HELMO BOETIEK
Gezichten uit Zeelandia
Illustrata in Rijksarchief
Rabobank Q
roovers speciaalzaken
3000
stuks
ROOVERS LEER
V00RJAARS
MODE
NIEUWS
ROOVERS
IJZER
Opzwepende modeshow
Penthouse Damesmode
BIJOU
VAKANTIEREIZEN
OVERS SCH0EHEH
B. MIDAVAINE
TE ZIEN TOT EN MET 15 APRIL
1 D ERT
middelburg
MET MEDEWERKING
PENNEY DE JAGER
De tas voor 1001 mogelijkheden....
(H)EERLIJK
GEZOND
GOEDKOOP
Bock nü
uw vakantie
bij de
E VLISSINGEN EE
E ES
m
m
E
E
B
Ë2
1
i
B
E
in leren en
suède kleding
UÜJ
Cadeau- en
huishoudelijke artikelen
Gereedschappen
CV-INSTALLATIE
en zelf-
bouwpakkettei
259,
TASSENZAAK
J. P. BOOGAARD
80e jaargang no. 13 - woensdag 29 maart 1978
=*3=» o
ZEEUWSE
BONDSSPAARBANK
t3[^[S[3E3E2E3E3E3ISE3^
Onderdak.
B*
STERDEALER
0 0 H2 IS 12 ES 2 ES Eg G2 us G2
H
E2
De grootste collectie
van Zeeland
DELFT 48 Middelburg
Lange Delft 31.
Gas- cn
IjMidgietersbedrijf
WASTAFEL
OP ZUIL
TIJDELIJK
TOILETKAST
TIJDELIJK
119,-
Hoog krediet
lage aflossing
15.000-
Zeeuwse Voorschotbank
•Tel. 01180-28037 (5 lij
nen)
LATEX MUURVERF
HOBBYHIJIS
DAUWENDAELE
In leer vanaf 125,—
Lange Delft 44/Segeersstraat 4a - MIDDELBURG
DE ZAAK
OP DE HOEK
ADMINISTRATIES
BOEKHOUDINGEN
BELASTINGEN
HONDEBROOD
VOOR DE HOND
VOOR U
GRATIS MONSTERS
KROMME WEELE 26
MIDDELBURG
mmmmmam Shetland
RUIEN 24.90
■Ir? *ERLENKA
F i T* >TBROEKEN
K nieuwe modellen en
Iv kleuren69.—
?.-J SPIJKERBROEKEN EN
fflf 'J RIBBROEKEN
de nieuwste modellen
Lois-Levis
69
TRUITJES en T-SHIRTS
grote keuze v.a16.90
LANOE DELFT «1. MIDDELBURG.
De Faam
W \RI\ )P( 11 \()\ll "(.ROOI III R| V
IM'OMDIN I'll Mil Dl V USSIVil R IH IS- W-IIUS ()l'(.l III I I C III Rl
De Amsterdamse koopman Matheus
Brouërius Nideck (1677 -1742) heeft er
waarschijnlijk geen idee van gehad dat
zijn verzamelwoede met betrekking tot
tekeningen en printen van het graafschap
van Zeeland zo'n uitwerking zou hebben
dat in het jaar 1978 in het Rijksarchief te
Middelburg een gedeelte daaruit zou
worden tentoongesteld. Toch is het in
eerste instantie aan hem te danken dat er
een verzameling van om en nabij de
10.000 verschillende platen, kaarten,
portretten, tekeningen en schilderijen in
datzelfde Rijksarchief konden worden
ondergebracht om daar voor het nage
slacht bewaard te blijven. Afbeeldingen
van steden, dorpen, en de gebouwen,
kloosters, adelijke huizen, sloten, lust
hoven havens en wat dies meer zij, die in
die plaatsen te vinden zijn. Dat "zijn" is
in vele gevallen "waren" geworden, want
een groot aantal van de afbeeldingen in
de Zeelandia Illustrata zijn niet meer te
herleiden; allerlei veranderingen in si
tuaties, afbraak en teloorgang van heer
lijkheden etc. zijn daar de oorzaak van.
Toch is het bijzonder aantrekkelijk om
eens te zien hoe het er in vroeger tijd
uitzag in het Zeeuwse; de tentoonstel
ling die in hoofdzaak door de rijksar
chivaris in Zeeland, dr. P. Scher werd
ingericht met assistentie van de heer P.
Dieleman, doet een en ander uit de
doekjes over het oude Zeeland.
"Op het ogenblik hebben wij de prenten
van de Zeelandia Illustrata in het depot,
waar ze brand en bomvrij bewaard
worden. Ze zijn het eigendom van het
Zeeuws Genootschap der Wetenschap
pen. De Zeelandia Illustrata belandde
daar via Hendrik Busserus, die de col
lectie van de oorspronkelijke eigenaar
overnam en deze opnam in zijn eigen
"Atlas der zeven Verenigde Provinciën".
Na zijn dood werd de atlas geveild en
het was mr. Jacob Verheye van Cittcrs
1753 - 1823) die voor de somma van
100,- eigenaar werd van het Zeeuwse
gedeelte. Deze kunstkenner voegde zijn
nieuwe aanwinst bij de kollektie die hij
van zijn vader had geërfd (een serie
fraaie portretten) en voegde er o.a. de
bekende kollektie Schoenmaker aan toe.
Tot aan zijn dood in 1823 heeft de heer
Van Citters aan de uitbreiding van de
verzameling gewerkt.
De kollektie Zeelandia Illustrata was
ondergebrach) in Popkensburg, dat na
het overlijden van de heer Van Citters
veertig jaar lang leegstond en onderhe
vig was aan ernstig verval. Opgeborgen
op de.zolders van het huis lag de Zee
landia Illustrata. Wonder boven wonder
kwam na die veertig jaar de hele kol-
lektie ongeschonden boven water en
werd bij testementaire beschikking van
Van Citters zoon in 1863 aan het Ko
ninklijk Zeeuws Genootschap der We
tenschappen, te koop aangeboden. Deze
toen nog zeer elitaire groep had er geen
geld voor, maar middels renteloze le
ningen kon de Zeelandia Illustrata voor
1200 worden aangekocht.
De verzameling bestond toendertijd uit
ca. 3000 platen, iin het Middelburgs
Museum vond de Zeelandia Illustrata
onderdak al kon ook maar een klein ge
deelte in een speciale zaal worden ten
toongesteld. Mr. M.F. Lantsheer nam
het katalogiseren op zich en men kan
hem dan ook als eerste konservator van
de atlas beschouwen. Zijn opvolger F.
Nngtglas heeft het werk voortgezet,
maar het was uiteindelijk W.S. Unger die
een herkatalogisering pleegde en de atlas
in vieren deelde: Kaarten en plattegron
den; topografische prenten en tekenin
gen; Historie en leven, zeden en ge
woonten en Portretten en personalia.
Dat werk nam een periode in beslag van
1931 - 1957. De atlas is inmiddels aan
gegroeid tot ca. 10.000 platen.
Door allerlei omstandigheden kon de
kollektie niet bij het Zeeuws Museum
blijven toen dat uiteindelijk werd over
gebracht naar de Abdij (personeelsge
brek was een van de oorzaken) en het
Zeeuws Genootschap besloot het gehele
bestand onder te brengen in het Rijks
archief, waar het nu is herenigd met de
getekende kaarten uit de kollektie die al
in 1914 in bruikleen waren gegeven aan
het Rijksarchief.
Zoals gezegd: het is een tentoonstelling
die de aandachtige bezoeker heel wat
leert over het verleden van de provincie
Zeeland. Dr. Scherft heeft geprobeerd
om van alle kanten iets te laten zien; zo
zijn naast Walcheren en Zuid-Beveland
ook Zeeuwsch-Vlaanderen, Tholen en
Schouwen en St. Philipsland vertegen
woordig Vele afbeeldingen en tekenin-
m ra Bang&Olufsen
tij '-TT öedenenmetideeen
E^j 3 jaar garantie
tel. 01184-12209
Laat de persoonlijke bank met uw
geld werken. Dat'wordt dan veilig
en voordelig belegd!
geld en goede raad
Lange Delft 17, t.o. Citytheater
n
gen, waarvan enkele van de hand van
bekende kunstenaars zoals B.C. Koek
koek en Schütz, vertellen een eigen ver
haal. Een hoofdstukje apart vormt b.v.
het vervoer: van hondekar tot automo
biel waar het om privé-vervoer gaat,
maar ook het openbaar vervoer en de
veerdiensten komen aan bod. Platte
gronden van steden en dorpen, kaarten
uit verschillende eeuwen, o.a. van Jacob
van Deventer, tekeningen van havenge
zichten maken deel uit van de tentoon
stelling. Bijzonder leuk is een klein oog
getuige-verslag van een zeeslag tussen
de Hollandse en de Engelse vloot uit de
tweede Engels oorlog. In een *et van vier
tekeningen gemaakt op de I ange Jan, is
te zien hoe de Statenvloot onder aan
voering van M.A. de Ruyter van voor
Westkapelle wordt teruggedreven tot
voor Vlaanderen. Ook de rekreatie is er
terug te vinden in nog wat primitieve
vorm, plaatsen als Domburg en Renesse
waren omstreeks de jaren 1900 al zeer
bekend. Heel leuk is ook een serie fan
tasieplaten over de dorpen in het ver
dronken land van Reimerswaal. Een
onbekende schilder heeft de kerken van
Schoudee, Everswart, Vinckenisse en
Steenvliet en het Tolhuys Iersekevoirt
afgebeeld.
Het is overigens de bedoeling dat de hele
Zeelandia Illustrata op de foto gaat, fo
to's van 13x18 cm. zodat de originelen
niet telkens uit het depot gehaald hoe
ven te worden, wat beschadiging in de
hand werkt. Wellicht dat te zijner tijd
een boekwerk kan worden samenge
steld.
in kleur.
kompleet met mengkraan
en sifon van J' 421.65
Allibert met verlichting. 3 deurs
met 2 schuifladen
van/ 199.-
„DOE-HET-ZELVERS"
kunnen b|| ons terecht
voor al hun materialen
Langevlele 62
MIDDELBURG Tel. 12330
Indien u op 1 of meerdere lenin
gen reeds 18 mnd. probleemlgos
ca. 250,— heeft betaald, dan
krijgt u van ons, met ongeveer
hetzelfde maandbedrag, ee.n
nieuwe lening van maar liefst
Afl. per mndin handen
197 12 00C
24715.000
297 18 000
347 21 000
397 24 000
44727 000
497 30 000
54 7 33 000
Looptijd 96 maanden
ca
ca
ca
ca
ca
ca
ca
ca
Op een werkelijke weergaloze manier
hebben vorige week ruim 500 bezoekers
die de modeshow van Penthouse Da
mesmode, Buffie Tienermode en Focus
Optiek B.V. Brillenmode bezochten een
geweldige hoeveelheid informatie gekre
gen over de modetrends die het komende
voorjaars - en zomerseizoen kenmerken.
Speciale gasten in de show waren name
lijk Penny de Jager en haar Avro's Top-
pop Dancers die in een briljant optreden
een keur van zomerkleding de revue lie
ten passeren, daarbij de zaal telkens tot
laaiend enthousiasme opzwepend. Het is
buitengewoon verfrissend eindelijk eens
een modeshow te kunnen zien waar echt
"vaart" in zit: de formule die het drietal
deelnemende zaken heeft gevonden slaat
aan, al zal het niet direkt eenvoudig zijn
om op zo'n show een vervolg te maken.
Het showprogramma voor de pauze
werd gepresenteerd door een ais immer
swingende daarbij geassisteerd door een
groot aantal kinderen.Met vele verras
sende hoogtepuntjes in de vorm van een
miniintervicw van Penney met verschil
lende kinderen die in hun bewegingen
gelukkig volkomen werden vrijgelaten,
ontstond op het eenvoudige toneel, dat
in 6 kleuren van 24,55
voor 13,25 per emmer
Wit per emmer
van 9.65 voor 8,95
Verf voordelig
Vrijlandstraat 47, Middelburg
(in het winkelcentrum)
Superlicht. Vele vakken.
Voor uw vrije tijd. werk, vliegtuigreis, wandeling,
en vult u zelf maar in.
Vanaf.
17,-,23,-.29,-
enz. tot 87,-
TER HOOGESTRAAT 59
4335 EM MIDDELBURG
TELEFOON 01 180-1 5866
Ook voor het verzorgen van uw aangifte inkomstenbelasting.
Speciale regeling voor T-biljetten:
GEEN TERUGGAVE - GEEN KOSTEN.
Dus u heeft niets te verliezen, alleen maar te winnen.
PERSOONLIJKE SERVICE - REDELIJK TARIEF.
juist door deze opzet de aandacht van
het modegebeuren niet afleidde, een
goed cn ondanks de vaart duidelijk
beeld van hetgeen er zoals in de kinder
mode aan de hand is: veel pasteltinten in
de kleding: suikerstok roze, lichtgroen
en geel gaan het deze zomer helemaal
maken. De onderrok komt terug, rokken
met stroken en een garnering van satij
nen biesjes, T-shirts in velerlei vorm en
kleur en niet te vergeten een groot aantal
zonnejurken in de overbekende spece
rij-kleuren, dus van heel licht naar don
kerbruin.
Na de pauze was het dan de beurt aan de
Toppop Dancers en dat was te merken:
in een adembenemend swingritme
showden de Dancers cn groupe of solo
de Penthouse-lijn die soms weer heel
eenvoudig, maar dan weer uiterst geraf
fineerd was. Ook hier veel pasteltinten,
smokwerk en andere versiering, de spe-
cerijkleurcn en- geheel overeenkomstig
het huidige modebeeld - ruimte en nog
eens ruimte. Vrijwel alle modellen val
len wijd cn door het opzwepende ritme
werd de souplesse van de verwerkte
stoffen nog eens extra benadrukt. Veel
succes oogstte een badkombinatic. bes
taande uit mini - bikini met overjurk. In
razend tempo werden de mode-fiolen
boven de zaal uitgestort waardoor men
wellicht niet zozeer een indruk en detail
kreeg, maar wel een goed overzicht van
hetgeen de komplete kollektie van
Penthouse te bieden heeft. Opmerkelijk
was verder het feit dat de organisatoren
kans hebben gezien de show kort maar
krachtig te houden.
Een vermelding apart voor John Cal-
jouw misstaat hier zeer zeker niet. Hij
was het die, zichzelf begeleidend op gi
taar cn mondharmonica, de kindershow
al zingend tot een groot succes maakte.
Af en toe teruggrijpend op een wat ou
der repertoire wist hij op vituoze wijze
de zaal in zijn ban te krijgen, terwijl op
het eind van de kindershow de zaal zelfs
meezong en - klapte, daarbij luidkeels
aangemoedigd door de kinderen.
Focus Optiek zorgde ervoor dat de bril-
mode ruimschoots onder de aandacht
kwam: er zijn verrassende modellen bij,
ook in de nieuwe zonnebrillenlijn. In de
foyer stonden een aantal foto's opges
teld van Moonlight Promotions, die bij
Focus werden gemaakt.
Voor mevrouw C. de Roeper had het
modegebeuren een extra dimensie:
dank zij het nummer van haar toe
gangsbiljet won zij een vliegreis van 8
dagen naar de Canarische eilanden.
Notaris J.A. Janse de Jonge verrichtte de
trekking van het winnende nummer.
Aan de show werkten verder mee: Rcis-
buro Lissonc - Lindeman dat een stand
had ingericht voor reisinformatie cn Bi-
ba cosmetics, die een demonstratie met
make up gaf in de pauze.
