OUD WORDEN
Onder deze titel is maandag 9 mei
een kijk- en Praatmiddag geweest in de Schouwburg. Oud worden....
nou èn?! De titel betekent net zo iets als: Oud worden is toch een
normale zaak, een natuurlijk proces?
óf
Oud worden betekent toch niets bijzonders?
óf
Als je oud wordt gebeurt er toch niets vreemds?
óf
Als je oud wordt, word je toch geen ander soort mens?
Daarom is ook de kijk- en Praatmiddag georganiseerd. Als je ouder
wordt, kan je toch ook gewoon meepraten over wat b.v. zo'n Stichting
als de Stichting Welzijnswerk voor Ouderen voor de ouderen denkt te
doen in de komende vijf jaar. En hoe denkt zo'n stichting over de
ouderen voor wie ze werkt? Hoe denkt de samenleving (de doorsnee
mens) over ouderen en hoe denken ouderen daar zelf over. Hoe denken
mensen van b.v. gezinszorg of wijkverpleging over hun patiënten en
hun oudere medeburgers? Dat wilde het Bestuur en Functionarissen
van de Sti3chting Welzijnswerk voor Ouderen aan de weet komen op
die maandagmiddag in de Schouwburg.
een publikatie van de stichting
WELZIJNSWERKVOOR OUDEREN
schuttershof straat 1a
F
Woensdag 8 juni 1977
Hoe "Oud worden.... nou èn!?"
Er is door de Stichting een proeve van
beleidsnota gemaakt ('n rood boekje)
met daarin een kritische benadering
van de plaats van de oudere in de sa
menleving en vervolgens wat de
Stichting er in de komende vijf jaar
aan zal doen samen met de ouderen.
Die bewuste nota is té moeilijk ge
schreven voor velen, dat bleek al
gauw. Maar daarnaast is er een folder
gemaakt (geel) met een samenvatting
van de nota met heel prikkelende dis
cussievragen en daarover praatten 300
ouderen (bij de film en het toneelstuk
waren 400 ouderen en jongeren aan
wezig) en jongeren o.l.v. een gesprek
sleider in een soms wat rumoerige
foyer, in de kleedkamers en op het
podium van de Schouwburg. Alvorens
te gaan praten is er eerst een film ver
toont van Nouschka van Brakel. geti-
t4eld "Oud worden" en een tneelex-
pressie o.l.v. Edo Douma, die erg ge
waardeerd werden. De film en het to
neel waren ook nogal prikkelend; niet
om zomaar naar te kijken, maar om
over te praten.
Wat nu verder?
Er is wat afgepraat, iedere praatgroep
(8 tot 12 personen) had één onder
werp:
óf: ouderen zijn hulpeloze stakkers,
óf: zin/onzin van de beleidsnota,
óf; de derde leeftijd heeft een toe
komst.
óf; ouder worden is eenzamer worden.
Wat we nu in in deze Faam aan U
doorgeven over de onderwerpen, zijn
enkele kretenopmerkingen die op
vielen omdat ze goed. leuk of ker
nachtig waren. De bedoeling is uiter
aard dat we er meer mee doen
-verwerken in de definitieve beleids
nota van de Stichting Welzijnswerk
voor Ouderen.
-doorpraten met instellingen of perso
nen die bij de opmerkingen genoemd
worden.
Er is wal afgepraat: want naast het
zgn. verplichte onderwerp was er ook
de mogelijkheid om over andere za
ken te praten die men op het hart had.
Let wel!
Hierna volgen alleen opmerkingen die
verder nog niet zijn uitgewerkt, het is
alleen een schets van de veelheid van
onderwerpen die aan de orde kwam.
Hartekreten van ouderen, gewoon op
een rijtje, die wel heel duidelijk laten
zien, dat ze mee willen en kunnen
praten en denken over han eigen wel
zijn. Dat ouderen even goed een me
ning hebben over hun welzijn en dat
willen zeggen, blijkt uit hel volgende.
De hele samenleving en dus ook de
welzijnswerkers (verpleegsters, maat-
sch. werkers, di ecties van tehuizen,
politie, gezinsverzorgsters, artsen, be-
jaardenhelpstcrs, enz.) kunnen hier
eventueel lering uit trekken.
Ouderen zijn hulpeloze stakkers.
Discussievragen:
-zo is het algemene beeld of niet?
-wiens schuld is dat?
-is dat vaak de schuld van de ouderen
zelf?
-zouden ouderen dit beeld kunnen
veranderen?
Dit waren de recaties:
-De samenleving beschouwt de oude
ren als een aparte groep. "Ze moeten
goed zijn voor de "oudjes"".
-Het is een kwestie van wederkerig
heid. Aktie roept reaktie op.
-Bij openbare gelegenheden, bejaar
dencentra e.d. wordt ten onrechte over
die afgeleefde oudjes gepraat, bes
tuurd. betutteld en georganiseerd.
-Ze moeten zelf duidelijk maken dat
ze. op een enkeling na, geen hulpeloze
stakkers zijn.
-Dat ouderen hulpeloze stakkers zijn.
sjofel gekleed enz., is meer van toe
passing bij jongeren: iedereen loopt in
een spijkerbroek!
-Dat ouderen traag van begrip zijn,
legde men zo uit: Is iemand in zijn
leven altijd traag van begrip geweest,
dan zal hij het in zijn ouderdom ook
zijn. Alle goede en minder goede ei
genschappen van het individu zullen
in alle levensfasen te zien zijn.
-Men heeft als oudere sterk het gevoel
betutteld te worden. Dat wil men niet!
Men wil zelfstandig blijven!
-"De goede oude lijd" mag men wat
de ouderen zelf betreft tussen aanha
lingstekens zetten.
-Vrijheid is je hoogste goed! Alleen
Ouderen die geestelijk gehandicapt
zijn. zijn stakkers.
-Ouderen worden te weinig voor bes
tuursfuncties gekozen.
-Wanneer de samenleving over oude
ren als stakkers praat wordt ik erg
boos.
-Er zijn meer mensen van 30 die de fut
niet hebben iets te en van 80 jaar die
nog volop actief zijn.
-Het familiair aanspreken met opa en
oma is zeer onprettig. Verpleegsters in
ziekenhuizen maken hierop geen uit
zondering.
-Er is duidelijk een verandering gaan
de: bepaalde groepen jongeren hou
den wel rekening met ouderen.
-Mogelijk wekken alleenstaanden, die
zich moeilijk aanpassen dat beeld van
hulpeloze stakkers en eenzaamzijn óp.
-Door gebrek aan opleiding vaak
minderwaardigheidsgevoel bij de ou
dere.
-Ouderen kunnen erg moeilijk het al
gemene beeld van ouderen verande
ren. Er wordt wel hard gewerkt aan de
verandering: deze middag is er een
bewijs van. De ouderen zijn de laatste
tijd meer actief met b.v. sport en on
tspanning. Actie vanuit de oudere zelf
roept het tegenovergestelde beeld op
van hulpeloze stakkers.
-De vrijwilligers menen dat de oude
ren graag hebben dat alles voor hen
gedaan wordt.
-Het verschil tussen ouderen onder
ling is enorm groot. Sommigen heb
ben hulp nodig, anderen weer niet.
Het is niet één gelijke groep, alleen in
leeftijd zijn ze ongeveer gelijk.
-Een deel vindt het treurig, dat ze nu
nog actie moeten voeren. Het andere
deel vindt dat altijd actie moet worden
gevoerd en dat men niet bij een bes
taande situatie moet büijven zitten,
anders bereik je niets.
-Sommigen zijn hulpeloos, anderen
weten zich nog een functie te verwer
ven door hulp te geven aan anderen.
-Ouderen zijn hulpeloze stakkers. Ze
zijn het meestal niet; en dan ligt het
ook nog wel eens aan henzelf. De jon
geren zijn soms ook hulpeloos en
stakkers; het oud zijn is daar niet altijd
de oorzaak van. want de ouderen
hebben ervaring die de jongeren mis
sen. waardoor die soms hulpeloos zijn
-Er zijn ouderen die zich laten aan
praten dat ze hulpeloze stakkers zijn
en zich daarnaar gaan gedragen.
-Sommigen hebben hulp nodig, ande
ren niet.
-ledereen moet tegenwoordig leren,
dat kon vroeger niet. Men kon zijn
kinderen niet helpen bij het leren en
men kon de kinderen meestal hele
maal niet laten leren, want er was wel
genoeg geld om te eten. maar om te
leren bleef er niets over. -Men is bang
afhankelijk te worden.
Zin/onzin van de beleidsvoorstellen.
De discussievragen waren:
-wat laat het welzijnswerk-voor-oude-
ren liggen?
-waar moet nodig iets aan gedaan
worden?
-wat is de zin en wat is de onzin in dit
beleid?
Hierop kwamen de volgende reacties:
-Ouderen moeten meer worden inge
schakeld en betrokken in projecten
voor welzijnswerk (niet alleen voor
ouderen), zij hebben veel ervaring c.q.
wijsheid te bieden.
-Meepraten in clubs en op bijeen
komsten.
-Meer middagen/inspraakmomenten
als deze.
-De samenwerking tussen verschillen
de organisaties op maatschappelijk
gebied vond men goed.
-Het buurten komt niet meer voor.
-Als stichting moeten wc er voor zor
gen dat ouderen inspraak krijgen voor
bejaardenhulp en in het gesloten cir-
quit (opnamecommissie).
-Meer en regelmatiger een uitgave van
"De Heraut".
-Vanuit open bejaardenwerk infor
matie geven over tehuizen en ander
som.
-Praatgroepen zijn zinvol en het werkt
ook ontspannend.
-Soms is men bang een verkeerd
woord te zeggen.
-Men wil meepraten onder leiding van
geschoolde hulp.
-Hulp die geboden wordt, waardeert
men, mits deze afgewezen kan worden.
-Beleid kan meer gericht worden op
doen (iets doen voor anderen).
-Onderwerp te moeilijk.
-Nog nooit gedacht aan wat de stich
ting laat liggen.
-Wat doet het Welzijnswerk eigenlijk?
-Kan er geen boodschappendienst
opgezet worden en een klusjes
dienst?
-Meer wijksgewijze werken.
-De mensen op kantoor doen veel
voor de ouderen, maar de ouderen
kunnen en willen zelf ook eens wat
doen.
-Meer voorlichting. Programma's van
de stichting zijn te summier; meer
voorlichting over woningbouw en so
ciale zaken.
-De warme maaltijd-voorziening is
niet zo goed; niet vers, prijs te hoog en
men moet speciaal een grill of een
oven hebben.
-Stimuleren van bezoeken van jonge
ren aan ouderen.
-Meer vrijwilligers in bejaardenhulp.
-Men moet niet te veel organiseren, er
zijn zoveel activiteiten.
-Iets waar men mee bezig is heeft altijd
zin.
-Vormingswerk voor ouderen: Abso
luut geen behoefte aan, men doet en
deed al zoveel.
-Beleidsnota te moeilijk.
-Voorlichting via de Faam is erg goed.
-Te veel geluidshinder.
-De Film werd over het algemeen goed
gevonden, confrontatie met dementie
wekt emoties op.
-De vrijwilligsters in het dienstencen
trum menen dat ouderen graag heb
ben dat alles voor hen gedaan wordt.
Ze willen graag bediend worden, dat is
nog een tendens van vroeger, in te
genstelling tot nu. waar jongeren allen
de handen uitsteken.
-De voorzitter van de Stichting is veel
te jong, daar lach ik om.
-Er werken toch al veel vrijwilligers
mee?
-Men zou wel een baantje in het bes
tuur w;-llen, als het betaald zou wor
den.
-De Film is een beeld van de werke
lijkheid.
ALS TOPICS!
-Ouderen willen in het bestuur van Welzijnsorganisaties.
-Openbaar vervoer: STADSDIENST!!
-"Oud is niet Out".
-De derde leeftijd heeft pas toekomst, als de mentaliteit van de ouderen zelf
ook verandert.
-De samenleving moet zo nodig "Goed zijn voor de oudjes".
-Ouderen sjofel gekleed??? Moet je naar de jongelui kijken, allemaal een
spijkerbroek!!
als je nog goed van verstand bent en
mee kunt praten.
-De meeste mensen durven hun me
ning niet naar voren te brengen. Som
migen vragen zich af. of al dat gepraat
eigenlijk wel helpt, resultaat hebben
ze nog nooit gezien.
-Door tehuizen e.d. wordt je afhanke
lijk gemaakt.
-Er wordt ontzettend veel gedaan voor
de ouderen, maar als ze allemaal lid
zouden zijn van een bejaardenbond.
zou er veel meer gedaan kunnen wor
den. De bond zou dan ook subsidie
krijgen.
-De derde leeftijd heeft pas toekomst,
als de mentaliteit van de ouderen ve
randert. De meesten zijn egoïstisch.
-Wat is "derde leeftijd"?
-Het gezag van de ouders is weg: het
gezin staat op de helling.
Waarom "Oud Worden
Nou
en
Ouder worden is eenzamer worden.
De vragen waren:
-Wat vindt U ervan?
-Moet en kan er wat aan eenzaamheid
gedaan worden?
Hierop kwamen de volgende reacties:
-Men is bang voor eenzaamheid.
-Het is moeilijk om als oudere in een
groep opgenomen te worden. De
meeste activiteiten zijn echter in groe
pen.
-Eenzaamheid zit in jezelf.
-Sommigen koesteren hun eenzaam
heid.
-Het verliezen van je partner is een
moeilijk moment. Het is vooral Fijn als
een ander, een oudere, liefst iemand in
dezelfde situatie, je dan opvangt.
-In Stromcnwijk 2 is veel huisbezoek;
als mensen dan geen hulp krijgen, is
het hun eigen schuld.
-Men is bang afhankelijk te worden.
-Men wil graag genieten van zijn "ge
zondheid", en iedere dag bewust le
ven/beleven.
-Je leeft intenser.
-Op zondag voel je de eenzaamheid
het meest.
-Geen hulpdienst in het groot opzet
ten!! Velen willen niet weten dat ze
eenzaam zijn. Ze vertellen het eerder
aan kennissen dan aan wildvreemden
van het dienstencentrum.
-Jeugdigen die zichzelf bezig kunnen
houden, zullen later minder last van
eenzaamheid hebben, omdat ze dan
ook zichzelf bezig kunnen houden.
-Na verlies van de partner, blijkt dat
veel kennissen niet meer komen. Het
is wel mogelijk, die kennissen zelf te
gemoet te treden maar dan vervreemd
men van zijn eigen huis.
-Er zijn er die zich moeilijk kunnen
uiten en aansluiten. Voor hen kan
eenzaamheid een bezwaar zijn en voor
hen kan bejaardenzorg een oplossing
zijn.
-Je hoeft niet alleen te zijn om een
zaam te zijn.
-Je moet niet alles van je kinderen
verwachten.
-In een bejaardentehuis kan je zó
eenzaam zijn.
-Je moet kunnen geven en nemen: dat
geldt voor eenzaamheid ook.
-Het standsverschil is in Middelburg
erg groot. Men wil geen contact met
zijn "mindere".
-Aangezien velen nog een partner
kebben "kon" men niet eenzaam zijn.
-Oorzaken van eenzaamheid:
-kinderen die elders wonen.
-wat ziek.
-depressieve aard, geen positieve kijk
op het leven,
-geen relati&es vast kunnen houden.
-Oplossingen voor eenzaamheid:
-gaan wonen in tehuizen,
-mensen leren zelf contacten te leggen.
-h£uisbezoek, ook door jongeren
-Na opname in een ziekenhuis is vrij
willigerswerk gewenst.
Wat vinden ±300 ouderen én jonge
ren van bejaardenoorden:?
-Bejaardenwoningen liggen te geïso
leerd.
-Het nieuwe medische centrum is niet
aangepast.
-Je moet huisdieren mogen houden.
-Men vindt de kamers veel te klein.
-Men heeft liever grotere ka
mers/keukens, dan grote gemeen
schapsruimten.
-Ouderen willen inspraak voordat hel
tehuis gebouwd wordt!!!
-Bejaardentehuizen niet te groot ma
ken, dat werkt eenzaamheid in de
hand.
-In een tehuis wordt je zo betutteld.
-Men wil zelf helpen in de keuken
en/of de eigen kamer onderhouden,
-in een tehuis sta je overal naast. Als je
iets wil doen als bewoner, krijg je een
slechte naam. Vele ouderen kunnen
niet tegen het geroddel en de bemoei-fck
zucht van de andere bewoners.
-Bij zulke concentratie van ouderen
praten ze vaak alleen maar over hun
kwalen. De één heeft het nog erger
dan de ander.
-Waarom hebben alleenstaanden in
een tehuis een zit-slaapkamcr? Zo'n
bed in je woonkamer is toch vreselijk
ongezellig!?
-Ze bouwen zoveel bejaardentehuizen
en altijd van die rotkamerljcs!
-Er moet meer inspraak komen van de
ouderen bij bestuursbeslissingen.
In de tijd die nog over was, werden de
volgende, algemene zaken besproken:
-Openbaar vervoer.
-Een speciaal uur voor ouderen om te
zwemmen.
-De jeugd moet strenger gestraft.
-Honden zijn een overlast.
-Er moeten meer brievenbussen in
Stromcnwijk 2 komen.
-Op het eind van de maand veel ziekte
onder de ouderen (in hun portemon-
naie).
-Weekend-hulp.
-Contact-adressen in de wijk.
-Meer opvang voor alleenstaanden bij
het verlaten van het ziekenhuis.
-Telefooncel in Nieuw en St. Joosland.
-Oversteekplaats in de Stationsstraat,
bij "Du Commerce".
-De voetgangersoverstj eeklichlen
moeten langer op groen staan.
-Telefooncellen in Dauwendale.
-Bestrating in de Pompstraat is zeer
slecht.
-Meer duidelijkheid moet er komen in
de mogelijkheden en "mogendhe
den", waartoe je je kunt wenden als je
in moeilijkheden zit.
-In de discussie bleek dat er een sterke
differentiatiegedachtc bestaat over
"oude" ouderen en "jonge" ouderen.
-'Teeners" zijn de grootste boosdoe
ners in het verkeer.
-Waarom hebben de winkeliers geen
krukjes meer in de winkels?!
-Waarom in de Schouwburg geen ge
reserveerde plaatsen voor slechtho
renden en slechtzienden: en waarom
in de foyer geen zitplaatsen speciaal
voor hen die niet lang kunnen staan?
-Oud worden is mooi, oud zijn is lelijk.
-Part-time gezinshelpsters hebben
geen E.H.B.O.-diploma en weten niets
van de verzorging van ouderen.
Het aantal personen dat het onder
werp over "Hulpeloze stakkers" be
sprak, was 78, verdeeld over 8 groe
pen. De "Zin/onzin van de beleids
voorstellen" werd besproken door 58
mensen verdeeld over 6 groepen. 59
Mensen, verdeeld over 5 groepen be
spraken de "Derde leeftijd", en het
eenzamer worden tenslotte, werd door
61 mensen, verdeeld in 6 groepen, be
sproken.
-Meer bekendheid geven aan activi
teiten.
-Het Bastion is een goede leefge
meenschap.
-De middag was erg leuk.
-Je hoeft niet naar het Schuttershof,
dat is het leuke ervan.
-De voorlichting over de maaltijd
voorziening is niet voldoende.
-Meer gastvrouwen in het diensten
centrum. voor als men er als bezoeker
komt.
De derde leeftijd heeft toekomst.
De vragen waren:
-is de "derde leeftijd" een verzinsel
waar ouderen zich niets bij denken
kunnen?»
-Kunnen de Stichting "Welzijnswerk
voor bejaarden" en bejaardenorgani
saties helpen die derde leeftijd inhoud
te geven?
De reacties waren als volgt:
-Men kan de "derde leeftijd" inhoud
geven! Echter niet d.m.v. een diens
tencentrum, maar meer door elkaar te
helpen en te stimuleren.
-De "derde leeftijd" vindt men een
zinnige uitdrukking.
-De jongere mensen zeggen over de
ouderen. "Laat ze maar kletsen en
zeuren. Zo dachten wij (ouderen) er
vroeger zelf ook over. "OUD" is een
akelig woord. Je vindt jezelf niet oud
