DOORSTROMEN
r
Mill e-poëzie
Inlichtingen
ADVERSARIA
Over DIEREN
en MENSEN
Vit het
leven
gegrepen
Donderdag 26 maart 1970
„DE FAAM"
Donderdag 26 maart 1970
*"AIM0©
3
Het gemeentebestuur van Middelburg blijft er naar streven, dat zoveel
mogelijk gezinnen komen te wonen in huizen, waarvan de huur past bij het
inkomen. Dus medeburgers met een smallere beurs in woningen met een lage
huur en inwoners die meer aan het wonen kunnen besteden in huizen met een
hogere huur. In het algemeen kan gesteld worden dat li a 15% van het bruto
inkomen besteed zou moeten worden aan huur.
Een van de maatregelen, die er toe kan leiden, dat een rechtvaardiger verdeling
van het ivoningbestand wordt verwezenlijkt, is het toekennen van een be
hoorlijke verhuiskostenvergoeding, waardoor het verhuizen naar een duurdere
huurwoning of EIGEN WONING gestimuleerd wordt.
DE VOORWAARDEN
Om voor de vergoeding van
1000,in de kosten van
verhuizing in aanmerking te
komen moet men IN HET
ALGEMEEN voldoen aan
de volgende voorwaarden.
de verlaten woning zal
als huurwoning be
schikbaar moeten blij
ven;
2e. de huurprijs van de
verlaten woning mag
niet meer dan 140,
per maand bedragen;
3e. de huur van de woning
die betrokken wordt
zal ongeveer 50% ho
ger moeten zijn.
Ook wordt de vergoeding
ongeacht de huurprijs van
de nieuwe woonruimte toe
gekend als:
de woning die betrok
ken wordt, twee kamers
kleiner is dan de woning,
die verlaten is;
b. de woning, die betrok
ken wordt, een niet zelf
standige woonruimte is
(bejaardentehuis b.v.).
In laatstbedoelde twee ge
vallen dient uiteraard ook
een huurhuis met een huur
van minder dan 140,
beschikbaar te komen.
KROTONTRUIMINGS-
REGELING
Tegelijk met de nieuwe
doorstromingsregeling werd
ook een nieuwe Krotontrui-
mingsregeling vastgesteld.
Aan de bewoners van een
krot -f een daarmede gelijk
te stellen woonruimte kan
in het algemeen bij verhui
zing naar een andere wo
ning een vergoeding in de
verhuiskosten van 1000.
worden toegekend.
Het te verlaten krot, c.q.
de slechte woning, moet
echter wel blijvend buiten
gebruik blijven.
WELKE WONINGEN
KOMEN
BESCHIKBAAR
De doorstromingsregeling is
eigenlijk op een wat on
gunstig moment in werking
getreden. Middelburg zit net
in een periode, dat er wei
nig woningen gereed komen.
Die periode is echter van
voorbijgaande aard en de
doorstromingsregeling, naar
wij mogen aannemen, niet.
Graag geven wij antwoord
op de vraag. „Welke wo
ningen komen nu in de toe
komst zoal beschikbaar
374 flats in de Magi-
straatwijk. Hoogbouw.
Huur plm. 170. - per
maand inclusief vaste
lasten (dus niet de
stookkosten) C.V.
Oplevering eind 1970 tot
medio 1972.
200 eengezinswoningen
in de Magistraatwijk.
Huur plm. 185,per
maand. incl. vaste kos
ten C.V.
Oplevering eind 1970 en
1971.
204 eengezinswoningen
in Dauwendaele.
Huur plm. ƒ170,per
maand incl. vaste kos
ten C.V.
v»eTo0
Oplevering eind 1970 en
1971.
60 eengezinswoningen in
Dauwendaele.
Huur plm. 200,per
maand. incl. vaste kos
ten C.V.
Oplevering eind 1970 en
1971.
Natuurlijk komen er tussen
tijds in de bezetting van
woningen mutaties voor, die
het mogelijk maken, dat
wordt doorgestroomd.
De secretaris van de huis
vestingscommissie is te
spreken op maandag,
woensdag en vrijdag van
8.30-9.30 uur.
Leden van de huisvestings
commissie houden spreek
uur op woensdag van
11.00-12.00 uur.
In een stad met oude huizen
niet zo heel ver van de zee
woont een aardig mensenpaartje
de heer en mevrouw van der D.
t Waren hele leuke mensen.
Vrij tevree met hun bestaan,
maar toen hun welvaart wat ging groeien
moest aan hun behuizing wat gedaan.
Ze hadden wel een keurig huisje
goed onderhouden, maar wat klein.
Gezinsuitbreiding, meer salaris,
een groter huis zou beter zijn.
Hier en daar eens rondgekeken,
informaties opgevraagd.
Kort daarna zijn zij besloten.
De sprong naar beter werd gewaagd.
„Stroom toch door", zo luidt het wachtwoord
maak goedkope huizen vrij,
en in de kosten van 't verhuizen
draagt de gemeente 1000,bij.
Mogen wij U even voor
stellen aan de familie Stro
ming
Hoofd van het gezin is Jan,
een nijver werknemer in een
van de Middelburgse be
drijven. Hij is zeven jaar
geleden in speciaal daarvoor
uit de mottenballen gehaalde
koetsjes van Labruijère ge
trouwd met Door Vergeet-
meniet. Na een bescheiden
doch zeer gezellige bruiloft
betrok het echtpaar Jan en
Door Stroming een huisje
aan de kanten van 't Zand.
Het kan ook de nieuwe
buurt geweest zijn. Dat
doet er ook minder toe.
NIJVER MAN
Jan was en is, zoals reeds
werd vermeld, een nijver
man. Hij klom aardig op de
maatschappelijke ladder en
zijn salaris vermeerderde in
evenredigheid.
Jan en Door Stroming ble
ven niet alleen. Hun zoon
tje Piet is nu vijf jaar en
hun dochter Marietje werd
gisteren twee. O ja, ze heb
ben een hond, Keffie ge
naamd en van onbestemde
afkomst.
EIGEN KAMERTJE
Geluk en tevredenheid
heersten in huize Stroming.
Hoewel, Jan zou toch zo
zoetjes aan wel eens een
eigen kamertje willen heb
ben en Door had al eens
een paar keer gezegd, dat
centrale verwarming toch
wel erg prettig is.
Ze hadden voor het slapen
gaan wel eens over verhui
zen gesproken. Maar ja, het
flatje was nog niet helemaal
hun eigendom en de kinde
ren gingen ook steeds meer
kosten. Bovendien betekent
verhuizen naar een ruimer
huis, dat je meubels bij moet
kopen, dat er nieuwe vloer
bedekking aangeschaft moet
worden enz.
KRANTJE
Op een goede avond las
Jan in zijn krantje een ver
slag van een gemeenteraads
vergadering. In die vergade
ring had de raad een nieuwe
doorstromingsregeling vast
gesteld. Als je aan bepaalde
voorwaarden voldeed kon
je in de kosten van ver
huizing naar een woning,
die 50% meer aan huur
„deed" een tegemoetkoming
krijgen van 1000,Dat
leek wel wat. Met die
1000,kon je natuurlijk
niet alle kosten dekken,
maar je kwam er toch een
aardig eind mee.
OP ZOEK
Na enig rekenwerk en nog
enkele nachten slapen werd
het besluit genomen. We
gaan proberen een ruimer
huis te krijgen. Jan en Door
gingen te rade bij make
laars en de huisvestings
commissie. En inderdaad na
enkele maanden slaagden zij
er in een woning naar hun
zin te krijgen. Op kamer 15
van het stadhuis werd een
aanvraagformulier ingevuld.
De toekenning van de
doorstroraingsve rgoeding
zat wel goed.
De rest van het verhaal is
in beeld gebracht. Marietje
werd een dagje bij oma uit
besteed, maar voor de rest
is iedereen erbij.
Nadere inlichtingen over de doorstromings
regeling en/of de krotontruimingsregeling worden
U gaarne verstrekt door de afdeling Algemeene
Zaken van het stadhuis. Kamer 15. II kunt daar
terecht elke morgen (behalve zaterdag en zon
dag) van 8.00-12.00 uur.
Op die afdeling zijn ook de desbetreffende aan
vraagformulieren te verkrijgen.
Jan kreeg zijn
Door haar C.V.
kamertje.
En waarom zou dit verhaal
tje niet kunnen eindigen
met: „En ze leefden nog
lang en gelukkig".
STADHUIS OP GOEDE VRIJDAG GESLOTEN
Voor de goede orde brengen wij nog even onder uw
aandacht, dat op Goede Vrijdag het stadhuis gesloten
is. Dit is ook het geval met de andere gemeentelijke
diensten.
Op dinsdag 31 maart a.s. staan de gemeente-ambte
naren weer voor U klaar.
Prettige Paasdagen. Graag tot de volgende week.
Uit het gemeenteverslag over 185i:
„Op 9 Februari 1853 is het besluit tot stand ge
komen om met ingang van 1854 de stad met
Economisch Gaz te verlichten. Daartoe is een
overeenkomst gesloten met de Firma Robbé en
Comp. zulks voor een som van 7425.'s jaars,
onder bepaling dat daarvoor 175 groote lichten
1800 uren en 135 kleine lichten 1400 uren zouden
branden. Met het leggen der buizen heeft men in
1853 een begin gemaakt. Wij vernemen dat de
verlichting der stad thans op goeden voet is ge
bracht".
Velen zullen zich nog de aanblik van de Rotter
damse kaai van vóór 1940 herinneren. Er stond
daar een rij kapitale huizen, die allen de naam
van een boomsoort droegen: de Oranjeboom, de
Granaatboom, de Olijfboom en de Palmboom.
De huisnummering was toen nog wijk O no. 238.
O. no. 228. O. no. 226, en O. no. 227.
Thans staat op de plaats van O. no. 227, de
bottelarij van de Fa. de Vlieger.
In dat laatstgenoemde huis O. no. 227 heeft de
latere staatsman Dr. A. Kuijper zijn kinderjaren
doorgebracht. Zijn vader was van 1841-1849
Nederlands Hervormd predikant te Middelburg.
Merkwaardig nu is dat Dr. Kuijper op latere
leeftijd nog gaarne over zijn kinderjaren in onze
stad doorgebracht sprak. Ik herinner er aan dat hij
meermalen aan zijn kinderen vertelde dat zijn
moeder steeds grote moeite had - vanwege de
grote omvang van zijn hoofd - een hem passende
kinderhoed. zoals die in die jaren door jongetjes
werden gedragen, te kopen, en doordat hij met
zijn omvangrijk hoofddeksel, lijkend op een stoom-
of gashouder, nog al in de gaten liep, riepen de
jongens op straat hem na: „Onder die hoed zit
stoom en gas".
Die vergelijking was niet zo vreemd, want de
Middelburgers waren in die jaren zeer geïnteres
seerd voor stoom, doordat er een concessie aan
vraag van de bekende Middelburgse aannemer
Dirk Dronkers liep voor een spoortrein-verbinding,
waartegen de regering bezwaar maakte uit vrees
daarmede het in 1839 gesloten verdrag met België
te schenden. En gas was in die jaren ook „in".
Ook daarvoor liep een concessieaanvraag, die
uiteindelijk in 1853 tot een goed resultaat leidde.
Daarmede had de landsregering geen bemoeienis.
Middelburg was daarmee stellig niet de eerste
gasfabriek in het land. Amsterdam en Rotterdam
hadden die reeds in 1826 en Londen al in 1809
en in de jaren na 1840 werd eveneens in vele
plaatsen in ons land overgegaan tot het stichten
van gasfabrieken. Ik noem slechts Utrecht (1842).
Nijmegen (1851) en Dordrecht (1852). omdat
Middelburg daaraan de nodige informatie vroeg
en verkreeg door toezending van de aldaar ge
sloten contracten met aannemers van straatver
lichting met gaslantaarns.
Te Middelburg was een 23-jarige ondernemende
jonge man, Pieter Jan van den Burg, lid van de
Firma Robbé en Co, opgericht bij akte van 17
Februari 1853 die namens die firma in onder
handeling trad met het gemeentebestuur om te
komen tot stichting van een gasfabriek. Het doel
van de firma was „het oprichten van Oeconomische
gasfabrieken in Zeeland ten einde in 1854 de
uitoefening van die tak van industrie te beginnen".
De gemeente verleende deze firma op 2 Mei 1853
„concessie tot de straatverlichting der gemeente
door middel van Oeconomisch gaz uit de fabriek
der Heeren Cossas en Comp., en vergunning voor
het leggen van daartoe benodigde buizen in ge
meentegrond". De firma Robbé en Co. mocht tot
het stichten van haar fabriek gebruik maken van
het aan haar toebehorende huis en erve met aan-
horige pakhuizen, staande op de Noordzijde van
het Molenwater en aan de gang van de Branderij
molen, wijk M. no. 162 tot no. 166. Direkteur van
de fabriek werd L. Janse B.z.
Het is daarmede komen vast te staan dat de fabriek
in 1853 tot stand is gekomen en dat met ingang
van 1 Januari 1854 met de gaslevering een aanvang
is gemaakt. Daarmede kwam nog niet direct een
einde aan de straatverlichting met olielampen.
Slechts een gedeelte, voornamelijk in de binnen
stad en waar de buizen lagen, werd van gaslan
taarns voorzien.
De olielantaarns voor de straatverlichting, waar
van de stad eigenares was, en bleef, werden aan
de aannemers ten gebruike afgestaan, welk ge
bruik eindigde bij het einde van de aanneming,
waarop taxatie van de waarde der verlicktings-
apparatuur volgde.
Bekend is, dat dit op 1 Augustus 1813 reeds zo
ging toen Guillaume de Clerq als aannemer op
trad.
Op 13 December 1819 werd Willem Frederik
Haman als aannemer van de straatverlichting
erkend met verplichting tot overneming, tegen
getaxeerde waarde van de 326 olielantaarns met
alles wat daarbij behoorde. De taxatiewaarde werd
gesteld op 5995.15.—. In 1841 probeerde I.
Welters onder Hamans duiven te schieten in een
brief aan de „Hoog Edel Achtbaren Heer Paspoort,
burgemeester der stad Middelburg", doch tever
geefs. Wel blijkt een ander in 1843 als aannemer
op te treden, n.l. R. P. de Vries te Gorkum doch
slechts voor vijf jaar. Men is in 1848 weer spoedig
op W. F. Haman teruggevallen, want in 1853 fun
geerde deze al weer vijf jaren, toen Robbé en Co
zijn taak overnam. Ook toen werden de lantaarns
enz. getaxeerd en door Robbé ten gebruike over
genomen. De taxatie bedroeg toen 7962.70.—.
Als een herinnering aan „die goeie ouwe tijd" ver
meld ik hier dat het ging om:
184 Reverbéres (grote lantaarns met dubbele lam
pen en reflectors)
117 kleine lantaarns
2 lantaarns bij de Commissaris des Konings in
de Abdij
303
Voorts:
65 houten lantaarnpalen
11 ijzeren lantaarnpalen
4 stenen lantaarnpalen
217 ijzeren muur lantaarnsteunen
1 grote stenen lantaarnpaal op de Markt
1 grote ijzeren paal met krullen
2 ijzeren gegoten palen met krullen
(commissaris)
1 grote hardstenen paal op de kleine sas
302
De lantaarns werden in 1850 op 166 dagen ont
stoken, gedurende 978 branduren. Bij strenge vorst
(wanneer de patent olie in de lampen bevroor)
lieten de lampen dikwijls verstek gaan. In de
maanden Mei. Juni en Juli werden geen lantaarns
ontstoken en evenmin als de maanstand dit toe
liet. Aan die toestand hebben velen nog herinnering.
In de oorlogsjaren moesten wjj het zelfs helemaal
zonder straatverlichting doen.
Over de verder lotgevallen van de gasfabriek hoop
ik volgende week meer te vertellen.
J. S. Hoek.
„DIE KRUGER WILDTUIN"
Ware het ons mogelijk der leeuwen taal te verstaan,
dan zouden we misschien moeder Leeuw in „Die
Kruger Wildtuin" tot haar kroost horen zeggen:
„Lieve kinderen, er is geen jaartal van groter belang
in onze geschiedenis dan 1926, het jaar, dat veilig
heid en vrede bracht voor ons Koninklijk dierenrijk".
Immers op dit tijdstip nam de Regering van de Unie
van Zuid-Afrika het loffelijk besluit tot uitvaardiging
van de wet op de Nationale Parken, „nadat dit in 'n
bekwame toespraak voorgesteld is deur die Minister
van Lande, wat ijwerig ondersteuning van beide kante
van die Volksraad ontvang het".
Van nu af aan mochten in de aangewezen gebieden
geen dieren worden gedood, of zelfs maar verontrust.
Voorlopig leverde deze maatregel om de parken in
stand te houden, met vele kosten daaraan verbonden,
geen enkel voordeel, slechts de voldoening, dat deze
wonderlijke- fauna, waarvan reeds een groot ge
deelte bijna was uitgeroeid, voor schendende handen
werd bewaard. Van de door deze wet beschermde
parken is het „Die Kruger Wildtuin", die hier' be
sproken wordt, Dit natuurreservaat „die wereldse
wonderlikste toevlugsoord vir wild", ligt in het noord
oostelijk deel van Transvaal, tussen de Krokodilrivier
en de Limpopo.
Het heeft een oppervlakte van bijna 13000 vierkante
kilometer, dus vergeleken met Nederland, beslaat het
daarvan ongeveer tweevijfde gedeelte.
„Die Kruger Wildtuin" dankt die naam aan wijlen
President Paul Kruger, door wiens bemoeiing in 1898
het gebied tussen de Sabie en de Krokodilrivier onder
de naam van Sabie Wildreservaat tot een toevluchts
oord vir wild" werd bestemd, met de bepaling, dat
jagen in dit gebied was verboden,
(wordt vervolgd)
a J. Jongeptafc
