VRIJE EXPRESSIE IN
HET VESTZAKTHEATER
van fotomodel
tot fotograaf
't geheim van goedekleurenfoto's
De
et» ,;ts
SIERPLE/STER OPBRENGEN
KAN NU IEDERE DOE HETZELVER
Onder leiding van Sandra Heidens
010
Woensdag 25 juni 1975
Het valt niet te ontkennen: nog niet zo lang geleden
was de vrouw beter bekend als foto model dan als
foto graaf. Daarin is de laatste jaren iets aan het ver
anderen. Zo bleek uit een onlangs gehouden markt
onderzoek dat van alle fotokamera's, die er in Neder
land zijn,tegenwoordig al zo'n 35 procent het meest
door vrouwen wordt gebruikt. De vrouw maakt
steeds meer zelf aktief gebruik van de mogelijkheden
van de fotografie. En dat is een gelukkig verschijnsel.
ZO EENVOUDIG GAAT HET!
Herinneringen
aan
oud-Walcheren
Veel meer dan de helft van alle foto's en dia's, die in
Nederland worden gemaakt, worden in kleur opge
nomen. Dat komt, omdat de meeste mensen kleur
mooier vinden.dan zwart wit. En dat speelt bij her
inneringsfoto's een belangrijke rol. Veel kleur dus in
de foto's en dan kan hel gebeuren, dat we er zoveel
kleur in willen stoppen, datze te kleurig worden
en eigenlijk niet mooi. Want tè bont is ook niet goed.
Daarom hier wat adviezen, om mooie kleurenfoto's
te maken. Een verhaal dus over het geheim van goede
kleurenfoto's.
CHOCONOCO - DESSERT -
- voor 4 6 personen
voor de korst2 koppen Corn Flakes
25 g (±2 eetl.) boter of margarine
15 g (1 eetl.) suiker
40 g 3 eetl.) fijngehakte noten
voor de vulling 50 g in stukjes gebroken
bittere chocolade
(2 repen van 25 g)
50 g (ruim 3 eetl.) zachte boter of
margarine
150 g gezeefde poedersuiker
2 pakjes vanillesuiker
2 eieren
de korst:
Maak de Corn Flakes fijn. Smelt, onder
voortdurend roeren, de boter of
margarine met de suiker zolang, tot de
massa gaat borrelen. Neem de pan van
de warmtebron cn-schep de Cornflakes
en de noten door het mengsel.
Druk de helft van dit mengsel gelijk
matig uit op de bodem van een pan of
bakvorm (±20 X 10 cm) en laat het goed
afkoelen. (Gebruik eventueel het
metalen laatje van de koelkast.)
de vulling:
Smelt de chocolade en laat deze iets
afkoelen. Klop de boter of margarine
met de suiker schuimig en roer er de
cocolade doorheen. Voeg de eieren één
voor één, al roerend, toe. Verdeel de
vulling over de korst en strooi er de rest
van het Com Flakes-mengsel overheen.
Laat het gerecht goed afkoelen en
verdeel het in vierkantjes.
Een zacht gefluister weerklinkt op de
speelvloer van het Vllsslngse
Vestzaktheater Edenburg, een
gefluister dat allengs aangroeit tot een
zacht gemompel dat weer overgaat in
praten, eerst zacht, dan luider, steeds
luider totdat de hele ruimte gevuld Itykt
met krijsende stemmen die samen
slechts een woord vormen. In het
weinige licht, afkomstig van een paar
spotlights, hoog boven de toneelvloer,
ontwaart de toevallige passant een 12-
tal veelal nog jonge mensen, die zich vol
overgave aan hun lawaaierige taak
overgeven. Ie kunt duidelijk zien: ze
schreeuwen zich echt uit. Even later
verandert 't beeld: inplaats van dat de
mensen blijven staan beginnen ze
door elkaar te lopen, soms tegen elkaar
opbotsend, of tegen elkaar roepend, tot
plotseling een stem de hele zaak tot
stilte maant, een stilte die dan ook
prompt invalt. Rust!
Het is de stem van Sandra Heidens, die
de leiding heeft over deze groep mensen
die zich bezig houdt met vrije expressie.
Vrije expressie wil zeggen door het
maken van gebaren, door je te bewegen,
te praten, kortom je door middel van
lichaam en stem uiten, proberen jezelf
te vinden, wat toneelervaring op te doen
waarbij het vooral aankomt op een vrije
manier van bewegen en ten derde een
fijne manier om eens heerlijk te relaxen.
Elke trainingsavond heeft meestal zo'n
lawaaierig begin als boven omschreven,
het is een onderdeel van de oefening om
de mensen ..los" te maken. Verder volgt
dan een gevarieerd scala van andere
oefeningen zoals nonverbale uitdruk
kingsmethoden. improviseren op
bepaalde gegevens, pantomime, echte
toneeloefeningen en ook bewegen op
muziek.
„Het is bijzonder boeiend om te zien
hoe hecht de band wordt tussen de
mensen van onze groep", vertelt Sandra
enthousiast. ,,je leert elkaar op den
duur door en door kennen. Vandaar
ook dat een vrije expressiegroep zelden
groter kan zijn dan ongeveer 20 man.
Wij zitten hier dus aan de twaalf. In
feite heb ik er maar weinig bij te
„leiden", ik draag hier en daar wat idee-
en aan waarop dan wordt doorge
borduurd. Iedereen is volkomen vrij om
te doen en te laten wat hij wil: krijgt
iemand een opdracht die ,m niet
aanstaat, of die hij niet durft uitvoeren,
nou dan maar niet. Een groot gedeelte
van deze groep volgt de vrije expressie
omdat ze graag iets aan amateurtoneel
willen gaan doen. Zo maakt de Zeeuwse
Komedie regelmatig gebruik van
mensen uit onze groep. Zo af en toe
komt regiseur Verdonschot een kijkje
nemen als hij mensen nodig heeft. Met
een ruime ervaring op het gebied van de
vrije expressie voel je je op het toneel
ook veel zekerder."
Behalve voor grote mensen blijkt de
vrije expressie ook voor kinderen en
zelfs voor kleuters bijzonder geschikt;
Op 20 juni werd op een van de
iVlissingse kleuterscholen het vrije
expressiespel „Koning Bol kan niet
slapen" gebracht, waar de kindertjes
naar hartelust in konden meespelen.
Een en ander werd een groot succes
ondanks het feit dat het eigenlijk nog
maar een testcase was.
Sandra is dan ook vast plan om straks
ook iets op dit gebied te gaan
organiseren in het Eden burgtheater
voor andere kinderen, waarschijnlijk op
bepaalde middagen. Waar het vooral op
aankomt is het improviseren en daar
zijn kinderen meestal erg sterk in.
„Sommige mensen denken dat vrije
expressie erg moeilijk of op z'n
zachtst gezegd toch wel wat ingewikkeld
is. juist omdat er zoveel in geïmpro
viseerd moet worden" aldus Sandra
Heidens, „maar ik geloof, dat het
improviseren juist veel meer charmes
heeft dan bijvoorbeeld op het toneel
simpelweg een tekst uit een boekje
opzeggen en de gebaren maken die de
regiseur je heeft geleerd. Toneel is: in de
huid van een ander kruipen,
improvisatie daarentegen is uit je eigen
huid kruipen."
Voor wie belangstelling heeft: de vrije
expressiegroep is aan het werk in het
Vestzaktheater, elke maandagavond
van acht tot een uur of elf. een tijdstip
dat echter vaak glansrijk wordt
overschreden, gewoon alles zo fijn
gb at
daarom dan ook in een grote behoefte.
Zelfs de niet-zo-handige-doe-het-zelver
kan nu de vele fraaie sierpleisters in
diverse motieven zonder moeite en
morsen aanbrengen.
Op de verpakking staat de eenvoudige
werkwijze duidelijk afgebeeld.
Waar nog niet in de doe-het-zelfhandel
of verfwinkel verkrijgbaar kan nader
geinformeerd worden bij van Vliet b.v.
Postbus 213 Nijmegen.
op de strijker.
DE FOTOWEDSTRIJD
VROU W-EN-FOTO-VAN-HET-J A AR"
Hoe fotografeert de vrouw?
Een vraag, die door wat cyni
sche mannen graag negatief
wordt beantwoord in dezelfde
trant als de vraag hoe vrouwen
autorijden. In de praktijk blijkt
echter, dat veel vrouwen een
uitstekend gevoel hebben voor
kompositie en kleuren en voor
treffelijke foto's kunnen ma
ken. Óver het algemeen foto
graferen vrouwen zelfs zorg
vuldiger en met meer aandacht
voor details dan de mannen.
Fotowedstrijd alleen voor
de vrouw
De Stichting Amateurfotografie
heeft voor dit jaar een fotowed
strijd georganiseerd onder het
motto: ,,de-vrouw-en-foto-van-
het-jaar". Een wedstrijd, waar
aan dus alléén door vrouwen
kan worden deelgenomen en
wel met foto's, die speciaal
voor deze wedstrijd zijn ge
maakt. Het onderwerp is niet
van belang, zodat foto's van
kinderen, huisdieren, een week
endje uit of een vakantie of
welk onderwerp ook ingezon
den mogen worden. Maximaal
drie per persoon en voor 15 ok
tober 1975.
Ook alleen vrouwen in de jury
De jurering vindt plaats door
een viertal vrouwen, die be
roepshalve niets-te maken heb
ben met fotografie. Het zijn:
Sonja Barend, Martine Bijl, Ti
ny Carmiggelt en Maartje van
Weegen. Die kunnen voor de
75 beste ,.vrouw-en-foto-van-
het-jaar" een prijzenpakket
toekennen ter waarde van ruim
De tot nu toe gebruikte manier van
sierpleisterverwerking was grotendeels
aan de vakman-stucadoor voorbe
houden.
De plakspaan, waarmee de stucadoor
werkt is voor de doorsnee doe-het--
zelver een té moeilijk stuk gereedschap.
Degene die het toch aandurfde werd
meestal teleurgesteld in het behaalde
resultaat. Zeker gezien de gebruikte
hoeveelheid energie, zweetdruppels en
vermorste pleisterspecie.
Toch blijkt er steeds meer vraag te
komen naar de bijzonder sfeervolle
wandbedekking die sierpleister kan
zijn.
De tot nu toe, voor de doe-het-zelver,
aanbevolen manieren van opbrengen
zoals b.v. met stoffen, al of niet speciale
rollen, met de hand enz. blijken geen
van alle in de praktijk te voldoen.
De thans in de handel zijnde VLITEX
Pleisterstrijker struktuurrollen
waarop octrooi is aangevraagd, voorziet
Ditmaal weer eens een paar
Serooskerke van vroeger jaren. Boven: rechts
het oude gemeentehuis met verder op
poserende militairen in de mobillsatiejaren
'14-'18. Op de onderste foto nog een vredig
10.000,Dc hoofdprijs is
bijzonder attraktiefeen vakan
tie van twee weken voor twee
personen naar een door uzelf
te bepalen bestemming tot een
waarde van 2.000,totaal
plus een zakgeld van 500,
Als u mee wilt doen
Dan adviseren we: ga even
langs bij uw fotohandelaar, die
waarschijnlijk een gratis folder
met de wedstrijdvoorwaarden
voor u klaar heeft liggen. U
kunt óók - als u dat gemakke
lijker vindt - zo'n folder aan
vragen bij de Stichting Ama
teurfotografie, Singel 32, Am
sterdam-C.
Licht drukkend met de
strijker schuin tegen de
muur, omhoog schuiven.
Het pleisterzet zich
egaal tegen de muur.
STRUKTUREREN
Rol met de gewenste rol
licht van boven naar be-
•tieden en omgekeerd
over de verse pleister.
Nadat het pleister iets is
aangestijfd kan met de
vochtig gemaakte afplet-
ter de stuktuur desge
wenst worden afgeplet.
(afpletter altijd nat
houden)
Het advies: ,,laat haar ook
eens fotograferen" is niet meer
nodig nu zoveel vrouwen zélf
de fotokamera hanteren. Een
gelukkig verschijnsel, want het
zijn vooral de vrouwen, die
vele alledaagse voorvallen
meemaken in het gezin, die de
moeite waard zijn om te wor
den vastgelegd voor later. Zo
als deze plaatjes van de poes.
die zijn bakje eten krijgt voor
gezet. Een drieluik, dat als fo
toverhaal de belangrijkste mo
menten van zo'n kleine gebeur
tenis vastlegt.
Gemakkelijk praten, denkt nu
misschien de kritische lezer
Maar veel of weinig kleur in
de foto: het is niet allereerst de
fotograaf, die dat bepaalt. Dat
ligt aan wat ik fotografeer. En
in kan moeilijk mensen zich la
ten verkleden, omdat het gele
truitje te kleurig is bij hel blau
we tafellaken.
Wie bepaalt de kleurkeus?
Dat is de eerste vraag, die be
antwoord moet worden. En dan
moet het antwoord zijn: de
fotograaf. De kleuren zijn wel
een gegeven, maar de keuze
daaruit bepaalt de man of
vrouw, die door de zoeker van
de kamera kijkt. Neem nu dat
bonte geheel van een tui itafel
met een blauw kleedje, die
vrouw met het gele truitje, de
groene takken van een boom
en hel rood van de rozen, dié
daar vlak bij staan. U kunt al
deze kleuren op één foto sa
menbrengen. Maar wie rond
wandelt om zijn model, wie-
vooral dichterbij durft te ko
men, /iet ineens door zijn zoe
ker een beeld, waatin de per
soon centraal in de foto staat
en het geel van de trui dus een
overheersend element is. waar
bij aan de bovenkant 't zachte
groen van de takken voor een
afsluiting en aanvulling zorgt.
Het kleedje en de rozen zijn
uit het beeld verdwenen.
Een kleurdominant
Geslaagde kleurenfoto's hebben
vaak een kleurdominant, één
de aandacht trekkende kleur,
waarbij een tweede, daarbij
aangepaste kleur zorgt voor een
mooi kontrast. Met andere
woorden: laat de kleuren op
uw foto niet met elkaar vech
ten. maar zoek naar één over
heersende kleur, die een be
scheiden steun krijgt van een
tweede kleur. Nogmaals: het is
niet het gegeven, dat de kleur
bepaalt, maar de fotograaf, die
zich om zijn motief heen be
weegt en in de zoeker kijkend,
een goed kleureneven wicht
probeert te vinden.
Ook voor herinneringsfoto's?
Het antwoord is: ja, dal geldt
ook voor foto's, die we van de
familie maken als wc gaan
wandelen, als we op vakantie
zijn of andere gebeurtenissen
willen vastleggen. Want wie
ook bij deze foto's bewust
streeft naar een goede klcur-
afstemming, gaat dat na een
poosje automatisch doen. En
ontdekt zo een nieuwe pluspunt
van fotograferen - foto's maken
is niet alleen: het heden vast
leggen voor later. Maar ook:
een werk, dat je veel voldoe
ning kan geven omdat je, ook
met een heel gewone kamera,
echt-mooie foto's kunt maken.
Is dat alles?
Nee, het is één van dc elemen
ten, waardoor kleurenfoto's
kunnen slagen. Daarnaast zijn
er dc regels, die te maken heb
ben met de vormgeving en dc
dieptewerking van foto's. Re
gels die voor alle foto's gelden,
zowel in kleur als zwart/wit en
die je moeilijk in een kort arti
kel van alle kanten kunt be
lichten.
Dit zijn de zeven gouden
kleurcntip-regels:
1. Werk bij kleurenfoto's en
-dia's altijd met hetzelfde merk
en type kleurenfilm. Dan ont
dekt u het beste wat uw film
kan en wat niet.
2. Hou het verschil tussen
„bont" en kleurig in het oog.
Laat kleuren niet vechten,
maar gebruik ze als bondgeno
ten om een aantrekkelijk re
sultaat tc bereiken.
3. Belicht met meer aandacht
dan bij zwart wit-foto's. Voor
al bij kleurendia's moet de be
lichting erg nauwkeurig gebeu
ren.
4. Maak gebruik van dc eigen
schap van de blauwe kleuren
om te wijken en van de gele en
vooral de rode kleuren om zich
op tc dringen. Blauw op de
achtergrond en een rood ele
ment op de voorgrond kan de
dieptewerking vergroten.
5. Met het licht mee fotografe
ren (dus met de zon in de rug)
geeft heldere kleuren. Met zij-
en tegenlicht ontstaat een ster
ker licht/schaduw-kontrast. wat
de foto meestal ten goede zal
komen.
6. Werk - zeker bij kleuren
dia's, maar toch ook bij kleu
renfoto's - bij voorkeur beeld-
vullend. Bij dia's omdat we an
ders misschien moeten afplak
ken om 'n goede beeldopbouw
te verkrijgen. En bij foto's
omdat het uitvergroten van'een
deel van de foto wel mogelijk
is maar extra kosten veroor
zaakt bij de afwcrk-inrichting.
En als laatste tip:
7. Zelf kleurenfoto's ontwikke
len en vergroten is best moge
lijk. Maar doe het niet voor u
een behoorlijke ervaring hebt
gekregen in het zwart/wit-doka-
werk.
Maak het niet te bont! Zo'n
foto van eèn kind in kleurige
kleding tegen een drukke ach
tergrond.'t kan natuurlijk wel.
Maar dóór een iets ander op
name-standpunt met een rusti
ger achtergrond en wat dichter
bij genomen zal het onderwerp,
veel sterker uitkomen en de
foto beter slagen.
