MEUBELEN
van 125 Bankstellen prijzen vanaf f 198,- netto
Fauteuils I 75 ®n Bergmeubelen
op draaivoet 280 Eethoekstoelen
f 49,- 200 Salontafels enz. enz.
PLAAT- en
CONSTRUCTIEWERKER
Boekhandel t Zoeklicht
uit binnen- en buitenland
organiseren in samenwerking met LAHR's
a.s. donderdag vrijdag
16 okt. 17 okt.
zaterdag
18 okt.
Met 20 tot 50 °lo eerlijke kontroleerbare korting
VOOR UW DRUKWERK
Marmertafels nil SlBChtS f 125,--
P
s
Jachtige
kai fauteuils nü f 99,-
Levering Franco huis in zeeland, onder volle garantie, uitsluitend tegen contante betaling
De Geschiedenis van
„De Lange Jan"
N.V, OE VITRITE FABRIEK
Fotohandel PIET VREKE
JO FIBBE
Gasfornuizen
B.Midavaine
LEZING
Kinderboekenweek '69 m«t de bekroonde boeken
Geschenk voor de jeugd drie leuke boekjes bij aankoop vanaf f 5,—
99
MIDDELBURGNieuwe Burg 14-16
Donderdag 16 oktober 1969
Donderdag 16 oktober 1969
Kanaalstraat 75, hoek Braamstraat 1-3, Telefoon 01183-1313, Souburg
LITTOOIJ OLTHOFF
Spanjaardstraat 47. Middelburg
heeft in de FITTERSWERKPLAATS
een vacature voor een
die autogenisch kan lassen.
Smecoma-diploma strekt tot aanbeveling.
Geboden wordt:
een zelfstandige functie;
goede arbeidsvoorzieningen.
GEVRAAGD
FLINKE WINKELJUFFROUW
Korte Delft 2-hoek Nieuwstraat
Middelburg
DESERT FLOWER
HAND BODY LOTION
Bureau „Service'
Geen B.T.W. prijzen
maar normale prijzen
de 3 STUIVERS KIJKER zolang de voorraad strekt
..OH FAAM"
Meubelfabrieken
LAHR's MEUBELEN
Dé toren van Middelburg is oud.
Het bouwjaar van de oorspronkelijke toren, waar
onder in dit verband de stenen romp is te verstaan,
is echter niet bekend. Hij is altijd een onderdeel
van het omstreeks 1250 gestichte doch geleidelijk
gegroeide Abdijcomplex geweest en heet officieel
nog steeds ,,de Abdijtoren".
Wel is bekend dat de toren in 1476 en daarna nog!
eens in 1512 is uitgebrand. Vóór 1512 was de
toren gedekt door een „spitse naald", gedekt doorj
leien en voorzien van een eenvoudige voorslag. i
De oudste afbeelding van de toren, zoals die was'
na het herstel van de brand van 1512 schooner
en hooger dan te voren") vinden we op een oude
prent, omstreeks 1550 vervaardigd door Jacob van
Deventer. De ,,oude spits" is dan vervangen door
een veel rijker „bekroning", waarmede werd vol
daan aan het verlangen van de in omvang en aan
zien toegenomen stad om de toren te voorzien van
een echt klokkenspel, in navolging van de vooral
in de zuidelijke Nederlanden inheemse „beiaard".
Gedurende de gehele periode der gothiek stond
het westelijk deel van de noordelijke Nederlanden
onder sterke invloed van het zuiden. De grote
bouwwerken van die tijd. in Holland en in het
bijzonder in Zeeland, werden vrijwel geheel op
getrokken naar ontwerpen van zuid-nederlandse
architecten. Zo ook de nog in stand gebleven
Abdijgebouwen en het Stadhuis van Middelburg.
Voor 1500 werden ook vele got.hische torens ge
bouwd. die weliswaar onvoltooid werden geacht,
doch waarvan het zeer de vraag is of zij wel met
een houten ..bekroning" op het gotische stenen
onderwerk werden ontworpen. Zij werden naar de
bedoeling van de bouwers veelal afgedekt met een
korte spits. In onderscheiding van de torens in de
zuidelijke nederlanden, waar men veel minder
houten bekroningen aantreft, werd in de noordelijke
Nederlanden de bouw van houten bekroningen na
1500 een veelvuldig specifiek verschijnsel. De be
kroning van de St. Jacobstoren te Vlissingen, aan
gebracht in 1501 en in 1911 verbrand, sloot geheel
aan bij die van de Abdijkerk, zoals die op de
bovenbedoelde prent van Van Deventer voorkomt.
Op 24 januari 1568 werd de toren weer door de
bliksem getroffen en brandde met de daarbij be
horende kerk af. Het verwulfsel van de toren zelf,
dat door de brand veel geleden had, werd op last
van de toenmalige bisschop van Middelburg,
Nicolaas de Castro, hersteld, doch pa» in 1592 en
volgende jaren, dus na de reformatie, werd de be
kroning, het bovenste gedeelte van de toren, nieuw
opgebouwd. Dié bekroning staat afgebeeld op de
uitgebreide ets van het panorama van Middelburg,
in de tweede helft der 17e eeuw vervaardigd door
J. de Visscher. Ook deze bekroning werd door de
bliksem op 1 augustus 1712 getroffen en de toren
„tot beneden toe uitgebrand, blijvende alleen het
holle steenwerk over".
De regering der stad - het is merkwaardig op te
merken dat zij reeds toen zich met de zorg voor
de toren belastte, hoewel de toren, evenals de
kerkgebouwen in financieel beheer bij en eigendom
van de Gereformeerde (staats)kerk was - besloot
reeds in dezelfde maand de thesauriers te machtigen
door een „liberale gift" (vrijwillige bijdrage) van
de burgerij de nodige geldmiddelen te zien los te
krijgen. Men is kennelijk daarin geslaagd, want
de herbouw werd de le oktober 1712 opgedragen
aan Pieter Graafschap te Breda. Uit het contract
dat met deze bouwheer werd aangegaan stond de
bepaling „dat hij goed moest toezien op de werk
lieden opdat dit werek door te veel haast te maken
niet qualijck kome uijt te vallen, en ook door al
te grooten langhsaamheit niet te langh onder handen
blijve. tot groot nadeel en schade van der stadt".
De bouw geschiedde in dagloon, ook voor wat
betreft de architect.
Hoewel het oorspronkelijk de bedoeling was de
toren in zijn oude toestand te herstellen, hebben
Wet en Rade „hun het model, door Pieter Graef-
schap gemaakt en geteekent, wél laten gevallen
en aan thesauriers opgedragen dit te doen volgen.
In 1716 was de herbouw voltooid. De nieuwe be
kroning had echter een ander karakter dan die
van 1592. De overspringende balustrade, die
vroeger het schilderachtige uiterlijk van de toren
verhoogde, was niet hersteld. Op een afsluitende
lijst verrees een open koepel van twee verdiepingen
gescheiden door een knop; de topafsluiting bestond
uit een massale peervormige spits, die eindigde in
een „keizerskroon". Aansluitend aan het verleden,
doch niettemin duidelijk de vormen van de toen
heersende barokstijl heeft Graafschap de toren tot
nieuw leven gewekt. De nieuwe bekroning, mis
schien minder schilderachtig dan haar voorgangster
voldeed echter aan de eisen van de tijd door groots
heid en deftigheid.
(wordt vervolgd)
lampvoeten voor electrische gloei- en
gasontladingslampen - metaalwaren
Middelburg
Maisbaai 6
Postbus 1
TeL 01180-6151
Sollicitaties te richten aan:
Afdeling Personeelszaken,
Postbus 1,
Middelburg.
Telefonisch kunt U ons bereiken onder No. 01180-6151, toestel 127.
't Is niet zo n grote puzzle
om voordelig puzzles te kopen
Grote sortering nieuwe land-
schappuzzles. 240 stukjes 1.50,
400 stukjes 1.98, 650 stukjes
2.98. 1000 stukjes ƒ3.85.
Leuke kindcrpuzzlc, 20 stukjes
037. Fabeltjeskrant puzzle
ƒ3.70. Vliegtuigpuzzle van de
nieuwe Concorde, 400 stukjes
ƒ1.98. Houten puzzles vanaf
0.95. „GERJA", Korte Delft
3. Middelburg.
Markt
voor een soepelzachte huid,
zo jong, zo vrij, zo heerlijk
nieuw. Met Desert Flower
Hand Body Lotion worden
ruwe handen, knieën, ellebo
gen, hielen als fluweel zonder
vet te zijn. Een weldaad voor
ieder plekje van uw huid.
In fles met het bekende mandje
vanaf f 3.95
In plastic flacon met doseer-
spuit vanaf f 4.30
Middelburg
99
KOPIEERINRICHTING
Nieuwe Vlissingseweg 88 - Middelburg
Telefoon 0 1180-2969
Voor goed verzorgd stencilwerk van
uw Reklamefolders - Affiches
Programma's - Bestekken - Reglementen
Prijslijsten enz. Schrijf- en typewerk
Vlotte bediening
Speciaalzaak verwarmingsart.
Lange Vie le 62 mmixu
DINSDAGAVOND
21 OKTOBER
om 8 uur
in de Ontmoetingskerk
door Ir. van Ghesel Grothc
over
„Schepping of evolutie".
Belangstellenden hartelijk
welkom.
AFD. MIDDELBURG
GEREF. BOND
MEESTER POMPELMOES EN DE MOMPELPOES - KOMPLOT OP ZEE
Onze speciale aanbieding In de Soete Suikerbol, 7 delen a f 2,75 (oude uitvoering)
