Aktie Moeders voor
Moeders in Zeeland
IS DIT UIV KIND?
Gesproken weekblad 'Ons Zeeland'
heelt vele trouwe luisteraars
is At
Van Bree naar Noordstraat
HOOFTMAN'S KLEDING BREIDDE UIT
j|- J.
fpigy
i&ÏWs
Herinneringen aan
oud-Middelburg
9
DE FAAM
Hormoon
Ixaaio rr meneren drie analfabeten die het gesproken
Reacties
Redactie
Korte tijd
Attenties
WOENSDAG 14 NOVEMBER 1973
Nadat in 1972 de actie 'Moeders voor
Moeders' zich bepaalde tot consolide
ring: van de bestaande wervingsgebie-
den, deed zicli. gezien de sterk dalen
de tendens van de geboortecijfers de
noodzaak voor, nog In 1973 tot belang
rijke uitbreidingen over te gaan.
In verband daarmee gaat, na recente
uitbreidingen in Twente en de Achter
hoek. de actie op 15 november a.s.
starten in vele nieuwe plaatsen, waar
onder in Zeeland: Middelburg, Vlissin-
gen. Oost- en West Souburg, Goes en
Kloetinge-
De actie, die zich beijvert om urine
van zwangere vrouwen in de eerste
maanden van de zwangerschap in te
zamelen, wordt "daarmee thans
gevoerd in de meeste belangrij
ke woongebieden van ons land (met
uitzondering nog van de noordelijke
provincies)>
De organisatie bestaat al verscheidene
jaren in een groot deel van ons land.
'Moeders voor Moeders' vraagt mede
werking van aanstaande moeders, ten
einde steeds over voldoende urine te
kunnen beschikken om een geneesmid
del te maken, dat bij de medische
behandeling van bepaalde vprmen van
onvruchtbaarheid een onvervangbare
rol kan spelen, zowel bij vrouwen als
bij mannen.
De toepassing van dit preparaat ligt
uitsluitend ter beoordeling van artsen.
Nog een paar dagen en dan is
het zover: met enig feestelijk
vertoon zal de 100-ste abonnee
op het gesproken weekblad 'Ons
Zeeland' kunnen worden inge
schreven. Dat betekent dat het
gesproken weekblad enorm in
de belangstelling staat, want op
10 januari 1973 verscheen de
eerste uitgave. 'Ons Zeeland' is
een idee van de heer R. Weeland
en het is het eerste gesproken
weekblad met betrekking op de
regio Zeeland. Het blad is een
uitgave van de Zeeuwse Contact
Commissie (van visueel gehan
dicapten) en de ziekenomroep
RA WA (Radio Walcheren) uit
Middelburg.
Zoals het 'gesproken' al doet vermoe
den, is het weekblad 'Ons Zeeland'
inderdaad een band, een band vol met
nieuwsartikelen, periodieken, speciale
tips voor gehandicapten en leuke 'ach
tergrondartikelen-' (via de Middelburg
se voorlichtingsambtenaar M. A. Mon-
deel) over gebeurtenissen en/of perso-
De stof, waar het in dit geneesmiddel
om gaat is een hormoon. Het staat in
de medische literatuur bekend als
het HCG. Dit is de afkorting van
Humaan Chorion Gonadotrofine.
Het wordt geproduceerd door de
moederkoek (placenta), waarna het in
de bloedbaan van de zwangere komt
om tenslotte via .de nieren in de urine
te worden uitgescheiden.
Het HCG in de urine kan langs chemi
sche weg daaruit 'geëxtraheerd wor
den. Op andere wijze is het niet te
verkrijgen. Synthetische vervaardiging
is niet mogelijk omdat het tot die
eiwitten behoort, waarvan kunstmati
ge samenstelling tot op heden niet is
gelukt.
ma's voor zieken. „Redactioneel be
schikken we eigenlijk over te weinig
nen in het Zeeuwse. In de eigenlijk mensen", aldus/de heer Schreuders
nog vrij korte tijd dat het gesproken -
weekblad wordt uitgegeven zijn de
reacties erop zonder meer enorm en
thousiast. Dat is niet zo verwonderlijk
als men bedenkt hoe geweldig zorg
vuldig de opname van het weekblad
plaatsvindt.
Iedere vrijdagavond is een team 'Ons
Zeeland'-medewerkers in de RAWA-stu-
dio in het Middelburgse ziekenhuis
druk in de weer. In de geluidscabine
nemen de inlezers plaats een dame
en een heer terwijl in de studio
een regisseur of regisseuse en een
technicus een oogje in het zeil houden
bij draaiboek en opnameapparatuur.
De band van 'Ons Zeeland' bestaat
eigenlijk uit twee aparte delen, spoor
1 en spoor 2. Meestal is het zo dat
het eerste spoor wordt gebruikt voor
allerlei mogelijke nieuwsitems en het
tweede spoor voor de periodieken en
achtergrondstory's. Vandaar ook dat
er twee inlezers zijn voor het eerste
spoor en nog eens twee voor het
tweede. De grotere verhalen worden
de betrokken nieuwslezers al een paar
dagen van te voren toegestuurd zo
mogelijk zodat die rustig de tijd-
hebben om zich op het inlezen op
past diverse 'tunetjes' in, een kort hoeven de kranten nu niet meer zo
melodietje dat altijd aan één en de- nadrukkelijk voor te lezen. Wanneer
zelfde rubriek voorafgaat. Hij zet mu- iemand nog maar kort voorleest zal
ziek om de zaak wat af te wisselen dit wel grondig gebeuren, maar het
en tunes op een band pasklaar laat zich gemakkelijk verklaren dat
zodat de regie en technicus bij de iemand die dat.jaren en jaren achter
opname aan de hand van het draai- een moet doen, op den duur toch
boek deze zo in de gesproken tekst vrij snel over bepaalde dingen heen
kunnen inpassen. Het nieuws komt gaat zien en zich zodoende ongewild
uiterlijk op woensdagavond bij de bezondigd aan het 'koppen-snellen',
heer Schreuders binne en op vrijdag- „In de tehuizen troffen we nog een
avond is al de opname. Binnen die heel andere categorie gehandicapten",
tijd moet er dus heel wat gebeuren vertelt Cor van der Lijcke „mensen •sij f» h OPVPPttlPdPn
en vaak wordt het dan ook zo'n die nooit lezen of schrijven hebben
beetje nachtwerk eer de eindredacteur geleerd, analfabeten dus. Ook voor die
alles voor elkaar heeft. groep is 'Ons Zeeland' een onmisbaar
T) 7 it/ 7 7 ding geworden. In totaal zijn er nu
weekblad beluisteren.
Volgens Cor van der Lijcke van de
Zeeuwse Contact Commissie, heeft de
commissie met het benaderen van d„ w vi
Radio Walcheren met het verzoek tot e"
mpdpwprkinp aan 'Oit; 7PAlnrui' ppn trUITl VOOF bPJtiQldcn BclChtGIl RCCOG
SSeïSè SIS" gelagenüwe' SS J™"" 7°S?
blij dat we deze stap hebben gedaan", frie uur m de kleine zaal Ons Ze.-
IcSudSSeS S vSteUen °da Sde Jg?BgZ ÏSSS"
medewerking van de zijde van de
RA WA weliswaar spontaan is geko- Ter JalSe'waarwelfeukl Smg
men maar dat men zich wel afvroeg: vaicKe aai wei leuxe oeiang
„Kunnen we dit echt wel aan?". Het
verzorgen van een gesproken week
blad is immers heel iets anders dan Oun~Y.of>lill^Pn
het verzorgen van muziekprogram-
Ook van buiten de provincie Zeeland
bestaat interesse voor 'Ons Zeeland'.
Tal van oud-Zeeuwen hebben onmidj-
dellijk toen ze vernamen dat er een
Honderdduizenden liters urine zijn no
dig om slechts een kleine hoeveelheid
van het gezochte hormoon te kunnen
winnen. Al deze duizenden liters moe
ten per auto aan huis worden opge
haald bij die a.s. moeders, die aan de
actie deelnemen.
De bereiding van het geneesmiddel
geschiedt door het Nederlandse phar-
maceutische bedrijf Organon BV te
Oss, dat één der weinige producenten
ter wereld van dit geneesmiddel is-
Een zestigtal bestelwagens en vracht
auto's is uitsluitend voor het vervoer
stelling voor het gesproken weekblad
bestaat.
„en het is zaak dat de continuïteit van
het weekblad gewaarborgd is, iedere gespreken weekblad met Zeeuwse ac-
week moet er een aflevering verschij
nen. We werken nu met 15 mensen,
onderverdeeld in 3 ploegen, die elk lx
per drie weken opdraven".
Als een band klaar is een band
heeft een speelduur of liever gezegd
spreekduur van tweemaal drie kwar
tier wordt deze opgestuurd naar
Den Haag, naar de Nederlandse Blin
den Bibliotheek, waar de 'moeder
band' zorgvuldig wordt gekopieerd op
een groot aantal andere banden. Wan
neer de moederband uit Midelburg
wordt verstuurd stuurt Den Haag de
band van de week j daarvoor weer
terug, de banden kruisen elkaar dus.
Datzelfde geldt voor de banden die de
abonnees thuis krijgen, ze sturen hun
ene band in en onmiddellijk daarna
rolt de nieuwe weer binnen.
tualiteiten bestond, een abonnement
op 'Ons Zeeland' genomen. Hoe dier
baar 'hun' weekblad hen is, blijkt uit
de reactie van een oud-Zeeuw uit
Rolde: „k d'r onderd duzend hulden
„De reacties op het 'binnenrollen' van
de banden bij de abonnees thuis", zo
vertelt Van der Lijcke, „zijn enorm
enthousiast. De band of cassete, die
kan gemakkelijk bij de Blinden Bibli-
vrijdagavond voor te bereiden. Gedu- otheek vervaardigd worden wordt
rende de tijd dat deze twee mensen in meteen uit de brievenbus gehaald en
de geluidscabine hun zegje doen. ne- met gezwinde spoed op de recorder
men de nieuwslezers hun stof door. gelegd. Waar men ook mee bezig is
Voorbereiding is erg noodzakelijk, doet er minder toe: het weekblad
want wat er op de band moet komen gaat blijkbaar voor alles",
te staan, moet kwalitatief 'af' zijn, „Kijk" zegt de heer Schreuders dat
dus zo professioneel mogelijk. Van- is nu één van de redenen dat we
daar dat de regie bijzonder attent moeten zorgen dat 'Ons Zeeland' gega-
moet zijn op dingen als bijvoorbeeld randeerd iedere week verschijnt. Met
een verkeerd gelegde klemtoon, een dergelijke reacties op het werk moe
kleine hapering of verspreking. Dit ten we gewoon doorgaan, dat kan
brengt weer met zich mee dat het niet anders. Ik vind persoonlijk dat
team dat het inlezen verzorgt, goed sommige reacties' toch wel wat pijn-
op elkaar ingespeeld moet zijn en lijk zijn. Nog maar al te vaak word
onderling de nodige kritiek op elkaar je overvallen met allerlei dankbewij-
moet kunnen verdragen. Blijkens de zen, zo in de geest van: „O, wat
ervaringen die men met het inlezen geweldig, ze doen toch zo veel voor
heeft, is dit heus niet altijd zo gemak- ons". Dat moest toch niet kunnen. Net
kelijk als het lijkt; de ene stem komt z0 goed als wij recht hebben op
nu eenmaal beter over als de andere.
informatie, hebben onze gehandicapte
lezers dat ook.
Het maakt niet uit wat voor handicap
S! dat. ook is: we hebben circa 80 pro-
Een van de mensen achter de schei- visueel gehandicapte lezers, maar
men avn Ons Zeeland, is de™d- evengoed motoriek gestoorden en be
jaarden. Al die mensen moesten eigen
lijk beseffen dat ze helemaal niet
dankbaar hoeven te zijn, de informa
tie ook de informatie via 'Ons Zee
land' is hun goed recht".
hoofdredacteur van de
Zeeuwse Courant, de heer W. Leertou
wer die zo'n twaalf uur per week
spendeert aan het verzamelen van
allerlei nieuws; hij herschrijft het en
comprimeert het en maakt tenslotte
het nieuws bandklaar. Van hem gaat Onder de abonnees telt Ons Zeeland
dit nieuws naar een andere medewer- een zevental bejaardentehuizen en
ker, de heer F. J. Schreuders die de twee verpleegtehuizen, onder andere
functie heeft van eindredacteur. Deze 'Ter Valcke' in Goes Voor al de
maakt een draaiboek voor het week- abonnees geldt hetzelfde: via het ge-
blad. hetgeen hier op neerkomt, dat sproken weekblad blijven ze op de
de verschillende artikeltjes in een be- hoogte van allerlei gebeurtenissen om
paalde volgorde worden geplaatst en hen heen, zonder dat ze aan derden
in de juiste rubrieken belanden. Bo- moeten vragen wat er zoal te koop is.
vendien zoekt de heer Schreuders ook Wat vooral voor de visueel gehandi-
hier en daar een leuk muziekje bij en capten zo belangrijk is: hun partners
Tienduizenden a.s moeders in Neder
land doen aan deze inzameling mee.
velen voor de tweede en derde maal.
Doorgaans om-de-dag worden bij haar
aan huis de kleine plastic containers,
waarin zij de urine verzameld hebben,
door een bestelauto opgehaald.
Slechts korte tijd kan de a.s. moeder
aan de actie meedoen. De genoemde
stof komt namelijk slechts ongeveer
maximaal 13 weken, en wel in het
begin van de zwangerschap, in winba
re hoeveelheid in de urine voor.
Niet alle a.s. moeders kunnen zonder
meer aan deze actie deelnemen. Alvo
rens te kunnen beginnen wordt een
monster urine gekeurd. Deze test is
noodzakelijk om te weten of zich
voldoende van het gezochte hormoon
in de urine .bevindt. De huisarts of
verloskundige van de deelneemster
krijgt onverwijld bericht van de uit
slag van deze urinekeuring.
Ook de deelneemster zelf ontvangt
schriftelijk een mededeling of haar
urine voor het gestelde doel geschikt
is bevonden.
Hoewel de medewerking doorgaans
graag belangeloos gegeven wordt stelt
de actie Moeders voor Moeders toch
een aantal attenties voor deelneming
ter beschikking. Zo ontvangt de a.s.
moeder het boekje 'Wordend Moeder
schap' van de Amsterdamse gynaeco
loog prof. G. J. Kloosterman, waaruit
zij zeer veel kan vernemen met be
trekking tot haar eigen leefregel tij
dens de zwangerschap.
Naast enkele andere passende atten
ties, ontvangt de deelneemster tenslot
te een tegemoetkoming in geld als
blijk van waardering voor de gedane
dagelijkse moeite gedurende de deel
name aan de actie.
De opoffering, die de actie van a.s.
moeders vraagt is in feite betrekke
lijk klein in vergelijking met het be
lang, dat er mee gediend is. Immers,
naast het op zich reeds indrukwek
kend medische belang, bestaat hier
een humaan belang, namelijk voor
een andere vrouw, aan wie het moe
derschap ontzegd bleef, de mogelijk
heid scheppen om ook moeder te
kunnen worden.
De adressen waarmee aanstaande
moeders contact kunnen opnemen
zijn:
Voor Middelburg, Vlissingen, Oost en
West Souburg: mevrouw A. de Jong-
Streefkerk, Mazzinilaan 93, Middel
burg, telefoon: 01180-8903.
Voor Goes en Kloetinge: mevrouw D.
J. Boogaard-de Jonge, Beukenstraat
225, Goes, telefoon: 01100-8068.
vó over, a'k 'Ons Zeeland' mè in de
busse kriehe..."
Iedereen die belangstelling heeft voor
'Ons Zeeland' kan zich voor een abon
nement (individueel 5 per kalender
jaar, collectief 25) opgeven bij de
heer D. F. Huyssen, Dorpsstraat 55.
Wemeldinge, tel. 01192-335. Goed
nieuws nog voor de abonnees: er
wordt aan gewerkt om 'Ons Zeeland'
uit te breiden tot 2x één uur en net
zoals men speciale krantenuitgaven
heeft, wil ook 'Ons Zeeland' speciale
uitgaven gaan verzorgen.
■k
Blij zijn de heer en mevrouw De Neef
uit Middelburg met hun nieuwe bloe
menwinkel in de Korte Noordstraat,
een bloemenwinkel die tot voor kort
gevestigd was in een soort pakhuis
aan de Bree. Het nieuwe onderkomen
van de bloemenwinkel was eerst een
bakkerij. Toen de heer De Neef echter
hoorde dat bakker Dingemanse er
mee ging stoppen, was hij er als de
kippen bij; een winkel in de Korte
Noordstraat veel meer loopstraat
als de Bree zag hij duidelijk zitten.
Zo kon het gebeuren dat er vorige
week donderdag een openingsreceptie
kon plaatsvinden, de bakkerswinkel
werd bloemenzaak, ruim, want de
vroegere huiskamer die naast de win
tel lag, werd bij de verkoopruimte
getrokken. Tegen de achterwand van
te kamer timmerde de heer De Neef
:en decoratief afdakje met dakpannen
vaar bloemen en planten onder ko
nen te staan.
Het is de bedoeling dat we er een
auke middenklasse zaak van maken",
ertelt de heer De Neef, „eeen gewone
vinkei waar iedereen binnen kan stap
ten. Net als in de Bree doe ik de
vinkei samen met m'n vrouw, veel
nensen kennen ons al lang. Eerlijk
gezegd: men wist de weg naar ons
winkeltje in de Bree goed te vinden
en we hadden er al een leuke klan
tenkring opgebouwd. We waren eigen-
'Verscholen' achter een hekje poseerde dit meisje 'er
gens' in de binnenstad voor onze fotograaf. Haar moeder
kan de originele foto plus een waardebon van vijf gul
den gratis afhalen op het kantoor van de PZC, Markt 51,
Middelburg.
BOT
S3
9
lijk nog helemaal niet van plan om
daar een-twee drie weg te gaan; ik
had zelfs net een paar leuke verbete
ringen aangebracht. Maar ja, een kans
als deze moet je gewoon aangrijpen.
Ik vertrouw erop dat veel oude klan
ten van ons gewoon de sprong naai
de Noordstraat meemaken'".
De heer en mevrouw De Neef ver
wachten ook veel van het ziekenhuis
bezoek. Veel mensen komen namelijk
van de bus (Plein 1940) door de
Noordstraat naar het ziekenhuis. Van
daar ook dat de mogelijkheid overwo
gen wordt om wanneer de winkel
sluitingswet veranderd is de winkel
in de vroege avonduren open te hou
den.
Achter de winkel was nog ruimte
genoeg voor een werkplaatsje, waar
de heer en mevrouw De Neef straks
bloemstukjes etc. kunnen maken. De
heer De Neef volgt al sinds oktober
dit jaar een cursus 'Bloemsierkunst'
aan de Groene School te Kapelle.
Vooralsnog kan men in de nieuwe
bloemenwinkel terecht voor alle mo
gelijke snijbloemen, planten en aan
verwante artikelen als bloemzaad, pot
grond, kunstmest etc.
De naam van de bloemenwinkel luidt:
'Okto', dat heel simpel 'acht' betekent.
De heer De Neef heeft namelijk uitge
rekend dat zijn zaak de achtste bloe
menwinkel in Middelburg is.
Een sprong naar de overkant nam
Hooftman's kleding uit Middelburg,
een sprong naar het voormalige pand
je van Van de Vijver aan de Potten-
markt waar al sinds geruime tijd
een soort magazijn van Hooftman was
ingericht. In snel tempo werd de ma
gazijnruimte verbouwd tot winkel en
op een brede zware baan boven de
deur kwam te staan, in grote witte
letters: hier is 22, zodat nu iedereen
al van grote afstand Pottenmarkt 22
zal weten te vinden.
De heer J. G. Vereist, bedrijfsleider
van de kledingzaak: „Dit pandje was
voor magazijn eigenlijk veel te -mooi
en omdat we aan de overkant uit ons
jasje groeiden, is de sprong naar hier
niet zo vreemd. We hebben gepro
beerd om van dit pandje een leuk,
misschien wat boetiekachtig, shopje
te maken voor onze jonge klanten.
Vandaar het eigentijds karakter van
'Hier is 22'. Hoewel er hoofdzakelijk
herenkleding te krijgen valt, hebben
we toch ook wel wat dameskleding
hagen, o.a. de bekende Levi's panta
lons, we hebben leuke jacks etc". Het
ontwerp voor het interieur van 'Hier
is 22' is afkomstig van de heer Ge-
schiere, van de doe-het;zelf zaak in de
Gortstraat. Hij wist in z'n ontwerp op
een leuke manier gebruik te maken
van de al bestaande plafondconstruc
tie bestaande uit losse latten. Dit
patroon vindt men nu op tal van
plaatsen in de winkel terug, o.a. op de
toonbank en op de etalagekasty. Er
is enorm veel aandacht besteed aan
het opbergsysteem omdat 'Hier is 22'
nu ook weer niet zoveel ruimte biedt.
Onder de etalage kasten werden grote
verrijdbare opbergladen aangebracht;
op de achterkant van een stapel kist-
elementjes werden.haken aangebracht
waaraan een bonte verzameling mo
derne dassen en riemen hangt. De
zijkant van dit overhemdenrek wordt
in beslag genomen door een passpie
gel. Voor de heren liggen er bij 'Hier
is 22' volop fel gekleurde overhemden
truien en spencers, vlotte pakken
jacks en pantalons klaar.
Wanneer 'Hier is 22' blijkt te voldoen
is het niet onmogelijk dat de zaal
nog verder wordt uitgebreid, want oj
de bovenverdieping is momenteel he
atelier van Hooftman's Kleding geves
digd, waar kleding eventueel wordt
vermaakt. De klanten van 'Hier is 22
kunnen zelf hun keus uit de kleding
maken, maar indien gewenst, krijgt
men natuurlijk vakkundig advies.
Op de bovenste foto: Een hoekje oud-Middelburg, dat al
jaren geleden van de kaaft is geveegd, het Spekrookerij-
straatje tussen de Schoorsteenvegerssingel en de Achter-
singel.
Op de onderste foto hel oude Begijnhof, een zijstraat van
de Bree, in de omgeving van het Hofplein.