch instituut van de Gemeentelijke
Universiteit van Amsterdam denkt er
echter het zijne van: "Ach. dat slaat toch
nergens op. Er is niet eens gedefinieerd
wat criminaliteit eigenlijk is, er zijn geen
criteria vastgesteld, dit is gewoon be
drog. Bij een eerlijk onderzoek moeten
alle gegevens bekend zijn. Maar
dit...gewoon boerebedrog. De beide
TM-leraren lachen meewarig over de
uitspraak van Prof. van Weringh. Rik
Jung: "De professor heeft vast het ei
genlijke onderzoek niet gelezen. Dat is
echt een zeer wetenschappelijk onder
zoek waarin het verband wordt aange
toond tussen het aantal TM-bcoefenaars
en de afname van criminaliteit, ver
keersongevallen en ziekenhuisopna-
Het 'eigenlijke' onderzoek blijkt een
rapport te zijn van tien kantjes, uitgege
ven door de Maharishi European Re
search University in Zwitserland (waar
ook het hoofdkantoor van de TM-be
weging zetelt). Het gaat over de afname
van 'serious crimes' in elf Amerikaanse
steden, en is gebaseerd op de "Uniform
crime reports" van de FBI. Er wordt niet
in gedefinieerd wat mén onder 'serious
crimes' verstaat, noch wordt er in ver
meld hoe men aan het aantal TMbeoe-
fenaars per stad is gekomen. Dat laatste
weet men ook helemaal niet, want men
kan alleen registreren hoeveel mensen
de TM-techniek geleerd hebben, en niet
hoeveel mensen er na een tijdje weer
mee stoppen. De TM-beweging is im
mers geen vereniging en heeft dus geen
ledenbestand. Overigens bleek een ver
gelijking van het TM-rapport met de
originele FBI-cyfers zeer leerzaam. In
de FBI-statistieken komt de catagorie
"serious crimes" helemaal niet voor.
Bovendien blijken de misdaadcijfers
(total crime index) in die elf steden in
1973 helemaal niet gedaald te zijn. maar
kaar af bij het opsommen van de vele
gunstige effecten van de TM-beoefe-
ning. Zij stellen onder meer betere stu
dieprestaties, meer promotiekansen,
geestelijke ontwikkeling en verlichting,
plus genezing van diverse welvaarts-
ziekten in het vooruitzicht. TM-leraar
Rik Jung: "Als je TM doet, kom je in
kontakt met de oerbron van het denken,
met het pure bewustzijn. Daardoor ver
beteren alle lichamelijke functies, er is
een gunstige uitwerking op astma en op
hartziekten, een te hoge bloeddruk gaat
omlaag..." Bij deze woorden veert een
van de toehoorders overeind met de
vraag: "En te lage bloeddruk?" "Die
gaat omhoog" haast de spreker zich te
verzekeren, en met een snelle blik op het
postuur van de vragenstelster voegt hij
er terloops aan toe: Ook het lichaams
gewicht wordt genormaliseerd.
Het bereikbare doel van TM is denken
en handelen zonder fouten, een toestand
van verlichting." Natuurlijk komen er
uit het publiek ook vragen over de me
ditatietechniek zelf. De beide leraren
weigeren echter konsekwent om die te
beantwoorden. Zo is de strategie van de
TM-beweging: wie na het horen van de
fantastische uitwerking van TM meer
over de techniek zelf wil weten, moet
naar de vervolg-avond komen, die stee
vast een paar dagen later gehouden
wordt. Het enige dat men kwijt wil over
de techniek zeifis de prijs: variërend van
90,— voor een scholier tot 450,—
voor een echtpaar met een modaal in
komen. Van dat geld mag de TM-leraar
overigens maar 15% zelf houden.
Hij moet dus hard werken en aan zoveel
mogelijk mensen de TM-techniek ver- 1
kopen teneinde in zijn eigen levenson
derhoud te kunnen voorzien,en ook nog
de kosten van zijn lerarenopleiding
15.000 gulden voor een acht maanden
durende opleiding in Zwitserland) terug
te verdienen. De prijs hoeft echter geen
bezwaar meer te zijn want de provincie
Gelderland geeft renteloze leningen aan
"studenten" van de TM-lerarenoplei-
ding.
Van de inkomsten uit fM-cursussen
wordt een ander deel gebruikt voor de
onderhoudskosten van de TM-centra.
en de rest gaat naar de landelijke stich
ting met de fraaie naam Stichting On
derwijs in de Wetenschap der Creative
Intelligentie (OWCI). Deze stichting
betaalt jaarlijks weer een bedrag aan de
internationale organisatie in Zwitser
land. In het boekjaar '77-78 was dat bij
voorbeeld 1.265. 779. In datzelfde
jaar kocht de Nederlandse Stichting
OWCI het landgoed Hooge Boekei in
Enschede voor anderhalf miljoen gul
den (exclusief kosten), dus over houden
ze nog genoeg. De Maharishi heeft zijn
zaken goed geregeld, en zijn invloed in
de landelijke stichting is groot. Zo werd
in de Nederlandse stichting één jaar na
oprichting een statutenwijziging door
gevoerd. waardoor de Maharishi. mid
dels een vertegenwoordiger, het voor
zitterschap van de stichting kreeg, en
levens het vetorecht over alle in verga
deringen genorhen beslissingen. En de
vergelijking met een multinational
wordt bijna letterlijk als men bedenkt
dat de Maharishi pogingen heeft onder
nomen om bedrijven in Frankrijk en in
Engeland over te nemen, teneinde de
arbeiders twee keer twintig minuten per
dag te laten mediteren. TM verhoogt
immers de productiviteit. De bedrijfso
vernames zijn echter afgeketst op hevig
verzet van de arbeiders. Rest nog de
vraag wat er eigenlijk gebeurt met ie
mand die de TM-techniek beoefent.
Tijdens de vervolgavond krijgen be
langstellenden van de TM-leraar te ho
ren dat men tijdens de TM-cursus een
mantra krijgt, een betekenisloze klank,
die de gedachten leidt naar het pure be
wustzijn.
In werkelijkheid zijn mantra's namen
van halfgoden uit het Hindoeisme, en
houdt de meditatietechniek in dat mén
in gedachten aan één stuk door die
naam herhaalt. Het resultaat is dat men
het denkvermogen tijdelijk kan uitscha
kelen zonder ook tevens het bewustzijn
te verliezen (zoals bijv. wel gebeurt tij
dens de droomloze slaap). Het effect van
dit bewust zonder gedachten zijn kan
inderdaad op korte termijn gunstig zijn
op het fysieke vlak. Uit een Amerikaans
onderzoek ("Snapping" van Flo Con
way en Jim Siegelman) blijkt echter dat
op wat langere termijn TM ernstige
psychische en emotionele stoornissen
kan veroorzaken. Zouden daarom aspi
rant TM-beoefenaars vóór de TM-cur
sus een medische vragenlijst moeten in
vullen, waardoor de TM-leraar bijvoor
baat niet verantwoordelijk gesteld kan
worden voor eventuele nare gevolgen?
Het is overigens een hele vreemde me
dische vragenlijst, want de personalia
van de beantwoorder staan er gewoon
bij. en bij nader inzien blijkt het formu
lier tevens een kontrakl te zijn waarin
men zich verbindt tot het bijwonen van
alle TM-lessen, en tot volledige ge
heimhouding van wat men in die lessen
leert. His Holiness Maharishi Mahesh
Yogi heeft zijn zaken goed geregeld.
Vertaald is zijn naam dan ook. Zijne
Heiligheid de grote ziener Mahesh die
één is met het Goddelijke. En zo laat de
eerste de beste zich toch niet noemen.
Nietwaar?
Jan Geurt/..
O
BADKJJIP m kleur vanaf.149,-
WASTAFELMF.NGKRAAN ...39,
BADMENGKRAAN69.
BADMATSET
in alle kleuren 1)1 U25.-
AFZUIGKAP
..199.-
TOILETVENTILATOR
....69.-
TOILETKAST vanaf
....39.-
VERLICHTE SPIEGEl
..149.-
TIJDSCHAKELKLOK
45.-
GASG EISER
...295 -
BUISISOLATIE, 3 mtr. vanaf.12,-
CV KRAAN
1.75
FHERMOSTAAl KRAAN
39,-
WERKELIJK BETER
EN NIET DUURDER
Vraag vrijblijvend om aan folder.
KWALITEIT - SERVICE GARANTIE
Het is nu cil zo'n jaar oj' twee geleden dat de boodschap van
Maharishi Mahesh Yogi voor het eerst in Zeeland werd ge
hoord. Sinds die lijd worden er in Zeeland regelmatig voor
lichtingsavonden gegeven over Transcendente Meditatie
(kortweg TM). Onlangs werden Vlissingen en Middelburg
weer aangedaan. In totaal zijn er nu in Zeekind naar schal ting
800 TM-beoefenaars. Maar de TM-beweging krijgt ook in een
ander opzicht belangstelling": er is deze zomer een tweede
kamer-commissie geïnstalleerd die de nieuwe religieuze sekten
in Nederland moet onderzoeken op bun betrouwbaarheid.
De in Aardenburg wonende free-lance journalist Jan Geurt:
deed zelf ook alvast een onderzoek naar de TM-beweging. Hij
schreef het volgende artikel. Hij noemt het "een verhaal over
misleiding en bedrog.
T.M.-groep in Terneuzen.
gestegen, en wel met gemiddeld 20,3%.
Over een verband tussen TM-beoefe-
ning en het aantal verkeersongevallen
en ziekenhuisopnames wordt tenslotte
in het TM-rapport met geen woord ge
rept.
Het past overigens in de verkoopstrate
gie van de TM-leraren om de effecten
van de TM-techniek enigzins te over
drijven. Tijdens een lezing vertelt TM-
lcraar Rik Jung dat men na één keer
mediteren soms al een enorme verande
ring bij zichzelf kan konstateren. Hij il
lustreert dit met een verhaal over een
man die na één keer mediteren volledig
genezen was van zijn ruimtevrees. Na
enige aandringen wil hij zelfs naam en
toenaam van de persoon in kwestie
meedelen. Bij navraag ontkent deze
echter dat er van een plotselinge gene
zing sprake was. Rik Jung vertelt dat er
in Nederland scholen zijn waar klassi
kaal aan TM gedaan wordt.
Wederom geeft hij op aandringen de
naam van een school, namelijk de Al-
bert Schweitzer-scholengemeenschap in
Geleen. Een docent van die school ont
kent echter iedere vorm van klassikale
TM-beocfening. Tot zijn spijt overigens
want hij vindt dat TM een erg positieve
invloed heeft op het koncentratiever-
mogen van de leerlingen.
Tijdens de voorlichtingsavond in Ter
neuzen lossen de twee TM-leraren el-
MIDDELBURG - 'Indoctrinatie op school'. Zo luidt een themamiddag van het
Scholierencafé in jongerencentrum Midgard in Middelburg, die op vrijdag 21 no
vember wordt gehouden. Het scholierencafé, dat ijvert voor een democratischer
verloop op het voortgezette onderwijs, hoopt dat er op deze middag zoveel mogelijk
scholieren naar het Middelburgse jongerencentrum komen. Om een éénzijdige dis
cussie te voorkomen heeft het Scholierencafé een aantal docenten uitgenodigd.
Het Scholierencafé koos voor dit thema omdat men van mening is dat er op school
bepaalde ideeën worden ingepompt die uiterst discutabel zijn. Nu erkennen de
jongeren in Midgard dat uitwassen zoals de Hitlerjugend in onze westerse maat
schappij bijna niet meer mogelijk zijn, maar ze constateren wel dat er in het bui
tenland met autoritaire regimes de schoolboeken weieens worden gewisseld.
Om te voorkomen dat de Nederlandse jeugd door het onderwijs wordt ingekapseld
moeten volgens de scholieren in Midgard de onderwijsmethodes veranderen. Tij
dens deze middag zal dit punt onder meer ter discussie staan.
MIDDELBURG - Op 26 november
wordt er in gebouw "De Schakel" Bach-
tensteene 14 te Middelburg een infor
matieavond gehouden over de cursus
Voorbereiding op Pensionering (V.O.P.)
die begin 1981 zal starten.
Op deze avond zijn inwoners van Mid
delburg, die binnenkort definitief zullen
stoppen met werken, welkom. Zij en
hun eventuele partners hebben voor de
ze avond persoonlijk een uitnodiging
gehad.
De avond begint om 19.30 uur.
Vermeld dient nog te worden, dat het
gaat om een kursus "Voorbereiding op
Pensionering" en niet om de reeds be
staande kursus "Pensioen in Zicht" zoals
het artikel in de Faam van 5 november
vermeldt.
De te starten kursus Voorbereiding op
Pensionering wil zich in de eerste plaats
op hen richten, die niet aan de cursus op
Hedenesse kunnen deelnemen.
OOST-SOUBURG Op zaterdag 22
november houdt Buurtvereniging van
Duyvenvoorde een mosselavond met lote
rij in het wijk gebouw de Schuur. Middel
burgsestraat 113. Oost-Souburg. Tussen
het mosseleten door, kun voor hel zakken
van de lekkernij) een dansje worden ge
pleegd.
De avond begint om 20.00 uur. Personen
die niet van mossels houden, kunnen een
slaatje eten.
Aankomst aan de Beatrixbrug bij de gedenknaald om 13.45
uur.
Rondrit door de stad met medewerking van het
Trompetterkorps "Juliana", het jeugdkorps "Johan Friso" en
de drumband van MTV '69 en Majorettes.
Ontvangst in het stadhuis op de Markt om 14.45 uur.
St. Nicolaas hoopt weer heel veel kinderen met hun ouders in
Zeelands hoofdstad te begroeten.
MIDDELBURG - In het Rijn Schelde
Instituut wordt vrijdag 21 november een
diaserie niet muziek vertoond over latijns
Amerika. In de diaserie wordt een over
zicht gegeven van de daar heersende
problemen. Het accent tijdens de verto
ning ligt op industrialisering en de plaats
die dit in de ontwikkelingshulp inneemt.
Dc Chileense zanger Victor Jarra zingt
(op de band) enige strijdliederen. Deze
liederen geven een indruk over de wijze
waarop het Zuid-Amerikaanse volk
tegen de héersendc klasse aankijkt.
MIDDELBURG - In het Zeeuws Mu
seum aan het Abdijplein in Middelburg
wordt op zaterdag 22 november een con
cert gegeven met violist Han Beekman,
de fluitist Dick Boon, de cellist Marinus
Hillebrand en Stoffel Gunst, die deze
avond zowel een clavecimbel als een
vroeg-negentiende eeuwse pianoforte
bespeelt.
Dick Boon bespeelt een copic van een
barokfiuit.
Dit concert valt onder verantwoorde
lijkheid van de werkgroep muziek van
het Zeeuws Genootschap der Weten
schappen.
Aanvang van het concert is 20.00 uur.
15
