HUIJSMAN
2,49
Autogiro-bouwer wacht op
erkenning
rijksluchtvaartdienst
FIXIT bv
18,90
Ywjysrwfln Vnuysnnflf)
Steradent
macleans
:so
Woensdag 29 augustus 1979
VF
ISCOUNT - ISCOU NT - DISCOUNT - DISCOUNT - DISCOUNT -j DISCOUNT - DISCOUNT - DISCOUNT -
V\uysnnnn
DROGISTERIJ - PARFUMERIE
109,-
DUO BLOK
BOARDDEUREN
MAHONIE
48.-
Om vast kennis te maken met Drogisterij
Huijsman de volgende aanbiedingen tegen
scherpe prijzen
Binnenkort
ook in het
Winkelcentrum
Papegaaienburgh
Vlissingen
TOM JERRY
SCHORTJE
(35 X 55 cm)
V\uysrv)fln
PEsert Flower
HAND BODYLOTION
HOEKKASTJE
50
WIEBEL
KLEER
BORSTEL
TANDPASTA
TABLETTEN
Gillette GD
MESJES
ÏWarigold
CREME"
DOUCHE
Super
95
AFWAS-
»79 HAND
SCHOEN
245.
Merantie
Patent Kozijn
v.a121,
Grenen antiek kraaiprofiel
voor een zeer decoratieve
wand of plafond
2,69
Stalen
Deurkozijn
85,-
MERANTI
SOLIDE HORDEURENl
H0RREGAAS
SPAANPLAAT
WATERVAST LAUAN
GIPSPLATEN 10 mm.
Ook voor ruw en geschaafd
hout tegen lage prijs
DUR0X BLOKKEN
Div. soorten
J{__J Zeer mooie ORIGINELE
steenstrips
i
i
JL
zJt.'
EXOTISCH WANDTAPIJT
SHIMA 4» £3
Shima wandpleister, aan te
brengen op elke watervaste on
dergrond.
POLYESTER GOLFPLAAT
TEMPEX 20 mm 50x100 cm
1,05 p.pl.
Rivierzand, zilverzand, grint,
cement
Alles verpakt per zak verkrijg
baar.
Aluminium
Zonneschermen
p/3?#?
Al onze prijzen
zijn inclusief
B.T.W.
Fixit... ook voor
DE TUIN 1
VLISSINGEN - TEL. 14023
KONINGSWEG 49
DOE-HET-ZELF BOUWMARKT
RECHTEN VAN
JONGEREN
DE RIJSTTAFEL
SPECIAALZAAK
Hobeinstraat 35
Tel. 3661 - VLISSINGEN
kant- en- klaargerechten
instant boemboes
groot kruidenassortiment
verse Indonesische en
Surinaamse produkten
vakkundige voorlichting
mf]n \\nV,vsnnfln\V\vJVSnnan \V\uvsrinon XVuvsmnri Wjvsmmo Wujysmmo \Vujvsnrw» Wjysnfwi
PLAATSTALEN
GEEMAILLEERDE BADEN
Troelslraweg 6 Vlissingcn-Paauwenburgh tel. 01184-60858
I70 cm. lang
wit
alle euro kleuren159,-
DOUCHE BAKKEN 80x80
inkleur69.90
in wit64,-
DIJO BLOK in kleur189.-
FONTEIN comol. met siffon 52.-
Originele
vlakv.a. 48,— st.
fineer v.a. 89,— p st.
VUREN
kant en klaar
duerkozijn v.a j
LViuysnnflio
lYwjysnnnr
VtvjysnnflD
f Kunnen de kloinl|OS Ihuis of
op school naar hartelust
"knoeien". Ven geplostifi
coerd katoen. Ousafwashaar.
Nu van 10:95 voor slechts
VtoysrwttD
V\uysnnfln
Höt hulpmiddel om bijv
tubes tandpasta holemaat
loog to mokon. Werkt
botulnlgend, spaart dus gold
on man dus in goon goiin
ontbrekcni Vorknjjiboai in div
k'euren on met verschillende
decorot.es Nu van fJMS
voor slechts
Voof 'n complete ve'/oigmg
In 500 cc plastic Malton met doseer fcnop
Nu van 10:35. 7-35 voor slechts
Met bergruimte voor bijv. schuim
bad, shampoo, /oep en spons
Van sterk kunststof, in div
kleuren Nu van f &.-20 voor slochts
VtuysrviflD
Voor een tns
en schoon kunstgebit
Nu van 2.80 M PIM
voor slochts KU
Schottifl zacht.
Schommelt dog en
desnoods nacht.
Een vtiondje voor jaren.
S Van pluche: bolloijo in staart
ct 25 cm long.
Nu van I S.S5 voor slechis
Voor poteiwitto tanden
extra grote tubo 1120 gtaml.
Nuvani-W
voor slechts
Ooze borstel verwijdert in oen oogwenk
storend stof on hardnekkige haron van
kleding on boklodmg. Ooor op do knop
Ie drukkon bopooli U altijd do juisto_
wrijftichting.
Koker met 26 stuks
Voor supergiad schoron
10 stuks met gratis
Nu van 3-40 voor sfechts
Terwijl u 'n douche neemt,
ver/orgt u tegelijk uw hu«d
Inhoud 150 grom
Nu van 5,35 voor slechts
Beschermt uw handen tegen do
nadelige invloed van water
Mot extra lange manchot met
bloommotief
In diverse maton
in div. kleuren
van Sfinxs
Vtuysrviflio
13'/2 x P/2 cm. werkend P-mlr-
v.a.
Binnen-of
Buitendeur
Phi 11. maho
nie
wand/plafond SCHROOT
9 cm
werkend
lengte 3.40 m.
per mtr.
geheel kompleet met
SCHARNIE
REN
SLUITINGEN
HANDGREEP
enz.
Afm. 215x100
cm
geheel alum.
Op maat
te maken
ALUMINIUM
PLANK
100 cm hr4,95 p.mtr.
60 cm br2,95 p.mtr.
8 mm 14,10
10 mm 15,50
12 mm 17,50
14 mm 18,90
16 mm 20,-
18 m m 24,65
afm. 250 x 125
met facetkant. prijs per plaat
0.6Qx2.60 10.50-0.60x3.60 14,60
4 mm20,90
9 mm41,70 I
Prijzen per volle plaat
15 mm70,—
18 mm81,50
om snel en eenvoudig b.v. een muur
op te bouwen.
Afm. 25 x 50 cm 5 cm 1,50 p.st.
7 cm 2,14 p.st. 9 cm 2,70 p.st.
mol van echt ie onderscheiden
in diverse kleuren
KNAUF:
40 kg
GEELBAND
19.25
ROODBAND
26.-
GOUDBAND
18.70
SCHUURBAND 16.90
per m2
voor een prachtige schoonmctselwefkwand.
HET WANDTAPIJT UIT
HET EMMERTJE!
p.m2
ier zak v.a. 19,90 voor 3,3 m2
met glasvezel
oersterk Q Q C fl
90x 200JQ,UU
STEENWOL
45 111111 60 x 100 cm2.75 p.pl.
GLASWOL
60 mm 60 x 1250 cm49,30 p.rol
GLASWOL
60 mm 100 x 800 cm48,- p.rol
met dampwerende laag.
gemakkelijk om snel zelf te monteren.
PALOMA: vaste arm. alle onderdelen
van geanodiseerdc alum.. 15 micron,
acryldoek en afdekkap - lengte uitval
arm 100 cm. (tot 160 cm. voor laagin-
vallende zon).
BERMUDA: met windvaste arm.
FLORIDA: met knikarm.
Aale modellen leverbaar 150-400 cm.
Florida tot 600 cm. breedte
Enkele prijsvoorbeelden
PALOMA
200 cm. br.. 169,
250 cm. br.. 219,
275 cm. br.. 229,—
300 cm. br.. 239,-
275 cm. br.. 289,—
BERMUDA
200cm.br.. 275,-
250 cm. br.. 309,-
275 cm. br.. 329,—
300 cm. br.. 339,-
375 cm. br.. 389,—
FLORIDA
I 250 cm. br.. 595.-
350 cm. br.. 699,-
400 cm. br.. 769,-
450 cm. br.. 819,-
ARNHEM - Het nog jonge vliegveld van
Lelystad in Oostelijk Flevoland herbergt
sinds enige lijd een in ons land uniek
toestel, dat bij voorkeur tijdens rustige
avonduren zijn plaats in een van de han
gars verlaat en zich na een aanloop van
enige tientallen meters in de lucht ver
heft. Het is de autogiro van Carel Ver
laan (36) uit liet Gelderse Maasbommel.
"Goed en vliegveilig". noemt de rijks
luchtvaartdienst deze geheel door Ver
laan /.elf betaalde, gebouwde en be
diende machine. De RLD denkt er hard
over de autogiro van deze amateur-
vliegtuigbouwer bij uitstek, nog dit jaar,
zodra het voorgeschreven oefenpro
gramma is afgewerkt, een (beperkt) be
wijs van .luchtwaardigheid te geven,
liet zou de eerste keer zijn, dat een der
gelijk bewijs aan een amateurbouwer
wordt verstrekt. En dal voor een type
luchtvaartuig, dat sinds tientallen jaren
niet meer boven ons land te zien is ge
weest.
Verlaan beschouwt het bewijs van
luchtwaardigheid voor zijn autogiro als
"de kroon op mijn jarenlange arbeid".
Ili) vindt hel bovendien een "geweldige
stimulans" voor andere amateur-vlieg
tuigbouwers.
Is Verlaan in eigen land nog vrijwel on
bekend. het buitenland kent hem beter.
De I ranse- televisie ondervroeg hem
twee weken geleden daags na het win
nen van de eerste prijs (voor het tech
nisch beste ontwerp) in een wedstrijd,
uitgeschreven door de I ranse vereni
ging van amateur-vliegtuigbouwers. Dit
concours telde vierhonderd deelnemers
uit vele landen. Verlaan is zichtbaar
trots op zijn Franse onderscheiding en
wijst naar een 45 cm. hoge bokaal, die
hij meenam naar Maasbommel.
Wat is eigenlijk een autogiro, vroegen
wij de heer Verlaan. Het is in elk geval
geen helikopter, al lijkt de autogiro er
sterk op, antwoordt hij. De rotor van een
helikopter zorgt voor het stijgvermogen
(lift) en voor de voortstuwing. De rotor
van een autogiro daarentegen is er uit
sluitend voor de lift. De voortstuwing
gebeurt door middel van een met een
motor aangedreven propellor.
Die autogiro heeft, vergeleken met een
hefschroefvlicgluig, hel nadeel niet ver
ticaal te kunnen stijgen en landen. Het
toestel heeft, net ais een vliegtuig, een
start- en landingsbaan nodig, zij het een
zeer korte. Autogiro's hebben het daar
om in het verleden afgelegd legen heli
kopters. zo meent Verlaan.
Hij bouwde zijn autogiro op basis van
een Amerikaans ontwerp. Zijn machine,
die de afgelopen strenge winter werd
voorzien van een kunststof cockpitje, is
eenpersoons en weegt 285 kilogram. De
malen van het toestel zijn: 1,75 m breed.
2,25 m hoog en 7.20 m lang (inclusief
rotorbladen).
De krachtbron in zijn autogiro is een
aangepaste Volkswagenmotor. Het toe
stel vliegt mede daardoor erg zuinig:
ruim één uur vliegen op twintig liter su-
perbenzine.
Verlaan heeft overigens nog nooit zo
lang gevlogen. Zijn langste vlucht tot nu
toe duurde 35 minuten op een hoogte
van 300 a RPO meter boven het vlieg
veld. Na dertig vlieguren is Verlaan toe
aan langere vluchten. De rijkslucht
vaartdienst heeft hij gevraagd zich tij
dens de komende vluchten wal verder
van Lelystad te mogen verwijderen. De
daarvoor benodigde RLD-ontheffing
komt een dezer dagen af.
Verlaans autogiro is niet zijn eerste.
Twee eenvoudiger machines gingen het
huidige, geperfectioneerde toestel voor.
"Dal ging toen allemaal clandestien",
herinnert Verlaan zich.
Zeven jaar geleden bouwde hij zijn pro
totype met vooral uit de Verenigde Sta
ten afkomstig materiaal. "Ik vloog dit en
hel tweede toestel in het geheim, om een
uur of vijf's morgens in de polder bij het
Utrechtse Eemnes en later op de zojuist
aangelegde asfaltwegen in de nieuwe
Elevopolder. In het begin liet ik me
trekken door een op de grond rijdende
auto. Later vloog ik los. Ik heb op die
manier zo'n zeventig uur buiten mede
weten van de autoriteiten met mijn au
togiro's gevlogem", aldus Verlaan.
Vorig jaar haalde hij met vlag en wimpel
het ook in ons land geldige Franse au
togiro-brevet. Hoewel ik clandestien
werkte heb ik steeds zo nauwkeurig
mogelijk gewerkt. De "V" van veiligheid
stond reeds voorop. Ik wilde mijn nek
absoluut niet breken. Dat had ik er niet
voor over, deelt Verlaan met grote stel
ligheid mee.
Vier jaar geleden begon bij met de bouw
van het huidige toestel, waaraan Ver
laan zo'n drieduizend uur werkte. Ik had
het toestel in drie jaar af, dat betekent
dus drie vier uur per dag sleutelen
naast mijn gewone werk in de jeugdge
vangenis "De Corridor" in het Brabant
se dorp Zeeland.
Zijn vrouw Rolanda en zoon Roland
(14) leefden en werkten mee. Dal had
OPENINGSTIJDEN
MAANDAG 13.00-17.30 UUR - VRIJDAG 9.00-21.00 UUR.
DINSDAG T/M DONDERDAG 9.00 -17.30 UUR, ZATERDAG 9.00 - 17.00 UUR
BIJ KEERSLUISBRUG EN VISMIJN
trouwens moeilijk anders gekund, want
het sleutelen aan de autogiro gebeurde
anderhalfjaar lang in de huiskamer van
het gezin.
Mevrouw Verlaan is overigens voorzit
ster van de zeven jaar geleden opge
richte en nu 180 leden tellende Neder
landse vereniging van Amateur-vlieg
tuigbouwers en Roland Verlaan werd
'dit jaar Nederlands modelbouwkam
pioen bij de junioren met een perfect
nagebouwde F-16 straaljager. Zo moei
lijk hadden zij het met mijn hobby dus
ook weer niet, lacht Verlaan.
Zijn autogiro mag de eerste zijn in Ne
derland, in andere landen wordt dit
soort luchtvaartuigen veel meer ge
bouwd en is er, in het geval van de Ve
renigde Staten bijvoorbeeld, min of
meer sprake van een traditie.
De uitgeweken Rus Igor Bensen maakte
de autogiro in de Verenigde Staten in de
jaren vijftig bijzonder populair. Hij ont
wierp een toestel, dat later als bouw
pakket met duizenden tegelijk verkocht
zou worden.
Het was de Spaanse ingenieur Lacirra,
die de autogiro rond 1930 tot ontwikke
ling bracht. Dienst een- en tweepersoons
autogiro's werden nog gebruikt aan het
begin van de tweede wereldoorlog.
Daarna is de autogiro voorgoed ver
drongen door de helikopter, die veel
economischer bleek.
Autogiro's zijn na die tijd nog uilslui
tend gebouwd door amateurs, vooral in
Frankrijk en Amerika. In die landen
worden ook veel gewone vliegtuigen
door amateurs vervaardigd. De ama-
teur-vliegtuigbouw in Nederland staal
wat dat betreft nog pas in de kinder
schoenen, zegt Verlaan.
Enige dodelijke ongelukken met door
amateurs gebouwde vliegtuigen in Bel
gië. deed onze zuiderburen een korte lijd
later ook de Nederlandse autoriteiten in
1969 besluiten het vliegen met zelfge
maakte vliegtuigen te verbieden. Die
ongelukken lagen niet aan de bouwers
of vliegers, maar aan ondeugdelijk ma
teriaal. zo meent Verlaan. Hij zelf be
trok zijn materiaal voor de autogiro uit
Amerika en een aantal Europese landen.
De rotor bijvoorbeeld kwam uit Duits
land.
Die ongelukken met dodelijke afloop
hebben de amateur-vliegtuigbouw in
België en Nederland enige jaren weinig
kans gegeven. In 1972 niettemin staken
vier a vijf enthousiaste Nederlandse
doe-het-zelvers de koppen bij elkaar en
richtten de Dutch Light Aircraft Corpo
ration op. Korte tijd later werd die or
ganisatie omgedoopt lot Nederlandse
Vereniging van Amateur-Vliegtuigbou
wers. 1972 was ook het jaar dat Verlaan
echt "bezeten" raakte. Negen jaar wer
ken bij de marineluchtvaartdienst had
zijn- interesse in vliegtuigen behoorlijk
aangewakkerd.
Nu, bijna acht jaar later, cirkelt hij in
een zelfgemaakte autogiro, die bij ge
reedkoming PH-VER werd gedoopt.
Nog slechts enige tientallen uren proef
vliegen scheiden Verlaan van een offi
ciële erkenning in de vorm van een
luchtwaardigheidsbewijs voor zijn PH-
VER.
'Rechten van jongeren' is de titel van
een nieuwe aflevering in de op onregel
matige tijdstippen verschijnende Kwik
serie. Deze serie is bedoeld om mee te
werken in jongerengroepen van zestien
jaar en ouder.
In 1979 - hel jaar van het Kind - wordt er
heel wat gepraat over de rechten van het
kind. Als je 16 bent. ben je geen kind
meer, maar kun je je best afvragen: 'hoe
/.it het met mijn rechten?' Eneigen
lijk gaat het niet aan om over rechten
van jongeren te spreken. Want als er
sprake is van Rechten van de Mens. dan
zijn die toch voor ieder gelijk? Dan be
staan er toch helemaal geen afzonder
lijke rechten van jongeren?
Wie kijkt naar allerlei minderheids
groepen. kan zich afvragen hoe het er
voor staat met die gelijke rechten voor
alle mensen. Zijn jongeren ook zo'n
minderheidsgroep? Hoe het ook zij. we
zien dat jongeren op allerlei plaatsen in
de knel kunnen komen. En vaak juist op
die terreinen, die voor hen van groot
belang zijn. Zoals: 'wonen', 'arbeid',
'onderwijs' en dienstplicht'.
In de Kwikmap 'Rechten van jongeren'
worden dit
soort zaken nader opder de loep geno
men. In de 54 pagina's tellende werk
map is veel informatie te vinden, naast
verhalen van jongeren zelf. Verder sug
gesties voor het in de groep bespreek
baar maken van de problemen, verwij
zingen naar films, videobanden, litera
tuur en adressen waar ze jongeren kun
nen helpen om nader tot hun recht te
komen.
De Kwikserie is een uitgave van het
landelijk Centrum voor Gereformeerd
Jeugdwerk en de landelijke Hervormde
Jeugdraad. Bestellen van de map
'Rechten van Jongeren' kan bij:
landelijk Centrum voor
Gereformeerd Jeugdwerk. Postbus 99.
3970-AB-Driebergen. gironr. 475060
of landelijke Hervormde Jeugdraad.
Postbus 114. 3970-AC-Driebergen. gi
ronr. 482800.
De prijs var. de map is j' 5. Telefoni
sche informatie op tel. 03438 - 6341
(voor beide organisaties). Bij bestellin
gen via de giro vermelden: 'Kwik -
Rechten van jongeren'.
