I/O## pMikvUce*
S VAN- DE
Onze Grote Pinkster-Reclame!
Coöperatie „De Broederband" u.a. Middelburg
TAXI-CENTRALE
(Akte PuiksUmt
BROOWENAAR S VAN DE KAMER
pc. DE KLERK
(Akte PrnkvUw*
ZOUTEVIS
WTAftM,
8 VAN DE KAMER
Maaktthans uw Advocaat
INMAAKBRANDEWIJN,
Denevers Frères,
1. HOOFTMAN Jr.,
E. J. BOS,
\Zaoc PMt Udcccn
Zomerstoffen
BROOWENAAR J VAN DE KAMER
Zijden Onderjurken
Zijden Directoirs
Links geweven Kousen
Handschoenen
Tweka en andere
Zomer-Blouses
Vlisco Overhemdjes
Sportkousen
Overhemden
Polohemden
Sokken
Dassen
BIJ SPORT,
A.vanderWeele&Zn
siar leer -ma
Vlisco
Haircord enz.
(bijzonder groot van stuk)
4 CENT PER STUK!!!
TWEEDE BLAD,
OP
MIDDELBURG
MAZON BAKMEEL STAAT ONDER VOORT
DURENDE controle en voldoet aan de hoogste eischen
die de Keuringsdienst stelt.
Ook verkrijgbaar in onze winkels
RIJWIELHANDEL
RIJWIELSTALLING
TAXI'S, LUXE AUTO'S
en AUTOBUSSEN te huur
tegen BILLIJKE TARIE-
VEN OP AANVRAGE.
„PLYMOUTH'' wagens.
EWT" Zoo juist ontvangen een prachtsorteering "mS
MIDDELBURG
„MA RETRAITE"
Gezang
van den vreeselijken brand
1.
Kaas en Fijne Vleeswaren,
MIDDELBURG
Per Literflesch f 2,70
Het vlotte sportpak, met
zijn aantrekkelijke coupe.
Gemaakt van de beste
tweedstoffen, in de meest
moderne dessins. Juist
het pak voor U, om deze
zomer met plezier te
dragen. Doet Uw keuze
uit onze rijke collectie.
De prijzen zijn niet hoog.
Naar de „Midza" zaak
van J. HOOFTMAN Jr„
Vlasmarkt - Middelburg
RIBANA-, MERIDIAN-,
NET' en INTERLOCK
Zomer-Onderkleeding
BADGOSTUUMS
BADBROEKEN
HEERENMODES
Korte Delft hoek Dam
Middelburg
Eiken Slaapkamers 60,-—,
f 78.—, f 85.—, I 92.enz.
Prachtserie Dressoirs in prij
zen van 15.90, 17.50,
19.50 en hooger.
Eng. Huiskamer f 113.
2-pers. Staaldraadmatrassen
9.75.
Ontvangen een groote partij
in plaatjes van 25, 30, 35,
40, 45, 50 cent enz.
H. C O Z IJ N
zooals
MIDDELBURG
ram is te
om U uitvoerig te vertellen aan welke eischen goede bakmeel moet voldoen
MaarU merkt het zelf wel in het gebruik
VRAAGT ZE UW WINKELIER
OOK VERKOOP AAN NIET-LEDEN
MARKT MIDDELBURG
NIEUWE RUIME
TELEFOON 737
NIEUWE RIJWIELEN
VANAF 19.50.
ELK MERK LEVERBAAR.
Uw oud Rijwiel ruilen we in.
Levering van ALLE onderdeelen.
TRANSPORT, en BAKFIETSEN.
REPARATIE-INRICHTING
Speciaal voor Lampen en Remnaven
Dames- en Meisjes-Blazers, alle maten, Klettervesten voor de jongens, zeer ge
schikt voor fietstochten. Tevens een groote collectie Damesjaponnen en Meisjes
jurken in alle maten.
ATT7T r*17 irrr?r»IT GRAVENSTRAAT 27, MIDDELBURG
iVinj. IVI. L»L IVL,r!/KJV, VOORHEEN LANGE BURG 56.
DOOR C. JACOBSZ
EERSTE DEEL
X (Slot).
De schoolmeester van Sint-Laurens.
Een enkele maal hebben we in dit ver
haal den schoolmeester van Sint-Laurens,
Adriaan de Vin, ontmoet, en daar hij nóg
wel eens onze aandacht zal vragen, wil ik
U thans eens wat van hem vertellen. Wat
ik U ga mededeelen, zal zóó veel zijn, dat
ik in dit hoofdstuk mijn vertelling zal moe
ten laten rusten. Ik zélf vind dit zoo erg
niet De Vin toch was voor zijn tijd een
verdienstelijk schoolmeester, die heusch
nog wel eens een oogenblik onze aandacht
maq hebben.
Adriaan de Vin werd den 3en Tanuari
te Colijnsplaat geboren. Na wat gebrekkiq
onderwijs ging de „sneege jongen", gelijk
hij genoemd werd, als helper naar Middel
burg, en na aldaar ondermeester te zijn
geweest, werd hij door de gunst van den
ambachtsheer van Sint-Laurens, Johan
Boudaen Courten, den eigenaar van het
kasteel Popkensburg, schoolmeester, voor-
zanqer en koster in die heerlijkheid.
De Vin was een groot liefhebber van
rijmen. Weliswaar kan men zijn penne-
vruchten bezwaarlijk dichtwerk noemen,
maar wat hij schreef was in zijn tijd
vooral ten plattelande zeer geliefd.
Hij berijmde zelfs het boek Job.
Maar méér waardeering en populariteit
verwierf hij door zijn bundeltje rijmwerk
Den gezalfden Christen, dat, vermeerderd
met een tweede deel onder den naam van
Den Zeeuwschen Akker, zelfs meer dan
honderd jaar na zijn dood, dus tot in de
tweede helft der vorige eeuw, nog gelezen
werd.
De Vin was een geloovig en oprecht
Christen, wat vooral uit het hierboven ge
noemde eerste deeltje van zijn rijmwerk
blijkt, want het bevat een aantal „Christe
lijke Gezangen en Digten". Maar en dit
doet ons zoo vreemd aan die „Gezan
gen en Digten" had hij „op de best beken
de Voizen" gesteld Zoo iets zou men te
genwoordig niet meer doen, maar De Vin
PRIMA GERANIUMS
LOBELIA'S
SALVIA'S
BEGONIA'S
MIGNON DAHLIA'S, enz. enz.
Morgen recht over Firma Boasson of
Koud. weg D 3, 't Zand, M'burg. Aanb.,
De Brandklok gav' een naar geluid
Een ween-stem gav bij veel een droev
geschater
Men hoorde roepen water water
Op dat men dezen Brand zou krijgen uit
Maar 't vuur zeer haast nog lager kwam
En zet den Tooren in een volle vlam
Dat menig mensch deed roepen met zwaar
beven
In vreese groot/
Heer wild ons geven
Uitkomst in dees nood.
5.
De kolen vlogen in de Lugt
De vonken zijn ter aarden neer geslegen
Het vuur dat viel zoo digt als regen
Dat maakte onder 'tVolk een groot gezugt;
Het klokspel 't ook zeer haast begav
Het lood als 't water liep van boven af
De groote klok zag men ter neder valle
Ai mij ik schrik
En d' and're alle
In een korten blik.
6.
De herten waren vol van pijn
Uit vreeze dat den brand nog niet zou
staken
Maar in twee kerken zou geraken
Dus riep men daar o Heere mag het zijn,
Verschoon, verschoon u Tempels Heer,
En werpt u Huyzen dog zoo niet ter neer,
Zou gij u Heiligdom laten verbranden
Heer, hoe het zij,
Die diere panden,
Maakt die dog maar vrij.
7.
Ziet daar ai mij wat schrikk'lijk werk
Het schijnd nu al te wezen buiten hoope
Daar gaat die felle Vlamme loopen
Tot boven in het dak der Choore Kerk/
Tot het geheel is afgebrand
Tot rondom boven aan der mueren rand/
Het geen hem2) ysselijk daar vertoonde/
Aan yders oog
Doch God verschoonde
Deze Kerke nog.
8.
Verscheijde menschen hebben ook
Door dezen brand moeten het leven laten
De eene is gedood op strate/
And're verbrand of gestikt door den rook.
Daar vald een hout, swaar als een Zerk
En treft dat schoon en nieuwe Orgelwerk
Dog hier betoond de Heer ook zijn Genade/
In dit verdriet
bedoelde het goed hij wilde zoo graag,
dat zijn gezangen gemakkelijk begrepen en^J?
onthouden zouden worden, en daarom had
hij ze zóó gesteld, dat ze op de wijzen
van, ja, ik mag wel zeggen, straatdeuntjes
konden worden gezongen. Ik herhaal hij
handelde zoo alléén, om zijn digten die
werkelijk van een vroom en geloovig ge
moed getuigen op de snelste en gemak
kelijkste wijze bij het volk ingang te doen
vinden. Het was niet dom van hem be
dacht in vroegeren tijd zong men des
avonds aan den huiselijken haard graag
en veel.
Uit het tweede deel, Den Zeeuwschen
Akker, wil ik U thans een van zijn „dig
ten" doen hooren het is wel geen
„Christelijk Gezang", maar men kon het
toch evenzeer op een populaire wijs zin
gen. En bovendien zult ge vooral uit het
laatste vers duidelijk kunnen begrijpen, dat
de meester van Sint-Laurens werkelijk zeer
ernstig en geloovig is geweest.
in den Abdi-Toren tot Middelburg in
Zeeland, op den eersten Augustus 1712.
Vois Eilaas mijn zugten zijn om niet.
Augustus een van 't Schrikkel Jaar
Zeventienhonderd en nog twaalve mede
Doe was 't dat Middelburg de Stede
Zeer onvoorziens kwam in een groot
gevaar
Door Donder en door Blixem groot
Die daar tot in den hoogsten Tooren
schoot
'tGeen vele burgers jammerlijk deed klagen/
Die feilen brand
o Sware slagen
Van des Heeren Hand.
2.
Des Heeren donderende wraak
Die kwam bij na den heelen nacht te
duuren
Tot datze 's morgens half ses uuren
Uitbersten met een grouwelijk gekraak
En treft den Abdy Tooren aan/
Waarvan men strax doe zag den rook
opgaan
En kort daarna zag men de vlam
uitspreiden
Aan alle kant/
Waarop men zeijde
d' Abdie Toorn brand.
3.
Straks zag men daar een groot alarm
Van burgers/ die aldaar met groote hoopen
Na dezen brand toe zijn geloopen
En maakten zomm' g' een jammerlijk
gekarm
Men klom tot boven in den Top
Om blusschen goot men daar veel water op
Zeer geeren had men dezen schoonen
Tooren
Nog gesalveerd 1)
Maar 't was verlooren
Ziet het .vuur yermeerd.
Is die kerk geschied.
9.
Gedankt moet zijn ons groote God
Die om het zugten/bidden/klagen/kermen/
Van zijn kinders hem wild3) ontfermen/
En haar verlossen van zoo droeven lot
Hij zeide tot dat vreeslijk vier/
Gij zult niet verder komen als tot hier,
Hij gaf bevel, en zeide, slaat dien Tooren,
Met al haar werk
Maar wild niet smooren
Eenig Huis of Kerk.
10.
Gij Middelburg en wie gij zijt
Zoekt nu het aanzigt van den Heer der
Heeren
Doet zonden boet wild u bekeeren
Op dat gij na dit kwaad weer word
verblijd
Ei ziet ei ziet dog beter toe
Aanschoud aanschoud als nog des
Heeren roe
Komt hij zijn hand nog eenmaal op te
heffen
Hoé zal 't vergaan
Hij kan u treffen
En nog harder slaan.
Al kende men in het begin der achttien
de eeuw nog geen vaste regels voor onze
schrijftaal bij aandachtige lezing zal het
U tóch opvallen, dat het vers hier en daar
onregelmatigheden bijna zou ik zeggen
slordigheden bevat. Misschien ook, dat den
drukker blaam treft. Ik wijs hier slechts
alleen op de schrijfwijze van het woord
Abdijtoren Abdi-Toren, Abdy-Tooren en
Abdie Toom (dit laatste Toorn natuurlijk
ter wille van het metrum, maar toch wijkt
Abdie weer in schrijfwijze af). Ik wil het
hierbij echter laten.
Daar de schoolmeester van Sint-Laurens
in een volgend hoofdstuk nog wel weer
onze aandacht zal vragen, volsta ik thans
met de mededeeling, dat hij in October
1743 in den ouderdom van 71 jaar over
leed.
Zijn zoon Nehemia, van wien ik U even
in het vorige hoofdstuk sprak, was chirur
gijn op den Oost-Indievaarder Samson",
waarmede hij in 1722 verging.
Einde van het eerste deel.
1) Gesalveerd bet. gered, behouden.
2), 3) hem bet. zich.
KOOPT UW
BIJ DE
Lange Noordstraat 44, Middelburg,
VERDER RUIM VOORZIEN VAN
ALLE SOORTEN
speciaal voor het doel gestookt.
Uw EIGENGEMAAKTE ADVOCAAT
wordt, gelijk fabrieksgeheim, spoedig dik
en ook blijvend-
met gratis Advocaatrecept.
Deze speciaal gestookte Inmaakbrandewijn
alleen verkrijgbaar bij
LIKEURSTOKERS - LANGEDELFT
MIDDELBURG.
Voor PINKSTER een Costuum van
en het zal dubbel feest voor U zijn.
Zeer chique aardige Costuum in
prijzen van 12.50 - 14.75 - 18.
tot 45.
Wat zullen wij eten? Kiest uit deze soor
ten Lunchw. 8, Boterhamw. 8, Smeerw.
10, Bloedw. 8, Tongenw. 10, Ontbijtspek
14, Snijw. 13, Procureurspek 16, Rookvl.
20, Ham 18 ct., alles per ons. Bel. aanb.,
B. Wattel, Mag. De Zwaluw, Spanjaardstr
DOET UW VOORDEEL!
LANGE DELFT 74 - MIDDELBURG.
Ijzerhandel - LANGEDELFT - M'bnrg.