BALANS-OPRUIMING tot en met Zaterdag. IVO ROL Koopjes-Etalage! A. VAN ROON L 1 .a mucotu MIEUWE KOOPJES J. HOOFTMAN Jr. Tuinnetten |Dt NIJS, liilJB Delft. Kicyrr, s,ïo™' ,n„Mi.inhardtjeM ADVERTENTIEBLAD VOOR EN DE DORPEN OP WALCHEREN Soetb met ukxt go&clö Dampo bij Hoofd- Neus-Keel-en Borstverkoudheid UITGEVERS: LITTOOIJ OLTHOFF, POSTREKENING 42280, TELEF. 238 B Brandwonden Hoofdpijn 9 Kiespijn n Zeer chique Gabardin Jassen en Mantels Kledingmagazijn heeft de nieuwste. BEHANGSELPAPIER tegen extra lage prijzen. VERSCHIJNT DES WOENSDAGSMIDDAGS No. 18 25 JANUARI 1939 43e JAARGANG PRIJS DER ADVERTENTIËN: F. J. VAN AARTSEN OP „MA RETRAITE" De Nederlandsche tandpasta „Dokter Hartje" adviseert Cho-Sui-Slagroomwafels Banketbakkerij P. v. Giezen, KERNLEDER G* TH. ROOVERS, v. Oosten, Nieuwstraat. NIEUW BRANDHOUT! Firma J. Goedbloed Zn. Keukenkachels. Haardkachels l 32.90. Stofzuigers, Gasfornuizen. Wasmachines f 28.75. Wringers. Noordsingel 46 Middelburg. SCHILDER, BEHANGER EN GLAZENMAKER. Bericht de ontvangst van de Ttlh. en ÏHevH. (&^lcon gaan vlot en chic gekleed, dank zij PRACHT-COLLECTIE RUIME KEUS. Ziet de pracht collectie bij: J. HOOFTMAN Jr.. Vlasmarkt Ontvangen een groote partij Zoutpotten 9 Crème Beker m. oor 10 Kleefpasta10 3 vel Schuurlinnen 10 Drooglijn en Wasch- pennen10 2 rol Gordijnkoord 10 Handdoekplankjes 10 Zakkammen 10 Bordenkwast en Kopjeskwast 10 Waschborstel en Werkborstel 10 Dweilen 10 6 stuks Waschzeep 10 Groentenemmers 39 Werkemmers 39 Fluitketels54 6 Messen 59 Verbandwatten 6 Stof blikken 12 Cocostasschen 25 Werkdoeken 10 Aschzeven 25 Wekkers 98 Tafelmatjes 10 4 stuks Keperband 10 1 doos Correspond dentiekaarten 25 Waschstellen 198 2 crème Kop en Schotels 29 Emaille Soeplepels 15 Mattenkloppers 25 Poetsdoeken 9 Ruime BOVENWONING ZIE ETALAGE ZIE ETALAGE ADVERTENTIËN KUNNEN TOT UITERLIJK 12 UUR AANGE NOMEN WORDEN AAN HET BUREAU SPANJAARDSTRAAT VAN 1-3 REGELS 45 CT., IEDERE REGEL MEER 15 CENT, 3 MAAL PLAATSING WORDT SLECHTS 2 MAAL BEREKEND. BIJ CONTRACT VOORDEELIGE VOORWAARDEN SPANJAARDSTRAAT 17 - Middelburg Snijwonden, Ontvellingen ROL. geneest zonder litteekeaa Doos 30 en 60 ct. Bij Apothekers en Drogisten. DOOR Q JACOBSZ EERSTE DEEL I. Een hoofdstuk, waaruit blijkt, dat onze voorvaderen wel eens minder degelijk han delden, dan algemeen gedacht wordt. Ge hebt wel eens van onzen glorietijd, „de Gouden Eeuw" gehoord, niet waar Van den tijd, waarin de handelsschepen van de Republiek der Zeven vereenigde Nederlanden alle zeeën van den aardbol doorkruisten, en haar oorlogsvloot zóó machtig en zóó gevreesd was, dat haar vlootvoogden, zooals Potgieter zei, „den bezem op den mast mogten voeren, omdat zij de zee hadden schoongeveegd van ge spuis". Natuurlijk hebt ge wel eens van dien bloeitijd gehoord. Maar al is het misschien ook al héél lang geleden, sinds ge er van laast, of sinds ge er uw onderwijzer van hoordet spreken ge weet toch nog wel, hoe er, dank zij onzen wereldhandel en dank zij ons pas verworven koloniaal be zit, verbazende winsten werden gemaakt, zóó groot, dat velen van onze energieke kooplieden zich al heel spoedig „burger koningen" meenden te moeten noemen. In den beginne leefden die kooplieden zeer eenvoudig, ondanks het feit, dat hun kapitaalbezit van dag tot dag steeg. Het was toen nog de tijd der „deege deeglijck- heijd". Maar dit zou al spoedig veranderen. De eenvoudige, ik zou haast zeggen, so bere levenswijze der kooplieden, werd hun kinderen al spoedig een gruwel. Zij erger den zich er aan, ja vonden haar zelfs belachelijk. Waarom zoo overdreven zui nig te zijn, als men het goud voor het op rapen heeft Geld is rond, en daarom be hoort het ook te rollen. Zoo kwam het dan ook, dat een vol gend geslacht zich statige huizen en heer lijke zomerverblijven liet bouwen en zich aan een buitensporige weelde te buiten ging. Meubelen, sieraden, kleeding, spijzen en dranken alles moest uitgezocht en voortreffelijk zijn, en menig koopman, daarbij trouw door vrouw en kinderen ge holpen poogde maar al te vaak een an der in pracht en praal en allerlei dwaze beuzelarijen te overtreffen. Over één van die zotte neen, erger lijke wijzen, waarop men in de eerste helft der zeventiende eeuw meende, zijn kostelijk geld te moeten verspillen, wil ik U wat meer vertellen. Ge zult er misschien wel om lachen, als ge het leest, daar ge het natuurlijk onbegrijpelijk vindt, dat men- schen met gezond verstand zóó belachelijk en dwaas konden zijn. Misschien, dat ge vraagt, waarom ik U ditmaal een inleiding geef, die vrij lang dreigt te worden. Ik doe dit, omdat ik U iets vertellen wil, dat niet algemeen bekend is, en ook, om U te doen weten, hoe een maal Hendrick Jansz. Piek zijn fortuin ver wierf. Want het is zijn kleindochter, die in dit verhaal nog al eens onze aandacht zal vragen. Een tulp is een bijzonder fraaie bloem, die om haar schoonheid zeer geliefd is, en dan ook overal gevonden wordt. Toch is er een tijd geweest, dat men hier te lande de tulp niet kende. i poets dus met g DOOS 20CT. TUBE 40 EN 60CT. Wonderlijk zooals dat helpt zoowel bij kinderen als volwassenen. Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct. Bij Apothek. en Drogisten Waarschijnlijk is Perzië het vaderland van de tulp en omstreeks 1620 kwamen de eerste bollen via Duitschland binnen onze grenzen. Al spoedig begon men zich hier en daar op het kweeken ervan toe te leg gen, enhet duurde maar een korten tijd, of de vraag naar tulpen werd groot, verbazend groot zelfs. Wilde men de fraaie, uitheemsche bloemen zóó graag be zitten Het ging er mee, als met zooveel mode snufjes. Wat nieuw is, wordt maar al te vaak bewonderd, en wekt veler begeerig- heid. Wie over voldoende middelen be schikt, aarzelt dan ook meestal niet lang, het zoo vurig begeerde tot zijn eigendom te maken. Hoe de voorliefde voor tulpen nu eigen lijk ontstond, is niet te zeggen, maar zij bood den rijken kooplieden een welkome gelegenheid, om alle pogingen in het werk te stellen, elkander te overtreffen. En had den de kooplieden zélf misschien een en kele maal geen interesse voor de tulp, dan toonden hun meer mondaine vrouwen en kinderen die belangstelling wèl. Op geld kwam het bij hen niet aan, en daar de kooplieden vrijwel allen aan deelhouders van de Oost- en West-Indi sche Compagnie verbazend naijverig en jaloersch op eikaars voorspoed waren, za gen zij in de tulpen een prachtig middel, om te trachten, elkaar te overtreffen. Had Sinjeur A. al vroeg in het voorjaar prach tig bloeiende en zeldzame tulpen staan, dan deed Sinjeur B. alles, wat hij kon, om het volgend jaar met tulpen te pronken, die nóg vroeger in bloei stonden, veel mooier en bovendien veel, veel duurder waren. Vreemd is het, dat die kooplieden niet verstandiger waren, en zich met stelligheid tegen een zóó grove geldverspilling kant ten. Maar de welvaart scheen hun. hoofd op hol gebracht te hebben, en daar zij geen oogenblik aarzelden, voor een bol een ongelooflijk hoogen prijs te betalen, lachten handelaars en kweekers in hun vuistje. Zij werden rijk, schatrijk door die dwaze liefhebberij. Want zoodra de vraag naar tulpenbollen toenam, haastte iedere kweeker zich, zijn productie zoo groot mogelijk te doen wor den. Velen, die zelfs maar over een klein stukje geschikten grond beschikten, begon nen zich op de zoo voordeelige kweekerij Rh«umatiek, Zenuwpijnen, Gevatte koude, Griep Bij 6 stuks 30 ct. 1 2 stuks 50 ct. toe te leggen. Ambachtslieden lieten vaak baas en winkel in den steek en verkochten of verpandden hun gereedschap, om wat geld te bekomen, ten einde zóó in staat te zijn, met het kweeken van tulpen te be ginnen. Wie zoo gelukkig was, iets bijzon ders te kweeken, zag zich in enkele jaren een man in bonis worden. Ge denkt nu misschien, dat ik een beetje overdrijf, maar dat is toch heusch het ge val niet. Ik wil U van enkele van de tal rijke soorten den prijs noemen. Admiraal van Enkhuizen 5400 gld. per bol. Admiraal Liefkenshoek 4400 gld. per bol. Andere soorten, die, alhoewel minder duur, toch nog tamelijk prijzig waren, heet ten Audenaerden Centen Witte Kronen Gele Kronen 5700 gulden per pond. 4300 gulden per pond. 3600 gulden per pond. 1200 gulden per pond. De duurste van alle tulpenbollen was echter de Semper Augustus, waarvan de prijs soms twaalf a dertienduizend gulden per bol bedroeg. De duurste bollen werden uitsluitend per stuk en bij het gewicht verkocht. Maar men woog ze niet op gewone schalen, o neen Men bezigde weegwerktuigen, zooals een goudsmid en een apotheker ze gebruiken. De eenheid voor het wegen was het z.g. aas, een uiterst klein gewichtje 0,043 g. Geen wonder, dat de weegschaal zeer, zeer gevoelig moest zijn. Zoo brachten de duurste bollen vaak een prijs op, die gelijk was aan achttien honderd maal haar gewicht in goud, zoo dat zij dus parelen en diamanten in waarde te boven gingen. Bevreemdt het U thans nog, indien ik U vertel, dat men voor twee of drie bollen een aanzienlijk heerenhuis kon koopen Ik wil dit hoofdstuk besluiten met wat de Vlissingsche predikant Mattheus Gar- gon in het begin der achttiende eeuw van den dwazen en ergerlijken tulpenhandel schreef. „In 't Jaar 1636 was hier te Lande voor al te Haarlem als eene besmettelijke Tulp-ziekte, die nog bij veelen niet geheel genezen is alle handwerken stonden stil, en de Ambachts-Gezellen pasten nergens op, dan op Tulpkopen, totdat de Magistraat daartegen een besluit nam, en alle Tulpen schulden verklaarde nietig en van geener waarde. Men kocht toen voor een Tulp 2 Lasten Tarw, 4 Lasten Rogge, 4 vette Ossen, 8 vette Verkens, 12 vette Schapen, 2 Oxhoofden Wijn, 4 Tonnen achtgulden Bier, 2 Tonnen Boter, 100 ponden Kaas, een Bed en toe behoren, een pak Klederen, een Zilvere Beker, een schip om dit weg te voeren waard 500. gulden, bedragende dit alles wel 3000. gul den, waarvoor de beste Tulp-bol niet te kopen is. In een lijste van verkopinge te Alkmaar op den 5. Febr. 1637 staat onder anderen een Vise-roy1) van 410. azen ge plant 3000 gulden, dezelve, van 658. azen 4203. gulden, een Sjery-Catelijn beste soorte van 619. azen2610. gulden, ma kende de geheele verkoopinge t' zamen aan Tulpen 900.000 gul den." Valt het U tegen, te hooren, dat onze zeventiende-eeuwsche koopman en arbei der over wier noeste vlijt, arbeidslust en spaarzaamheid ge zoo héél veel gelezen en gehoord hebt aan zulke dwaashe den zooveel ten offer brachtende eerste uit louter lust tot praalvertoon de tweede uit steeds feller wordend winstbe jag Het is zoo heerlijk, familie of vrien den te kunnen overbluffen het is zoo prettig, snel en gemakkelijk rijk te worden! Toen hier en daar de plaatselijke, en later ook 's Lands overheid ingreep en de „Tulp-schulden" waardeloos maakte, ja, toén vervielen heel wat handelaars tot bit tere armoede. Maar elk speculatief ge doe sleept zijn risico mee, niet waar Trouwens, onze zeventiende en achttiende- eeuwsche voorvaderen speculeerden ook nog wel op andere, misschien nog veel zotter manieren. Maar dat vertel ik later wel eens. Waarom ik dit hoofdstuk uitsluitend aan den dwazen tulpenhandel wijd Wel, ik wou U die zotte, liefhebberij uit onze „Gouden Eeuw" eens voor oogen stellen. Ge kent dan een sterk staaltje van menschelijke dwaasheid, maaróók de wijze, waarop Hendrick Jansz. Piek tot „fortuijn" geraakte. (Wordt vervolgd) 1) De hierboven reeds genoemde „Vice- Roi", d.i. „Onder-Koning". HEERLIJKE DE ECHTE 12 CENT. Langedelft 19, Telefoon 818, Middelburg. Werkschoenen 2.75 Water Rubberlaar zen 3.50; Klompsokken (alle maten). het BESTE van het BESTE. Ook voor Schoenmakers alle benoodigd- heden tegen lage prijzen. AANBEVELEND, LANGE DELFT 11 - MIDDELBURG GEMENGDE ROOKTABAK 15 cent per x/2 pond. ONGESAUSDE PRUIMTABAK 6, 7 en 10 cent. Blokken per 100 K.G. 1.04 Bossen, 10 voor 0.80 Plankjes op maat gezaagd, per 100 K.G2.08 Kist Afval, per zak 0.26 Eiken Haardblokken per 100 K.G, 1.50 Deze prijzen NIET FRANCO. Houthandel - Telefoon 277 - Middelburg TEGEN HOEST EN VERKOUDHEID Zoute Griotten 20 ct. per ons, Staafdrop 10 ct. per stuk. Katjes- en Knoopjes 15 ct. per ons. Hoesttabletten 15 ct. en Anijsblok jes in doosje van 12 stuks 10 cent. Aanbev., J. P, BAAN, Bierkade 7, M'burg Wij leveren U steeds het BETERE tegen VOORDELIGER PRIJZEN, maar NU moet U eens komen vragen EERSTE KWALITEIT WRINGERS, IMPERATOR vanaf 7.95. HARDHOUTEN WASBORDEN vanaf 48 cent. WRINGERBOKKEN 2.—, 2.40, 2.80. ZWAAR EMAILLE KOLENKITTEN 68 cent. FLUITKETELS 59 cent, LANGEVIELE 62 MIDDELBURG BELEEFD AANBEVELEND. s 1 ;V'r V" 'L.r-' WEATHERPROOF Alle prijzen m FALCON Mantels en Jassen hebben een keurige pasvorm 5*- LEER -ÜQ in plaatjes van 25, 30, 35, 40, 45, 50 cent enz. H. C O Z IJ N Ijzerhandel - LANGEDELFT - M'burg. CENT CENT 6 CENT PER VIERKANTE METER. IN ALLE MATEN VERKRIJGBAAR. C. INGELSE, Palinghandel Bree, Telefoon 620, Middelburg, Zeer verlaagde prijzen in FLANELLEN KINDER PYAMA'S, MEISJES NACHT HEMDJES, DAMES NACHTHEMDEN, HEEREN PYAMA'S enz. M. KLAVER, Nieuwe Haven 47, schuin over het Badhuis, Middelburg TE HUUR NETTE 3 Kamers en Keuken, Electrisch, Water leiding en vrije W.C., Bellinkstraat 26, M'burg. Te bevrag. Korte Heerengracht 29 HEDEN goedkoop Kalfsvleesch. Dikke rauwe Reuzel 55 ct. per Kilo. Versche Varkensruggen 15 cent per Kilo. Boterhamworst 20 ct. per y/i pond. Tongeworst 20 ct, per x/2 pond. Bloedworst 15 ct. per x/2 pond. Leverworst 20 ct. per pond. J» HOOGESTEGER, St. Janstr,, M'burg.

Krantenbank Zeeland

de Faam | 1939 | | pagina 1