„Boekhandel 't Zoeklicht"
Keurslager VAN SABBEN
vers vlees
RUNDERLAPPEN
BIEFSTUK
RUNDERLAPPEN
BRAADKUIKEN
GOUDREINETTEN 0,79
4,78
9,20
2,48
3,68
7,00
2,98
EEN VOORSPOEDIG
1972
1,19
Weekenddiensten
LANGE DELFT 57 biedt U
GROENTENAANBIEDtNG
Dagaanbieding
Levensmiddelen
MIDDELBURG
BURGPROMENADE
2
Lange Delft 57
Telefoon 2106
Middelburg
TOT 20 FEBRUARI IN RIJKSARCHIEF
DE FAAM
Donderdag 30 december 1971
.1 Va kg Cox Orange
500 gram rnagere
per kilo
250 gram BOTERMALSE
500 gram iets doorregen
per kg
Malse
per kg
hierbij Vh kv,
VOOR EEM GOED BELEGDE BOTERHAM
150 gram HAM 0,98 100 gram ACHTERHAM 1,28
200 gram
100 gram SNIJiWORST 0,69 boeren leverworst0,78
1 kg Gleser Wildeman
Roodstovers
B I 7
500 gram gesn. wortelen A
en peterselie "v"»
2 kroppen SLA0,79
15 pitloze Clementines
voor maar
Clementines J
Bij aankoop van 7,50
1 baal CHIPS, groot
van 1,98 voor
Dinsdag 500 gram WITLOF 0,69
BIEFSTUK TARTAAR per stuk 0,98
3 HALEN - 2 BETALEN
1 Hes OLIE
1 pot AUGURKEN
1,29
0,98
Woensdag 500 gram GEHAKT 2,08
500 gram RODE KOOL 0,18
1 pak MELBA TOAST
1.29
Donderdag 500 gram KLAPSTUK 3,68
500 gram HUTSPOT 0,35
Maandag 3 januari
wegens inventarisatie gesloten
d
VAN SABBENn
ADVERTEREN
Ja, maar dan In
DE COMBINATIE
DE FAAM
DE VLISSINGER
DE BEVELANDER
Het symbolisch geschenkje ligt voor U klaar,
wij zullen U dit graag overhandigen met onze beste wensen
't Jantje van Alles heeft
prima naadloze zemen vanaf
2,98, grote maten 3,98, 9,25
Vileda zemen 4,95 Gratis
Zilverzegels I Korte Noord
straat 11-15. Middelburg, tel.
3733
Gasfles leeg?
Bel Buys' Oliehandel
01t80- 8332
Even mijn stoomgoed
afgeven bij
Populair
goed
en lekker
goedkoop
Lange Noordstraat 32,
Middelburg
Groene Woud 55, Vlissingen
Fris en modern zijn onze
dessins tafelzeil vanaf 2,25
per m., met wollen rug 8,50
per m., plastic tafellakens
vanaf 1,98, vele dessins plak-
plastic 2,60 per m. Denkt om
Uw gratis Zilverzegels
't Jantje van Alles, Korte
Noordstraat 11-15, Middel
burg, telefoon 3733
Laat Uw borduurwerk en bij
zondere etsen bij ons inlijs
ten met zo'n moderne omlijs
ting en ontspiegeld glas en
het resultaat is verbluffend
't Jantje van Alles, Korte
Noordstraat 11-15, Middelburg
telefoon 3733
Matchbox kopen bij 't Jantje
van Alles binnenlopen
Nieuwe modellen kraan- en
racewagens, jeep, volkswa
gen enz. 1,50 p. stuk, vele
modellen grote wagens vanaf
4,25, smeerbrug 3,50 Match
boxkoffers 7,95 en 12,95
Gratis Zilverzegels Korte
Noordstraat 11-15, Middel
burg, telefoon 3733
Keurig opgeperst dat is
vanzelfsprekend bij de prijs
inbegrepen bij
Populair
U weet het
goed en goedkoop
Lange Noordstraat 32,
Middelburg
Groene Woud 55, Vlissingen
Gasfles leeg
in Middelburg?
Bel Buys' Oliehandel
01180-8332
Koopt Uw Durex-artikelen
met gratis Zilverzegels bij
"t Jantje van Alles, Korte
Noordstraat 11-15, Middel
burg, telefoon 3733
Uw foto, plaat, ets, tegel,
schilderstuk enz. wordt een
nieuwe wandversiering met
zo'n moderne omlijsting van
't Jantje van Alles Tevens
zijn wij gespecialiseerd in
het verwerken op spaanplaat
van alle maten foto's, repro-
dukties enz. Vraagt vrijblij
vend prijsopgaaf
Gratis Zilverzegels
Korte Noordstraat 11-15, tel.
3733
Prima kwaliteit hygiënische
gummiwaren Prijskourant
en gratis proefmonsters wor
den op aanvraag toegezon
den „Fata", Postbus 93,
Middelburg
Speciaal afdekplastic voor
vele doeleinden geschikt, 2.40
m. breed, slechts 0,90 per m.,
nu ook in vellen van 4 meter
lang en 4 meter breed 6,—
per vel 't Jantje van Alles,
Korte Noordstraat 11-15,
Middelburg, tel. 3733
Gasfles leeg op zaterdag of
's-avonds
Bel Buys' Oliehandel
01180-8332
2 vliegen in één klap
goed en goedkoop
stomen, daarom is het zo
Populair
Lange Noordstraat 32,
Middelburg
Groene Woud 55. Vlissingen
Voor fotolijstjes groot en
klein, moet U bij 't Jantje
van Alles zijn: Pasfoto-maten
vanaf 1,75, briefkaart-for
maat 1,98, dubbele foto
lijstjes 6,50 Ruime sorte
ring grote maten Steeds
gratis Zilverzegels Korte
Noordstraat 11-15, Middelburg
telefoon 3733
Artsen:
Middelburg, 24.00 uur: mevr. dr. J. Pel-
Mellink, Rouaansekaai 11, tel. 01180-
2585.
Zo.: Dr. J. Z. S. Pel, Rouaansekaai 11,
tel. 01180-2585.
Westkapelle, Zoutelande, Koudekerke
en Domburg: L. Sloos, Middelburg-
sestr. 94, Koudekerke, tel. 01185-1231.
Souburg, Amemuiden en Nieuwland:
Oudejaar vanaf 13 uur en 1 en 2
januari 1972: M. L. v. d. Moer, Stati
onsplein 1, Amemuiden, tel. 01182-
1308.
Veere, Oostkapelle en Grijpskerke: J.
W. Oosterhof, Markt 12, Veere, tel.
01181-271 (ingaande vrijdag 31 dec. na
7 uur).
Dierenarts: 31 dec. 1971, 1 en 2 janua
ri 1972: E. P. Oldenkamp, Torenstraat
1, Meliskerke, tel. 01186-287.
Tandartsen:
Zaterdag: J. D. W. Rombouts, Lange-
viele 47, Middelburg, tel. 01180-2882.
Zo.: A. de Koning, Kanaalstraat 91,
Oost-Souburg, tel. 01183-1347.
Apotheek:
J. H. Tan-Meyer, Scheldestraat 26,
Vlissingen, tel. 01184-2025.
Vrijdag 31 december, nieuwjaarsdag
tot vrijdag 6 januari 1971, L. v. d.
Boogert, Korte Delft 12, Middelburg.
Wijkverpleegsters: Middelburg, Nieuw
en Sint-Joosland: Zr N. H. Boogaard,
T. G. Alemanstraat 38, tel. 01180-3491.
Domburg, Aagtekerke, Oostkapelle,
Grijpskerke, Serooskerke, Vrouwen
polder, Veere, Gapinge en St.-Laurens:
Zr. M. v. d. Slikke, Oude Domburgse-
weg 22, Oostkapelle, tel. 01188-1472.
Groene Kruis en Oranje-Groene Kruis
Souburg en Ritthem: Zr. C. Sinke-van
Loon, Molenweg 51, tel. 01183-1843.
1 en 2 januari 1972
Hulpcentrum Noord- en Midden.
Zeeland
01100-4444
POLITIE
Alarmno. 01180-5800
AMBULANCE
bij ongevallen
telefoon 01180-5800
BRANDWEER
alarmno. 01180-2233
IIOOG WATER VLISSINGEN
Van donderdag 30 december tot en met woensdag 5 januari:
do. 0.11 en 12.37, vr. 1.03 en 13.27, za. 1.52 en 14.15, zo. 2.40
en 15.03, ma. 3.26 en 15.48, di. 4.07 en 16.30, wo. 4.47 en 17.08.
Westkapelle 21 min vroeger en Vrouwenpolder 17 min. later.
Zoutelande en Domburg zijn ongeveer gelijk aan Westkapelle.
Een verdronken
Reimerswaal
Winters
ais het vriest
In het rijksarchief in Zeeland
wordt tot 20 februari 1972 een
tentoonstelling gehouden die is
gewijd aan de verdronken stad
Reimerswaal. Aan de hand van
een groot aantal foto's, kaarten,
oude manuscripten, potscher
ven en andere vondsten, kan de
bezoeker zich een indruk vor
men van de vergane glorie van
de stad Reimerswaal en van de
activiteiten die er zijn geweest,
in verband met het onderzoek
dat is verricht op de Speelmans
platen in de Oosterschelde door
enkele leden van de werkgroep
Submarine Archeologisch On
derzoek van de Nederlandse
Jeugdbond ter Bestudering- van
de Geschiedenis.
Het doel van het onderzoek dat dit
jaar van 26 juli tot 14 augustus
plaatsvond, was het vaststellen in hoe
verre een dergelijk onderzoek onder
zeer moeilijke omstandigheden moge
lijk is. De Speelmansplaten liepen tel
kens wanneer het vloed werd weer
onder water, hetgeen betekende dat
de plaat maar een uur of drie per dag
watervrij was. Bovendien zijn in het
natte zand de conventionele archeolo
gische opgravingsmethoden volkomen
onbruikbaar, omdat de wanden van
een put direct weer instorten. Tevens
wilde men door dit onderzoek een
voorlopig overzicht krijgen van het
geen er nog van de stad te vinden is.
Bij het onderzoek werd gebruik ge
maakt van kaarten van Van Deventer
die overigens niet geheel juist blijken
te zijn voor zover het de ligging van
Reimerswaal betreft. Vondsten duiden
op een andere ligging, meer naar het
westen. Eveneens aan de hand van
kaarten van Van Deventer werd een
denkbeeldig vierkant uitgezet op de
vermoedelijke plaats van de West
poort, en de kerk. Om de meter werd
een lange ijzeren pen de grond inge
slagen en men hoopte op steen te
stuiten. Bij de Westpoort leverden de
sonderingen niets op, bij de kerk
stootte men op grote hoeveelheden
baksteen. In 1972 zal op dit punt een
nader onderzoek worden ingesteld.
Ook een stuk muur dat over een
afstand van ruim 80 meter in zee
loopt, zal worden bekeken. Waar
schijnlijk is het een overblijfsel van
de stadsmuur. De vondsten die ten
toongesteld zijn, werden voor een
groot deel gevonden in de getijde
geulen. De werkgroep heeft tevens een
onderzoek ingesteld naar de Venus-
dam, de aanlegsteiger van het veer
naar Schaker'co, die vlak voor de
zuidkust van Tholen zou liggen. Op
een diepte van ongeveer 5 meter werd
een halfronde bakstenen pier gevon
den die waarschijnlijk tot de aanleg
steiger heeft behoord.
De tentoonstelling is verdeeld in drie
hoofddelen waaraan een apart gedeel
te over het onderzoek vooraf gaat.
Het eerste gedeelte handelt over de
opkomst van Reimerswaal tot aan
1375. De eerste keer dat Reimerswaal
wordt vermeld, is in het jaar 1203. In
1292 koopt Flor is V die wel iets in
Reimerswaal zag, er een aantal lan
derijen. Het oudste privilege van Rei
merswaal dateert uit 1315, toen graaf
Willem III de plaats het voorrecht
schonk dat alle goederen die in- of
uitgevoerd werden naar Brabant,
eerst op de donderdagmarkt in Rei
merswaal gebracht moesten worden.
Later kwamen er nog veel meer privi
leges o.a.: dat de provisor (geestelijke
rechter) in de stad zitting moest
houden. De grootste ambachtsheren
ter plaatse waren de heren van Rei
merswaal die op het kasteel Lodijke
woonden.
geen tot uiting komt in het stadswa.-
pen, dat behalve het oorspronkelijke
zwaard, als schildhoofd het wapen van
de graaf Albrecht van Beieren draagt.
Er wordt melding gemaakt van de
manier waarop de misdaad werd be
straft. Een zoutkoopman die met de
kwaliteit van het zout had geknoeid,
kreeg van de magistraat een certifi
caat voor dit zout dat duidelijk maak
te dat het niet veel zaaks was. De
zouthandelaar liet zijn knecht het ze
gel van dit certificaat afhalen en liet
hem een nieuw certificaat schrijven
en daar het zegel aan bevestigen. Hij
werd veroordeeld op een schavot te
staan en met het zegel van den zoute
op zijn wang te worden gebrand
merkt. Regelmatig moesten als straf
bedevaarten worden gemaakt naar
Keulen, Rome of Santiago de Com-
postella (Spanje). Een man die in de
gasthuisput zichzelf verdronk, werd
als afschrikwekkend voorbeeld met
het hoofd in een mik te kijk gezet.
Zijn goederen en land werden ver
beurd verklaard. Reimerswaal was in
de bloeiperiode een levendige handels
stad. Het had een stem in de staten
van Zeeland, het was de hoofdstad
van Zuid-Beveland en de derde stad
van Zeeland. Vlak buiten de stad was
een klooster van de reguliere kanunni
ken gevestigd, een Windesheimer kloos
ter, genaamd Onzer Vrouwen Para
dijs.
Er waren in de stad 17 gilden waar
van drie schuttersgilden.
Het derde deel is dat van de onder
gang. Het einde van Reimerswaal
kwam door de St-Felixvloed in 1530.
In deze ramp ging het oostelijk deel
van Zuid-Beveland verloren. Het hoog
gelegen Reimerswaal bleef als een
eilandje achter, tot overmaat van
ramp brak er de pest uit. Langzaam
maar zeker ging het bergafwaarts,
hoewel er soms toch ook weer wel
wat lichtpuntjes verschenen. In 1566
waren ook in Reimerswaal beelden
stormers actief, maar de magistraat
onderdrukte het geweld; de stad bleef
trouw aan de katholieke kerk. Toen
er in januari 1574 voor de stad een
zeeslag werd geleverd tussen de Wa
tergeuzen en de Spanjaarden, werd
Reimerswaal door de zegevierende
Watergeuzen in brand gestoken. De
bevolking nam de vlucht en de mees
ten keerden niet meer terug. Het
stemrecht van de stad werd ingetrok
ken. De 80-jarige oorlog is de stad
fataal geworden. De staten van Zee
land voelden er niets voor om in deze
dure tijd geld in de dijken te steken.
Bij elke storm nam de beschadiging
van de dijken ernstiger vormen aan.
In het jaar 1629 werd Reimerswaal
verlaten. Een gedeelte van de bevol
king ging naar Bergen op Zoom, naar
Yerseke, maar de meesten gingen
naar Tholen. Op 20 maart 1631 bleek
de stad geheel verlaten. In 1632 wer
den de straatstenen en opstal publiek
verkocht en in 1634 werden de schuld
eisers van de stad van de opbrengst
betaald.
In de gang van het tentoonstellingsge
bouw hangen aan de wand plannen
voor de ontwikkeling van havens en
recreatiegebieden in het Oosterschel-
debekken.
De bloei van 1375 tot 1530 is aan de
hand van verschillende documenten
goed te volgen. De graaf van Holland
verliest zijn belangstelling voor Rei
merswaal niet en in 1380 kocht hij
het Ambacht in de stad. Sindsdien is
Reimerswaal een grafelijke stad, het-
ya Draal eerst da hoofdkraan van da waler-
^j| leiding olcht.
Tenslotte het Bftapkraantje bij de hoofd
kraan openen en do waterleiding geheel
leeg laten lopen.
Ook. de jongere generatie heeft de no
dige belang stelleing voor de oude ge
schriften en de foto's..
r
