VOOR MINIATUUR WALCHEREN MAG
HET BEST BEWOLKT WEER ZIJN
Kuiperspoort in restauratie
Is dit uw dochter?
MIDDELBURG HOOFDCENTRUM
3
Keukentip...
Volgens Rijksplanologische Commissie
'ONS GENOEGEN'
DE FAAM
W eekenddiensten
^wwwwwwwwwwwwwwmw/rwwwwwwwwwwwwwwwwwMMMwmmÈ
Kermis
Grof vuil ophalen
Markt op de Dam
°Q
Piet Bulthuis in
Galerie Roggeveen
Nehalennia
DONDERDAG 5 AUGUSTUS 1971
Er staan weer hele rijen toeris
ten te wachten voor de ingang
van Miniatuur Walcheren, ge
legen aan het Middelburgse Mo
lenwater. De stroom bezoekers
wordt vooral bij de aankomst
van het 'treintje' nog veel gro
ter. De lokettiste Trix Roose
van der Graaf verkoopt vlie
gensvlug switchend in drie of
vier verschillende talen de toe
gangsbewijzen tot Walcherens
wondere miniatuur.
Na de terugslag die Miniatuur
Walcheren ondervond na de in
voer van de b.t.w. in 1969, be
gint- bet een en ander zich nu
langzamerhand te herstellen.
In dat jaar zakte het bezoekers
aantal met maar even 40.000.
Daarvoor lag het aantal bezoe
kers per seizoen zo rond de
tweehonderdduizend. Het
spreekt vanzelf dat Miniatuur
Walcheren het moet hebben van
ietsje minder mooi weer. Bij
het hete weer van een paar we
ken geleden was de belangstel
ling dan ook zeer flauw.
De heer L. van der Graaf, bedrijfslei
der-administrateur van de stichting
Miniatuur Walcheren, vertelt dat reeds
enkele keren commissies uil andere
steden op bezoek zijn geweest, die
ook met de plannen voor een minia
tuurstad of -streek rondliepen. '„Het
bleek echter allemaal niet zo eenvou
dig te zijn", aldus de heer Van dei-
Graaf, „je moet niet vergeten dat er
aan de eigenlijke bouw 45» mensen
uit alle verschillende plaatsen van
heel Walcheren hebben geholpen.
In iedere plaats was een ploegje die
wat huizen en andere gebouwen uit
dat dorpje of stadje nabouwde. Hier
bij werd gebruik gemaakt van bouw
tekeningen of anders van foto's. Ook
hier hebben zich veel mensen op de
bouw verkeken, want toen het spul
eenmaal overeind stond en er navraag
gedaan werd wie bij eventuele bescha
diging aan de restauratie van de ver
schillende gebouwen zou willen wer
ken, was de animo verre van groot.
We werken hier nu met een vaste
ploeg van tien tot twaalf mensen in
de winter. In de zomermaanden
wordt deze uitgebreid tot vijftien a
twintig".
De 7000 m2 oppervlakte van minia
tuur ligt uniek wat entourage en situ
atie betreft. Immers midden in het
centrum en omzoomd met bomen en
struiken. Het enige wat er nog bij zou
kunnen, en dat is ook de mening van
veel bezoekers, is een speeltuin.
Dan zou het een attractie worden
waar men echt rustig een hele dag
zoek kan brengen, zonder dat de kin
deren zich gaan vervelen. Ook voor de
schoolreizen zou een dergelijke ac
commodatie wel interessant zijn.
Vooral vroeg in het seizoen wordt
miniatuur druk bezocht door verschil
lende scholen. Het blijkt echter dat er
al plannen voor een speeltuin bij de
gemeente Middelburg in voorbereiding
zijn. Ook de parkeergelegenheid aan
het Molenwater wordt uitgebreid,
waarvan Miniatuur Walcheren ook het
nodige profijt zal krijgen.
Miniatuur Walcheren is geopend van
de donderdag voor Pasen tot en met
eind september. Dagelijks van 9 tot 18
uur en in juli en augustus tot 22.00
uur. 's Avonds is alles verlicht en
biedt het geheél een sprookjesachtige
aanblik.
De toegangsprijs bedraagt 1,75 voor
volwassenen en 0,70 voor school
gaande kinderen.
^VVSA/SAAAA/WVNA<\^AA/VAAA/WWVWVVSA/VVVVV\VyVVS/VWAAA/S
HOOG WATER VLISSINGEN
Van donderdag 5 augustus t/m woensdag 11 augustus.
Do. 0.30 en 12.57 uur, vr. 1.22 en 13.42 uur, zat. 2.08 en 14.24,
zo. 252 en 1505 uur, ma 3.33 en 15.44 uur, di. 4.10 en 16.23
uur, wo. 4.48 en 17.00. uur.
/VVNAAAA/VAA/VWVWVWSAAAAAAAAAAA^VAAAAAAA^^VVVVAAA^VNA
Hulpcentrum Noord- en Midden-
Zeeland
01100-4444
POLITIE
alarmno. 01180-5800
AMBULANCE
bij ongevallen
telefoon 01180-5800
BRANDWEER
alarmno. 01180-2233
Artsen:
Middelburg: za 0.00-24.00 uur dr. J. Z.
S. Pel, Rouaansekaai 11, tel. 01180-
2585; zo dr S. Pel-Mellink, Rouaanse
kaai 11, tel. 01180-2585.
Westkapelle, Zoutelande, Koudekerke:
L. Sloos, M'burgsestraat 94, Koudeker
ke, tel. 01185-1231.
Domburg: F. G. Vaandrager, West
straat 7, Domburg, tel. 01188-1271.
Souburg, Arnemuiden, Nieuwland: dr.
Th. Bloos, Kanaalstraat 70, Souburg,
tel. 01183-1212.
Serooskerke, Veere, Oostkapelle en
Grijpskerke: P. J. Bom, Dorpsstraat,
Oostkapelle, 01188-1276.
DIERENARTS:
Dr. R. M. Barkema (consult na telef.
afspraak).
TANDARTS:
M. D. Smallegange, S. M. Kemper
straat 32, Vlissingen, tel. 01184-7094.
APOTHEEK:
Vrijdag 6 aug. tot 13 aug. A. Ringe
ling, Lange Delft 133, Middelburg.
WIJKVERPLEEGSTERS:
Middelburg, Nieuwland: N. Schout,
Verlengde Oudestraat 1, Veere, tel.
01181-208.
Veere, Vrouwenpolder, Serooskerke,
Gapinge, St-Laurens, Aagtekerke en
Domburg: zr van de Slikke, Oude
Domburgseweg 22, Oostkapelle, tel.
01188-1472.
Groene Kruis Souburg: zr van Sab
ben, Sottegemstraat 22, Vlissingen, tel.
01184-2914.
Oranje-Groene Kruis en Wit-Gele
Kruis: Souburg-Ritthem: mevr. N. Fi-
lius-Westerbeke, Middenhofsingel 29,
tel. 01183-1668.
Biffjfe- 1'„ #1
Ir-fel
lölliiliiiii
Aan de bekende Kuiperspoort in Mid
delburg wordt op het ogenblik druk
gerestaureerd. Het betreft hier een
aantal pakhuizen die in verregaande
staat van verval verkeerden. Er zaten
grote gaten in de daken en door het
inregenen waren spanten, zolders en
ander houtwerk in ernstige mate aan
verrotting onderhevig. Ook de muren
waren reeds zover vervallen, dat het
niet verantwoord was nog langer met
restauratie te wachten. Deze werk
zaamheden worden uitgevoerd door
de MACO, Middelburgse Aannemers
Combi natie. Het ligt in de bedoeling
het werk, dat in januari is begonnen,
in tijd van twee jaar rond te hebben.
Een gedeelte van het bouwwerk is
nog voor de bouwvakvakantie onder
de kap gekomen. Onder de oude pak
huizen die dateren uit het begin
van 1600 van het 'kuipersgilde,
liggen een aantal kelders. Ook deze
zullen weer gebruikt worden. Enige
ervan zijn uitgediept en zullen worden
gebruikt als bar, verwarmingskelder
en fietsenstalling. De bovenliggende
ruimten gaan dienst doen als cultu
reel centrum. Er zal plaats komen
voor een balletzaal met kleedkamers
etc., een expositieruimte met ontmoe
tingscentrum, de Zeeuwse muziek
school wordt er onderdak gebracht.
De zolderetages gaan dienst doen als
lesruimte voor schilderen en tekenen
en plastische expressie.
6 Onze fotografe trof in Middelburg deze jongedame in haar
privé-zwembadje aan. Haar moeder kan de originele foto gra- N
tis afhalen op het kantoor van de PZC, Markt 51, Middelburg.
Bovendien ontvangt zij dan een waardebon van vijf gulden.
Bij de restauratie wordt zoveel moge
lijk van het originele materiaal ge
bruikt gemaakt. Daarbij behoren ook
de oude eikehouten spanten. Waar
het nodig was, zijn deze haast on
zichtbaar gerestaureerd. Ook de echte
Zeeuwse moppen die voor de muren
gebruikt waren, worden nog als hun
kwaliteit dat tenminste toelaat, ge
bruikt, maar er zal nog wel een
hoeveelheid moppen van andere sloop
werken in de stad moeten worden
betrokken. Bij de sloopwerkzaamhe
den ontdekte men een loterijbriefje
uit 1910. Er was ter gelegenheid van
de paardenmarkt in Middelburg dooi
de afdeling Middelburg der Maat
schappij ter bevordering van Land
bouw en Veeteelt in Zeeland een lote
rij georganiseerd met als hoofdprijs
een Walcherse Veerenwagen bespan
nen met een paard. Verder waren er
paarden, landbouwwerktuigen etc. te
winnen. De achterzijde van het lot
vermeldt, dat de commissie de paar
den terugneemt tegen 75 pet van de
waarde, mits het dier in staat ver
keerd waarin het werd afgegeven. Be
halve enkele scherven is er verder
niets bijzonders gevonden. De kosten
van deze restauratie, waardoor Mid
delburg er een zeer attractief plekje
bij zal krijgen, bedragen ca.
1.280.000 waarvan een gedeelte voor
rekening van Monumentenzorg komt.
KOMKOMMERCOCKTAIL
1 grote komkommer, 1 citroen. 1
eetl. suiker, tomatensap, wat ijsblok
jes.
De komkommer fijnraspen, bestrooien
met weinig zout en de suiker. Daarna
ten uur in de koelkast loegzetten. Het
geheel zeven en het sap mengen met
een gelijke hoeveelheid tomatensap en
het sap van 1 citroen. Serveren met
wat ijsblokjes en een schijfje kom
kommer.
Aan Middelburg wordt een belangrijke rol toegekend in de toe
komstige ontwikkelingen in Zuidwest-Nederland. Dit kan worden
afgeleid uit het rapport 'De ontwikkeling van Zuidwest-Nederland',
dat enkele maanden geleden is uitgebracht door de Rijksplanolo
gische Commissie. Zo staat er b.v. letterlijk in het paarse boek:
„Bij de groei in Zeeland zal met name voor de versterking van het
hoofdcentrum gekozen moeten worden tussen Middelburg en Vlis
singen. In verband met de historische achtergrond en de mogelijk
heid van een evenwichtige stadsgewestvorming met Middelburg als
centrum, gaat de voorkeur uit naar Middelburg".
en de gevolgen daarvan komt het
leefklimaat in de Rijnmond in het
gedrang. Bovendien zijn daar bijna
geen arbeidskrachten te vinden. Daar
om is de vraag gesteld of de groei
van de zeehavenindustrie verder moet
gaan. Vindt men dat het inkomen per
hoofd van de bevolking verder moet
Aan dit rapport is in de dagbladen
natuurlijk al de nodige aandacht be
steed. Op onze beurt willen wij probe
ren ook een duit in het voorlichtings
zakje te doen, zodat u een indruk
krijgt in welke richting volgens des
kundigen de op gang zijnde ontwikke
ling verder zal gaan. Dat nieuwe ont
wikkelingen zich op Walcheren voor
doen kan iedereen zien. Men hoeft
alleen maar naar Middelburg-Zuid en
Dauwendaele te kijken om die ontwik
keling met eigen ogen te aanschou
wen. Ook in de groei van het aantal
mensen, dat b.v. in Middelburg woont
kan die ontwikkeling worden terugge
vonden.
Woningbouw
In 1953 werden er bijvoorbeeld 94
nieuwe woningen gebouwd en in 1956
74. In 1961 bedroeg het aantal nieuw
gebouwde woningen 227 en in 1965
299. In 1968, het eerste jaar waarin
.eigenlijk duidelijk de gevolgen van de
op gang komende ontwikkeling waren
te zien, kwamen 550 nieuwe woningen
gereed. Vorig jaar was dit aantal
minder, omdat tussentijds een remra-
ketje in werking was gesteld. Achteraf
gezien had dat raketje buiten werking-
kunnen blijven, want de vraag naar
woningen is erg groot. Bijsturing-
vond inmiddels plaats, zodat begin dit
jaar ruim 1200 woningen in aanbouw
waren, waarvan er nu vele opgeleverd
worden. Verwacht wordt dan ook, dat
dit jaar een forse stijging van het
aantal inwoners te zien zal geven.
Terug naar het rapport.
Zuidwest-N ederland
In het rapport wordt Zuidwest-Ne
derland onder de loep genomen.
Het gebied dus waarin behalve Rot
terdam met de Rijnmond, de omge
ving van Dordrecht, West-Brabant ook
de provincie Zeeland is gelegen. Of
korter gezegd het Nederlandse Delta,
gebied.
Al eerder zijn er met betrekking tot
de ruimtelijke ontwikkeling in ons
land rapporten verschenen. De ontwik
kelingen in het Rijnmondgebied zijn
echter zo snel gegaan, dat het noodza
kelijk werd de zaak opnieuw te bekij
ken. Door die snelle ontwikkelingen
stijgen dan zal men die vraag bevesti
gend moeten beantwoorden.
Kernprobleem
Wanneer inderdaad wordt gekozen
voor een verdere uitbreiding van de
zeehavenindustrie dan is het kernpro
bleem welk ruimtelijk patroon het
welzijn van de komende generaties
het beste dient. Of met andere woor
den: waar worden de activiteiten (de
industrieën) zodanig in de delta on
dergebracht, dat het nageslacht er
ook mee gebaat is. Een van de con
clusies is dat bevorderd moet worden,
dat de groei van de zeehavenindustrie
van het noordelijke gedeelte van de
delta (Rotterdam en omgeving) naar
het zuidelijke deel van de delta (rond
de Westerschelde) wordt overge
bracht. De ontwikkelingen zullen dus
meer 'onze' richting opkomen.
Bevolking
In het rapport wordt voorspeld, dat
op grond van de natuurlijke toename
van de bevolking het aantal inwoners
van Walcheren en de Bevelanden in
1980 181.000 zal zijn en in 2000
229.000. Voorts wordt geschat, dat tot
1980 ongeveer 20.000 personen zich in
Walcheren en de Bevelanden zullen
vestigen. Voor de periode 1980-2000
wordt dit aantal geraamd op onge
veer 48.000.
Voor heel Zeeland wordt het vesti
gingsoverschot (aantal personen dat
in Zeeland komt wonen minus het
aantal personen dat uit Zeeland weg
gaat) per jaar op maximaal 3000
personen geraamd.
In het Rijnmondgebied gaan meer
mensen weg dan dat er komen wo
nen. Dit wordt toegeschreven aan de
woonomstandigheden, die daar door
de komst van de vele industrieën
slechter geworden zijn. In het rapport
wordt dan ook opgemerkt dat, wil
men meer mensen naar Zeeland trek
ken een goed woonmilieu moet hand
haven. Het is dus in het belang van
de industrieën zelf de lucht en het
land schoon of in ieder geval zo
schoon mogelijk te houden, want in
een schoon land komen de mensen
graag wonen en werken, zodat dezelf
de industrieën op die manier voldoen
de arbeidskrachten zullen kunnen krij
gen.
Huisvesting
In de periode 1960 - 1970 is de groei
van het aantal woningen in Zeeland
achtergebleven vergeleken met de rest
van Nederland. Het aantal huizen
steeg in die periode in Nederland met
gemiddeld 30,8% en in Zeeland met
20,4 In het rapport wordt dan ook
opgemerkt, dat een omvangrijke wo-
ningproduktie in het gehele Deltage
bied noodzakelijk is met het accent
op Zeeland. Het is nog interessant om
te vermelden, dat in Zeeland in de
periode 1965-1969 de totale nieuw
bouw voor ongeveer 73% bestond uit
eengezinswoningen. Dit percentage
was landelijk 63 en voor Zuid-Holland
45.
Ruimtelijke hoofdindeling"
In het rapport wordt gesteld dat
industrieconcentratie in het Rijn
mondgebied en het Westerschel-
debekken zal moeten plaatsvin
den;
stedelijke concentratie als een hoef
ijzer om met middengebied van
de delta moet worden gelegd.
Als nieuwe zwaartepunten in de stede
lijke concentraties worden gedacht
Hoeksewaard, Bergen op Zoom, stads
gewest Middelburg-Vlissingen, met
Middelburg als hoofdcentrum.
Voor Middelburg worden de volgende
aanbevelingen gedaan 'om de te ver
wachten ontwikkelingen zo goed mo
gelijk te kunnen opvangen.
stadsuitbreiding in noordoostelijke
richting; -
versterking van de relatie spoor
lijn-vliegveld;
reservering van ruimte voor bij
zondere doeleinden om een hoog
voorzieningenpeil te kunnen ver
wezenlijken;
het leggen van een belangrijk ac
cent op de stadsvernieuwing.
Aanstaande zaterdag, zo rond het mid
daguur, begint de Middelburgse ker
mis. Op het marktplein zal de vertier
zoekende toerist en inwoner een keu
ze kunnen doen uit ruim dertig attrac
ties. De kermis duurt tot en met
donderdag 12 augustus a.s. Op zondag
zijn de zaken gesloten.
Juli was een maand met vijf vrijda
gen. Dat heeft diverse medeburgers
zoals ons bleek, in verwarring ge
bracht wat het ophalen van grofvuil
betreft. Op de vijfde vrijdag wordt
namelijk geen grofvuil opgehaald. De
regeling is als volgt,
maandagwijk le en 3e vrijdag van de
maand;
woensdagwijk 2e en 4e vrijdag van de
maand.
Wanneer het op de Markt kermis is,
dus op donderdag 12 augustus aan
staande, zal het markt zijn op het
Damplein en de Dam. Degenen, die
hun auto parkeren op het Damplein
en die in de schuur nog een fiets
hebben staan, mogen wij misschien
aanraden een keer die fiets te 'pak
ken'. Op erg drukke donderdagen en
trouwens ook op andere drukke da-
een slaagt de berijdster/berijder van
het tweewielige voertuig er in het
algemeen zeer snel in om door het
verkeersgewoel in het centrum te ge
raken. Op het stadhuis werkende ge
meente-ambtenaren kunnen dit onge
twijfeld onderschrijven. Zij fietsen
immers al zo lang naar hun werk.
i
-i
tx 1
-
TOMSmSH
*»Ano£
Redactie Bureau Ontwikkeling en Voorlichting gemeente Middelburg,
Stadhuis Middelburg. Telefoon 62Ó1, toestel 48.
„Wat gaan we met 'Ons Genoe
gen' doen? Deze vraag werd u,
lezers van deze rubriek, vorige
week voorgelegd. Ook door mid
del van publikaties in de dagbla
den werd te kennen gegeven, dat
het college van b. en w. liet op
prijs stelt suggesties te ontvan
gen voor het gebruik van de
molen 'Ons Genoegen' aan de Ou
de Vlissingseweg nadat de restau
ratie van dit monument over drie
of vier maanden is voltooid.
Reacties
Vanmorgen, maandagmorgen,
kregen wij een kaartje van een
medeburger, waaruit wij het vol
gende citeren: „Tot ons aller ge
noegen in de gaanderij zolder des
ochtends een koffie- en des mid
dags een theeschenkerij en in de
kapzolder een kleine permanente
expositie van foto's, etsen, litho's
en als het kan een enkel schilde
rij van Nederlandse molens.
Waar de molen twee zolders
blijft behouden kan aldus de ene
zolder dienen voor het culturele
en de andere voor het culinaire
genoegen".
De kaartschrijver biedt enige
zeer goede grote foto's van mo
lens aan.
Ook kregen wij diverse telefoni
sche reacties. Een bewoners uit
Zuid zou zich graag in de molen
's avonds wat ontspannen. Hij
dacht aan het stichten van een
bar-restaurant in het monument.
Een trouwe lezer uit Den Haag
van een provinciaal ochtendblad
dat in Zeeland verschijnt, deed
de suggestie enkele onderdelen
van de molen in te richten als
expositieruimten. Hij dacht aan
een tentoonstelling over molens.
Mogelijk zou men in de molen
ook eens een visserij-expositie
kunnen houden. Voorts waren er
diverse mensen, die graag in de
gerestaureerde molen zouden
gaan wonen. Inderdaad dat komt
ook voor.
Toch aanbevolen
Hoewel een meedenker uit Hal
steren in de PZC te kennen geeft,
dat een gerestaureerde molen op
zich al een functie in zijn omge
ving vervult (natuurlijk), hopen
wij in de komende dagen nog
meer suggesties voor het gebruik
van de molen te ontvangen. Wan
neer bevorderd kan worden, dat
'Ons Genoegen' twee nuttige func
ties gaat vervullen kan dat, dach
ten wij, alleen maar toegejuicht
worden. Degenene, die reeds rea
geerden zeggen wij hartelijk
clank.
Tot en met 31 augustus a.s. is in
Galerie 'Roggeveen' in het Jacob Rog- =3
geveenhuis te zien een tentoonstelling
van werk van Piet Bulthuis. De expo- =3
sitie omvat 25 schilderijen, 7 plastie- =3
ken en 16 tekeningen. In totaal dus 48
werken, waarvan het merendeel nog =3
niet eerder in Middelburg is getoond.
Een van de bezoekers heeft opge-
merkt, dat in het tentoongestelde =3
werk de vier jaargetijden terug te
vinden zijn, met een nadruk op de §3
herfst en de winter. Van de stad
Zierikzee van voor de ramp zijn di-
verse werken aanwezig.
Galerie 'Roggeveen', ingang aan de ==5
achterzijde van het hoofdgebouw, is
dagelijks geopend van 10.00-12.00 uur
en van 14.00-17.00 uur. De toegang is
gratis. De werken van de kunstenaar Js
zijn te koop. Graag aanbevolen. 3
Vorige week schreven wij, dat de 3=
20.000 zeker gehaald zou worden. Op 3=
het moment, dat u die regel las was ^3
het al zover. Nehalennia blijft velen
trekken. Bent- u er nog niet geweest? WË
Tot en met zondag 29 augustus kunt §3
u deze interessante expositie nog be-
zoeken. Openingstijden: maandag tot
en met zaterdag 10.00-17.00 uur. zon- |3
dag 13.00-17.00 uur. =3
