hv"'
i
Ie Boterhammen
vliegen er mee f
naar binnen
Dagen en weken v
vliegen
voorbij
Oranje-Bitter
Oranje Bitter
Oranje-Bitter
K. MEERTENS Jr.,
K. MEERTENS Jr.,
ADVERTENTIEBLAD VOOR
EN DE DORPEN OP WALCHEREN
H
Magazijn „DE VLIJT"
UITGEVERS: LITTOOIJ OLTHOFF, POSTREKENING 42280, TELEF. 238
Vraagt overal PIETERS'
24 ct. per pond
VERSCHIJNT
DES WOENSDAGSMIDDAGS
No. 8
13 NOVEMBER 1935
40e JAARGANG
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
De droom van den Meester-
Kleermaker
Vraagt overal PIETERS'
SNIP EN SNAP,
Goedkoope Aardappelen
Vraagt overal PIETERS'
EEN GOEDE HAARD goed geplaatst is toch
fijner Wij zijn bijzonder voordelig met onze Haarden»
A. VAN ROON - Langevicle 219 - Middelburg.
Oud'Hoil. Gekruid Speculaas
25 ct. per half pond.
SLAGROOM BORSTPLAAT
2 ons 28 cent
90'75
21
60
21—14.50
5.90
13
Per Pak 1.15
»t£i*
ADVERTENTIËN KUNNEN TOT
UITERLIJK 12 UUR AANGE
NOMEN WORDEN AAN HET
BUREAU SPANJAARDSTRAAT
VAN 1-3 REGELS 45 CT., IEDERE
REGEL MEER 15 CENT, 3 MAAL
PLAATSING WORDT SLECHTS 2
MAAL BEREKEND. BIJ CONTRACT
VOORDEELIGE VOORWAARDEN
(EEN VERHAAL UIT DE TWEEDE
HELFT DER ACHTTIENDE EEUW)
DOOR
C. JACOBSZ.
n.
De vondst.
Heckmans wentelde zich heen en weer
op het zachte pluimenbed, maar ondanks
al zijn pogingen kon hij den slaap onmoge
lijk vatten. Kwam dit, omdat zijn vrouw
hem vóór het ter ruste gaan, weer met
roodgeweende oogen gesmeekt had om te
werken, gelijk hij vroeger deed
De kleermaker had geluisterd zoo het
scheen, al verstond hij van de bittere klach
ten zijner vrouw in werkelijkheid ook geen
enkel woord. Want ver toefden zijn ge
dachten, ver, op de Zeeuwsche wateren.
Waar hij zich precies bevond, zou hij met
geen mogelijkheid hebben kunnen zeggen
de Oosterschelde, het Veersche Gat,
het Slaak wat deed het er ook toe
Wat hij aanschouwde was van méér be
lang Het vroeg zijn aandacht, het dwóng
hem tot kijken, neen het hield hem vast,
met ijzeren hand en zonder eenig mede-
doogenHij zag de zee, overwolkt van
den prikkelenden, grauwen damp van het
kruit, hij zag een Spaansche galjoot, dat,
reddeloos geschoten, nog een laatste po
ging tot vluchten deed.
Hij hoorde de Spaansche matrozen en
soldaten, roepend en tierend in doodelijken
angsthij hoorde hun gekerm, als zij za
gen, dat geen uitweg meer redding bood.
Hij hoorde slechts de door tranen
verstikte klachten zijner vrouw hoorde hij
niet
En te midden van den kruitwalm en het
donderen van het geschut zag hij, hoe het
voorste schip der Geuzen den zinkenden
Spanjaard enterde hij zag ook, hoe een
man als eerste den koenen sprong deed,
het pistool in de vuist, het vlijmscherpe
rapier tusschen de tanden geklemd.
Wie het was Ik behoef het U niet te
zeggen, niet waar
Dien heldHeckmans verloor hem
niet uit het oog Hij zag, hoe de voor
niets versaagde Geus onmiddellijk het
zware pistool velde, en met een meester
lijk schot den vijandelijken kapitein neer
storten deed.
Hij zag maar de mooie oogen, waarin
een wereld van leed was, de donkere
oogen, moegeschreid, en blinkend van tra
nen, zag hij niet
„Jacob Jansz., waarom mij Uw edel ge
laat niet gegeven jammert de kleermaker
vertwijfeld. „Ofvindt ge het nog te
vroeg, wellicht? Welaan, ik wacht!"
De man, wien de gedachte aan den ge-
heimzinnigen Geus al maar vaster in haar
verpletterenden greep knelt, kreunt en hun
kert naar den slaap, die hem geen rust,
maar wellicht een droom brengen zal, een
droom vanoch lezer, ge weet het wel!
Vier slagen klinken van den stadhuis
toren, en lang trillen zij na in de stilte van
den nacht. Dan doet een luid trompetge
schal zich hooren. x)
Heckmans slaat het zware bedgordijn
ter zijde en staat in eens op den vloer.
Hij schrikt van zijn driftige haast, maar
gelukkig, zijn vrouw heeft niets gehoord,
en volkomen regelmatig klinkt haar zachte
ademhaling.
Het is volkomen donker in het slaap
vertrek, maar Heckmans neemt zijn wollen
kamerjapon, 2) en trekt haar aan, daar de
kilte van den nacht hem huiveren doet.
Dan vat hij haastig zijn muilen en deze
voorzichtig in de hand houdend, gaat hij
blootvoets en voorzichtig tastend de ka
mer uit, naar beneden, waar hij weet, dat
in den keukenhaard het vuur voor den
morgen verzekerd ligt.
Het kost hem niet de minste moeite het
zwavelstokkenbakje te vinden, met den
blaker, die er altijd naast staat. Met tril
lende vingers neemt hij een stokje, houdt
dit bij een glimmend kooltje in den haard
en weldra is de kaars ontstoken. Dan gaat
hij geruischloos op zijn bloote voeten, het
licht in de eene en de muilen in de andere
hand, de keuken uit en de trap weer op,
naar het voorvertrek. Heckmans zucht,
maar het is een zucht van groote blijd
schap niemand heeft hem gehoord
Tusschen de ramen prijkt op een tafel
tje het fraaie, mahoniehouten kastje, dat
hij heeft laten maken, om de kostbare kro
niek een veilige plaats te geven. Het deur-
tje bevat zes kleine glazen ruitjes en vóór
dit deurtje blijft de lange man in zijn ka
merjapon staan. Met bewonderende ver
eering, neen, van de diepste vervoering
vervuld, staart hij op zijn kostbaar bezit,
en de kaars trilt door het beven van zijn
hand.
Het kastje, een meesterstuk van acht
tiende eeuwsche schrijnwerkerskunst, is
zorgvuldig gesloten. Natuurlijk is het ge
sloten Geziene en Wouter hebben het
heerlijke boek slechts éénmaal mogen vast
houden, éénmaal slechts, en dat nog maar
gedurende een paar seconden, terwijl hun
vader bij hen stond, met angstig kloppend
hart, de handen gestrekt, om zijn schat
weer onmiddellijk te kunnen grijpen.
De nerveus bewegende vingers van den
kleermaker zoeken nu het sleuteltje. Dat
sleuteltje verlaat hem niet, het is bij hem,
bij dag en bij nacht, want het is aan een
dun, maar sterk koordje bevestigd, dat hij
om den hals draagt.
Behoedzaam opent hij zijn kleine schat
kamer en heel voorzichtig neemt hij het
boek in de handen. Maar die aanraking
is méér zij is een liefkoozing. De pit
van de kaars is lang, en de vlam knettert
en walmt, maar de kleermaker let er niet
op hij heeft immers het boek andere
zaken zijn nu van geen belang.
Zoo staat hij een geruimen tijd, hoe
lang, weet hij niet. Het ontgaat hem, dat
van den stadhuistoren vijf slagen klinken,
en zelfs het luide trompetgeschal dringt
niet tot hem door.
Maar wat is het Kraakt daar een trede
van de trap Heeft zijn vrouw gemerkt,
dat hij zijn legerstede verlaten heeft? Neen,
dat niet gelukkig Het blijft doodstil in
huis. Hij heeft zich vergist.
Plotseling dreunen zware schreden in de
nachtstille straat, en er klinkt een harde,
rauwe stem. Het is de vertrouwde roep
van den klapperman, die het uur van vijven
meldt maar zijn forsch geluid vervult
Heckmans van een zóó hevigen schrik, dat
het boek zijn bevende vingers ontglipt en
met een slag op den vloer terecht komt.
De lange man kreunt van smart. Hij vat
den blaker, ziet, en de halfverteerde
rug van het boek is door den val letterlijk
gespleten. De tranen spiingen hem in de
oogen hij knielt bij het boek neer en
kermt en schreit, als een hulpeloos en ver
laten kind.
Dan ziet hij, hoe uit den gescheurden
leeren rug een reepje perkament te voor
schijn is gekomen. Zijn sidderende vingers
grijpen het, laten het vallen, grijpen het
dan wéér. Op het perkament staan enkele,
bijna onleesbare woorden
gout uit Spaengiën
in dese mijne Huijskens ver
ob Jansz. He
in tjae on H.
15
Heckmans wankelt op zijn knieën en
geeft een schreeuw, zóó hard, dat vrouw
en kinderen er van ontwaken.
(Wordt vervolgd)
1) Trompetgeschal van den Stadhuis
toren, en dat in den nacht Het was mijn
plan, U hier eenigszins uitvoerig te ver
tellen, hoe er in de tweede helft der acht
tiende eeuw 's nachts voor de veiligheid
gezorgd werd. Plaatsgebrek noodzaakt mij
echter, dit nogmaals uit te stellen, en daar
om vraag ik thans slechts even Uw aan
dacht voor het oude, maar nog niet geheel
vergeten versje van Mr. Hieronymus van
Alphen, „De Klepperman".
Zou ik voor den klepper vreezen,
O die lieve, brave man
Maakt, dat ik gerust kan wezen,
En ook veilig slapen kan.
Moeder, lief 'k geloof het vast,
Dat hij op de dieven past.
Schoon hij loopt door wind en regen,
't Zingen wordt hij nimmer moê
Goede God geef hem Uw zegen
Maar mijn oogjes vallen toe.
Lieve klepper houd de wacht
Ik ga slapen goeden nacht
-) Hierover echter in het volgend hoofd
stuk.
SnipAls je nu en dan met andere men-
schen spreekt, kunt ge strijk en zet
de opmerking hooren, dat de tijden
zoo veranderd zijn.
SnapNu, dat zal waar wezen er heeft
op allerlei gebied zooveel verande
ring plaats gegrepen, dat we zonder
overdrijving van een omwenteling
kunnen spreken.
SnipWaren de menschen van vroeger
er beter aan toe dan tegenwoordig;
ik weet het nog zoo net niet.
SnapHet leven was toen toch veel so
berder en donkerder.
SnipZijn dan nu die klachten soms van
de lucht af Ze klinken thans lui
der dan ooit.
Snap 5 En toch is er in heel veel opzichten
nog al wat verbeterd. Denk aan het
woningvraagstuk. Het snelverkeer
had plaats met paard en wagen.
SnipHet snelverkeer van thans is dat
nu zoo'n verbetering te noemen.
Het veroorzaakt ongeluk op onge
luk. Dierbare levens vraagt het.
Vroeger konden de menschen uren
tippelen en hadden daardoor een
gezonde lichaamsbeweging.
SnapIk stem toe alle veranderingen kun
nen geen verbeteringen heeten,
maar den tijd van ruim een halve
eeuw terug zou ik toch niet meer
verlangen. Toen waren electrisch
licht en electrische beweegkracht
onbekend, en zoo zou ik voort kun
nen gaan met goede verbeteringen
op te sommen.
SnipLaten we dit constateeren elk ge
slacht heeft zijn eigen leed en zijn
eigen vreugde ook vroeger was er
veel, zeer veel, dat beter was dan
nu en thans is er zeer zeker zeer
veel dat beter is dan toen.
SnapIk behoor niet tot de menschen, die
het oude boven alles verkiezen.
Snip Ik evenmin. Maar toch wou ik, dat
de Bleek gelaten werd zooals die
nu is. Ik houd wel van nauwe
steegjes. Daar loopt men tenminste
even veilig.
SnapEn vooral in onze oude mooie stad
doen zulke steegjes het zoo goed.
Van de Haringplaats loopend zijn
die paar bochten inderdaad aardig.
Waarom moet daar nu verandering
in komen Dat geld kan veel beter
besteed worden en voor het snel
verkeer brengt deze weg geen ver
betering.
SnipJa, dat dacht ik ook. Van uit de
Bleek mag toch niet richting Balans
opgereden worden, dank zij het
éénrichtingsverkeer voor de Span
jaardstraat.
SnapHeusch, deze verandering is in geen
enkel opzicht toe te juichen. Laten
we daar nu dat aardige stadsbeeld
behouden.
SnipDe smalle Spanjaardstraat vraagt
niet om meer verkeer, ook niet naar
de richting Singelstraat. En streng
af te keuren zou het zijn als van
Haringplaats af wel gereden zou
mogen worden naar de beruchte
hoek BalansSt. Pieterstraat.
SnapEen feit is, dat de Spanjaardstraat
al vaak genoeg opstopping geeft.
Snip s Het is hartelijk te hopen, dat de
Raad tot verbreeding van de Bleek
zijn medewerking niet verleent.
SnapDie uitgaven zal hij vooral in dezen
tijd toch niet durven doen.
SnipVoor je weggaat, heb ik nog een
tweetal verzoeken over te brengen.
Vanavond is er een uitvoering van
de Zangvereeniging „Sursum Cor-
da" in de Concertzaal en ik heb
op me genomen je op te wekken
er heen te gaan.
Snap Kerel, wat ben ik blij, dat je me
daaraan herinnert. Daar hoop ik
zeker heen te gaan. Ik houd zeer
veel van een Gemengd a Capella
Koor.
Snip Dit mag gezegd De Directeur weet
inderdaad wat goeds te geven. Het
is een waar genot naar den zang
van dit Koor te luisteren.
SnapZingen zonder begeleiding vind ik
altijd het mooist. Vaak overstemt
de muziek den zang. Nu, tot van
avond, hoor.
SnipHet tweede verzoek geldt een
propaganda-avond voor den Blin-
denbond, die gehouden zal worden
Vrijdag 22 November, bovenzaal
Sociëteit Markt.
SnapAl wat in het belang van blinden
wordt gedaan, staat in mijn volle
belangstelling.
SnipIk heb nog een mededeeling, waarin
je ongetwijfeld belang stelt.
Snap Laat haar hooren.
SnipHet groote pand op de Dwarskaai,
dat reeds zoo lang leeg staat, is
verhuurd.
SnapHet huis dat bewoond geweest is
door dhr. Callenfels Wie komt
daar wonen
Snip Daar wordt gevestigd een tricotage-
fabriek. Het pand is voor 10 jaar
gehuurd.
SnapZoo, daar ben ik blij om. Ik vind
het een akelig gezicht die groote
huizen leeg te zien. Het pand over
het Gerechtsgebouw zal gelukkig
ook weer bewoond worden.
Puike Drielingen (25 K.G. voor 0.50).
Aan huis bezorgd.
Beleefd aanbevelend, M. SCHOUT,
Gravenstraat I 285, Middelburg.
Bij eiken maaltijd
C. HENDERIKX'S BROOD.
Een betere en zeer voedzame kwaliteit in
alle soorten.
Wordt overal aan huis bezorgd.
ORANJEPLEIN 29 - OOST SOUBURG
Neem ook vooral voor de winter een handige STOFZUIGER.
DE ELECTRO BEZEM
voldoet U het beste. Wij geven dan 10.voor Uw oude.
Met de echte IMPERATOR WRINGER is Uw goed vlug droog en heeft niet te
lijden. 5 jaar garantie 6.75.
Wij leveren U het betereSteeds voordeliger I
Keukenkachel, Emmerkachel, Driehoekkachel, Groene Vulkachel en Mangel te
koop, heel billijk.
U moet eens BOTERHAM-
SPECULAAS in huis nemen.
Heerlijk gekruid, zo vers van de
fabriek
voor bij de thee 55 ct. per Blik.
MIDDELBURG.
'.G-,'i l.v:».-
Zo ook de tijd dat er Borstplaat
verkrijgbaar is. Daarom geniet
nu volop van de heerlijke Succes
Borstplaat in al die fijne smaken
MIDDELBURG.
N ajaars-Aanbieding
Witte Molton Dekens
79, 45, 35
Wollen Kinder 1 Pyama Flanellen
Skisokken 35 streePen 27, 19, 15, J 2
Gebloemde Dekens
150 x 200 ..-2.45
Effen Fluweel, diverse Prima Witte Flanel,
kleuren 85, 69 breed 17, 20
Fantasie Wollen Dekens
150 X 200 4t9g
Gebloemde Ribfluweel
57, 49
Flanel voor Lakens,
180 breed 38
Fantasie Wollen Dekens
170 x 210 575
Gebloemde Velvet,
diverse dessins 87
Flanellen Lakens
1.50, 1.10, 75
Fantasie Wollen Dekens
190 X 230 6,90
Ruitstoffen voor
Kinderjurken 20, J 7
Heeren Jaeger Broeken
en Borstrokken 90, 60
Effen Satinet Dekens
160 x 210 4,90
Ruitstoffen voor Jurken,
80 breed 28
Heeren Tricot Broeken
80, 55, 50
Zijde gestikte Dekens
160 x 200 7,50
Prima Ruitstof voor
Jurken 65, 50, 42
Heeren Broeken en
Borstrokken met
Wol gevoerd 70
Prima Heeren Broeken
en Borstrokken met
Wol gevoerd 90
Gebloemde zijde Dekens
160 X 200 8,70
Donkere bedrukte
Stoffen v. Jurken 30
Al deze Dekens zijn in
diverse kleuren.
Wollen Dames
Kousen 90, 60
Effen Stoffen, 130 breed,
diverse kleuren 90
Grijze Stoffen, 150 breed
voor Jongenspakjes of
'lassen J,25
Jongens Broeken en
Borstrokken met
Wol gevoerd 55
Wollen Heeren
Sokken 45
Effen Flanel Uni
kleuren 16, |3
Dames Flanellen,
schoudersluiting 69, 45
Dames Flanellen
Nachthemden,
lange mouwen 98
Flanellen Nachtponnen
Dames prima Macco
Directoirs, dames
Effen gekeperde Flanel
len voor Nachtponnen
Wollen Dames
Skisokken 60
Dames Zijde Directoirs
Dames Geplateerde
Zijde Directoirs 45
Dames Interlock
Directoirs 60
Dames Geplateerde
Zijde Onderjurk. J 20
Dames Interlock
Hemden 50
Graslinnen Lakens 75
2 persoons gefeston
neerde Lakens 90
groote maat 1.20
Zware Geel katoenen
Manshemden,
korte mouwen 60
Zware Graslinnen
Heeren Hemden 68
MEM, Li
Blauwe Werkhemden m.
Ritssluiting 1,35, J425
Donkere Sporthemden,
maat 5 en 685
Grijze Werkjassen,
diverse maten 1.75
Handgeweven Stoffen
v. Gordijnen 36, 29, 24
Handgeweven Tafel
kleed, gr. maat 1.85
Handgeweven Keuken-
tafelkleeden 1.20
Handgeweven
Schoorsteenloopers 75
2 persoons Wollen
Matrassen, 3 deelig,
2 pers. Gezondheids
matrassen op beugel
2 pers. Ledikanten,
licht geschilderd 5.90
Dames Schorten 66, 49
Handschoenen met
Kap 45
Kapok per pond 60, 45
Breikatoen 1 ons knot