Spaar-
giro
Aquariaan E. W. Höweler uit
Middelburg heeft een liuis vol
glazen bakken...
Vijf edelsmeden en een boekbindster
Is dit uw kind
VOORDEELVERKOOP
SCHOOLTASSEN
24.-
BIJOU
HELM0 BOETIEK
Hobby groeide uit tot ware passie
ZOMERAKTIVITEITEN
JEUGD EN MUZIEK
TASSENZAAK
ZEEUWSE
NUTSSPAARBANK c
Bar „DE HOEVE"
Nieuwe expositie in Zeeuws Kunstenaarscentrum
77e jaargang no. 31 woensdag 30 juli 1975
eEEu^B.
O
Problemen
Beiaardconcert
op de Lange Jan
en appartementen-verhuur
Nog tot en met 14 augustus te bekijken
P. HOLLEBRANDSE
PRESTATIELOOP
IN
VROUWENPOLDER
DM. LEREN JASJES 89,—
98,-
ROKKEN 22.50 29.75
SPIJKERBROEKEN
LOIS, LEE, LEVIS
29,90 - 49,50
BLOUSES EN T-SHIRTS
steeds leuke modellen
vanaf 9,90 -19,90 - 29,90
BROEKEN, TERLENKA
alle modekleuren 59,
LANGE DELFT 61 MIDDELBURG
D© Faam
WAARIN OPGENOMEN „GROOT WALCHEREN"
IN COMBINATIE MET DE VLISSINGER HUIS-AAN-HUIS OP GEHEEL WALCH!
>M\HC\ALE BIBL/jjjiï
De zekerste manier om
uw betalingen te regelen.
Snel en doelmatig. Met
dagafschrift van elke bij
en afschrijving.
Een ideale rekening voor
salaris en pensioen.
V
Zo jjp het eerste gezicht is er aan de woning van de familie Höweler in de
Middelburgse wijk Dauwendaele niets bijzonders te zien. Niets verraadt dat hier
een familie woont die eigenlijk liever in een glazen huk zou willen wonen, in een
glazen huis, op de bodem van een meer dan levensgroot aquarium. Helaas behoort
dat nog tot de onmogelijkheden, maar ab het even kon...! Tot zover behelpt de
familie Höweler zich maar met het omgekeerde: hun woning herbergt een enorm
aantal aquariums, in totaal meer dan 25 stuks.
De grootste daarvan, een prachtig
exemplaar van ruim twee meter lengte
staat in de huiskamer, ingebouwd in een
wit stenen muür.de anderen bevinden
zich respectievelijk op de echtelijke
slaapkamer, waar een hele wand aan de
wonderlijke waterwereld is opgeofferd
en op de zolderverdieping waar nóg eens
een hele batterij aquariums staat. De
heer Höweler, werktuigkundige bij de
Kerncentrale Borssele, maakt ze zelf, of
het nu om 'n simpel kweekbakje gaat
of om een grote, zoals zijn eigen
showbak in de huiskamer.
„Het is nu zo'n beetje twaalf jaar
geleden dat ik met de aquariumsport
begonnen ben" zo vertelt de heer
Höweler, „eerst heel in 't klein, met een
piepklein bakje. Hoe meer ik echter
geïnteresseerd raakte, hoe groter de
bakken werden en hoe meer er bij
kwamen. Natuurlijk ga je je op een
zeker moment ook bezighouden met het
zelf kweken van vissen en ik voor mij
vind dat nog steeds één van de meest
spannende onderdelen van de
aquariumsport. Ik leg me in hoofdzaak
toe op 't kweken en houden van 'n vis
soort die hier in Zeeland pas de laatste
tijd bekend begint te worden als
aquariumvis, nl. de pseudo tropheus
zebra, een cichlide, ook wel de
Afrikaanse muilbroeder genoemd,
omdat de vrouwtjesvis de eieren in haar
bek uitbroedt. Je hebt een aantal ver
schillende cichliden, oa Malawai, Nasia
Tanganyika cichliden, genoemd naar de
Afrikaanse meren waar ze vandaan
komen."
Deze vissen hebben een bijzondere
elegance. Dat wordt iedereen die het
aquarium, verlicht met speciale lampen,
van de heer Höweler bekijkt, snel
duidelijk. Gratieus schieten de vissen
door het water, blauw, rood geel met
zwart, of geheel zwart van kleur,
eigenlijk zijn ze stuk voor stuk even
mooi. Höweler heeft zijn aquarium
anders dan anders ingericht. Bij hem
voeren de planten bepaald niet de
boventoon. „Ik heb geprobeerd om een
beetje het leefmilieu van de cichlide na
te bootsen" zo vertelt hij, „in de
Afrikaanse meren heb je ook bijna geen
planten. De rotsen op de bodem worden
door de zon verwarmd en zo onstaat een
algengroei. De vissen grazen die als het
ware af. In het aquarium heb ik dan ook
veel rotspartijen aangelegd en ook zitten
er nogal wat takken in. Je ziet de sporen
groen van de alg er nog opzitten. Veel is
dat echter nooit, want het is zo weer
verdwenen als er aanslag op komt."
Het kweken van cichliden brengt een
heleboel grotere en kleine problemen
met zich mee. Veel is afhankelijk van de
temperatuur en de samenstelling - Ph
gehalte - van het water. De heer Höweler
leest natuurlijk enorm veel, er zijn zelfs
speciaal boeken uit Amerika voor hem
gehaald, zodat hij 'n maximale kennis
van zijn favoriete vissoort kan
verwerven. Zijn kennis op het gebied
van de aquariumsport deed hem in de
bestuurskringen van de aqu
ariumvereniging „De Fantoomzalm"
belanden en zo tussen de bedrijven door
komen er nogal eens mensen bij hem
over de vloer die hij, als het even kan,
met raad en daad terzijde staat.
De cichliden die Höweler in z'n
showbak heeft, zijn allemaal afkomstig
van de „wildvang". Ze zijn dus niet
„kunstmatig" gekweekt. Dat
garandeert een uitstekende kleur van de
vissen, die overigens verandert naar
gelang de stemming van de cichlide. Zo
kan de onbetwiste leider van Höwelers
aquarium, een grote Bright Blue Zebra,
zich als hij zich opwindt, nog veel
donkerder worden. Een ver
bazingwekkend fraai schouwspel.
„Vooral 's avonds is het gedoe in het
aquarium een bijzonder fraai kijkspel"
aldus Höweler, „we hebben vaak de t.v.
aan staan zonder dat we er naar kijken.
Deze vissoort is niet zoals de doorsnee
aquariumvis, ze zwemmen niet heen en
weer, maar zijn op een heel andere
manier bezig. Je ziet ze met elkaar
bakkeleien, spelen, ze zwerven echt
door de hele bak. Frappant is ook dat
de vissen mij goed kennen. Wanneer ik
in de kamer kom, zwemmen ze gewoon
door, komt er iemand die vreemd is,
dan verdwijnen ze als bij toverslag in
hun schuilhoeken en komen pas later
weer te voorschijn. Bijzonder leuk is
zo'n situatie als er moeders met jongen
in het aquarium zitten: onmiddellijk
doet de moeder vis haar bek open en de
kleintjes stuiven naar binnen, waar ze
veilig zitten opgeborgen."
De twee bovenverdiepingen van de
woning huisvesten,zoals gemeld, de 25
andere bakken. Hier treft men echter
ook andere visjes aan dan alleen de
cichliden. Verschillende soorten, in
totaal zo'n veertig, heeft de heer
Höweler in huis, variërend in afmeting
en kleur. De ene soort nog zeldzamer -
èn duurder - dan de andere. Bijzonder
fraai zijn ook de discusvissen, de tetra's,
maanvissen, prachtbarbelen,
purperkoppen, etc. etc., die overigens
De heer Höweler temidden^van
aquaria.
door de familie Höweler maar zeer
zelden met de Nederlandse benaming
worden aangeduid. Het gaat er comme
il faut professioneel toe: de vissen
hebben Latijnse namen en die worden
gebruikt. Het went volgens de
Höwelers vanzelf. Wat betreft de
broedbakken en de kinderkamers houdt
Höweler een komplete administratie bij.
Nauwkeurig wordt geregistreerd, vaak
met behulp van grafieken, onder welke
omstandigheden een bepaalde vissoort
werd gekweekt, welke bijzonderheden
zich daarbij voordeden, hoe de
samenstelling van het water was, etc.
Op deze manier weet Höweler de zaak
danig in de hand te houden en de vis
naar z'n hand te zetten. Ook de
planten voor z'n vele aquariums
worden door Höweler zelf gekweekt.
Dat gebeurt in bakken onder plastik,
zodat de lucht een maximale
vochtigheidsgraad behoudt. In dat
klimaat gedijen de planten uitstekend.
Vanzelfsprekend houdt Höweler er ook
een hele apotheek op na, want ook
vissen kunnen ziek worden, al gebeurt
dat bij hem gelukkig niet zo vaak. „Je
hebt al gauw in de gaten of er iets mis is
„aldus Höweler." en ben ik er niet of zie
ik het niet, dan ziet m'n vrouw het wel.
Door de ervaring die je opdoet kun je
vrij snel een zekere diagnose stellen en
proberen de zaak weer in orde te
krijgen."
Het kan haast niet anders of voor een
man en zijn gezin, die zo in de
aquariumsport geïnteresseerd zijn,
moet het elke keer weer opnieuw een
bijzonder genoegen en een voldoening
zijn, om de vissen in hun glazen
behuizing gade te slaan, een schouwspel
dat hen nooit verveelt en steeds opnieuw
zal aanzetten om weer andere voor
zieningen te treffen, veranderingen aan
te brengen, om hun vissen een zo goed
mogelijk en een zo gezond mogelijk
leefmilieu te bieden.
Zegt de heer Höweler tenslotte: „We
zijn al een paar keer wezen kijken naar
een ander huis, iets buiten, een
boerderijtje of zo, met een flinke
schuur, weetje, dat zou ideaal zijn. Dan
heb ik tenminste ruimte om.... tja
Hij lacht eens stilletjes voor zich heen!
HOTEL-RESTAURANT
de gelegenheid voor het houden
van Uw bruiloft, familiedineetje
en yergaderingen.
Voor elke gelegenheid gepaste
zalen.
Voor bruiloften, diners en
feestavonden berekenen wij geen
zaalhuur.
Lange Delft 10, Middelburg
Tel. (01180) 13490
In de serie beiaardconcerten is er
morgen, donderdag 31 juli, des avonds
van half acht tot half negen en concert
van de abdijtoren, te verzorgen door de
beiaardier van de Sint-
Lambertustoren te Vucht, de heer Ad
van Heel. Hij zal het volgende
programma uitvoeren:
1. Uit het beiaardboek van Johannes de
Grüijters, a. mars, b. andante.
2. Vier Britse volksliedjes: a. Auls Lang
Syne; b. Green Sleeves; c. Londonderry
Air; d. Home sweet hame; bew. Leen ,,t
Hart.
3. Interludium, J. Serré.
4. Petite Suite franQaise: a. prelude; b.
menuet; c. gigue, Albert de KLerk.
5. Twee Nederlandse volksliedjes: a.
Als de grote klokke luidt; b. ,t Avond
gaat ons feeste aan.
6. Impromptu, Fred Timmermans.
7. Gavotte „Les Petits Riens", W. A.
Mozart., bew. L. 't Hart).
8. Lied-variaties, fugato en koraal over:
„Wij moeten Gode zingen", Willem
Vogel.
KÖUDEKERKF.
TRAMSTRAAT 3 - TEL 01185-1617
Voor jong en oud een gezellige .en
prettige sfeer.
GEOPEND van 20.00 tot 0.100 uui
's Maandags gesloten.
F. A.J.VAN WUft.
VLISSINGEN NIEUWENDIJK 35 - 37
TEL. 12209
De zesde expositie In het bijzonder goed
bezochte Zeeuws Kunstenaarscentrum
te Middelburg mag een expositie van
buitengewoon kaliber worden genoemd.
Voor het eerst heeft men het woord
gelaten aan andere dan schilderijen of
tekeningen makende kunstenaars: nu
zijn een vijftal edelsmeden en één
boekbindster te gast. Zo op het eerste
gezicht een wat vreemde komblnatie,
maar men moet wel bedenken dat beide
ambachten in zekere zin uitstekend
samen kunnen gaan. Maar al te vaak
wordt b^ het boekbinden gebruik
gemaakt van edele metalen, zoals
btyvoorbeeld bij btybels, in leer en
perkament gebonden, die voorzien zijn
van gouden of zilveren stootranden,
hoekjes, sloten etc. en lang niet zelden
werden er ook half edelstenen en parels
in verwerkt.
De kunst van het edelsmeden is al heel
oud, ze was onder meer al bekend in de
oudheid bij de vroege Egyptenaren, de
Grieken en de Etrusken waar ze vooral
werd toegepast voor het maken van
allerlei sieraden zoals gespen, ringen, en
armbanden, maar ook voor het ver
vaardigen van allerlei meer gewone
gebruiksmaterialen zoals tafelgerei,
bekers en schalen. In de Middeleeuwen
nam de toepassing van de edelsmeed
kunst ook in Europa hand over hand
toe. Vooral waar het religieuze sieraden
en gebruiksvoorwerpen betreft. De
hoofd bewerkingen zijn nog altijd
dezelfde van weleer: gieten, stempelen,
drijven, buigen en daarnaast graveren,
ciseleren, inleggen etc. Materiaal voor
edelsmid: de bekende metalen goud en
zilver, maar ook wel nieuwere, zoals
bijv. alpacca, een legering van
voornamelijk koper en nikkel.
De geschiedenis van de boekband
begint omstreeks 100 jaar voor
Christus met de verdringen van de
papyrusrol door de vellen perkament
die door middel van houten plankjes
werden samengeperst om te voorkomen
dat ze kromtrokken. Om het naaisel in
de rug van het boek waarmee de bladen
bij elkaar gehouden te beschermen,
werden rug en plankjes vaak overtrok
ken met leer of ander materiaal.
Daarna was het maar een kleine stap
van de funktionele naar de artistiek
verantwoorde en kunstzinnige
boekband. Vooral missalen, bijbels en
andere religieuze boeken behoorden rijk
Enkele van de sieraden, werkstukken
van de edeUmeden.
versierd te zijn. Daarom werden veel
boeken voorzien van prachtig
edelsmeedwerk. De sloten van goud of
zilver of koper dateren uit de 15e eeuw,
evenals de toepassing van koperen
stempels ter versiering van het leer of
perkament. Met de opkomst van de
kommerciele boekproduktie begint het
verval van de boekbindkunst om
tenslotte te ontaarden in de paperback.
In Nederland houden zich nog maar
enkele mensen bezig met 't maken van
een artistiek verantwoorde boekband.
Eén daarvan is Karli Frigge, die o.m.
een opleiding volgde aan de academie
voor beeldende kunsten te Rotterdam,
een etscursus volgde voor het leren
graveren van leerstempels en die aan de
Nijverheidsschool voor Grafische
Vakken de afdeling boekbinden
bezocht. Sinds 1963 is ze zelfstandig
werkzaam. Zij vervaardigde onder
andere een huwelijksbijbel voor Prinses
Beatrix en Prins Claus, een
receptieboek voor het huwelijk van
Prinses Irene en Hugo en een
huwelijksbijbel voor Prinses Margriet en
de heer P. van Vollenhoven. Op de
expositie in het Z.K.C. is een fraai
dubbelboek te zien, perkament met
tekening in de huid, een fotoboek van
donkerrood geitenleer en een kistje
bekleed met blank perkament goud
gestempeld.
In de rij van edelsmeden: Frits Thiele,
uit Vlaardingen die een opleiding kreeg
aan de Vakschool Schoonhoven,
meestal werkend met goud en die
doceert aan de vrije academie te
Vlaardingen. Cees Mulder uit
Middelburg, eveneens opleiding te
Schoonhoven, die het liefst met zilver
werkt en docent is bij de stichting
Kunstzinnige Vormgeving Zeeland. Hij
nam al aan verschillende exposities
deel. Henk de Leeuw den Bouter uit
Schoonhoven volgde opleidingen aan de
vakschool aldaar. aan de
Rietveltacademie te Amsterdam en liep
stage bij Gijs Bakker te Amersfoort.
Ook al verschillende exposities gehad.
Onno Boekhoudt uit Staphorst volgde
behalve de vakschool te Schoonhoven
vier semesters aan de Staatliche Kunst -
und Werkschule te Pforzheim. Had al
eerder verschillende exposities, waarvan
enkele in buitenland. Lydie van Bemmel
tenslotte uit Berkel volgde ook een
opleiding aan de vakschool, werkt het
liefst met goud, vaak gekombineerd met
ivoor, zilver en edelstenen. Ook al
diverse exoosities achter de rug.
Alle vijf edelsmeden tonen staaltjes van
vakmanschap, die veilig weggeborgen
achter glas, de kenners doen
watertanden. Of het nu gaat om een
strak sieraad, modem van lijn of om een
wat klassieker aandoend sieraad,
opvallend is de zorg waarmee ze stuk
voor stuk zijn gemaakt, de
nauwkeurigheid en het evenwicht, dat
juist voor de belangrijke rol die het
sieraad vandaag de dag speelt, zo
onmisbaar is.
Ia dit uw kind, mevrouw? Dan kunt U de originele foto plus een
waardebon van vjjf gulden gratis afhalen op het kantoor van de PZC,
Markt 51, Middelburg.
In het kader van het zomerprogramma
van Jeugd en Muziek Zeeland ztyn er in
de komende dagen weer verschillende
evenementen in Vlisslngen te
verwachten.
Zo zal vrijdag 1 augustus a.s. op het
badstrand een popconcert worden
gegeven, dat om 18.00 uur begint met
het optreden van Deliverin, om 19.30
uur K.F.E. en op 21.00 uur Papa Long
John. (Bij slecht weer in de
Jeugdherberg).
Woensdag 6 augustus treedt om 14.00
en 15.00 uur het jeugdtheater Jan de
Noort op de Kleine Markt op (Bij slecht
weer in de openbare bibliotheek,
Spuiplein).
Op vrijdag 8 augustus verzorgt Friends
Roadshow uit New York een optreden
straattheater op de Kleine Markt om
half drie 's middags. Zes acteurs en drie
musici brengen een wervelende show
van mime, slapstick, muziek, dans,
clownerie en beweging.
Vrijdag 8 augustus is er weer een
popconcert op het Badstrand, nl. om
18.00 u. de Melrose Abbey, 19.30 uur
Laurel Canyon band en 21.00 u. Bon
Fire. (Bij slecht weer: jeugdherberg)
Veilig
Auloriiden
Mq.t
CQizej
Rijopleiding.
Autorijschool
Tel. 01180-27473
en 01189-19^8
Ju wordt^ opgenaaid
thuisgebracht.
en
Dinedag 5 augustus a.s. organiseren de
sportclub Vrouwenpolder en de V.V.V.
voor de derde maal een prestatieloop
over een afstand van 8 km. Het
parcours voert de deelnemers door de
duinen, wer het strand langs de oever
van het Veersemeer. Ieder die de
afstand binnen de tijdslimiet van
anderhalf uur aflegt, ontvangt een
herinneringsvaantje.
De start is bij H.C.R. Duinoord te
Vrouwenpolder om 19.30 uur.
Inschrijving is mogelijk vanaf 18.30
uur.
Schooltas,
synth. leer, 4 vakken riem
10 jaar garantie
op het leer
van de tassen
DE ZAAK
OP DE HOEK
Grote schooltas OQ
tuigleer, grote vakkenD*J,
Schooltas synth. leer
4 vakken riem,. OQ
waarvan 1 vak extra grootL.Zf m
met 5 vakken riem Q A
45 cm breed jfi
Schouder schooltas, QA
tuigleer, vanaf OUi"
Verder vele andere soorten
schooltassen, precies wat je
zoekt.
Lange Delft 44/ Segeersstraat 4a - Middelburg