Winkelerf Viele/Pottenmarkt De Lange Viele Pottenmarkt: Hoe de straat er kwam en wat hij IMegen juni: feest in de Lange kostte... Handen ineen voor de klant! De Lange Viele en zijn bezoekers 'Iedere straat heeft zijn eigen benadering!' Woensdag 6 juni 1979 ra de win keiiers veren iging: ir. J. Snoey: Middelburg- Had Middelburg nog een stadsomroeper dan zou hij vast op elke straathoek en plein de volgende mare verkondigen: "Boeren, burgers en bui tenlui, hoort nu aan. Op negen juni. des morgens om half elf begint het grote openingsfeest in de Lange" Viele/Pot tenmarkt. Gaat dal zien! Komt allen!" En dan zou er een lijst gevolgd zijn van wat er op die dag allemaal te beleven valt. Nu. dal mag er zijn! Allereerst wordt de straat geheel afge sloten. Aan elke ingang bevinden zich twee torens, met daartussen een hek. Om half elf zal burgemeester Woliers de poort aan de Pottenmarkt openen. Maar hij niet alleen. Iemand zal hem helpen. Wie is nog onbekend. Het zal diegene zijn. die de fotowedstrijd gewonnen heeft. Misschien was het u al opgeval len: in nagenoeg elke winkel bevindt zich een foto met daarop een stukje Lange Viele, zoals het er vroeger uitzag. Op iedere foto staat een nummer, een woord of lettergreep. Lr zijn negen en dertig foto's in totaal. Op het rijtje af vormen ze samen een zin. Die moet in gevuld worden op het wedstrijd formu lier. verkrijgbaar bij de winkeliers. Vrij dag 8 juni vindt de trekking plaats. Wie wint krijgt een heus luinameublemcnl ter waarde van j' 650. De winnaar mag ook de straat openen, naijsl de burgemeester! De poorten die toegang tot de straat ge ven zijn onder energieke leiding van de heer De Vries, docent aan de Stedelijke Scholengemeenschap voor Economisch Beroepsonderwijs (vroeger de Detail handelsvakschool). door leerlingen ver vaardigd. Hel is trouwens niet de eerste keer dat deze school medewerking ver leent aan het plaatselijk winkelgebeu- ren. Om half twee vindt er een optreden plaats van het Middelburgse stadspop- pentheatcr Parcival. Deze voorstelling van ruim drie kwartier is bedoeld als feestelijke opluistering voor dekindcren. Natuurlijk komt het draaiorgel en vanaf half drie treedt het muziekkorps Juliana op. verkleed en in groepjes. Zoiets noemt men een streetparade. De groep jes van Juliana spelen geen repertoire- muziek. maar vrolijke nol'en. die ieder een kent. Ln dan...dan is de straat open, en u bent voortaan van harte welkom. En dat betekent, dat het welhaast iedere dag feest is! Lange Viele, een straat met karakter De Lange Viele in Middelburg bereidt zich voor op een groot feest. Op zaterdag 9 juni opent burgemeester Wolters de geheel gereconstrueerde winkelstraat in oud-Middel burg. Daarmee zal dan een punt worden gezet achter een lange periode van plannen maken, onderhandelen met betrokkenen, ontwerpen maken, credieten voteren en werkzaamheden uitvoeren. Kernvraag bij die plannenmakerij was indertijd: De Lange Viele, wel of niet afsluiten voor het verkeer? Afsluiten, zo meende de gemeente. Niets daarvan, riepen de winkeliers. Met de invoering van een nieuw verkeersbord -een primeur in ons land- "winkelerf" heeft men voor de meest in de hand liggende oplossing gekozen: De voetganger is koning op de Lange Viele. Wie per sé zich met de auto tot aan de winkeldeur wil begeven heeft eveneens de ruimte. Net zoals dat bij de woonerven het geval zal zijn snelverkeer en voetgangers op de Lange Viele gelijkwaardig aan elkaar. Overal is het veilig wandelen. De automobilisten worden geacht zich aan de voetgangers aan te passen en zij mogen hen geen strobreed in de weg leggen. Uniek voor Nederland! Middelburg - 'Is het nu al wéér opgebro ken?' 'Oh. mag je hier nu straks óók niet in?' 'Wordt deze straat soms afgesloten?' 'Wat voeren ze toch uit?' Een greep uit de talloze vragen, die in de afgelopen tijd aan de winkeliers van de I.ange Viele gesteld werden. Met engelengeduld leg den zij bun klanten uit dat er weliswaar werkzaamheden aan de straat plaats vonden. maar dat dit maar tijdelijk was. Het had allemaal te maken met de uit voering van het plart dat men gezamen lijk uitgedokterd had. Nee, de Lange Viele zou geen promenade worden. De straat zou een...winkelerf worden. Maar...met de mogelijkheid om er even tueel een promenade van te maken, liet begon jaren geleden. De gemeente had zo haar plannen: de Lange Delft en de Lange Viele zouden promenade worden. Afgesloten voor het verkeer, en geheel gericht op de voetgangers. 'Dat moeten jullie beslist niet met de Lange Viele doen', was de mening van de lan delijke Koninklijke Nederlandse On dernemers Vereniging (KNOV) uit Den Haag. 'Afsluiten zou in dit specifieke geval onjuist zijn. De Lange Viele is een straat met een geheel ander karakter als de Lange Delft. Die laatste is echt een straat met winkels aaneengesloten, ter wijl in de Lange Viele de winkels on derbroken worden door woonhuizen. In de Lange Delft zijn ook een aantal grote publiekstrekkers: C&A. V&D. Zulke trekkers mist de Lange Viele. De Lange Delft is echt een winkelstraat. De Lange Viele is een straat waarin je je bood schappen doet. Daarom komt daar een ander publiek. Publick. dat een bood schap op de fiets doet. Publiek dat soms haast heeft, of althans op weg is naar elders, en daarom de Lange Viele aan moet kunnen doen met de auto. Ons advies is: deel die straat anders in en geef de fietser en de automobilist ook een kans'. Dat viel in goede aarde bij de Middelburgse Centrale van Onderne mers (MCO). Al gauw had men een gesprek met Burgemeester en Wethou ders over deze zaak. met als verzoek aan het college om het eerder genomen ge meenteraadsbesluit om ook de Lange Viele af te sluiten, te veranderen. B&W zegde toe het 'dichtgooien' van de Lange Viele uit te stellen tol men ook wat meer zicht had op de ontwikkeling van het^ Middelburg - Men kan met recht stellen dat zonder invloed en de onderlinge solidariteit van de winkeliersvereniging Lange Viele. de straat nooit zo ver gekomen was. Men kent elkaar, groet elkaar, komt bij elkaar over de vloer. Men is solidair: men vecht voor eikaars belangen, terwijl men ieder zijn eigen stekkie gunt. Samen ook zijn ze bezorgd over de prachtige bloembakken, die de Lange Viele zo opfleu ren. Ze vrezen dat deze bakken voorwerp van vernieling zullen worden. H. Visser, voorzitter: 'De politie zal de straat natuurlijk in de galen blijven houden, maar. zoals overal, ook hier kampt de politie met personeelsgebrek. Daarom hebben we kon takten gelegd met een bewakingsdienst. We moeten alleen de zaak nog verder uitwerken. Dat groen in de straat doet hel erg goed. We hopen dal het ongeschonden blijft'. Samen met R. Nijsen. secretaris, vertelt hij welke aktivileiten de winkeliers vereniging onderneemt of ondernomen heeft. Een heel vaak voorkomende aktiviteit is het samen adverteren. Niet alleen dat hel de kosten wat drukt, ook geeft zoiets het besef dat je in één straat woont, en dat je er samen voor vecht om die straat zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Toen hun straat zou gaan veranderen en er maandenlang over gepraat werd. legden ze gezamenlijk hun wensen op tafel. Aan die wensen werd op een zeer soepele manier tegemoet gekomen. Ook toen het moment aanbrak dat de straat onder supervisie van Gemeentewerken werd aange pakt. bleven de kontakten ongedwongen en plezierig. De winkeliers verheugden zich in de facelift van de Lange Viele. En ze verzonnen er iets bij: oude straatlantaarns. Die zouden een schitterende bijdrage vormen om de straal zo sfeervol mogelijk te maken. Ook de fotowedstrijd is zo'n gezamenlijk projekt. Maar de jaarlijkse Brade rie mogen we ook niet vergeten. Elk jaar heeft de Lange Viele een onderwerp dat tot uiting komt in de versiering van de kramen. Zo had men voorgaande jaren onder meer het onderwerp 'Wereldvoetbal', waarbij aan de Voorbijgangers talloze Voet ballen werden uitgedeeld. 'Visserij', ch voor dit jaar is - heel toepasselijk - het onderwerp 'Feest' gekozen. Op negen juni. Wahneer hun straat geopend wordt, hangen ze een spandoek op. Daarop staat te lezen: 'Winkelerf Lange Viele-Pottcri- markt. waar ook met UW fiets en auto welkom bent'. Eii dat zegt genoeg. Geeregebied. waardoor de parkeergele genheid groter zou worden. B&W ging nog verder: de raad werd geadviseerd van de Lange Viele een verkeersarme straat te maken. Begin 1978 werd er een werkgroep Lan ge Viele opgericht. Daarin hadden zit ting: Zuid-West Centrum, een bewo nerscommissie. de Vrouwenadviescom missie. de Middelburgse Centrale van Ondernemers, de politie, de Rijkscon sulent van de Middenstand, de winke liersvereniging. Gemeentewerken, wet houder Baars (algemene zaken). Voor zitter was Ir. J. Snoey, adjunct directeur van Gemeentewerken. Het werd een tijd van eindeloos vergaderen, redekavelen, tekeningen bekijken, goed-of afkeuren, enzovoort. Men ging eens kijken in Baarn en Delft. Op Baarn knapte men af: hoe ze het daar gedaan hadden, dat was: huilen met de pet op. Delft zag er beter verzorgd uit. Ook liep de Rijks consulent door Middelburg, om het ge heel in ogenschouw te nemen. Mede op grond van het advies van de Koninklijke Nederlandse Ondernemers Vereniging kwam men tot het besluit dat de Lange Viele géén promenade zou moeten wor den. Maar. zo zei men. de werkzaamhe den om er wél een promenade van te maken, zouden minimaal moeten zijn. Men koos voor de variatie op het woon erf: het winkelerf. Misschien als over gang naar een promenade, misschien voorgoed, dat zal de tijd wel leren. Vorig jaar oktober. De Raad vergadert. Op He tribunes wachten de betrokken winkeliers af op het vaststellen van het krediet. De tekening is goedgekeurd, nu de centen nog. Bij punt drie zullen ze aan de beurt zijn. Maar ze moesten nog even hun geduld bewaren, want punt drie van de agenda, werd verplaatst naar punt twaalf. Toch kwam het allemaal ook financieel rond. Het hele projekt kostte drie en een halve ton. de sierver- lichting niet inbegrepen. De winkeliers moeten E50.000.— dokken, de gemeen te F 100.000,— Het Rijk was bereid, toen de meerderheid van de betrokken vóór een winkelerf was. in te staan voor F 175.000.-. Waar de overige F 25.000. vandaan kómt. is niet erg hel der. Niettegenstaande de aanslag op hun portemonnee, gingen de winkeliers nog verder: ze schaften oude lantaarns aan ter waarde van F 27.000. Maar er moet bijgezegd worden dat de belli van dat bedrag betaald wordt door het Rijk. (ield kostte het. zweet en soms. ..tranen, vergaderen op vrije maandagen, gefrons en vraagtekens, twijfel bij het juridische aspect ervan, maar ook doorzettingsver mogen en enthousiasme. Hoe dan ook: de straat kwam er. Is er. Middelburg - Voor de officiële opening wisten al veel mensen de weg naar de Lange Viele te vinden. Zoals die man op dal bankje. Rustig in het zonnetje met een sigaar: 'Ja. ik wacht hier maar even. Ik ga wel met m'n vrouw mee. maar zelf hou ik niet zo van winkelen. Het is lek ker weer en er staal een bankje, dus dat komt goed uit. Oh. daar is ze al, ik ga maar weer eens verder'. Een mevrouw, fiets aan de hand, kind in het zitje: 'Ik woon in de Slromenwijk. Ik winkel vaak in deze straat. Ik vind hem erg opgek napt. Vroeger liep je erg gauw de kans door een auto geschept te worden. Dal is mij tenminste een keer overkomen. Fin met zo'n kind voorop...nou. dun zit je niet zo lekker! 'Twee jongetjes Verlaten de speelgoedwinkel: 'Ze hebben daar ook dingen die niet zo dlulr zij n..eh... tolletjes., .knikkers, vliegtuig jes. dal was leuk....die kostten maar eert gulden of zo..ja. ze gingen wel gauw stuk. maar dan ging je gewoon om een nieuwe!. Een automobilist: 'Ik ben ge wend in deze straat door te rijden. Nu ziek ik dat dat niet meer kan. Ach. het is ook eigenlijk niet nodig. Als je haast hebt. ga je gewoon anders. Maar dat ik hier mag komen met mijn auto. vind ik toch sympathiek'. Moeder en dochter eten een ijsje op de fictsmuur aan de Pottenmarkt: 'We zijn op de liets geko men. Voordat we naar huis gaan eten we nog even een ijsje. We vinden het leuk om hier op de muur te zitten.' Een ou dere vrouw: 'Ik ben al jaren slecht ter heen. Ik hou ook niet van al die auto's en zo. Dat gaat tegenwoordig allemaal zo snel. Ik dacht eerst dat de Lange Viele afgesloten werd. dat er dus geen auto's meer door mochten. Wat zegt l Moe ten ze langzaam rijden? Dat is maar goed ook. Ze houden toch ul zo weinig rekening met ohs soort mcüsen!' Middelburg- Zoals de Lange Viele er nu uit ziet. is ook mede het werk geweest van 'architect' ir. J. Snoey. adjunct di recteur van gemeentewerken. Wie hem daar naar vraagt, krijgt als antwoord dat het hem enorm veel plezier heeft gedaan om deze straat mede te ontwerpen en onder supervisie te laten uitvoeren. In gedachten gaat hij terug naar de situa ties in de Koepoortstraal-Molstraat- Lange Delft. 'Eén van de overeenkom-, sten die ik dan zie - en dat zou ik dan willen toepassen op de situatie in de Lange Viele - is datje zulke straten nooit moet vullen met'kamerbreed plaveisel': beton of steen van gevel tot gevel. Dat maakt de zaak leeg, schaalloos. In de ruimte die een straat heeft, moet je je maat weten te brengen. Een straat moet je inrichten, net zoals een huis. Ook een straat heeft een interieur'. Hij vertelt dat het huidige beeld van de Lange Viele min of meer is afgeleid van vroeger. Eeuwen geleden zou een straat ook uit vijf delen.vijf stroken bestaan hebben: de stoep (eigendom van de huisbewo ner). een loopstrook. een baan voor karren, sleden, paarden, weer een loop- strook en weer een stoep. Die situatie heeft men nagebootst in de Lange Viele. Natuurlijk is de stoep daar geen eigen dom van de winkelier: er is wel wat ve randerd in de loop der tijden, maar de gezellige sfeer die zo'n straatbeeld op roept is gebleven. De strook naast de rijbaan heet nu 'rabat' en is gevuld met parkeerhaventjes, rijwielstallingen, bloembakken, bankjes, enzovoort. Ir. Snoey heeft zich ook nogal bezig ge houden met de open cirkel, de fietsen- muur op de Pottenmarkt. 'Ik had die rekken ook in de lengte kunnen neer zetten, en ik had ook rekken aan de buitenkant van die muur kunnen plaat sen. Maar dit is visueel mooier'. Over de langgerekte leilinden zegt hij: 'De Lan ge Viele is te smal voor een flinke boom. Deze bomen groeien in de lengte, met de straat mee. Ze nemen minder ruimte in. Die auto's hebben we eronder geplaatst, en als we dat niet gedaan hadden, had den we geen plaats meer voor de bomen gehad.' Erg trots is hij op het eigen ont worpen bord 'winkelerf dat - gebaseerd op hel bord van het woonerf - een win kelende vrouw laat zien. 'Dat bord is uniek in Nederland', zegt hij. Heeft U ze gezien, die verkeersdrem pels? Niet zomaar een heuveltje, nee, met Belgische grèskcien zijn ze een klein staaltje van sierbestrating. En dan de winkels. Wie kent niet de lappenkoop- man uit Bergen op Zoom, die alleen op donderdag open is? Hij had gezegd: als jullie deze straat af willen sluiten of op z'n minst verkeersarm willen maken, mijn zegen heb je. Zijn collega's zijn met hem ingenomen: hij is de marktkoop man in de straat. "Wij hebben hier een brancheconcentratie, zegt H. Visser, voorzitter van de winkeliersvereniging. 'Wij hebben hier speciaalzaken op di verse terreinen: kaas, meubels, speel goed. fruit, vleeswaren, handenarbei- dartikclen, brood en banket, handvaar digheid, huishoudelijke artikelen, kle ding, babyartikelen, enzovoort" Dat betekent dat de winkels op één terrein voor U klaar staan met een ruime sorte ring en...advies. Voor een boodschap, voor uw bankzaken, voor uw gebit. verf. elektronisch orgel, vloerbedekking, maar ook voor uw kopje koffie, kunt U terecht in de Lange Viele. Een straat, maar niet zómaar een. Een straat met karakter, met pit. met gastvrijheid, met vrijheid en keuze, een straat om even jezelf te zijn, om even rustig te kijken wat je nodig hebt. Een straat met... mensen! Middelburg - Aan de ene kant tekenen zich - in de verte - de contouren af van de Kloveniersdoelen. Wie zich aan de andere kant bevindt, ziet het dominante beeld van de altijd werkzame Lange Jan oprijzen. Zo is de Lange Viele een straat met een uitzicht en een doorzicht. Een straat, klaar om U te ontvangen. Laten we eens aannemen: U komt van de Pot tenmarkt op uw fiets. Nee, U mag er van die kant niet in..Er is een éénrichtings verkeer in de Lange Viele vanaf de Kloveniersdoelen. Natuurlijk kunt U uw fiets aan de hand meenemen. Maar U kunt hem ook laten staan. Bij de Pot tenmarkt bevindt zich namelijk een hal fronde muur, waarin zich achttien fiet sen houders bevinden. Wie zich wil koesteren in het zonnetje, mag best óp de muur gaan zitten. Wie de fiets wel meeneemt, kan hem gemakkelijk kwijt in de straat. Want overal staan er fiet senrekken, al naar de behoefte van de zaak. waar U misschien zijn moet. Wie gaat er bijv. niet op de fiets naar de tandarts. Meer mensen, dan U ver moedt! Vandaar dat tandarts Rombouts zich verheugen kan in een aantal fict- senhouders voor zijn deur. En hij niet alleen! Bij elkaar kan men vijfenzestig fietsenrekken tellen. Dat is in geen ver houding tot het aantal parkeerhaventjes voor auto's. Daarvan telt men er slechts één en twintig. Weinig dus, voor weinig auto's. Voor die auto's die absoluut no dig waren: om iets in te laden bijvoor beeld. of in het geval dat U beslist erge haast had. Lopen in de Lange Viele is een klein avontuur. Boven uw hoofd strekken zich leilindenbomen uit. ver bonden door draden, zodat ze - in de lengte - aan elkaar kunnen groeien. Wie moe is. kan even uitblazen op de bankjes die er staan. Ten behoeve van het schone milieu heeft men zeven afvalbakken opgesteld. Talloze bloembakken met onder meer heesters geven de straat een ongekende sierlijkheid. O ja. er mogen auto's rijden, maar van hen wordt ge vraagd niet harder dan twintig kilometer te gaan. Eigenlijk kan dat ook niet har der. want de rijbaan is erg smal en er lopen voortdurend wandelaars op. Ver keersdrempels zorgen er ook voor dat de auto's een slakkegang moeten hebben.

Krantenbank Zeeland

de Faam | 1979 | | pagina 9