i
o maar wat Cf repen
Herinneringen aan
oud-Middelburg
Van en voor
vrouwen
NIEUW BANKGEBOUW ZOUTELANDE
H.M.D.T. in
april met Albee
in Schouwburg
FRANSE MARINE
Weekendenden
OP BEZOEK
IN VLISSINGEN
óneep om te cleien
DE FAAM
11
I
Van een hand
Britse vrouiv onder
de meetlat
Sagan over mannen
DONDERDAG 15 FEBRUARI 1973
Het gaan naar een tandarts is
niet bepaald een pretje, maar
toch, het loopt toch meestal wel
los.
Maar vroeger, toen men geen
pijnstillende middelen kende?
Wel toen leek het óók veel erger,
dan het wasalthans volgens
een advertentie in de Middel
burgse Crt. van 1815.
In het begin van de vorige eeuw
leefde in Amsterdam de tand
meester Simon Nathans Dentz.
Voor zijn tijd moet hij min of
meer een specialist zijn geweest,
want rijk en aanzienlijke Mid
delburgse dames en heren be
hoorden tot zijn klantenkring.
Vandaar dat hij enkele malen
's jaars de lange, eentonige reis
naar de Zeeuwse hoofdstad on
dernam. Dit bezoek werd altijd
in de Middelburgse courant aan
gekondigd. Wel heel breedspra
kig, maar dit was toen een eis
van de tijd:
„Op verzoek van eenige voorname
neer en en Dames zal de geëxamineer
de en geadmitteerde MondKies- en
Tandmeester Simpn Nathans Dentz
van Amsterdam alhier arriveeren, en
van Woensdag den 8sten tot Woens
dag den 15den Maart 1815 te spreken
of te ontbieden zijn ten huize van J.
Smith in de lange St-Pieterstraat,
Lett. A. No. 73 te Middelburg. Ouders
en Voogden! Daar het wel en schoon
uwer kinderen u niet onverschillig
kan zijn, is het een uwer voornaamste
pligten, bijtijds naar derzelver tanden
te laten zien; het in orde brengen
derzelven is onontbeerlijk, daar het
verwaarloozen onverschoonbaar is.
De tandmeester S. Nathans Dentz,
thans eene buitengewone reis naar
hier moetende doen, biedt u de gele
genheid aan, om uwe tanden te laten
in orde brengen, en vooral die uwer
kinderen te laten rangeren. Zij, bij
wier opvoeding dit verwaarloosd is,
beklagen zich deswegens te zeer, en
zijn overtuigd, hoe hinderlijk het mis
sen van tanden in den mond is, en
Woensdag 11 en donderdag 12 april a.s.
zal het Middelburgs Dilettanten Toneel
in de Middelburgse schouwburg het
eigentijdse stuk. Ales voor de tuin' van
Edward Albee opvoeren.
De regie is in handen van mevrouw J.
B. van Verre-Hangard.
De rollen worden gespeeld door de da
mes I. Schipper-Vermaas, H. P. van
Loo, I. Verboom-Mulder, A. Verpalen-
van Bleijenburgh en C. Castenmiller-
van den Maagdenberg en de heren G.
Baijens A. Kwekkeboom, H. de Brou
wer, C. Gunter, P. Vlieger en P. Cas-
tenmiller. Aanvang der beide voorstel
lingen 8 uur.
hoe mismaakt de rottige, stompe i
ingevallene lippen staan, ivaardoor de
stem zijn natuurlijke klank verliest en
het lagchen, inplaats van blijdschap
en genoegen, gebrek en mismaaktheid
aanduidt.
Gemelde dentist zet valsche tanden in,
van één tot een geheel gebit, van de
natuurlijke niet te onderscheiden.
Neemt de pijnlijke holle kiezen en
tanden bijna zonder pijn uit, maakt
de zwarte schoon en zo wit als ivoor
en verrigt verder wat tot. nut en
sieraad van mond en tanden kan en
moet gedaan worden. N. B. Men
wordt verzocht zich bijtijds aan te
melden, of daags te voren de adressen
ie zenden. (De armen bedient hij
gratis). Is ivoonachtig te Amsterdam
in de Nieuwe Hoogstraat No. 7.
De Middelburgse Courant verscheen
toen driemaal per week dinsdag,
donderdag en zaterdag en bestond
bijna altijd uit één blaadje van 27 bij
46 cm. Een bijvoegsel was een zeld
zaamheid. Het aantal abonnees was
vrij gering en beperkte zich tot de
meer gegoeden. Wat de advertenties
betreft och, hun getal was even
eens niet groot. Elke regel kostte vijf
stuivers en dit was in 1815 geen
kleinigheid! Een winkelier adverteerde
trouwens maar zelden zijn waren
hadden geen aanprijzing nodig. Goede
wijn behoefde immers geen krans? Ik
denk, dat de gebroeders Abrahams
de drukkers en uitgevers van de krant
heel tevreden gelachen zullen heb
ben, toen de buitengewoon uitvoerige
annonce van de Amsterdamse tanden-
dokter hen bereikte. Hoe de goede
Simon Nathans Dentz het klaar ge
speeld heeft zijn klanten zonder noe
menswaardige pijnen te bedienen is
mij werkelijk een raadsel. En hoe hij
erin geslaagd mag zijn, de honderden
en nog eens honderden armen, die
onze stad toen telde en zich waar
schijnlijk wat graag gratis hebben
willen doen helpen, in één, zegge één
week allemaal van dienst te zijn, zal
ook wel altijd een vraag blijven-
Weet u nog van de brand, die in 1857
op zondag 28 juni een viertal huizen
op de hoek van de Burgt en de Lange
Delft verwoestte? De Provinciale
Zeeuwse Courant van vrijdag 28 juni
1957 bevatte honderd jaar later nog
een uitvoerige beschrijving. Mag ik er
wat aan toevoegen? Toen de vlammen
het huis van de manufacturier Zem-
bosch aantastten, vreesde dc juwelier
Hackenberg, die naast hem woonde,
natuurlijk ook het ergste. Maar kon
hij zijn kostbaarheden in veiligheid
brengen? De ingang van de Burgt was
toen ongeveer een meter smaller dan
wij die vóór 1940 hebben gekend en
de spuitgasten hadden ruimte te kort.
De weinige politie bijgestaan door
militairen, trachtte wel de al te
nieuwsgierigen op een afstand te hou
den, maar ja, de winkel van een
goudsmid die is vaak van een
wondere bekoring. Je hebt wel eens
redders.... Ook hier snelden helpers de
winkel in, maar het waren gelukkig
lieden, die de heer Hackenberg volko
men kon vertrouwen. Ja, het goud en
het zilver zouden in veiligheid komen.
Maar waar en hoe? Een paar haastige
woorden en voor ieder een bordpapie
ren doos de goudsmid had het
middel gevonden. De mannen gristen
de sieraden van voor het raam, van
de toonbank en uit de kasten. In een
ommezien waren de dozen vol. En
toen.... De heer Hackenberg had de
eenvoudigste oplossing gekozen en de
mannen zullen misschien wel hebben
gelachen ondanks de vreselijke
ernst van het. ogenblik. Achter het
huis bevond zich een regenbak, en
daar. in het water, waren de kostbaar-
'en veilig. Het ledigen van de dozen
was één-twee-drie gebeurd. Het huis
van de goudsmid bleef gelukkig be
houden, ...jewel het vrij veel schade
had. De regenbak werd 's maandags
al leeggeschept en het was er een
ongedachte gelegenheid voor van
het jarenoude zaksel gereinigd. En het
goud en het zilver zijn evenmin aan
een grondige reiniging ontkomen.
Weet u, dat de bekende kinderschrij
ver Louwerse al was het zéér
tegen zijn zin bij de brand betrok
ken raakte? Ik denk het niet, maar
daarvan later.
C. J. Geldhof.
17 EN 18 FEBRUARI 1973
Hulpcentrum Noord- en Midden-
Zeeland
01100-4444
POLITIE
Alarmnummer 01180-5800
AMBULANCE
bij ongevallen
telefoon 01180-5800
BRANDWEER
Alarmno. 1180-2233
Artsen:
Alleen voor spoedgevallen visites aan
vragen voor 10 uur. Spreekuur van
12.30-13.00 en 17.30-18.00 uur.
Middelburg: zaterdag 0-24 uur: dr. H.
A. Delfos, Rouaanse Kaai 47, tel.
01180-2637
zondag 0-24 uur dr. J. K. Dominicus,
Dam 55, tel. 01180-2830.
Zondag 0-24 uur: Middelburg-Zuid (al
leen patiënten van J. J. Jansen en S.
M. P. Jansen-Schrama) zie onder Sou
burg, Nieuwland en Arnemuiden, Dau-
wendaele en Middelburg-Zuid.
Souburg, Arnemuiden, Nieuwland,
Dauwendaele en Middelburg-Zuid: J. J.
Jansen, Rijksweg 6, Nieuwland, tel.
01182-1340.
Westkapelle, Zoutelande, Koudekerke
en Domburg: L. Slbos, Middelburgse
straat 94, Koudekerke, tel. 01185-1231.
Veere Oostkapelle, Grijpskerke en Se-
rooskerke: dr. A. C. Kousemaker, To
renstraat 46, Serooskerke, tel. 01189-
1212.
Dierenarts:
(Consult alleen na telefonische af
spraak) L. Jobse, Oostkapelle, tel.
01188-1443.
Tandarts:
H. H. de Vries, Badhuisstraat 107,
Vlissingen, tel. 01184-2644.
Apotheken:
Middelburg: vrijdag 16 februari tot
vrijdag 23 februari: L. v. d. Boogerf,
Korte Delft 12, Middelburg, tel. 01180-
2789.
Vlissingen: vrijdag 16 februari tot
vrijdag 23 februari: J. H. Tan-Meyer,
Scheldestraat 26, tel. 2025.
Wijkverpleegsters:
Middelburg en Nieuw- en Sint-Joos-
land: zr. v. d. Linden, Sloehavenstraat
17, N-St-Joosland, tel. 01182-1474;
Domburg, Aagtekerke, Vrouwenpolder
Veere, Gapinge en Sint-Laurens: zr.
Vogelaar, Markt 36, Veere, tel. 01181-
339.
Zoutelande, Koudekerke, Meliskerke
en Biggekerke: zr. Mijnders, Zuid
straat 14, Zoutelande, tel. 01186-325.
Groene Kruis:
Souburg en Ritthem: W. Verhagen-
Westerbeke, Stemerdinglaan 119, tel.
01183-1541.
vanuit de lucht
Momenteel is de gemeente
Middelburg nog volop aan
het onderhandelen met di
verse bedrijven die graag
een winkelpand in het Gee
replan zouden willen bou
wen. Wanneer het Geere-
plan eenmaal verwezenlijkt
is gaat de Hof van Tange,
achter de Kloveniersdoelen,
als parkeerterrein dienst
doen, ook een gedeelte van
het Vlissings Bolwerk
wordt daartoe gebruikt. Ver
der zullen ook in het Geere-
plan wat parkeerplaatsen
worden aangelegd.
(Luchtfoto:
Peeters en Slagboom)
De mijnenveger 'Ouistreham' en het
opnemingsvaartuig 'La Dccouverte' van
de Franse Marine brengen van donder
dag 15 tot maandag 19 februari een be
zoek aan Vlissingen.
In Engeland hebben honderden
vrouwen uit allerlei leeftijdsgroepen
zich onlangs in hun blootje de maat
laten nemen, en dat vanuit meer dan
dertig verschillende hoeken. Achter dit
uitgebreide onderzoek staat een be
kend' Brits fabrikaat ondergoed en
foundation. Het probleem van de fa
brikanten is dat het figuur van de
hedendaagse vrouw verandert en om
hun produkten daaraan te kunnen
aanpassen, moeten ze weten hoe snel
en waarom die veranderingen in hun
werk gaan. Zesduizend vrouwen zullen
voorts meedoen aan een enquête en
vragen beantwoorden over hun leef
tijd, het aantal kinderen dat ze heb
ben gekregen, hun eerste menstruatie-
data, en buikoperaties die ze eventu
eel hebben ondergaan. De initiatiefne
mers tot het onderzoek zijn bijzonder
geinteresseerd in de puberteitsperiode
en de snelheid waarmee het lichaam
volwassen wordt. Van de resultaten
verwachten ze meer inzicht in de
verhoudingen tussen beenderstelsel en
vlees bij de vrouw op verschillende
leeftijden, en van de invloeden die
menopauze en pil op een en ander
hebben. Uiteraard zullen vooral de
fabrikanten van beha's en korsetterie
hun voordeel kunnen doen met de
resultaten van het onderzoek. Maar
maandblad Nova verwacht dat de uit
komsten ook op andere terreinen kun
nen worden gebruikt, bijvoorbeeld bij
het ontwerpen van passend school-
meubilair voor de teenagers van deze
tijd.
Deze keer een paar plaatjes van de Abdij en omgeving. Op de
bovenste foto de Balans met rechts het in 1940 grotendeels
gespaard gebleven deel van de Abdij. Het onderste plaatje
laat de vroegere Burg zien; op de achtergrond is nog vaag
een torentje van het Abdijcomplex te onderscheiden.
A/N/V\V*AiVSAAA^/«A»\NAA/VWS^VVWVVWSA»VVVVVN/VVVVV^AAZVV\\N
HOOG WATER VLISSINGEN
Van donderdag 15 tot en met woensdag 21 februari: do 0.05
en 12.39, vr. 1.02 en 13.29, za. 1.50 en 14.12, zo. 2.31 en 14.51,
ma. 3.10 en 15.29, di. 3.43 en 16.04, wo. 4.16 en 16.37.
Westkapelle 21 minuten vroeger en Vrouwenpolder 17 minu
ten later. Domburg en Zoutelande zijn ongeveer gelijk aan
Westkapelle.
Op deze luchtfoto het ge
deelte van Middelburg dat
straks het z.g. Geereplan zal
bevatten. Het nieuwe plan
wordt begrensd door de
Lange Viele, de Gortstraat,
Vlissingsestraat, Groene-
woud en Pottebakkers- en
Schoorsteenvegerssingel.
Zoals bekend komt aan de
Pottebakkerssingel een
groot warenhuis van De
Gruyter. Teneinde een ver
binding tussen het waren
huis en het gedeelte van het
Geereplan dat daar omheen
ligt en de rest ervan dat
aan de andere kant van het
singelwater ligt te onder
houden, worden over het
singeltje twee voetgangers
bruggen gelegd.
De Nederlandse bevolking wordt in de
gelegenheid gesteld beide schepen te
bezoeken en wel op zaterdag 17 en zon
dag 18 februari a-s., 's middags van 2
tot 4 uur. De schepen zullen afmererj in
de buitenhaven van de Marine te Vlis
singen, aan de Zuiderpier, ligplaats 1.
Het Geere-plan
van de schil bovenop eruit en haal
voorzichtig het vruchtvlees er in ge
deelten uit. Leg de stukken meteen in
citroensap om verkleuren tegen te
gaan. Steek een gedeelte van de ba
naan terug in de schil en vul de
gaten op met partjes mandarijn. Steek
door elke banaan 3 lange prikkers,
zodat 'roeiriemen' ontstaan. Prik de
rest van de banaan, aan plakjes gesne
den, hieraan als schilden. Steek één
prikker als mast omhoog en prik er
een partje mandarijn aan als wimpel.
Plaats de hhlve walnoten als manne
tjes aan de riemen. De bananen-
bootjes kunnen i.p.v. een taartje op
het partijtje, of als toetje gegeven
worden.
ROGGEBROODKRAAIEN (6 STUKS
12 ronde plakjes roggebrood (kant-en
klaar te koop), 2 tomaten, 2 'sikkel
tjes' kaas uit plus minus 2 plakjes
kaas, 12 blauwe rozijnen, enkele plak
ken winterwortel.
Leg op de roggebroodrondjes een
plakje tomaat. Leg daarop een tweede
rondje en het sikkeltje kaas. Plak
daarop met wat margarine twee rozij
nen als ogen en snijd kleine driehoek
jes van de wortel, die als snavel
dienst moeten doen.
De roggebroodkraaien kunnen gegeven
worden i.p.v. een koekje.
MANDARIJNENPOEZEN (6 STUKS)
6 mandarijntjes, 6 gepelde ontvelde j
amandelen, 12 korte prikkers, 12 kren
ten.
Rol de schil een beetje los van de
vrucht. Maak in de schil gaatjes en
steek de overlangs gehalveerde aman-
delen in als oortjes.
Gebruik het steeltje van de mandarijn
als neusje. Steek 2 krenten in gaatjes,
zodat ogen ontstaan. Prik tot slot
twee prikkers door de schil, om als
snorharen dienst te doen, bij het
neusje.
De poezen kunnen, gerangschikt op
een blad ook dienst doen als traktatie
in de klas of als een gebakje.
OM THUIS TE TRAKTEREN
Bananenbootjes (6 stuks)
6 kleine bananen, 3 mandarijnen, plus
minus 20 halve walnoten. 24 lange
prikkers of satépennen, citroensap.
Leg de banaan zo dat hij de vorm
van een bootje heeft. Snijd een reep
„Met mannen moet je zacht wéten
om te gaan. Mannen zijn als grote
kinderen, als konijnen. Je moet ze bij
het nekvel pakken en vriendelijk te
gen ze praten. Net als kinderen: je
moet ze niet voortdurend door elkaar
schudden". Schrijfster Francoise Sa
gan in weekblad Paris Match.
In Zoutelande opende drs. J. A. van
Ogtrop vorige week vrijdag het nieu
we gebouw van de Coöperatieve Raif-
feisenbank Zoutelande-Meliskerke aan
de Langendam. De openingshandeling
was heel eenvoudig gehouden: de heer
Van Ogtrop opende de voordeur van
het bankgebouw.
Tevoren was er een bijeenkomst ge
weest in hotel restaurant Willebrord
waar drs. Van Ogtrop het woord
voerde namens de hoofddirectie. Hij
ging onder meer wat nader in op de
functie die de Raiffeisenbank Zoute
lande-Meliskerke als enige bank ter
plaatse heeft en op de fusie die vorig
jaar plaatsvond tussen de Coöperatie
ve Centrale Raiffeisenbank te Utrecht
en de Coöperatieve Boerenleenbank te
Eindhoven. Deze combinatie zal bin
nenkort de roepnaam 'Rabo-bank' krij
gen. Hij schetste de fusie als het
herstel van een 75 jaar geleden ge
maakte fout, toen twee banken naast
elkaar in het leven werden geroepen.
Nadat hij zijn speech had beëindigd,
bood de heer Van Ogtrop namens de
hoofddirectie een gedenkplaat aan, die
inmiddels in de muur van de bank is
ingemetseld.
De heer J. A. Dominicus, vooratter,
vertelde de aanwezigen dat de plaatse
lijke bank van september 1919 da
teert. Het nieuwe gebouw is het ze
vende waarin de bankwerkzaamheden
worden uitgeoefend. Hij dankte allen
die tot de totstandkoming van het
nieuwe bankgebouw hadden meege
werkt. Hij stak verder een pluim op
de hoed van de Domburgse architect
P. Klopmeyer die het ontwerp had
gemaakt. „Wat u gebouwd hebt is een
wonder van architectuur", zo stelde
hij tevreden vast. Ook hoofdaannemer
Jakobsen uit Meliskerke kreeg een
woord van dank en waardering.
Het nieuwe kantoor heeft zeven loket
ten, voorzien van kogel- en slagvrij
Ter gelegenheid van dit bezoek zijn
verschillende manifestaties en ontmoe
tingen tussen de Koninklijke Neder
landse Marine en de beide schepen in
het programma opgenomen. Comman
dant van de 'Ouistreham' is luitenant
ter zee le klasse Hellot, terwijl de
'Decouverte' onder bevel staat van
luitenant ter zee 2e klasse Dalibot. De
thuishaven van beide schepen is Brest.
glas, teneinde personeel en geld te
beschermen tegen bruut geweld. Op
de begane grond bevindt zich de ad
ministratie en een aparte reishoek. Op
de eerste etage zijn een bestuurska
mer en een kamer voor de assurantie
afdeling gemaakt.
Zaterdag was er een open dag. Vele
inwoners van Zoutelande en Melisker
ke kwamen een kijkje nemen in het
nieuwe gebouw. Daar niet alleen de
geldomzet maar ook het dienstenpak
ket is uitgebreid, werd het personeels
bestand op zes gebracht. Ter gelegen
heid van de opening van het nieuwe
kantoor wordt er voor de jeugd een
foto puzzel wedstrijd gehouden.
Op veel scholen mag door jarige kin
deren niet meer getrakteerd worden
op zoete snoepjes, omdat die slecht
zijn voor tanden en kiezen. Als voor
beelden van goed snoep worden dan
blokjes kaas en worst genoemd, maar
dat kost meer geld dan zoete versna
peringen. Hieronder volgen enkele ge
zonde, niet zoete traktaties, die wel
iets duurder blijven dan al het zoet,
maar minder kostbaar zijn dan kaas
en worst. Ze zijn echter voor de
tanden de kosten en de moeite dus
zeker waard. Laat het feest al vroeg
beginnen, door met de jarige zelf de
traktaties klaar te maken.
OM OP SCHOOL TE TRAKTEREN
Radijzenboeket:
Enkele bosjes radijzen, stukje bloem
kool, 1 klein potje augurken, lange
satéprikkers, boetseerklei, aluminium
folie.
Maak van de boetseerklei de vorm van
een vaas, die een breed steunvlak moet
hebben. Bekleed de vorm met alumi
niumfolie. Was de radijzen en haal het
blad eraf, op één klein blaadje na. Laat
ook het puntje eraan zitten. Snijd het
rode velletje naar beneden los, zodat er
'bloembaadjes' oiitstr Prik de bloe
men, met een scheef gesneden plak
augurk als blaadje, aan een prikker
en steek de bloemen in de vaas. Steek
ook roosjes bloemkool en prik die
ertussen.