Nieuwe voorzitter gevraagd
Een-derde boven de 85
5 BEJAARDEN IN TEHUIZEN OP WALCHEREN
3ïu//e(in
s
ROMMELMARKT
WIJKPOST
HET BASTION
AANPASSEN,
MAAR HET HELE LEVEN IS ZO
JAARFEEST DIENSTENCENTRUM
F
Woensdag 21 april 1976
5 deze keer kijken we voornamelijk achter de schermen van het bejaardenhuis.
Enkele leerlingen van de cursus „bejaardenzorg" schreven levendig, fris en
poëtisch over hun Indrukken. Een onderzoek naar de bejaardenhulzen op
Walcheren en hun bewoners geeft het geheel nog meer relief. Daar dragen
enkele uitspraken van bejaarden-zelf eveneens toe by.
nationale beleid op dit gebied. Een
goed beleid immers stoelt op de
Het bejaardenhuis: een goede
voorziening voor ouderen... om er
liever geen gebruik van te maken. Het
oud- hoofd van de afdeling „bejaar
denhuisvesting" van het betreffende
ministerie zei het eens zo: „We
bouwen bejaardenhuizen om de
mensen er zo lang mogelijk uit te
houden!" „We willen zolang mogelijk
in eigen huis blijven wonen. Pas als
een arts of een wijkverpleegster het
nodig acht, is het tijd genoeg om naar
een bejaardenhuis te gaan. Als we niet
ziek worden, gaan we nooit in een
bejaardenhuis of woning", geven
ouderen in gespreksgroepen als hun
mening te kennen.
De doorsnee-opvatting van de ouder -
wordende- mens onderstreept het
wensen, noden en behoeften van de
betrokkenen. De ontwikkelingen op
Walcheren zijn van deze opvattingen
een illustratie. De ge
meenschappelijke aanpak van:
overheid - acht gemeenten-,
instellingen, organisaties en werkers,
heeft geleid tot een samenwerkings
project dat vorm kreeg in de stichting
„Gesloten circuit Welzijnswerk
bejaarden". Deze stichting stuurt het
beleid in de richting die de burgers in
de samenleving zelf reeds aangaven:
zolang mogelijk eigen baas in eigen
bedoening - desnoods met steun en
hulp - en als het niet anders meer kan:
naar een tehuis.
deze koers met voortvarendheid. Op
deze plaats willen we u er over enige
tijd meer van vertellen. Het fijne van
een dergelijke werkwijze is, dat: als
de-nood-aan-de-man komt; als men
„opgenomen" moet worden: dat dan
van de ene-maand- op-de-andere kan.
Men hoeft dus niet meer jaren
ingeschreven te staan. Men heeft geen
„kruiwagens" meer nodig. Een
dergelijk feit geeft zekerheid.
Verder vertellen we over
ontspannende actiactiviteiten en over
acties. De bewoners rondom de
wijkpost „Het Bastion" roepen weer
uw medewerking in. En ook het
bestuur van de stichting, die achter
deze rubriek staat, vraagt uw actie.
Kijkt u mee uit naar een nieuwe
voorzitter? Misschien ziet u er wel een
in de spiegel staan!
i r r. nn., JII IT..H
Vanaf de oprichting van de stichting ('67) heeft de heer J. DON de besprekingen
van het bestuur van de stichting „welzijnswerk-voor-ouderen", als voorzitter,
geleid. Hij heeft met vaart en visie het bestuurlijk werk richting gegeven. Het
onder zijn leiding van de grond. De heer Don vindt nu dat het tiji
zoals hij dat zelf uitdrukt, om het roer aan een andere man of vrouw over te
SEf dienstencentrum „Het Schuttershof',
bejaardenwerk, met wijkposten en samenwerkingsstimulansen en meer, kwamen
het stedelijk project gecoördineerd
msen en meer, kwamen
van de grond. De heer Don vindt nu dat het tijd geworden is,
dragen opdat de koers „scherp" blijft. Hij heeft het bestuur een ruime periode
fjelaten om een andere voorzitter te zoeken. We komen daarom, in deze rubriek,
ater op zijn afscheid terug.
Er wordt nu in de kringen van de
deelnemende instellingen, kerken en
verenigingen ijverig gespeurd naar
een goede opvolger. In de laatste
bestuursvergadering echter werd het
plan geopperd ook in het openbaar
deze vacature aan te kondigen. Deze
aankondiging is geen
noodmaaatregel, zo zegt het bestuur,
maar „een opening om de
samenleving gelegenheid te geven in
de verantwoordelijkheid voor ouderen
mee te doen". Heeft men zelf een
affectie voor de ouder-wordende-mens
of weet men een ander, die men
geschikt vindt (uiteraard na hem of
haar daarover geïnformeerd te
hebben) dan kan de naam
voorgedragen worden aan de
secretaresse van het bestuur van de
stichting „welzijnswerk-voor
ouderen", mevrouw G. K.
HESSELINK-MONDRIA,
Noordsingel 18, (tel. 12065).
We hopen dat de samenleving-
Middelburg weer een even goede
voorzitter voortbrengt als de straks
scheidende.
Toen het samenwerkingsorgaan de
stichting „gesloten circuit welzijns
werk bejaarden" voor de regio
Walcheren, vorig jaar april, practisch
van start ging, bestond er bij het
provinciaal opbouworgaan Stichting
Zeeland de behoefte om de huidige
stand van zaken, met betrekking tot
de bejaardenzorg op Walcheren, vast
te leggen. Kortweg gezegd: men wilde
cijfers verzamelen over de situatie bij
de start van het „gesloten circuit". De
onderzoeker, drs. A. M. van den
Broecke, noemt dit „het vastleggen
van als het ware een nulfase". Het
vaststellen van deze „nulfase" is
noodzakelijk om latere
ontwikkelingen tegen af te zetten: om
de waarde van de voorzieningen te
kunnen bepalen (evalueren).
gesproken dan we overigens doen. Dit
gebeurt vanwege de gangbare termen.
Het gaat hier over hoog-bejaarden:
ouderen die zeer-veel-jaren achter de
rug hebben.
Tien oorden.
Op Walcheren staan tien
bejaardenoorden (waarvan 6 in
Middelburg) met 961 verzorgings
plaatsen. Het aantal kamers bedraagt
846. Waarvan 730 een-persoons en
116 twee- persoonskamers. Verder
zijn er totaal 71 bedden in
ziekenkamers en verpleegafdelingen.
Deze mogelijkheid wordt benut voor
tijdelijk zieken of chronische
patiënten. En verder zijn er, naast
recreatiemogelijkheden, ook vaak
activiteiten mogelijk voor revalidatie-
doeleinden.
Opmerkelijk is dat de bejaarden
bevolking in de Walcherse tehuizen
ouder is dan in de Zeeuwse resp.
Nederlandse tehuizen: meer dan 1/3
is ouder dan 85 jaar.
De opname gebeurt op Walcheren
gemiddeld op latere leeftijd dan in
Nederland. Vooral valt op het hoge
aantal bejaarden dat op Walcheren
uit eigen omgeving komt, d.w.z. uit
een zelfstandige woonsituatie;
namelijk 77%.
Open bejaardenwerk.
Bij dit laatste feit tekent het zgn. open
bejaardenwerk aan: zit dit in ons
werk? Houden wij inderdaad de
Walcherse bejaarden langer zelf
standig en/of is de „natuurlijke hulp"
van buren en familieleden nog zo
intensief. Dit is het onderzoeken
waard.
De graad van verzorging in de
bejaardenoorden wisselt enigszins: in
3 tehuizen worden géén bejaarden
opgenomen die bij het wassen, kleden
of eten geholpen moeten worden,
terwijl dit bij één bij hoge
uitzondering wordt gedaan. Hier
spelen opvattingen in het
opnamebeleid en de personeelsbe
zetting een rol. Het nieuwe
opnamebeleid, door de wijziging van
de Wet-op-de-bejaardenoorden in
gang gezet, heeft tot gevolg, dat de
graad van verzorgingsbehoevendheid
in de tehuizen (nog) hoger wordt. Het
streven van het bejaardenbeleid in ons
land is er immers op gericht de
ouderwordende-mens zolang mogelijk
in eigen omgeving zelfstandig te laten
wonen. „Institutionalisering" zoals
men dat in medische kringen noemt,
moet bij strikte noodzaak worden
toegepast. „Mensen horen niet in
instituten" zegt een landelijke
actiegroep met het oog op de
bejaardenzorg.
Aanleunende woningen.
Walcheren kent 439 woningen voor
ouderen (8 van de 11 tehuizen) die bij
een verzorgingstehuis gesitueerd zijn.
Men woont daar zelfstandig. Krijgt -
indien nodig - hulp van het open
bejaardenwerk. Als werkelijk de nood
aan de man komt, kan men echter
aankloppen bij het tehuis. Dit geeft de
bewoners een veilig gevoel. Gevolg is,
dat er sporadisch hulp ingeroepen
wordt en dat „doorstroming" van het
zelfstandig wonen naar het tehuis zeer
gering is. Men „leunt" tegen het
tehuis echter zonder er nauwelijks
gebruik van te maken.
Spiegelbeeld gewenst.
Om de ontwikkelingen in de
bejaardenzorg goed te kunnen volgen
is zo'n onderzoek als het onderhavige
zeer belangrijk. Deze „nulfase" in de
institutionele wereld vastgesteld,
vraagt tevens om het vaststellen van
een „nulfase" in het zgn. open
bejaardenwerk. Welke bijdragen
leveren de maatschappelijke dienst
verlening bejaarden-hulp-thuis, de
wijkverpleegkundige, de vriend
schappelijke huisbezoeker, de vrij
willige hulpdienst, „tafeltje-dek-je",
het dienstencentrum en de wijk
posten?
Veel! Hoeveel?
De niet meer in gebruik zijnde
spullen, de uit- de-mode kleding, het
overcomplete, stroomt al naar
wijkpost „Het Bastion". De ouderen
uit de wijk sorteren en bergen
voorlopig - op om straks „markt" te
houden.
Heeft u verkoopbare zaken? U kunt
er mee terecht bij de wijkpost.
Zet het maar voor de deur of in de hal:
het vindt zijn weg wel.
Beleefd aanbevelend: de oudere
bezoekers-
Dt volgende aflevering „Oud worden,
nou enzal het onderwerp
hebben: het dienstencentrum „Het
Schuttershof' en de viering van zijn
jaardag.
Dus: tot aflevering 8.
„Ik heb liever met zeven langharige
jongens te maken, dan met drie
oudjes".
(een 73-jarlge)
komen, zien we dat ook de oudere
mensen langzaam ontwaken. De een
doet de gordijnen open; de ander geeft
de bloemen water; weer een ander
kijkt hoe de zon al hoger klimt en de
bloemen in de tuin zich ontsluiten.
Zo langzaam als een bloem open gaat,
zo langzaam gaat het ook bij de
oudere mens. Het gaat allemaal niet
zo vlug meer als toen men vijf-en-
twintig was. Men wordt stijf en loopt
wat gebogen. Ook de klok, kruipt
langzaam voort. De klok kan veel
betekenen: het kan zijn dat het uur
van de dood nabij is, maar het kan
ook zijn dat de klok zijn acht zware
slagen laat horen en dat betekent voor
de oudere dat straks de
bejaardenhelpsters goede morgen
komt wensen en de thee komt
brengen.
Zo komt dan ook het werk in het
bejaardenhuis op gang. Ook nog wel
voor sommige bejaarden: de een
maakt nog zijn bed op; de ander
ruimt zijn kamertje; weer een ander
gaat naar beneden om in de keuken te
helpen bij het afwassen, aardappel
schillen en groente schoonmaken.
De tijd gaat verder en zo wordt het
dan ook de hoogste tijd dat de bel gaat
om samen koffie te drinken in de
conversatiezaal. De een roept tegen de
ander:
Ei jie de belle oort
de koffie is bruun
,t is tied voe een baksie leute!
Zo gaat ook een oude man (87) zijn
buurvrouw ophalen in de
invalidewagen. De vrouw heeft altijd
veel plezier als de man roept: „Pas op!
Hier kom ik met de baby van 73 jaar."
Het is leuk om dat te horen.
Rond tien uur heeft ieder zijn plaatsje
weer gevonden en zo wordt er dan
gezellig gepraat over van alles en nog
wat: over het weer of over het nieuws
uit de krant.
Na de koffie gaan er verschillende
bewoners naar buiten om een frisse
neus te halen. De anderen blijven nog
kamer om te lezen.
Om twaalf uur is ieder op zijn kamer
om de middagmaaltijd te nuttigen. De
vraag: „Wat eten we vandaag....?" is
op ieders lippen. Van twaalf tot half
een is het rustig op de gangen: dan zit
ieder te eten.
Om half een komt iedereen zijn vaat
terugbrengen. De een vraagt aan de
ander:
„Eit et smikt?
Eit lekker wist?"
Zo is ook hier weer het nodige over
gezegd en gaat ieder zijn rustuurtje
waarnemen.
Om even twee uur gaat het personeel
met de thee rond. Na half drie wordt
het weer wat levendiger: ze gaan naar
buiten om te fietsen of te wandelen. Of
ze gaan op visite of krijgen zelf
bezoek. Het is dan ook
langzamerhand half vier geworden.
De bel gaat weer voor de koffie. Het is
niet druk: dat komt door het mooie
weer. Dan gaat iedereen er op uit om
van de zon te genieten. De, thuis
blijvers zitten wat te breien, te lezen of
te praten. Dan wordt het fris buiten.
Rond vijf uur neigt de zon ter kimme
en de bloemen vouwen hun blaadjes.
Zo komen ook de uitgaanders thuis
voor de avondmaaltijd. Rond zeven
uur krijgen ze nog een beker melk en
wordt hier en daar nog gezellig
gebabbeld of televisie gekeken. Rond
een uur of negen vleien de
moegebogen lichamen zich ter ruste.
Zo is aan deze dag ook weer een einde
gekomen. Dat gaat dan dag-in-dag-
uit. Eenmaal per maand komt de
pedicure; zo ook de Rabo-bank. De
laatste woensdag van de maand komt
de dominee een kerkdienst houden.
Eenmaal per maand wordt er een
avond voor de bewoners
georganiseerd, met critische reacties
de volgende dag.
Wanneer een van de bewoners jarig is
wordt ook hier de volle aandacht aan
gegeven, wat dan ook altijd plezierig
is. Zo kan het ook in een
bejaardenhuis druk en bedrijvig zijn.
De mening
bejaardenhelpster.
van
een
„Het open bejaardenwerk vind ik een
goede oplossing, maar als de mensen
bang zijn om alleen te wonen of weinig
contact hebben met andere mensen of
lichamelijk niet in staat zijn voor
zichzelf te zorgen, vind ik het wonen
in een bejaardentehuis de oplossing.
Men is nooit alleen en heeft er een
goede verzorging. Als iemand
zelfstandig woont, is het volgens mij in
de praktijk onmogelijk dat zo iemand,
als het nodig is, dag en nacht een
beroep kan doen op hulp. Een
eventueel bel-systeem naar de buren
geeft toch ook weer de nodige
problemen als ze uit zijn of met
vacantie. Ook is het voor beide
partijen meestal een enorme
belasting. De een wil niet graag om
hulp aankloppen en de ander voelt
zich beknot in zijn vrijheid.
Met het wonen in een bejaardentehuis
is men wel min of meer zijn
zelfstandigheid kwijt. Ook het
personeel loopt zo de kamer binnen.
Wel belt men, maar men wacht niet
tot er eens open gedaan wordt. Ziet
men de kamer(bewoner niet, dan kijkt
men bijvoorbeeld op de W.C. of
iemand zich daar soms bevindt. Ook
als de kamer een grote beurt krijgt,
worden alle spulletjes op de gang
gezet voor de ogen van iedereen. Men
moet zich echt aan een heleboel
dingen aanpassen, maar dat is
immers in het hele leven zo!
Men heeft er ook weer veel
gezelligheid voor terug. Als je de
bewoners vraagt, willen ze niet graag
weer terug naar hun eigen huis. Dat is
dus toch wel een teken dat dat men
blij is met het wonen in een
beschermde omgeving. Men kan zijn
tijd besteden zo men het zelf wil en dat
is voor velen toch het belangrijkste
punt"
KONINGINNEDAG - 30 APRIL -1976
in de
Concert- en gehoorzaal, Singelstraat
een
MUZIKALE MIDDAG
met medewerking van
CHRISTELIJKE BRASSBAND „O.N.D.A."
BEJAARDENKOREN UITOOST-SOUBURG
EN
MIDDELBURG
enkele Zeeuwse vertellingen door
MEVROUW HUYGENS
tot slot dansfeest in de foyer:
oude dansen en volksdansen
Tocgangbewijzen ad ƒ1,- (houders „Pas 65": gratis) in het diensten
centrum „Het Schuttershof'.
Op donderdag, 13 mei, viert het
dienstencentrum weer zijn zoveel-
jarig-bestaan. Er wordt een flink feest
omheen gebouwd!
,s Middags: allerlei wedstrijden om
prijzen. BILJARTEN, KAARTEN,
SJOELEN. KEGELEN,
BINGO
Ieder die mee wil doen, kan zich bij de
medewerksters laten inschrijven.
Na de prijsuitreiking is er een
„wandelende lunch" (soep, broodjes,
desert).
,s Avonds is er een zeer gevarieerd
programma: cabaret, muziek, zang,
spel, volksdansen. Uiteraard zijn
naast de bezoekers van het
dienstencentrum alle oudere
medeburgers, me* belangstelling en
lust mee feest te vieren, welkom.
