Toyota in nieuwe showroom
HUISDIER-MET-VAKANTIE?
NU LOGIES BESPREKEN
Hartmassage kan
duizenden mensen'evens
redden
Tips voor dekeuken
Aluminium bungalow in Gapinge
Weekenddiensten
mm
DE FAAM
9
Pleeg
iïezm voor
viervoeter vaak
beste oplossing
Springen om
adressen''
EERSTE CURSUS GESTART
Mee op reis
Actie pleegdier
Auloshow bij
Gebr. Van Fraassen
Overleg mei
EH BO-organ isat ies
Instructie
Direct ingrijpen
ISi
DONDERDAG 20 APRIL 1972
Op de foto: De jubilaris krijgt een zware goudkleurige gietijzeren medaille omgehangen.
Een halve eeuw bij Boddaert
Vrijdagmiddag was het in de perso
neelskan tine van de Middelburgse
ijzergieterijen machinefabriek v-h Bod
daert en Co een drukte van belang.
Praktisch alle medewerkers van het
bedrijf waren daar aanwezig om met
een feestelijke receptie het vijftigjarig
jubileum van de heer M. Nieuwenhuy-
se uit Souburg te vieren. Op 10 april
1922 trad de heer Nieuwenhuyse in
dienst bij Boddaert en hij is daar
sindsdien niet meer weg geweest. Een
en ander was dus aanleiding om de
jubilaris, die vergezeld was van zijn
vrouw en kinderen, eens duchtig in
het zonnetje te zetten. Speciaal voor
dit jubileum waren de heer en me
vrouw Van Empel aanwezig. Mevrouw
M. C. van Empel-Boddaert is een
dochter van de vroegere directeur
Boddaert van de fabriek. Zij kreeg
een plaatsje aangeboden in de stoel
waar haar vader altijd in placht te
zitten. „Hij heeft er haast zijn hele
leven in doorgebracht" merkte zij op.
De huidige directeur van het bedrijf,
de heer J. J. Ubbink, heette alle
aanwezigen hartelijk welkom. Hij ver
telde dat dit de' tweede keer was dat
een jubileum in de personeelskantine
werd gevierd. „Vroeger deden we dat
altijd in een hotel met een veel klei
nere groep mensen dan nu het geval
is. Uiteindelijk is dit toch veel beter
zo". De heer Ubbink vertelde het een
en ander over de heer Nieuwenhuyse.
Hoe deze in april 1922 bij Boddaert
in dienst kwam op 14-jarige leeftijd.
Hoewel Rinus altijd op de meest
rikante plaatsen in de fabriek heeft
gewerkt heeft hij nooit een ongeluk
gehad, hij vervulde zijn taak met
groot verantwoordelijkheidsgevoel.
„Bij het werk dat Rinus doet", aldus
de heer Ubbink „komt het aan op
stalen zenuwen en grote lichaams
kracht". Vervolgens sneed hij het on
derwerp hobby's aan. „Een van de
grote liefhebberijen van Rinus is het
fokken van konijnen", vertelde de
heer Ubbink. „Hij bouwde er zelfs
hele paleizen voor, maar kwam daar
door in aanraking met de wet. De
gemeente verbood hem het bouwen
van dergelijke konijnenhokken en ook
het snijden van gras aan de dijken.
Maar hoe het ook zij, Rinus fokte
konijnen en hoe! Hij begeleidde zijn
Vlaamse Reuzen van de wieg tot de
pan
De heer Ubbink stipte ook nog
even aan, hoe Rinus soms stiekum
binnenpret kon hebben als een ander
zijn taak als ijzergieter moest over of
waarnemen. „Als het dan ook maar
even mis ging kon je hem al zien
grinniken en horen mopperen".
22 en 23 april 1972
Hulpcentrum Noord- en
Midden-Zeeland
01100-4444
POLITIE
Alarmno. 01180-5800
AMBULANCE
Bij ongevallen
telefoon 01184-3515
BRANDWEER
alarmno. 01180-2233
Artsen:
Middelburg: zaterdag 0-24 uur: P. H.
Schram, Oosterscheldestraat 2, tel.
01180-4664; zondag 0-24 uur: J. de la
Hayze, Seisdam 22, tel. 01180-4305.
Alleen voor spoedgevallen visites aan
vragen vóór 10.00 uur. Spreekuur van
12.30-13.00 uur en 17.30-18.00 uur Mid
delburg-Zuid (alleen patiënten van J.
J. Jansen en S. M. P. F. Jansen-
Schrama) zie onder Souburg, Nieuw-
land en Arnemuiden.
Westkapelle, Zoutelande, Koudekerke
en Domburg: L. Sloos, Middelburg-
sestr. 94, Koudekerke, tel. 01185-1231.
Souburg, Arnemuiden en Nieuwland:
M. L. v. d. Moer, Stationsplein 1,
Arnemuiden, tel. 01182-1308.
Veere, Oostkapelle, Grijpskerke en Se-
rooskerke: A. C. Kousemaker, Toren
straat 46, tel. 01189-1212, Serooskerke.
Dierenarts:
I. C. Klok, tel. 01188-1443.
Tandartsen:
G. J. v. Wiggen, p/a Julianalaan 4,
tijdensdienst 01184-2778.
Apotheek:
J. M. H. van de Sande, Badhuisstraat
22-24, Vlissingen, tel. 01184-2066.
Vrijdag 21 april tot vrijdag 28 april
1972: A. Ringeling, Lange Delft 133,
Middelburg.
Wijkverpleegsters:
Middelburg, Nieuw- en St. Joos'and.
zr. N. H. Boogaard, F. G. Aleman-
straat 38, tel. 01180-3491.
Domburg, Aagtekerke, Vrouwenpolder,
Veere, Gapinge en Sint-Laurens: zr.
Corrie, Noordstraat 27, Domburg, tel.
01188-1427.
Groene Kruis en Oranje-Groene Kruis
Souburg en Ritthem: zr. C. Sinke-van
Loon, Molenweg 51, tel. 01183-1843.
Zoutelande, Koudekerke, Meliskerke,
Biggekerke: zr. N. de Back, West
straat 17, Koudekerke, tel. 01185-1318.
Ook in het bedrijfs-Rode Kruis heeft
de heer Nieuwenhuyse het nodige ge
daan. Eigenlijk meer voorkomend dan
genezend of reddend; zorg voor veilig
heid kwam bij hem altijd on de
eerste plaats.
De heer Ubbink besloot zijn toespraak
met het overhandigen van een enve
loppe met inhoud en hij zei dankbaar
te zijn en te blijven met wat de heer
Nieuwenhuyse voor Boddaert in die
vijftig jaar heeft gedaan. Direct daar
na zongen alle aanwezigen uit volle
borst 'Lang zal hij leven', besloten
met een driewerf hoera.
De loco-burgemeester van de gemeen
te Vlissingen, de heer Ch. J. Gillissen
Verschage, noemde dit jubileum een
zeldzaamheid. „Leerplicht, studiemoge
lijkheden voor alle lagen van de be
volking en de mobiliteit van de werk
nemers, dragen er toe bij dat dergelij
ke jubilea in de toekomst wel niet
vaak meer gevierd zullen worden",
aldus de loco-burgemeester. Hij achtte
een halve eeuw dienstverband een
dubbele felicitatie waard, een voor de
jubilaris en een voor de werkgever,
„want die heeft dan toch wel voor
een bijzonder prettige werksfeer ge
zorgd gedurende die vijftig jaar". Hij
speldde de jubilaris de eremedaille in
zilver verbonden aan de Orde van
Oranje-Nassau op. De uitreiking van
de medaille werd met een drankje
beklonken. Daarna sprak de heer Ub
bink nog even en overhandigde de
heer Nieuwenhuyse het vererend ge
tuigschrift van de Maatschappij voor
Nijverheid en Handel.
Bedrijfsleider J. Melkert vertelde blij
te zijn met de opbouwende kritiek die
hij veelvuldig van de jubilaris ge
hoord had. Ook ging hij nog even in
op de milieuhygiënische zaken waar
Rinus de hand in heeft gehad. Hij had
uitgerekend dat de heer Nieuwenhuy-
cl
Niemand vindt het gek om
hartje winter al plannen te ma
ken, routes uit te stippelen en
reispapieren te verzorgen voor
vakanties die pas in de loop van
de zomer worden gehouden.
Veel mensen vinden het wel een
beetje gek om dan ook al lo
gies te bespreken voor hond,
poes of andere huisdieren die
niet meegaan met vakantie. Als
die vakantie tenslotte voor de
deur staat gaan ze er anders
over denken. Want op dat mo
ment blijken alle bonafide die-
renpensions tot in verre omtrek
volgeboekt met viervoetige
'vaste klantjes' van bazen en ba
zinnen die, door ervaring wijs
geworden, tijdig logies voor hun
huisdieren hebben besproken.
„Wij haméren er al jaren op: be
spreek logies voor de huisdieren tege
lijk met de eigen vakantie. Maar elke
zomer is het weer raak, dan bellen
mensen een week vóór hun vertrek in
allerijl op omdat ze geen onderdak
meer kunnen vinden voor hun hond
of kat". Dit zegt men op het secretari
aat van het hoofdkantoor van de
Nederlandse Vereniging tot Bescher
ming van Dieren in Den Haag. Vooral
juli is elk jaar een topmaand van
logiesmoeilijkheden met huisdieren in
heel Nederland.
Aanvragen om adressen van tijdelij
ke pleeggezinnen voor huisdieren ko
men bij de vereniging bij bosjes bin
nen en men zit op het hoofdkantoor
in Den Haag dan ook 'te springen' om
nieuwe adressen van mensen die tijde
lijk een ander huisdier erbij willen
verzorgen. Die adressen mogen uit
heel Nederland komen, want in sa
menwerking met de plaatselijke vere
nigingen worden vraag en aanbod zo
goed mogelijk bij elkaar ge
bracht.
Pleegadressen voor huisdieren kun
nen (schriftelijk of telefonisch, maar
vooral met duidelijke vermelding van
de periode waarin men als 'pleegou
der' beschikbaar is) worden opgege
ven aan het hoofdkantoor van de
Nederlandse Vereniging tot Bescher
ming van Dieren, Prinses Mariestraat
In het weekend van 13 tot en met 15
april hield het autobedrijf van de
Gebr. Blanker een Toyotashow in hun
nieuwe showroom van hun bedri.jf,
gelegen op de hoek van de Voïderij-
laagte en Klein Vlaanderen in Middel
burg. Dankzij de medewerking van de
gemeente Middelburg konden de plan
nen voor de bouw van deze show
room vrij vlot worden uitgevoerd. De
werkplaats die voorheen op de plaats
van de showroom was gevestigd is in
het achterste gedeelte van de bedrijfs
ruimte ondergebracht. Ook zijn de
kantoren en de magazijnruimte veran
derd. In totaal neemt het bedrijf nu
vier panden in beslag.
Op de Toyotashow kreeg de bezoeker
een uitstekend overzicht van wat er
van dit merk auto op de markt is.
Praktisch alle types Toyota's waren
vertegenwoordigd. De grote trekpleis
ter was wel de Toyota Crown Hard
top 2600, een prachtige wagen met
talrijke super luxe snufjes zoals elek
trisch bediende zijramen, drie luid
sprekerboxen, een radio voorzien van
automatische zenderkeuze, kleine rode
lichtjes in de portieren die gaan bran
den wanneer het portier opengaat. De
antenne van de radio wordt eveneens
elektrisch bediend.
Ook op sportief terrein weten de
Japanners van wanten, getuige de
vuurrode Celica ST, met een topsnel
heid van ongeveer 185 km per uur.
Deze auto die een voortreffelijke zit
heeft, is natuurlijk uitgerust met een
toerenteller. Een kort pookje waar
mee de vijf versnellingsbak wordt
bediehd, heeft een plaatsje op de
middenconsole gekregen. Hoewel er
bij de Celica duidelijk sprake is van
een sportmodel, kunnen er toch vrij
gemakkelijk vier personen in plaats
nemen. Ook de kofferruimte is op
vier personen berekend, wat bagage
betreft uiteraard. De Toyatomodellen
zijn technisch gezien bijzonder gemak
kelijk. De motor en andere onderde
len zijn overzichtelijk en ruim opge
steld. Wanneer men bijvoorbeeld een
achteruitrijlamp of mistlamp wil aan
sluiten is dat zo gebeurd: de bedra
ding ligt er al voor klaar...
Een heel belangrijke bijdrage in het
succes dat de Toyota in ons land
heeft, noemt één van de heren Blan
ker het feit, dat men gemakkelijk en
snel aan onderdelen kan geraken. Dit
in verband met de service-verlening.
In Leidschendam is het centraal ma
gazijn voor Nederland, in Brussel een
stock-magazijn voor geheel West-Euro
pa. De verkoop van Toyota's in Ne
derland vertoont een sterk stijgende
lijn. In november 1971 was dat een
aantal van 12.000, voor 1972 verwacht
men een verkoop van 18.000 stuks.
se in die vijftig jaar ruim drie keer
de wereld heeft rondgefietst, in aan
merking genomen de afstand tussen
huis en fabriek die hij meestal per
fiets aflegde. De heer Melkert over
handigde de jubilaris een draagme-
daille en een fles gedistilleerd. Als lid
van de ondernemingsraad sprak de
heer P. Moerman. Hij hing de jubila
ris een zware goudkleurige gietijzeren
medaille om. Verder overhandigde hij
hem namens het personeel een koffie
zetapparaat en een elektrische keu
kenklok. Namens de voetbalclub
schonk hij een doos sigaren.
Bedrijfsaccountant J. Nieuwdorp had
het zoals hij zei als een van de
laatste sprekers bijzonder moeilijk.
Alles was immers al gezegd. Toch had
hij nog iets bijzonders. „Ik ben eens
in de archieven gedoken en vond daar
een balans uit 1922. In het eerste
kwartaal van dat jaar bleek Boddaert
105,375 winst te hebben geboekt.
Nadat met ingang van het tweede
kwartaal Rinus Nieuwenhuyse in
dienst van het bedrijf was gekomen,
bedroeg de winst aan het eind van
dat kwartaal maar liefst ƒ4961,765!
Hij vertelde ook nog dat hij de heer
Nieuwenhuyse had leren kennen als
'de man met de kleine handjes', een
benaming van de oude directeur, do
heer Boddaert, die vaker van deze
typerende benamingen voor zijn per
soneelsleden had. Namens de perso
neelsvereniging overhandigde de heer
Nieuwdorp de jubilaris een envelop
met inhoud.
De heer J. van der Peijl sprak nog
een kort woord namens de voetbal
vereniging en de heer Piet Pieters,
kantinebeheerder, bracht de jubilaris
hulde in dichtvorm. Ten slotte hield
de heer Nieuwenhuyse ook zelf nog
een korte toespraak waarin hij zijn
dank uitsprak voor alle geschenken,
gelukwensen en vele bloemen.
40, Den Haag, telefoon 070-112755. Op
hetzelfde adres kan (per brief met
insluiting van» f 0,50 aan postzegels)
een lijst worden besteld met de adres
sen van bonafide dierenpensions in
Nederland. Met de nadruk op bonafi
de, want ook op dit terrein is er
ontstellend veel kaf onder het ko
ren.
Het lijkt de eenvoudigste oplossing
om hond of poes mee op reis te
nemen, als onderdakmogelijkheden tij
dens de vakantie ontbreken. De prak
tijk is minder eenvoudig. In de eerste
plaats moet men er rekening mee
houden dat er overal in Europa cam
pings en hotels zijn waar huisdieren
niet binnen mogen. Hond of poes kan
bovendien tijdens lange autoritten wa-
genziek worden of (heel wat riskan
ter) in paniek raken en de bestuurder
in de nek springen.
Tenslotte zijn er nog de grensover
gangen, want een huisdier kan niet 'zo
maar' van het ene land naar het
andere meereizen. Wie hond of poes
toch wil meenemen naar het buiten
land spoede zich naar het dichtstbij
zijnde ANWB-kantoor. Daar ligt een
(gratis) brochure gereed met de titel
'Met de hond en de poes op reis',
waarin haarfijn beschreven wordt
welke inentingseisen (en soms zelfs
quarantaineverplichtingen) door diver
se landen worden gehanteerd.
Maar aangezien honden en katten
lang niet altijd begenadigde 'reizigers'
zijn blijft het pleeggezinnen-systeem
toch wel één van de betere oplossin
gen voor de vakantieproblemen met
huisdieren. De hond zal zich het pret
tigst voelen als hij is uitbesteed in
een gezin waar men hem, behalve
goede voeding en ligging, ook dage
lijks een flinke wandeling kan bieden.
Poezen blijven bij voorkeur in eigen
huis, op voorwaarde dan altijd dat
buur of goede vriend het dier elke
dag (of om de paar dagen) van
voedsel, vers drinkwater en (eventu
eel) een schone kattebak kan voor
zien.
Meer asiels, meer dierenpensions
zijn dringend nodig in Nederland.
Maar die lijken er voorlopig niet te
komen en daarmee houdt alles op.
Daarom is de Nederlandse Vereniging
tot Bescherming van Dieren bijzonder
blij met het feit dat haar 'Actie
Pleegdier' steeds beter gaat lopen.
Deze actie gaat nu het vierde jaar in
en komt erop neer dat eigenaars van
huisdieren hun viervoeters tijdens de
vakantieweken bij elkaar uitbeste
den.
Of dit met gesloten beurzen dan
wel tegen vergoeding van gebruikte
voeding en andere onkosten gaat, kun
nen de wederzijdse eigenaars in on
derling overleg beslissen. Aan de Actie
Pleegdier doen soms ook mensen mee
die zelf (nog) geen huisdieren hebben,
maar wel eens voor een paar weken
andermans dier willen verzorgen om
te ervaren hoe het allemaal reilt en
zeilt met zo'n huisvriendje.
Op de eerstvolgende visdag kunt u
een keuze maken uit één van de
volgende visgerechten. Het eerste re
cept werd bekroond met een prijs in
een bananenreceptenwedstrijd voor
huisvrouweyi in Duitsland. Het tweede
recept is voor de 'pittige' fijnproevers
en last but not least een feestelijk
voorgerecht dat uw dis zal verrijken.
HEILBOT MET BAH ENEN
Benodigdheden: 4 stukken heilbot
(van 200 gram), zout. sap van 2
citroenen, wat meel, olie, 8 bananen, 8
tomaten, olijven. 100 gram boter, 1
eetlepel gehakte peterselie.
De stukken vis worden kleingesneden,
gezouten en besprenkeld met citroen
sap, waarna ze door het meel worden
gehaald en in 20 min. in de hete
olie gebakken.
Op een réchaud warm houden.
De gepelde in de lengte doormidden
gesneden bananen in een pan doen en
met de gewassen kruisvormig ingesne
den tomaten 10 minuten bakken.
Hierna worden de bananen gegar
neerd met gehalveerde olijven.
Bij dit gerecht kan toast en witte
wijn worden geserveerd.
PIKANTE VISFILETS
Benodigdheden: 1 banaan, 4-5 eetle
pels gecondenseerde melk, 1-2 eetle
pels citroensap, 1 kleine sinaasappel. 2
eetlepels gehalveerde morellen, visfi
lets, boter.
De banaan wordt met een vork fijnge
maakt en met de gecondenseerde melk
en het citroensap aangemengd. De si
naasappel snijdt u klein en wordt
evenals de morellen bij het aangemeng
de geheel gevoegd.
De visfilets zijn snel gepaneerd en
gebakken: Voor één persoon neemt u
ongeveer 200 gram visfilets die u
schoonmaakt en kruidt en vervolgens
in een pan met heet boter bakt.
GARNALENCOCKTAIL
Benodigdheden: 125 gram garnalen, 1-
In Vlissingen werd een autoshow ge
houden bij gebr. Van Fraassen in de
showroom aan de President Roose-
veldtlaan. Het betrof hier een show
waarbij twee verschillende merken
auto's werden geshowd: de Mazda en
de Daf.
De meeste belangstelling ging uit naar
de Mazda RX - 2 coupé, een auto
uitgerust met een tweeschijfs rotatie
motor. Deze krachtbron die in eerste
instantie qua vorm wat vreemd aan
doet, stuwt de wagen in minder dan
geen tijd naar een topsnelheid van
om en nabij de 190 km. per uur.
De pluspuntn van de Mazda-rotatiemo-
tor zijn: geruisloos en trillingvrij rij
den, minder bewegende en dus kwets
bare delen, de motor heeft geen
kleppen, geen tandwielen, geen distribu
tieketting en geen nokkenas. Verder
valt op de zeer hoge prestatie in
acceleratie en de topsnelheid, en bo
vendien de wagen is aan te passen
een de strengste luchtverontreinigings-
eisen.
Vlak naast de RX - 2 stond de Mazda
818 Deluxe opgesteld. Deze auto is
ook in de RX - 3 uitvoering te
krijgen De Mazda modellen voldoen
allemaal aan hoge veiligheidseisen
Men heeft een zg. 'kooiconstructie'
toegepast, de ruiten zijn van gelaagd
glas gemaakt en er wordt veelvuldig
gebruik gemaakt van radiaalbanden
Op alle Mazda's wordt standaard een
knipperlichtinstallatie geleverd terwijl
ook alle modellen zijn voorzien van
een elektrische ruitensproeier.
Een belangrijk pluspunt voor de ver
koop zijn de lage onderhoudskosten
en de grote betrouwbaarheid van de
Mazda, vandaar ook dat de verkoop
van deze Japanse wagen nog steeds
toeneemt. Ter gelegenheid van de
show was de showroom decoratief
met bloemen versierd.
2 eetlepels, citroensap, 50 gram wal-
nootpitten.
Voor de mayonaise: het geel van 1 of
2 eieren, of 1 heel ei, mosterd, zout
en peper, 1/8 liter plantenolie, citroen
sap, suiker, Knorr Aromat, 2-3 eetle
pels koffiemelk, 200 gram appels', 125
gram banaan (geschild).
De garnalen schoonmaken en met ci
troensap besprenkelen. De walnootpit-
ten fijnhakken. De mayonaise bereidt
u door eerst de eieren, mosterd, zout
en peper door elkaar te roeren en
daarna onder stevig roeren de planten
olie erbij .voegen. De mayonaise met
suiker, citroensap en Aromat afmaken
en tot slot nog de koffiemelk en de
fijngehakte walnootpitten erdoor men
gen.
Snijd de geschilde appels nu in reep
jes. de Chiquita's in schijfjes en be
sprenkel dit onmiddellijk met citroen
sap (om verkleuren te voorkomen).
Alle ingrediënten vermengen en op een
slablaadje dresseren en de mayonaise
erover gieten.
De cocktail met wat achtergehouden
garnalen garneren.
„Jaarlijks kunnen in Nederland naar
schatting ongeveer 2.000 mensenlevens
gered worden van een plotselinge
dood tengevolge van ritmestoornissen
aan het hart. Om dit te bereiken zou
een grote groep Nederlanders op oor
deelkundige wijze hartmassage moeten
kunnen toepassen en zou tevens een
landelijke dienst in het leven moeten
worden geroepen die binnen korte
tijd iedere patiënt met een hartstil
stand kan 'defibrillcren' (hersrellcn
van het normale hartritme). Met de
opleiding in de hartmassage kan in
eerste instantie begonnen worden bij
verpleegkundig en para-medisch perso
neel. Andere groepen die in noodgeval
len op adequate wijze weten te reage
ren zoals politie en brandweer, zou
den eveneens onderricht in hartmassa
ge en beademing moeten krijgen",
aldus dr. E. Dekker, medisch direc
teur van de Nederlandse Hartstich
ting.
Het opbuwen van een organisatie die
onmiddellijk hartmassage en beade
ming kan toepassen bij het optreden
van dodelijke ritmestoornissen van
het hart vereist een enorme inspan
ning. Grote bevolkingsgroepen en in
de eerste plaats de naaste familie van
hartpatiëten zouden zo spoedig moge
lijk de nodige vaardigheid in hartmas
sage en beademing moeten verwerven.
De Nederlandse Hartstichting heeft
als eerste aanzet bij de hartmassage
instructie een honderdtal oefenpoppen
aangekocht ter waarde van 60.000,-
en die ter beschikking gesteld van
ziekenhuizen met hartbewakingseenhe-
den. Deze hartbewakingseenheden zou
den ideale oefencentra voor hartmas
sage kunnen worden. In de toekomst
is het wellicht mogelijk dat familiele
den van patiënten die in deze hartbe-
wakingscentra worden opgenomen di
rect geïnstrueerd worden in de metho
diek van de hartmassage. Ter verkrij
ging van de noodzakelijke ervaring in
instructie-technieken in dit verband is
op het medisch bureau van de Neder
landse Hartstichting een eerste cursus
gestart met een aantal huisvrouwen
van wie de echtgenoot hartpatiënt is.
Deze verbreiding van de kennis der
uitwendige hartmassage is voorafge
gaan door een periode waarin alleen
door hartchirurgen tijdens operaties
inwendige hartmassage werd toege
past. Met de hand kneep de chirurg
het hart samen om zodoende cle
bloedcirculatie op gang te houden.
In Amerika ontdekte men een methode
waarbij de hartmassage ook van bui
tenaf kan worden uitgevoerd. Het
hart, dat midden achter het brostbeen
ligt, wordt daarbij samengedrukt
doordat het borstbeen op een speciale
manier naar binnen wordt gedrukt en
het hart tussen wervelkolom en borst
been wordt samengedrukt. Het bloéd
wordt daardoor uit het hart geperst.
Bij het terugveren van de borstkas
wordt het bloed weer door het hart
'aangezogen'. Een uitvoerige uilleg
van de manier waarop de hartmassa
ge moet worden toegepast wordt in
dit verband onjuist geacht, want bij
een onoordeelkundige uitvoering van
de hartmassage zijn er een aantal
risico's aan verbonden. Die risico's
zijn er veel mindere ma© ook bij
oordeelkundige toepassing van de
hartmassage, maar dan betreft het in
het bijzonder het breken van enkele
ribben of van het borstbeen. Bij een
starre borstkas is dit risico iets gro
ter dan bij een soepeler skelet, doch
men gaat er van uit dat het voor de
patiënt beter is enkele ribben (die ge
makkelijk genezen) te breken dan dat
er geen hartmassage wordt toegepast,
zodat de overlevingskans van de pa
tiënt gering is. Hartmassage zal der
halve voorlopig niet via televisie of
pers worden onderwezen, aangezien
nodeloze of onoordeelkundige toepas
sing beschadiging kan veroorzaken.
Wie moeten in de eerste plaats in
aanmerking komen voor hartmassage-
instructie? Naast het medisch, ver
pleegkundig en para-medisch perso
neel betreft het met name het zieken-
vervoerspersoneel, de politie, brand
weer en beroepen (als grondstewar
dessen e.d.) die worden uitgeoefend in
de onmiddellijke nabijheid van grote
mensenconcentraties. Een belangrijke
groep is die der naaste familieleden
van hartpatiënten. Een hartbewakings-
eenheid ter grootte van 4 bedden
heeft een capaciteit van ongeveer 400
patiënten per jaar. Dat betekent dat
eens per maand (de vakantiemaanden
niet meegerekend) zo'n hartbewa-
kingsafdeling een klas zou moeten
formeren van ongeveer 40 mensen die
onderricht in de hartmassage 'licha
melijk' aan kunnen, aangezien er voor
deze massage wel enige lichaams
kracht vereist is. Uit onderzoeken en
statistische gegevens is gebleken dat
in principe 1 van de 40 onderrichte
mensen eens in het jaar de kans
krijgt om het leven van zijn familielid
te redden. Het is toch zeker de moei
te waard om die maandelijkse drie
uur les in hartmassage hiervoor te
besteden
Momenteel is overleg gaande met hel
bestuur der EHBO-organisaties over
het invoeren van de hartmassage in
het lespakket van de EHBO-er. Van
deze zijde wordt het risico van het
onnodig en onoordeelkundig toepassen
van hartmassage door leken nog afge
wogen tegen het grote belang van de
verbreiding van deze massagetechniek
over een groot deel der Nederlandse
bevolking.
Tijdens de cursus zal op doeltreffende
wijze het verschil tussen het klinisch
beeld van iemand die overlijdt aan
een hartstilstand en iemand die door
andere oorzaken flauw valt, moeten
worden onderwezen.
Ter vergelijking met een geval van
verdrinking gaat men er echter van
uit dat er teveel mensen zouden 'er-
drinken als alleen medici op oordeel
kundige wijze mond-op-mondbeade
ming zouden mogen toepassen. Ook
bij hartmassage kan het immers aan
kopen op een direct ingrijpen van
iemand die getuige is van ritmestoor
nissen van het hart van een mede
mens.
Ervaringen in Noord-Ierland hebben
uitgewezen dat direct ingrijpen van
vitaal belang is bij een hartstilstand.
In 1 jaar werden 24 mensen gered
doordat ze met een hartrenwagen
naar een hartbewakingsafdeling van
een ziekenhuis konden worden ge
bracht. Van belang is hierbij dat van
die 24 patiënten er 9 werden 'gereani
meerd' (weer tot leven werden ge
bracht) door het personeel van de
hartrenwagen, 9 patiënten door de
huisartsen die slechts geringe ervaring
hadden in hartmassage, maar wisten
wat ze op dit kritieke moment moes
ten doen en de overige 6 patiënten
werden door hartmassage gered door
toevallig in de buurt zijnde mensen
(o. a. een student, een familielid in
een taxi, een passerende verpleegster)
die in staat waren op de juiste wijze
hartmassage toe te passen.
In samenhang met liet toepassen van
hartmassage zal zo spoedig mogelijk
na het optreden van de hartstilstand
door deskundig personeel met behulp
van een 'defibrillator' een elektrische
schok moeten worden toegediend aan
het hart. De ritmestoornissen kunnen
hiermee op adequate manier worden
verholpen en de patiënt heeft de kans
om het leven te behouden.
Dijken werden gebouwd om mensenle
vens te beschermen tegen een aan
stormende zee, hartmassage-instructie
kan een dam opwerpen tegen het
jaarlijks duizenden keren optreden
van een dodelijke hartstilstand.
De Alga, fabriek voor aluminium pro-
dukten in Gapinge gaat aluminium
huizen maken. Nog wel geen huizen in
een rijtje, maar bungalows. Voorlopig
worden drie types in produktie geno
men die overigens elk nog voldoende
variatiemogelijkheden in zich hebben.
De huizen zullen van buiten niet di
rect als een huis van aluminium te
herkennen zijn. De buitenzijde is be
spoten met een harde verf, terwijl
van binnen de wanden afgewerkt zijn
met allerlei normale bouwmaterialen
als hout etc.
Het enige dat er aan de buitenkant
van het aluminium te zien valt zijn
voordeur en raamkozijnen. Zelfs het
aluminium dak zal met een rode verf
stof worden bespoten. De ambtenaren
van de Nederlandse bouw- en woning-
toezicht-bureaus houden niet van glim
mende huizen, zodat het moderne
glimmende aluminium zoveel mogelijk
moet worden weggewerkt. De prijzen
van de woningen beginnen met f
35.000,-, exclusief de grond. Voor deze
prijs is het wel voor een groot gedeel
te ingericht. Het wordt compleet met
vloerbedekking, aanrecht, kasten en
centrale verwarming opgeleverd. De
bouwtijd is slechts drie weken. Finan
cieel zijn er ook geen problemen bij
een eventuele aanschaf, want het is
mogelijk om ook op deze aluminium
huizen een hypotheek te krijgen zoals
bij normale stenen huizen het geval
is. Een proefbungalow staat vanaf 22
april kant en klaar voor de fabriek m
Gapinge.
Op de foto: De aluminium bungalow
in aanbouw.
WÈË&Ê.
