ELKE DAG VAN DE WEEK
BIJOU
IIDAVAINE
HELMO
39.—
46.—
42.—
49.-
44.—
55.-
ROOVERS LEER
ROOVERS IJZER
OVERS SCHOENEN
SOUFFLÉ KOFFER met riemen en sloten
middelburg
FASHION
Leen Jobse schreef boek over sterven van zijn zoontje
KORTING
OP
ALLE
REIS
ARTIKELEN
BESPAAR ENERGIE!!!
SNELKOOKPAN
I L. DELFT 4* - Middelburg
5»
GERUITE _ft fta
BROEKEN 89.-, 98.
FLANNEL
BROEKEN modekleuren
l TRUIEN - SWEATERS
POLO'S - JACKS
Muor^
82e jaargang no. 46 - woensdag 12 november 1 980
CASSEnES
Ongeneeslijk ziek met de dood als gevolg zijn enorm grote taboes. Je praat er niet zo
gemakkelijk over, maar de vraag is of we dat wel echt billen. Zijn we niet een beetje (al) te
bang voor de reactie van onze gesprekspartner? Durven we het aan emotionele gevoelens van
hem of haar, die met de dood werd of wordt geconfronteerd los te maken, vanwege
bijvoorbeeld het verlies van een familielid?
Een confrontatie die de meesten uit de weg gaan.
Tenzij het boezemvrienden zijn, waarmee lief en leed gedeeld kan worden, willen we er wel
een uurtje of wat insteken. Maar zoveel boezemvrienden zijn er niet. Dat merkte Leen Jobse,
ooit een hardwerkend ambtenaar op de sociale dienst in Axel, toen hij zijn zevenjarig zoontje
Frans-Willem verloor. Over al die ervaringen schreef Jobse een boek, met veelbetekende titel
"Een kind van de 0,0".
Tijdens het lijdensproces - de periode tot aan de dood van zijn zoon - verloor hij veel vrienden.
Onbegrip en niet bereid zich ook maar op enige wijze met de lijdende ouders te identificeren,
waren de oorzaken.
Niet alles.
Vlucht.
y
EXTRA SPECIALE AANBIEDING:
45 cm
55 cm
60 cm
De zaak op de hoek
Lange Delft 44/Segeersstraat 4a - Middelburg
Geen hater.
Succes.
DE GAS- EN SANITAIR SPECIALIST
met de grootste sortering in Middelburg
Steeds sterk concurrerende prijzen
J.P.A. R0SSEL
KUNSTGEBITTEN
REPARATIE
Logen.
Titel.
GEKLEURDE
LIGBADEN
tijdelijk 249,-
GEKLEURDE
WASTAFELS
slechts 149,—
ELEKTRO
Automatische C.V.
pompschakelaar
NU 135,-
AFZUIGKAP
met verlichting
en 2 standenschakelaar
tijdelijk 195,-
DOE-HET-ZELVERS KUNNEN BIJ ONS TE-
RECHT VOOR AL HUN MATERIALEN OP
SANITAIR-, GAS-, CV-, ELEKTRO- EN DAK-
BEDEKKINGSGEBIED
Domhiirgs Sclniihlot 21 Middelhui^ lel. I2U0
Handwerk bazar UW.
Rufters in Middelburg
Karnavaleske
dansavond Zuiderbaken
Bijzondere
kerkdienst
V olleybaltoernooi.
Wijkvereniging Zuid.
Vredesdienst over rol
politici in
bewapeningskwesties.
Lezing Rozekruisers
Genootschap
Nieuwe collectie BONT,
SUEDEen LEREN
KLEDING is binnen
Lange Delft 17
Neem een
Diverse merken
Naast V D Lange Delft 31
MODE
SCHOENEN
VOOR
IEDEREEN
Grote nieuwe kollektie in:
H LANGE ÜELFT 61
MIDDELBURG
Faam
W AARIN OPGENOMEN "GROOT WAI.CHEREN"
IN COMBINATIE VIKT DK VI.ISSINGKR Hl IS-AAN-Hl IS OP GKIIKKI. W Al C HKRI N
WERKELIJK BETER
EN NIET DUURDER
Vraag vrijblijvend om een folder.
KWALITEIT SERVICE - GARANTIE
'HET KIND VAN DE O,O'
Maar ook zijn baan als directeur van
de sociale dienst in Axel kwam om
dezelfde redenen op de tocht te
staan.
Bovendien maakte Jobse zich erg
druk over de wijze waarop de pro
fessionele hulpverleners zich van
hem afmaakten. Artsen, verpleeg
sters en maatschappelijk werksters
liepen - blijkbaar bang voor een
confrontatie - met een grote boog
om de problemen van de familie
Jobse.
In dat boek moet vooral het ziekenhuis
in Terneuzen het ontgelden. De wijze
waarop bijvoorbeeld de hoofdzuster van
de kinderafdeling zowel Jobse zelf als
Frans-Willem behandelde, laat de lezer
van het boek op zijn minst de wenk
brauwen fronzen. Een aangrijpend re
laas. dat de lezer op een zeer gevoelige
wijze, terugbrengt naar wat met ieder
een moet gebeuren: sterven.
Toch is het boek slechts een aftreksel
van wat er werkelijk gebeurde. Jobse
daarover in de inleiding van het boek:
"De reden waarom ik dat boek heb ge
schreven zijn er vele en daar wil ik graag
verantwoording voor afleggen. Op het
moment dat de uitslag van het EEG on-,
derzoek in het ziekenhuis te T. (Terneu
zen red.) me op een zeer onverantwoorde
wijze werd medegedeeld, voelde ik in
tuïtief dat er een menselijk drama in
meerdere bedrijven stond te gebeuren".
De inleiding van de teleurgestelde Jobse
gaat verder: Onmiddelijk besloot ik. hoe
moe of depressief of dronken ik mocht
zijn. aantekeningen te maken van wat er
die dag gebeurd was,. Ik heb het volge
houden tot het bittere eind en wanneer u
mocht denken dat ik alle aantekeningen
gebruikt heb. dan kan ik met de hand op
hel hart verklaren dat ik slechts een
klein gedeelte van mijn nachtelijke be
zigheden heb uitgewerkt om dit boek te
schrijven. Het gros van de aantekenin
gen was zo emotioneel geladen dat het
moeilijk te begrijpen zou zijn voor ie
mand die het zelf niet heeft meege
maakt.
Jobse noemt het boek vervolgens 'ratio
neel gekleurd omdat hij vreest, anders
zijn doel voorbij te schieten: "Onge
neeslijk ziek zijn (bijvoorbeeld kanker)
en de dood zijn zulke grote taboes in
onze maatschappij en ik heb me tot doel
gesteld om op deze manier bij te dragen
tot het doorbreken van deze taboes",
verklaart Jobse vervolgens.
De familie Jobse woont nu in Oost Sou
burg. Na de vele jaren strijd in Axel werd
de plaats in Zeeuws Vlaanderen een hel.
Vrienden kwamen terug nadat hun
zoontje dit voorjaar overleed, terwijl
diezelfde vrienden, zo legt Jobse dat in
zijn boek uit, hem en zijn familie in de
steek lieten, toen ze nodig waren. Ook
zijn werkgever, de gemeente Axel, be
handelde hem niet erg coulant. Tijdens
de ziekte van zijn zoon kreeg hij last van
zijn voet, waaraan hij geopereerd diende
te worden. Na de dood van Frans-Willem
liet hij zich behandelen. Dat verliep ech
ter niet vltiivlot, maar toen hij eindelijk
weer sterk genoeg was (vond hij overi
gens zelD toog hij weer aan de arbeid.
Het gemeentebestuur (in het boek
noemt Jobse het niet bij naam) gaf hem
echter verplicht ziekteverlof. Axel werd
vervolgens voor de familie Jobse een
onhoudbare stad.
Ook al omdat Jobse vele middelen ge
bruikte om het gemeentebestuur van
hun "ongelijk" te overtuigen. Zo maakte
hij in april van dit jaar onder meer een
muurkrant, die hij ophing in de Passage
65 cm
70 cm
75 cm
in Axel en een gesprek met de gemeen
teraadsleden waar hij voor ijverde kwam
er ook al niet.
Nu zal duidelijk zijn dat de lijdensweg
die Jobse gedurende de achteruitgang
van de gezondheid van zijn zoontje
volgde, niet in de kouwe kleren gingen
zitten. Bijna honderd dagen reed Leen
Jobse naar het Dijkzigt-ziekenhuis in
Rotterdam waar Frans-Willem werd
verpleegd en bestraald.
En ook thuis probeerde het gezin het
voor hel kind. dat steedij verder aftakel
de, zo leuk mogelijk te maken.
In zijn boek schrijft hij daarover: "Wat
er ook gebeurt, we zullen er voor Frans-
Willem een feest van maken zo lang hij
nog'tc leven heeft. Hij is nog maar vijf
jaar en we zullen hem nooit vertellen dat
hij een ongeneeslijke ziekte heeft.
Onder die druk en omstandigheden vindt
Jobse dat hij erg weinig begrip van het
Axelse gemeentebestuur kreeg.
Als een rode draad komt dat in zijn boek
steeds weer terug. Hij beschrijft echter
ook dat hij zijn werk zo goed mogelijk
tracht uit te voeren. "Mijn taak was om
mensen in sociale nood te helpen. Daar
voor moet je open staan.
Ook al heb je thuis problemen die vele
malen erger zijn dan de zorgen van de
cliënten", vertelt Leen Jobse in zijn huis
in Souburg.
De getergde gemeenteambtenaar windt
er geen doekje om als hij het over burge
meester A. de Kam van Axel heeft. "Wat
die man mij aangedaan heeft, door me
met ziekteverlof te sturen en de wijze
waarop hij me loosde is onbegrijpelijk.
Bij de commissaris van de koningin in
Zeeland C. Boertien kreeg ik overigens
meer begrip toen ik bij hem mijn beklag
indiende. Hij heeft mij toevertrouwd dat
de Axelse burgemeester binnen niet al te
lange tijd op non-actief wordt gezet".
Toch zegt Jobse dat hij niet haatdragend
is.
"Ik ben geen hater. Dan had ik over de
behandeling die Frans-Willem en wij
bijvoorbeeld in het ziekenhuis van Ter-
neuzen kregen, verhaal kunnen halen
bij het medische tuchtcollege. Ik ben
veroorzaker en slachtoffer tegelijk. Nu
heb ik daarover een boek geschreven
met de bedoeling dat mensen zullen in
zien dat het anders kan en moet". Vol
gens Jobse telt dat zowel voor verple
gend personeel als voor bestuurders.
Het lijkt erop dat het boek succes heeft.
Jobse: "Soms wordt ik 's avonds door
mensen gebeld die het boek kochten en
me veel sterkte wensen of om raad vra
gen. Er zijn ook mensen die zeggen dat ze
het boek voor mij zullen verkopen, zodat
ik uit de financiële problemen kom, want
ik heb de kosten van de druk zelf be
taald."
Het doel wordt eveneens niet gemist,
want de verpleegsterschool in Den Haag
bestelde 20 exemplaren. Jobse daaro
ver": "De werkgroep gezondheidszorg
in Zeeuws-Vlaanderen wordt eveneens
gesterkt met dit boek. Deze groep ver
zamelde een groot aantal klachten over
het ziekenhuis in Terneuzen. Het feit dat
mijn vrouw een hele middag bij mijn
zoon heeft gezeten zonder dat ze dok
maar een kop koffie kreeg, bewijst de
instelling van dat ziekenhuis".
Ook de huisarts in Axel, die alles van
dichtbij meemaakte belde Jobse op.
O
CV-. GASVERWARMINGS- en
LOjODGIETERSBEDRIJF
TANDPROTHETICUS
Spoedig klaar
Tel. afspraken 01184-14533
Hobeinstraat 52, Vlissingen
"Volgens die huisarts ben ik nog mild
geweest"..
Jobse kan vanwege de ervaring terug
blikken op een aantal falende instanties.
Hij vindt zichzelf ook „te slaafs ge
weest". Hij verwijst daarbij naar een
passage in het boek waar hij teleurges
teld naar huis gaat, nadat de verpleging
in het ziekenhuis van Terneuzen hem zo
minachtend behandelde. "Ik had die ver
pleegster het raam moeten uitgooien.
Dan was er in ieder geval iets gebeurd.
Dat had kunnen helpen. Zowel voor me
zelf als voor anderen, die op dezelfde
rotwijze door verpleegsters of artsen het
beroemde bos worden ingestuurd".
Jobse werkt aan een tweede boek. "Een
logisch vervolg op het eerste boek",
noemt hij dat. "Terug naar Axel om er
de oude baan weer op te pakken zit er
momenteel niet zo in. ik ontdekte dat wc
in deze maatschappij gestuurd worden
door een aantal logen, die van elkaar
niet weten wat er aan de hand is. Ze
hebben allemaal wel een oplossing die
niet goed is en het ergste vind ik dan. dat
ze niets van eikaars problemen afweten.
Diezelfde regerende logen zijn overi
gens niet eens in staal om leiding te ge
ven aan de brede maatschappelijke dis
cussie over het kankerverwekkende
kernenergieprobleem".
Jobse vindt zichzelf een vernieuwer,
maar zegt daarvan: Vernieuwers, op
welk gebied dan ook worden altijd in
gesloten. Typerend daarvoor is het op
treden van de mobiele eenheid.
Jobse zelf noemt zich trouwens ook een
loog. "Ik ben een nuchteroloog en dat
betekent dan ik tussen twee soort logen
inhang. De profeet en de hofnar".
De titel van het boek is afgeleid van het
gesprek dat Jobse had met een arts in
Dijkzigt. Na de ontwijkende wijze waar
op het artsenteam in Terneuzen het
echtpaar Jobse behandelde en geen in
formatie wenste te geven over de ziekte
(Jobse belde de zenuwarts die hem na
aandringen antwoordde dat het kind een
hersentumor had) kreeg hij andermaal
een koude douche. In het boek beschrijft
Jobse: "Hij steekt zijn linkerhand om
hoog en telt met de rechterwijsvinger op
de vingers. Ie Uw zoontje heeft 0,0 pro
cent kans. 2e Hij heeft nog 14 dagen tot
hoogstens twee maanden te leven. 3e
Laat hem niet in de steek".
In een van de zes stellingen die Jobse in
het boek verwerkte staat: "De wijze
waarop deze arts dacht dat hard zijn de
beste methode was, heeft ons emotio
neel veel schade berokkend. Er was geen
enkele noodzaak om mij op deze wijze
in te lichten over de ziekte van Frans-
Willem.
SANITAIR
kompleet met badmengkraan,
handdouche en badoverloopsifon.
Van 498,-
kompleet me( mengkraan
en sifon van 191,60
bespaart ca. 650 KWH
per jaar 105,
MIDDELBURG - De unie van vrijwilli
gers (UW) houdt op donderdag 13 no
vember in "de Boog'-' aan de Heregracht
in Middelburg een najaarsbazaar. Rond
de veertig dames leverden daarvoor vele
fraaie handwerkjes in.
Voor de komende feestdagen is er een
ruime keuze aan fraaie en nuttige ge
schenken.
De bazar is geopend van 09.30 tot 15.00
uur.
MIDDELBURG In bar Americain in
Middelburg 'reedt op vrijdag 14 no
vember de Walchcrse punkformatie
'.Rufters bv' op. De groep speelt de zo
genaamde recht-toe-recht-aan-muziek,
variërend tot new wave. Hun repetoire
bestaat voornamelijk uit eigen werk. Het
optreden in Middelburg begint om 20.30
uur.
MIDDELBURG - Vanwege het 15-jarig
bestaan van de wijkvereniging-Zuid is er
in samenwerking met de werkgroep kar
naval van de wijkvereniging op zaterdag
15 november een feestavond, waarbij de
meeste tijd voor de liefhebbers danslief
hebbers is ingeruimd. Tussendoor ve
reert prins karnaval '79-'80 de feestende
bezoekers van het Zuiderbaken met een
bezoek.
Dat zal overigens de laatste keer zijn dat
de 'vorst' zich met zijn gevolg vertoont,
want dezelfde avond wordt de nieuwe
prins geproclameerd, waarbij tevens het
karnavalsseizoen '80-'8l wordt geopend.
De avond, geldt ais een soort alternatie
ve 'elfde van de elfde' en begint om
2030 uur.
MIDDELBURG - Op zondag 9 no
vember om 14.30 uur werd weer een
bijzondere interkerkelijke dienst gehou
den, waarin iedereen hartelijk welkom
was. De dienst was afgestemd op hen die
verstandelijk minder begaafd zijn. Deze
keer werd de dienst gehouden in de Ge-
tuigeniskerk te Middelburg. Voorganger
was ds. de Bakker.
Na afloop was er tijdens een koffiecon-
tact gelegenheid yjoor ontmoeting en een
gesprek.
MIDDELBURG - In het kader van de
activiteiten rond het vijftienjarig bestaan
van de Wijkvereniging Zuid 'in Middel
burg houdt de afdeling volleybal van die
vereniging op zaterdag 15 november een
volleybaltoernooi.
Aan dit toernooi, in de sporthal aan de
Kruitmolenlaan. nemen 12 dames- en
12 herenrecreaticteams deel. Zowel de
dames-als de herenzestallen zijn over
twee poules verdeeld, zodat op vier vel
den tegelijk wordt gespeeld. Het toer
nooi begint om 9.00 uur. De prijsuitrei
king is tussen 15.00 en 15.30 uur.
MIDDELBURG - Vanaf zondag 16 no
vember wordt weer iedere maand de
maandelijkse vredesgebedsdienst gehou
den. Deze zondag is de dienst in de
Doopsgezinde kerk aan de Lange
Noordstraat in Middelburg en begint om
19.30 uur. Voorganger is dominee De
Bakker uit Middelburg.
Er is in dit nieuwe seizoen voor een wat
andere opzet gekozen. In een serie
diensten wordt nagegaan hoe het komt
dat de bewapeningswedloop niet te
stoppen schijnt: Ook vraagt men zich
tijdens de diensten af welke drijfveren er
achter de ontwikkeling van de steeds
verschrikkelijker wordende wapens zit
ten. Ook de rol van de verschillende
groepen in de samenleving, zoals we
tenschappers, multinationale onderne
mingen, vakbeweging en politici. Als il
lustratie bij de overdenkingen, die uit
gaan van een bepaald deel uit de bijbel,
wordt informatie aan de bezoekers ver
strekt.
De dienst van 16 november handelt
overigens over de rol van de politici in de
bewapeningskwestie.
MIDDELBURG - Op vrijdagavond 14
november houdt het Rozekruisers Ge
nootschap een openbare lezing met als
onderwerp "De godsdienst van Her
mes". De bijeenkomst wordt gehouden
in Middelburg, gebouw de Schakel,
Bachtenstcene 14, en begint om 20 uur
roovers speciaalzaken
U»aa
