k. VAN KOON
ALBERT HUIJSMAN
Vlagjesdag
is verplaatst
Stationsstraat 9.
FRANSGHE OLIJFOLIE
FRANSGHE WIJNAZIJN
OENEVERS FRÈRES,
A. van Roon,
EEN VLAGJE
ten bate van
lie Weermacht
ADVERTENTIEBLAD VOOR MIDDELBURG EN DE DORPEN OP WALCHEREN
Eerste vereischte blijft
vertrouwd en voordelig kopen
Tweede: MIDZA BONNEN.
Zoo juist ontvangen prima
25 cent per pond
14 cent per half pond
MODE ACADEMIE
DE LEEUW VAN REES
van Korte Delft 41
No. 50
6 SEPTEMBER 1939
43e JAARGANG I
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
KOPERSLAGERIJ
F. J. VAN AARTSEN
DE FRANSOOS OF
DE MOLENTJESMAN
^UnrGEVERSMJTTOOiJ^&OlL^
BLOEMENHUIS „Flora".
C. F LIP SE,
ONTVANGEN EEN LADING PLANKEN,
P
Dames, tot 15 September
Donderdag 7 September a.s.
AAAAAAA AAAAAAA
METAALPOETS 888.
SPLENDID 888.
MEUBELCREME 888
Alle 888 te verkrijgen bij
□EFFIFI
VAN 1-3 REGELS 45 CT.( IEDERE
REGEL MEER 15 CENT, 3 MAAL
PLAATSING WORDT SLECHTS 2
MAAL BEREKEND. BIJ CONTRACT
VOORDEELIGE VOORWAARDEN
voor Luchtbescherming
enz
Petroleumlampjes,
Branders, Katoen.
SPANJAARDSTRAAT 17 - Middelburg
DOOR
P. LOUWERSE.
(Opnieuw bewerkt.)
EERSTE DEEL.
Een woordje vooraf.
Sinds een tiental jaren biedt „De Faam"
haar lezers geregeld een feuilleton, dat ge
wijd is aan familiegebeurtenissen of andere
voorvallen uit lang vervlogen dagen. Het
schijnt, dat die verhalen bij het lezend pu
bliek nog al in den smaak vallen, daar zij
voor het grootste deel de belevenissen van
Middelburgers uit vroegeren tijd geven, ja,
zelfs nu en dan bij héél ouden van dagen
de herinnering doen ontwaken, aan men-
schen, die zij zelf, of hun ouders of groot
ouders nog hebben gekend of voorvallen,
die door hen werden beleefd.
Voor ditmaal willen de Uitgevers van
dit blad hun lezers eens iets anders geven,
en hun aandacht vragen voor een vertel
ling van den vroeger zoo geliefden en ge-
vierden schrijver P. Louwerse, die in 1840
te Oost-Souburg werd geboren, en op acht
en zestig jarigen leeftijd op zoo tragische
wijze om het leven kwam.
Louwerse is, helaas, door velen reeds
vergeten, en van de jongeren kent hem vrij
wel niemand meer. Ik vind het daarom
buitengewoon prettig, dat de Uitgevers
van „De Faam" hun lezers nog eens wil
len doen genieten, van wat deze uitne
mende verteller eenmaal schonk.
Louwerse schreef zoo boeiend, zoo innig
en vol warm gevoel, en het verhaal, dat
ge thans lezen gaat, behoort m.i. tot het
allerbeste, dat hij schreef. Daarom vind ik
het dan ook zoo héél, héél prettig de ge
schiedenis van den zonderlingen molentjes
man en de arme, verlaten Gudule opnieuw
voor U te mogen bewerken.
„Een nieuwe bewerking vraagt ge
wellicht. JaEen nieuwe bewerking was
om verschillende redenen noodig. Maar
wees gerust ge zult er niets bij verlie
zen en ik heb zelfs het vermoeden, dat
ge dit verhaal al heel spoedig tot de mooi
ste zult rekenen, die ge ooit gelezen hebt.
En misschien zelfs zijt ge mij later dank
baar voor den raad, dien ik U nü al geef:
Bewaar de nummers, waarin deze vertel
ling staat, en lees haar later nog eens weer.
Ze is het waard.
I.
De Fransoos en zijn huisvrienden.
Toen België van Nederland afviel,
woonde er te Namen een houtdraaier, die
verbazend veel van Z.M. Koning Willem
I hield. Hij was dus met den opstand niet
ingenomen en verliet Namen, om in Ne
derland zijn brood te gaan verdienen.
Francois van den Hautere zoo heette
hij was toen twintig jaar. Hij trok van
de eene plaats naar de andere, maar in die
dagen was er voor zijn ambacht al bitter
weinig te verdienen, en de man had amper
droog brood. Toen besloot hij, er nog wat
anders bij te doen. Met groote moeite wist
hij zooveel geld bij elkaar te krijgen, dat
hij een halfsleet scharenslijpers-kruiwagen-
tje kon koopen. Hij leerde ook stoelen-
matten, scheren, haarknippen, kinderkar-
BETAAL NIET MEER
DAN NOODIG ISI
WIJ LEVEREN EEN GOED
BRUIDSBOUQUET
VOOR 2.50.
WAL 38 - TEL. 676 - MIDDELBURG
retjes knutselen en nog heel wat andere
dingen meer.
Eindelijk zocht hij te Amsterdam in een
der vele achterbuurten een kleine woning,
doch daar hij hier te veel menschen vond,
die, evenals hij, hun kostje verdienden met
zoo wat van alles te doen, vertrok hij spoe
dig naar Rotterdam, waar het hem al even
min voor den wind ging.
Door armoede gedwongen, nam hij toen
als koksmaat dienst aan boord van een
koopvaardijschip, en toen hij ongeveer
veertig jaar later alweer in ons land kwam,
had hij niet veel trek meer in het varen.
De waarheid was, dat hij een aardig stui
vertje had opgespaard, waarvan hij als
eenig man heel best kon leven.
In de nabijheid van een zeestad huurde
hij een oud krot van een huis, dat midden
in een grooten, verwaarloosden tuin lag.
Het huis was al jaren onbewoond en dan
ook zeer vervallen de blinden slinger
den in de ijzeren duimen straatjongens
hadden de ruiten ingegooid geen stukje
verf was meer op deuren en kozijnen te
vinden, en weldra verspreidde zich het ge
rucht, dat het op Ter Beuken zoo heette
de plaats spookte.
Bij een uitdrager kocht de Fransoos
want zoo noemde men hem wat oude
meubelen en hij bracht die zelf naar het
huis, waar hij een keldervertrek tot ver
blijf inrichtte.
Hij droeg een vreeselijk grooten baard
en knevel bij niemand was hij bemind, en
de kinderen waren bang voor hem. Maar
daar gaf „De Fransoos" niet om. Hielden
de menschen niet van hem, welnu hij
hield ook van niemand. Hij kon het wel
alléén vinden
Maar van dieren hield hij wél. Hij
had honden, katten, kippen en duiven, en
die dieren leden geen gebrek. Zoodra hij
het oude huis betrokken had, was hij be
gonnen papieren molentjes te maken, en bij
dit werk hielden zijn viervoetige vrienden
hem steeds gezelschap. Zij droegen de na
men van beroemde zeevaarders en ontdek
kingsreizigers Tromp, Zoutman, Colum
bus, Jacob Roggeveen, James Cook, De
Ruijter, Abel Tasman en nog heel wat an
dere namen meer.
De Fransoos trad met een norsch ge
brom het oude, roestige hek van „Ter
Beuken" binnen en dadelijk kwam Tromp
hem luid blaffend tegemoet.
„Blijf, Tromp klonk de stem van den
baas.
De hond sloop naar den drempel en
ging daar rustig liggen. De man stapte over
hem heen, zette den molenstok in de don
kere gang en ging naar het keldervertrek.
Weldra kwam hij met een groot rogge
brood in de eene en een zweep in de an
dere hand terug.
„Hier, Tromp 1" sprak hij.
Tromp zag de zweep, en daar hij maar
al te goed wist, wat er mee gedaan werd,
zoo kwam hij dadelijk aanloopen en bleef
staan voor een deur, die de baas des mor
gens met een klink gesloten had de deur
van het vertrek, waarin de molentjesman,
vóór hij er 's morgens met zijn negotie op
uitging, al zijn viervoetige vrienden sloot.
Aan de klink was een touwtje bevestigd.
„Doe open, Tromp beval de Fransoos.
Tromp ging op de achterpooten staan,
pakte met de tanden het touwtje beet, trok
er aan, en de klink werd opgelicht, zoodat
de deur, die scheef in de duimen hing, van
zelf opviel.
Zoodra de opgesloten dieren hun baas
zagen, wilden ze allen tegelijk op hem af
komen, maar nauwelijks werd de zweep
opgestoken, of de katten kropen in den
eenen, en de honden in den anderen hoek.
De Fransoos bleef staan, zonder een
woord te zeggen. Hij stond daar als een
ouderwetsche koning, die zijn onderdanen
als slaven behandelde.
Eindelijk deed hij den mond open en zei:
„Beesten, de baas heeft vandaag een heel
slechten dag gehad Maar één dubbeltje
ontvangen Zeg, Columbusvind je
dat niet vreeselijk
Columbus stond op, ging mooi zitten,
keek zijn baas met zijn trouwe oogen aan
en blafte „Wof-wof-wof-!"
„Maar daarom behoeft ge geen honger
te lijden, beesten Hier is brood, en ieder
krijgt zijn deelDe baas is eigenlijk veel
te goed voor jelui
De Fransoos deelde nu het roggebrood
in brokken, gaf ieder der dieren een stuk
en streek toen met de hand de kruimels op.
„Mee, Tromp beval hij, en toen de
andere dieren ook naar buiten wilden,
lichtte hij de zweep op, en riep „Terug,
beesten Het is vandaag vastendag voor
den baas en jelui moet rouw betoonen
Hij deed de deur weer op de klink, zei
tot Tromp„Marsch, op je posten
stapte toen over den hond, die weer op
zijn gewone plaats bij den dorpel lag, den
tuin in.
De Fransoos had dien verwaarloosden
tuin op zijn manier wat aangelegd, want
van bloemen hield hij veel. Het was voor
jaar -boomen en heesters openden reeds
hun knoppen, en hier en daar kwamen ook
wat crocusjes en sneeuwklokjes te voor
schijn. Maar de Fransoos liep tusschen al
die lenteboden, zonder ook maar iets van
al dit moois te zien.
Eindelijk stond hij stil en bromde „Ja,
ik moet verder gaan Ik moet een nacht
van huis kunnen blijvenanders ver
koop ik geen enkel molentje meer Maar
wie zorgt er dan voor de dieren Ik zou
een huishoudster moeten hebbenMaar
waar krijg ik er een
„En wie zal er in het „spookhuis" bij
den Fransoos willen wonen vroeg hij
dan. „Want dat staat vast, huur geef ik
niet, en den kost moet ze zelve maar ver
dienen. Van mij krijgen ze niemendal, neen,
niemendal
Hij stampte van kwaadheid op den grond
en liep toen op een drafje naar huis.
De menschen, die hem zoo zagen hollen
en, hem telkens met de zweep hoorden
klappen, schudden hun hoofden en zeiden
„De Fransoos heeft zijn spookbuien weer!"
Ondertusschen kwam, hij in huis, en daar
het inmiddels donker was geworden, zoo
sloot hij de buitendeur, deed de klink van
het dierenvertrek open en zei„Komt,
beesten, komt
Als razenden gingen de dieren nu te keer
en liepen hem vooruit naar het kelderver
trek, dat hij zich tot woning ingericht had.
Hij ontstak nu een kaars, haalde gekleurd
papier, stokjes, touwtjes en stijfsel en be
gon, onderwijl hij allerlei gesprekken hield
met Tromp, Zoutman, Columbus, Jacob
Roggeveen, James Cook, De Ruijter, Abel
Tasman en ik weet niet, welke zeevaar
ders zooal meer, molentjes te maken.
In het z.g. dok van het zeestadje lag het
wachtschip, en dat liet het avondschot
hooren.
Dit was voor de bewoners van Ter Beu
ken het sein om naar bed te gaan. Beurte
lings kwamen, om met Tromp te beginnen,
al de zeevaarders hun baas een nachtzoen
brengen. Zij likten hem allemaal de hand,
en de honden en katten zochten nu in de
leege vertrekken hun slaapplaats op de
een hier, de ander daar.
(Wordt vervolgd)
DAT IS BIJ
LANGEVIELE 62, MIDDELBURG.
Vraagt vooral NU Bakovens, Baden, Drinkbussen 25 cent, Emaille, Gascomforen en
Fornuizen, Haardkachels, Keukenkachels, Stofzuigers, Wastafels, Petroleumstellen.
Wij melden voorts onze cliëntèle, dat de verkoop van de 888 ARTIKELEN door
ons is opgenomen, voor Metaalpoets, Vloeren en Meubelen. Elke cliënt ontvangt
een Proefdoosje.
27 y2 X 2x/2 c.M., lang 3 tot 6 Meter, zeer geschikt voor schuttingen en schuurtjes,
prijs billijk. FIRMA J, GOEDBLOED EN ZONEN, Houthandel, Telefoon 277,
Middelburg.
GRAVENSTRAAT 60 - MIDDELBURG
kunt U zich nog opgeven voor den
6-maandelijkschen Knipcursus.
Vraagt prijs en condities.
ALFRED WöHLER
Gedipl. Coupeur, Nieuwe Haven 5, M'burg
zullen er vanwege het Vlagjes-Comité een
schare jonge Dames uitgaan om U
aan te bieden. De opbrengst daarvan wordt
uitsluitend besteed aan Christelijke actie
onder onze zonen in de weermacht.
Ieder bedenke, dat het gaat om den op
bouw van Gods Koninkrijk in de Kazerne
en op de Vloot.
Laat ieder dus een steentje bijdragen,
inzonderheid in den tijd dien we thans be
leven.
HET BESTUUR.
MIDDELBURG
NAAR
VERSCH geslacht Lamsvleesch 25, 30, 35
ct. per pond, Prima Rund- en Varkens-
vleesch. Goedkoop Kalfsvleesch, Gebraden
Rollade 12 ct. per ons. 2 blik Leverpastei
voor 25 cent. J. HOOGESTEGER,
St. Janstraat, Middelburg,
der Firma Castelnau te Nice.
Zeer fijn voor Salades en Mayonnaise.
Ook voor medicinaal doel.
Met recepten.
PER FLESCH 1.65.
der Firma Gauthier te Bordeaux.
PER FLESCH 45 CENT.
Zuiver Wijnproduct.
Alleen verkrijgbaar voor Zeeland
WIJNHANDELAREN
LANGE DELFT MIDDELBURG
U rookt graag? WRIGLEY'S P.K. na
elke püp, sigaar of sigaret, verdubbelt
het rookgenot.
Het verfrischt de adem en houdt de tanden
schoon en sterk. Kauw de verkwikkende
P.K. na eiken maaltijd, het sterkt Uw ze
nuwen en bevordert de spijsvertering.
Koopt vandaag nog enkele pakjes en houdt
er steeds een paar bij de hand.
n.r,ct
Veel genot voor weinig geld: 5 cent
't Gebruik van dit merk
Zet de kroon op Uw werk.
POLIJST Uw vloeren met
Niet wrijven niet glad geen zichtbare
voetafdrukken.
is veel voordeliger dan U dacht en werkt
veel... prettiger, in Bruin, Rood, Geel en
heel donker.
LANGEVIELE 62 - MIDDELBURG.