Bekwaam Timmerman
VANROON
Lentetijd - Schoonmaaktijd!
Jladi*
BORSTELWERK
KLEINE OORZAKEN -
GROTE GEVOLGEN
Langeviele 62, Middelburg
is speciaal gesorteerd
VOOR DE
SCHOONMAAK!
Drogisterij SCHULTE THIEME,
Fortes Fortuna'
gevraagd» Vast werk.
Herenstraat 19, Middelburg
Lampekappen compleet vanaf 9,90 tot 100,
Kronen, Leeslampen, Wand- en Tafellampen,
Onze Stofzuigers, prima merken, staan voor
U gereed.
ZWARTE HEREN COSTUUMS
WATERDICHTE REGENJASSEN vanaf 17,50
MAGAZIJN „NIEUW ENGELAND"
Een verhaal uit het midden
der vorige eeuw
door
C. JACOBSZ
EERSTE DEEL
Ib.
Want Valckoogh, die in die tijd
schoolmeester „tot Barsingerhorn"
was, schreef reeds dat „hun salaris
sen wat magher" waren, waardoor
zij dan ook maar al te vaak claghers
waren.
Ik sprak zoeven van het moeilijk,
en laat ik er maar aanstonds bij
voegen ondankbaar werk van de
schoolmeester. Het staat voor mij
vast, dat zijn werk zelfs nü nog maar
al te vaak door sommige ouders veel
te weinig wordt gewaardeerd een
onderwijzer deelde mij er onlangs
nog een paar frappante bewijzen van
mede. En wat die man mij vertelde,
zullen wel geen uitzonderingen zijn.
Van hem kwam ik ook te weten,
hoe moeilijk het opvoeden en onder
wijzen der jonghe jeugt is, en dat er
vrijwel geen beroep bestaat, dat per
centsgewijze zóveel zenuwzieken
ondef zijn beoefenaars telt. Maar die
klacht is al evenmin van de laatste
tijd. Volgens Ter Gouw stond in de
zeventiende eeuw boven de ingang
van een Amsterdamse school een
bord met de volgende regelen
Wirrewerren, oorgetuijt,
Sinned walmen, raesgheluijt
En nog meer van dit gheveert
Plaegt hem, die een school regheert'.
Ook de steller van dit rijm mocht
een clagher heten. Wie weet, wat
hij van zijn leerlingen te lijden heeft
gehad
Maar het wordt intussen méér
dan tijd, dat ik met mijn verhaal be
gin, vindt ge niet Mijn aanloopje
is reeds lang genoeg geweest, en
daarom nodig ik U maar onmiddel
lijk uit, met mij naar een van onze
Walcherse dorpen te gaan.
Welk dorp dat is
Och, beste lezer, laat dit mijn ge
heim mogen blijven Ik zal U straks
wel zeggen, waarom ik dit vraag.
Gg vindt het waarschijnlijk wel goed,
als ik het dorp, waarin de eerste
hoofdstukken dezer geschiedenis zich
afspelen, maar heel eenvoudig
Nieuwlande noem. Aan de gemeente
Nieuw- en St. Joosland moet ge
echter niet denken, hoor
Nieuwlande telde voor een eeuw
ongeveer zes- a zevenhonderd zie
len. Het oude schoolgebouw bevond
zich tegenover de kerk, maar als ge
thans het dorp bezoekt, dan vindt ge
het niet meer. Het lage, donkere
bouwsel met zijn vloer van uitge
sleten en gebarsten plavuizen werd
voor ongeveer zeventig jaar gesloopt,
en door een groter en ruimer school
gebouw vervangen, een gebouw,
waarin elke leerling volop licht had
en over de zo onontbeerlijke frisse
lucht beschikken kon.
Ik heb U vroeger al eens verteld,
hoe het er in een oude dorpsschool
uitzag, en daarom wil ik ditmaal
niet in herhaling treden. Maar wél
dient ge te vernemen, dat in de mid
dag, waarop ik met U de school
binnentreed, de banken, die op 'de
ongelijke vloer bij de minste aanra
king heen en weer wiebelen, verla
ten zijn. Het is de tweede Paasdag,
weet, ge, en de jeugd heeft derhalve
vrij-af. Zij zal echter 's Woensdags
weer op de lange, ruwe banken en
aan de smalle, verveloze tafels
plaats nemen, want een Paasvacan-
tie van anderhalve week kent men
nog niet.
De schooldeur bevindt zich tussen
twee lage ramen, die heel kleine
GASCOMFOREN vanaf 17,90
FORNUIZEN
SPEC. BAKOVENS
WRINGERS 24,75
WASMACHINES 115,
BADEN
STOFZUIGERS vanaf 94,—
TUINGEREEDSCHAP
DRIJFRIEMEN
HAARDKACHELS
KAMERKACHELS
1- en 3-vlams PETR. STELLEN
EMAILLE UITZETTEN
WASBAKKEN, EMMERS
TUITEMMERS
THEE- EN KOFFIEPOTTEN
NACHTPOTTEN
PRACHT STRIJKPLANKEN
BORSTELWERK
ASEMMERS
WASKETELS
GASKETELS
ZAKKETELS ENZ.
U koopt vertrouwt en billijk, omdat wij steeds voor garantie en onder
houd en reparatie zorgen 1
AANLEG GAS EN WATERLEIDING!
Boekhandel T ZOEKLICHT''
W. DE JONG, Nieuwe Burg 14-16
Middelburg
Psalmen-, Gezangenboekjes voor de
Herv. Kerk (dundruk) in leren band
met en zonder riem
Bijbels met Psalmen, ook weer in
dundruk en leren band leverbaar
Kinderbijbels van Anne de Vries en
Van der Hulst voor de kleuters en
voor de ouderen
IN HET HUIS MET DE ROODE PILAREN
LANGEDELFT 119—121 - MIDDELBURG
Ook dit jaar hebben we een uitgebreide collectie
Lange Noordstraat 47-49, tegenover POSTKANTOOR
Telefoon 2557, Middelburg.
LET OP 'T JUISTE ADRESVoor vakkundige reparatie, aanleg en
onderhoud van alles op Electrisch gebied.
HEDEN ONTVANGEN
Lange Giststraat 11, benedenhuis, Uy Let op het juiste adres!
FIRMA J. GERRITZEN en W. KOEJEMAN&
ruitjes hebben, en van boven spits
toelopen, als die van de kerk. Wij
treden de schoolruimte zo maar da
delijk binnen, want een gang of
tochtportaal vindt ge niet. Behoor
lijk gescheiden lokalen zoekt ge
eveneens tevergeefs, want alle leer
lingen zitten bij elkaar. Zij zijn wel
in een drietal afdelingen, naar leef
tijd en vorderingen gerangschikt,
Inaar afzonderlijke lokalen vindt men
er niet.
Toch is het kleine, donkere ge
bouw niet helemaal verlaten. In het
achterste deel zien wij een man, die
in gebogen houding over een turf-
of kolenbak staat. Het is Jacob van
Grol, de ondermeester. Het is nog
in de dagen vande veren pennen,
weet, ge, en die pennen moeten, als
ze te slap of te ver afgesleten zijn,
gescherpt of vermaakt worden, zo
als men dat noemt. En Jacob van
Grol nu heeft géén vrij-afhij is
bezig, de pennen te versnijden
zulks op bevel van de bovenmees
ter, voor wie hij ook straks het to
renuurwerk zal opwinden.
II.
De ondermeester
In het vorige hoofdstuk hebben
wij heel even de hoofdpersoon van
dit verhaal gezien, en daar wij hem
toen slechts van achter konden aan
schouwen, willen wij nu proberen,
zijn gelaat te zien.
De gelegenheid daartoe krijgen wij
gemakkelijk genoeg. Want het is in
de vroege morgen en amper zeven
uur. Wij kunnen er zeker van zijn,
Jacob van Grol thuis te vinden, en
daarom richten wij onze schreden
naar dp woning van de bovenmees
ter.
Want Jacob van Grol is niet ge
huwd en daarom woont hij bij de
bovenmeester in. Hoe zou de arme
man ook zelfs maar aan trouwen
kunnen denken! Hij „geniet" een sa
laris van tweehonderd vijf en zeven
tig, zegge twee honderd vijf en ze
ventig gulden per jaar, en wie van
dit luttele bedrag vrouw en kinde
ren kan onderhouden, is knap. Van
Grol ziet er geen kans toe. Hij zelf
lijdt nu wel niet bepaald gebrek,
maar als hij zijn schamele inkomsten
met vrouw en kinderen delen moest,
wel, dan zou Schraalhans alle dagen
keukenmeester zijn. Ja, misschien
zou Schraalhans zelfs wel eens ver
geten te komen.
Blijft de arme ondermeester alleen
daarom ongehuwd Ziet hij er geen
kans toe, zijn inkomsten een weinig
te vermeerderen
Laten wij de woning van de bo
venmeester eens binnen gaan. Het
huis is maar klein, en o zo eenvou
dig, want een bovenmeester had het
in die dagen óók niet breed en hij
kan de vier en een halve gulden
kostgeld, die Van Grol hem weke
lijks betaalt, wat goed gebruiken.
Wij gaan maar aanstonds het lad
dertje op, dat naar de zolder voert.
Want op de zolder heeft de onder
meester zijn kamertje, een met grauw
pakpapier behangen en afgeschoten
hokje onder het lage pannendak.
Hoewel de Aprilzon de aarde reeds
vrolijk met haar heldere stralen
verlicht, is het nog tamelijk donker
in het vertrekje, dat zijn licht slechts
door een bijzonder klein raampje
ontvangt, zodat het walmende kaars
vlammetje lang niet overbodig mag
heten.
Van Grol heeft zich zo juist ge
schoren, en reeds bij de eerste blik
treft het ons, hoe vreemd en eigen
aardig zijn uiterlijk is. Hij heeft een
vrij korte, wat ineengedrongen ge
stalte,* en al is dit nu zo bijzonder
niet zijn gelaat trekt in sterke
mate de aandacht en laat het oog
niet los.
(Wordt vervolgd)
4