OUD WORDEN
Wij na
de 65
WAT EERDER VERSCHEEN IN DE
SENIORENREEKS
j reizen kan de geestelijke en
lichamelijke gezondheid
bevorderen.
Je bent
maar eens
oud
F
V/
r
een publikatie van de stichting
WELZIJNSWERK- VOOR OUDEREN
schuttershofstraat 1a
Woensdag 30 mei 1979
WIJS
voor wie is dit boekje?
"Wij zouden willen zeggen: voor mensen van iedere leeftijd en
in het bijzonder voor twee groepen onder hen; namelijk voor de
ouderen, die meestal over veel tijd beschikken om op reis te
gaan en voor diegenen die zich langzamerhand wat ouder gaan
voelen en behoefte krijgen aan een vakantie, die aangepast is
aan hun specifieke verlangens en aan hun beperkter wordende
mogelijkheden.
twee-derde blijft thuis
Dit boekje is dan ook niet alleen
bruikbaar voor - laten wc zeggen -
mensen van 60 jaar en ouder. Het kan
voor die tijd goede diensten bewijzen.
Speciaal wanneer men zich gaat voor
bereiden op het leven na de pensione
ring. Men krijgt dan immers gelegen
heid op verschillende lijden van het
jaar - hetzij kort. hetzij langer - meer
dere keren op vakantie te gaan.
Uit onderzoekingen blijkt dat de
overgrote meerderheid van de oude
ren gezond te noemen is en slechts een
klein gedeelte door ziekte of invalidi
teit niet in staat is om zonder een of
andere vorm van hulp op reis te gaan.
Ondanks deze gunstee gegevens, gaat
momenteel nog niet een derde van de
ouderen met vakantie.
Twee derde blijft thuis! Bij deze ge-
lallen moeten wij er rekening mee
houden dat ook van het totaal van de
nedcrlanders maar ruim de helft met
vakantie gaat." Zo luiden de inleiden
de woorden op het onderwerp "wijs op
reis" een praktisch boekje vol stimu
lerende opmerkingen en raadgevin
gen voor hen die zich op-leeftijd ach
ten en de kriebels in het bloed voeren
varen om er op uit te trekken.
We bladeren het boekje - een uitgave
uit de "seniorenreeks" van de neder-
landse federatie bejaardenbeleid n.f.b.
- door om het meest opvallende aan u
door te geven:
ik heb het nooit eerder gedaan
Hoe ouder de mensen zijn, hoe vaker
je deze uitspraak hoort. Zo'n 50 jaar
geleden had het grootste gedeelte van
de mensen geen vakantie. Men ging
hoogstens een dagje met de hele fa
milie uit. Denk maar aan de liedjes uil
die tijd, o.a. van Louis Davids: "We
gaan naar Zandvoort aan de zee..."
Ook kwam het bij de meer wclgestel-
den voor dat men "iets" gehuurd had,
ergens aan zee of in de bossen. Vader
bleef vaak werken en kwam 's avonds
of in ieder geval aan het einde van de
week.
Een langere reis was er niet bij. En
onbekend maakt onbemind. Nu is dat
anders. Degenen die momenteel met
pensioen gaat, hebben deze tijd mees
tal niet meer gekend. Zij hebben veel
meer vrije tijd en volop gelegenheid
gehad om reizen te maken. Velen
hebben dit dan ook gedaan. Omdat
eigen land of buitenland hen interes
seert en om mee te kunnen praten, als
buren of kollega's na (verre) reizen
veel verhalen.
Momenteel wordt het zelfs mode om
vooral vér weg te gaan, al is hel maar
vooreen korte (en dure) vakantie.
geen geld.
Zeker, met pensioen gaan betekent
vrijwel altijd een financiële aderlating.
Maar het aantal mensen, dat uitslui
tend AOW krijgt wordt gelukkig
steeds kleiner. Meer en meer mensen
hebben een bedrijfspensioenregeling,
terwijl allen die een funklie hadden in
een of andere overheidsdienst van
waardevaste pensioenen genieten.
Uitgaven voor reizen kunnen trou
wens aanmerkelijk dalen, doordat
men zijn vakantie niet meer in de va-
kanliepiek behoeft te nemen. Voor
AOW-ers zijn er soms aanbiedingen -
buiten het seizoen - (speciaal wat
Spanje betreft) die heel betaalbaar
zijn. Maar de financiën blijven uiter
aard belangrijk.
Ik denk daarbij aan een gesprek dat ik
eens had op een Spaans vliegveld met
een nederlands echtpaar waarvan ik
wist. dal de man een goede funktie
had gehad en een behoorlijk pensioen
genoot. Hij zei toen: "Zo iels kun je je
maar eens in de drie jaar permitteren".
Tegenover deze opmerking staat het
geval van een echtpaar, waarvan de
man in hetzelfde bedrijf gewerkt had
en wel in een van de laagst betaalde
funkties en naast zijn AOW een heel
klein pensioentje ontving. Dal echt
paar bracht echter alle winters in
Spanje door. Het eerste echtpaar had
een hotel gehad, het ander een appar
tement en leefde daar precies zoals
men dat in Nederland deed! Alleen in
een ander klimaat uiteraard.
twijfelt u?
De laatste kategorie die niet gemak
kelijk op vakantie gaat wordt gevormd
door de mensen die zeggen: "Wij wil
len wel, maar weten niet hoe". Wij
hopen dat juist zij na lezen van dit
boekje de weg vinden om wêl met va
kantie te gaan.
Hel is trouwens te verwachten dat het
aantal oudere vakantiegangers op den
duur zal toenemen. Moge dit boekje
daartoe bijdragen - tot geluk van hen
die hun horizon zullen verruimen.
Zoals dr. W. Drees, "de oude", in een
interview zegt: "Het bereiken van de
leeftijd van 65 mag wel een mijlpaal
zijn, maar geen slagboom".
waarom op reis?
Reizen is een gezonde ontspanning.
Reizen bevordert je gezondheid en
maakt je leven prettiger en interes
santer. Dat klinkt wellicht overdreven.
Maar toch, de ouder wordende mens
heeft weieens de neiging hët-erbij-te-
laten-zitlen. Hij is gewend aan zijn
omgeving, zijn huis, zijn woonplaats.
Dat alles geeft hem geen nieuwe in
drukken. Het leven wordt gauw tot
een sleur. Het is dan nodig dat hij
geestelijk en lichamelijk niet in slaap
valt, want "rust roest" zegt een oude
volkswijsheid. Daarom hebben zeker
ook ouderen behoefte aan rekreatie.
Een mooi woord dat de laatste tijd is
ingeburgerd en letterlijk zeggen wil:
herscheppen, vernieuwen. De moge
lijkheid om te "scheppen", om jezelf te
"vernieuwen" is gelukkig niet aan
leeftijd gebonden! Want, zien we om
ons heen in heden en verleden, dan is
het niet toevallig, dat vele bekende
kunstenaars, filosofen en staatslieden
op vrij hoge leeftijd hun beste werk
maakten of hun grootste invloed had
den. Zij vervelen zich nooit en komen
tijd tekort voor hun vele interessante
bezigheden.
bezig blijven houdt u fit
Hel is bekend, dal de gezondheids
toestand van aklieve ouderen beter is
dan die van degenen die alleen maar
naar de t.v. staren, zitten te kaarten of
zelfs dat niet doen.
Titiaan schilderde zijn aangrijpendste
werk toen hij 98 was; Goethe schreef
hel moeilijkste deel van de l-'aust op
82-jarige leeftijd. Verdi, Richard
Strauss en Sibelius kom pon eerden
nog na hun 80ste. Ook kunnen wij
staatslieden zoals Adenauer. Drees en
Tilo en schrijvers, dichters en dirigen
ten opnoemen die zichzelf nooit ge
pensioneerd hebben.
Heel veel dokters raden dan ook de
genen die met pensioen gaan aan, ak-
tieflc blijven en afleiding te zoeken.
Reizen kan ons die afleiding geven;
het brengt ons uit de sleur en geeft
meer inzicht en een frissere kijk op
alles wat om ons heen gebeurt.
Voor wie eenmaal de smaak te pakken
heeft wordt het moeilijk er mee op te
houden. Zorg er wél voor dat u uzelf
voldoende rustpauzes gunt. Dat het
niet één doorlopende film wordt van
nieuwe indrukken, want anders komt
u vermoeider thuis dan u bent wegge
gaan. Wat jongeren in één week doen,
doet u in twee. De aktiviteit van het
reizen is niet beperkt lot het reizen
zelf. De voorbereiding (ook bij de
georganiseerde reis) begint bij het in
kijken van de reisfolders, het lezen van
beschrijvingen van het land waar u
naar loc wilt, het uitstippelen van de
reisroute.
Na de reis - het rangschikken van de
verzamelde gegevens zoals foto's, dia's
- misschien zelfgemaakte tekeningen,
postzegels, schelpen, stenen, fossielen.
Een plakboek samenstellen, napraten
over uw reis, eventueel anderen warm
er voor maken.
Reizen kan uw geestelijke en licha
melijke gezondheid bevorderen!"
Wie alleen maar rust zoekt - behoefte
heeft aan een goede verzorging, kan
het best in eigen land blijven. Aan het
eind van dit boekje vindt u tal van
adressen van vakantietehuizen - hotels
- en andere gelegenheden, waar u een
of meer weken een gezellige - maar
rustige vakantie kunt hebben al of niet
met programma."
goed voorbereid.
Een goede voorbereiding op de reis
geeft veel voor-pret. Wat kennis van
de taal van het reisgebied geeft veel
voldoening. T.v., radio, eenvoudige
boekjes helpen daarbij. Een kursist
van "eenvoudig engels", de z.v.u.-
kursus die deze winter in de wijkpost
"hel bastion" en in het dienstencen
trum gehouden is, zegt: "Het gaat mij
er niet om op m'n zeventigste engels te
gaan leren: maar ik wil straks in Lon
den de reklames in de straten begrij
pen..."
Oriëntatie op "de gewoonten van hét
land", eten en drinken, het weer, be
zienswaardigheden en exkursie het
vreemde geld. Je op de hoogte stellen
van dit alles geeft al maanden tevoren
vakantiepret. De eigen gezondheid is
ook een oriëntatie waard: wat kun je
in dal vreemde land wel en wat niet
ondernemen; is het hotel geschikt;
houdt het rekening met mijn dieet;
kan ik tegen de ijle lucht in het hoog
gebergte en hoe zit het met de verze
keringen bij ziekte of bagage-bescha
diging of verlies.
Och. allerlei zaken die, vooraf goed
onder ogen gezien, het reizen kunnen
veraangenamen."
Dit boekje "wijs op reis" zit zo boor
devol aanwijzingen, ideëcn, raadge
vingen. Teveel om hier op te noemen.
Wij raden iedere middelburger-op-
leeftijd aan het boekje aan te schaffen.
Het brengt u op het spoor van een
avontuur waar u geen spijt van zult
hebben.
"Wijs op reis" van de n.f.b. is te bes
tellen (ad I' 5. op giro 531100 tnv
nfb, eisenhowerlaan 1I4, Den Haag
(met vermelding van "bestelling "wijs
op reis")
Beter laat dan nooit
bescherming van bezit
("scniorenreeks; nummer I)
Deze brochure heeft de bedoeling
ouderen en allen die zich met hun
problematiek bezighouden, be
hulpzaam te zijn bij het voorko
men en oplossen van vragen en
zorgen die het beheer van finan
ciën kunnen opleveren, waarbij
volledig eigen beheer en curatele
ter sprake komen, maar (juist)
ook alle tussenliggende vormen
van beheer.
tehuis in zicht.
("seniorenreeks; nummer 2)
Dit tweede deeltje geeft veel nut
tige informatie, adviezen en tips
aan diegenen die overwegen naar
een verzorgingstehuis te gaan.
Bovendien kan het boekje van
zelfsprekend informatief zijn
voor iedereen die het voor en
legen van een tehuis eens op een
rijtje wil zien staan.
thuisblijvers.
(seniorenreeks; deel 3)
Een brochure vol nuttige tips en
handige wenken om de leuze
'blijf zo lang mogelijk zelfstandig
leven en wonen' ook echt inhoud
te geven. Een heel aardig boekje
waarmee u veel huishoudelijke
zorgen en ongemakken voorkomt
en oplost. Ouder worden is dan
ook niet zo'n probleem en eigen
haard blijft goud waard!
je kunt het toch niet
meenemen
("seniorenreeks; deel 4)
Een heel informatieve brochure
waarin alles staat dat te maken
heeft met erven, testamenten, le
gaten, schenkingen en suksessie-
rechten. Wat is^een verzorgings-
testament? Waar hebben uw kin
deren recht op en waarop niet?
Een bezoek aan de notaris is niet
alleen voor vermogende mensen!
Veel zorgen en onwetendheid
over geld en goed zijn vaak niet
nodig; bovendien is het een veilig
en zeker gevoel te welen dat je
zaakjes prettig en goed zijn gere
geld.
wat zie je er goed uit!
("seniorenreeks; deel 5)
Alleraardigst boekje over kle
ding: mode en uiterlijke verzor
ging van ouderen. Bevat tal van
tips. suggesties en ideeën, die ou
deren kunnen helpen om ook
uiterlijk bij de tijd te blijven, op
een manier die bij oudere mensen
en hun beleving van het uiterlijk
past.
gepensioneerde en dan
(".seniorenreeks; deel 6)
Jaarlijks verlaten tienduizenden
mensen (al dan niet gedwongen)
hun arbeidsplaats voorgoed. De
meesten zijn daarop en vooral op
het leven daarna, niet voorbereid.
Terwijl het leven doorgaat! Met
meer ruimte en tijd om van dat
leven iets eigens te maken of om
er Hink mee in de knoop te raken.
Om dal laatste te voorkomen is er
het bondige boekje no 6 waarin
breed wordt ingegaan op de
"voorwaarden" voor een goeie
pensioentijd waarin men niet het
gevoel krijgt afgedankt of uitge
teld te zijn!
ouder worden in je eentje
("seniorenreeks; deel 7)
Men plakt op hel alleen-zijn
haast onlosmakelijk het etiket
eenzaamheid. Toch is eenzaam
zijn niet hetzelfde als alleen-zijn.
Dit boekje gaat over ouder wor
den in je ééntje. Het gaat er
daarbij niet om, hoe hel gekomen
is dat je alleen bent (gebleven),
maar vooral hoe je van dal al
leen-zijn iels goeds kunt maken!
De brochures I l/m 4 kosten
J' 2,50 per stuk als men ze haalt in
het dienstencentrum "het schut
tershof'.
Door storting van J' 4. op giro
531100 tnv NEB, Eisenhowerlaan
114, Den Haag (met vermelding
van "bestelling no...") krijgt u het
gewenste deeltje thuis. De num
mers 5, 6 en 7 kosten afgehaald
3,50 per stuk of J' 5, als u ze
(per giro) gestuurd wilt hebben.
uit "Vrij na de 65" verteld
door Harriet Freezer.
HARRIET FREEZER
Ik vind geklaag over ouder
dom vaak onrealistisch. De
wetenschap heeft zich uit
gesloofd om ziekten te be
strijden, om mensen langer
en in betere conditie te la
ten leven, en dan wordt er
geklaagd over oud-worden!
Het is goed om te beden
ken dat maar 3% van allen
boven 65 jaar chronisch in
valide is, en vooral dat mil
joenen mensen zonder
noemenswaardige gezond
heidsproblemen blijmoedig
doorleven tot in hoge
ouderdom. Als mijn man en
ik op reis gaan, nemen we
een complete apotheek
mee: druppels voor de
neus en voor de oren en de
ogen: pillen voor de gal en
het hart, voor darmen, ont
lasting en slapen; zalf te
gen pijntjes en uitslag, jeuk
of muskieten; gaas, leuko
plast, noem maar op.
Maar we reizen nog! We lo
pen nog. we zien, we horen
en genieten nog van de on
gekende vrijheid die we
door de pensionering van
mijn man kregen, al is het
mèt druppels en pillen!
Lang geleden onderzocht
ik eens hoe mensen zich
hun oude dag voorstellen.
Een dertigjarige schrijver
deelde mee dat hij zelf
moord ging plegen op zijn
vijftigste; een veertigjarige
vrouw wilde liefst niet
ouder worden dan zestig,
en een vijftigjarige zaken
man meende dat hij het tot
zijn zeventigste nog wel
zag zitten, maar daarna
leek het hem era moeilijk,
ledereen bleek hoogstens
twintig jaar vooruit te kun
nen denken, maar daarna
kwam een nachtmerrie van
kreupelheid en zieligheid.
De vrouw van 40 lag op de
lage schuimrubberblokken,
die ze als meubels had, en
zei: 'Ik moet er gewoon niet
aan denken, dat ik, net als
jij nu, op zo'n enge hoge
stoel moet zitten. Vrese
lijk!'. Wat heb je toch een
gekke mensen. Dan zal ze
als vrouw van 65 met ge
zonde ogen, oren en benen
op een hoge stoel moeten
zitten omdat ze niet meer
zo vlot van de grond op
krabbelt. Wat is daar voor
afschrikwekkends aan? Je
hebt mensen, die verklaren
dat hun leven waardeloos
zal zijn als ze niet meer
overal heen kunnen lopen.
En al die gehandicapten
dan, die zich met zoveel in
spanning handhaven?
Moet je dat dan waardeloze
levens noemen? Dikwijls
denk ik, als ik zulke men
sen hoor, aan wat een blin
de eens tegen mij zei:
'Mensen, die nooit een
handicap of een kwaal heb
ben gehad, zijn verwend.
Die maken zich overal dik
over'.
En dat is waar. Kerngezon
de mensen worden soms
moeilijker oud dan mensen
met kwalen. Ze vinden alles
een ramp; als hun gehoor
achteruit gaat, als ze niet
meer kunnen tennissen, of
eerder moe worden, en
vooral als ze gaan beden
ken wat er nog komen kan.
Realistisch is om goed voor
de gezondheid te zorgen,
om met symptomen met
een naar de dokter te.gaan,
om herexamen te doen of
zelfs herscholing als je niet
zeker bent van je chauf
feurscapaciteiten, en om
iets te maken van je ge
wonnen jaren. Je bent
maar eens oud!
