D. C. BOÜWENSE.
H. I. PENNINGS,
Joh.L.Cammelot,
Doet uw voordeel
OPRUIMING
W intergoederen.
J. LA VOOY.
k 0. UTTÖ0M hl.
Grootste publiciteit hier ter stede3500 ex. worden wekelijks met zorg verspreid
1. Grootste publiciteit
RECLAMES.
Ondergeteekende wenscht zijn
geachte Clientèle een rijk geze
gend nieuwjaar toe, tevens zegt
hij hartelijk dank voor het hem
in 1905 geschonken vertrouwen
en beveelt zich verder beleefd
aan.
Wandelhazar Korte Delft G 3
en Filiaal F 25.
Middelbnrgsche Melkinrichting
DE LANDBODW.
L. DEKKER Co.
REUZEN-PEPERKOEKEN
A. J. DE JONGE, Langeviele.
Natte en Droge Wassohen.
VERSTRAAT, Langeviele.
Behangerij. Stoffeerderij.
Verhuizingen - Transport.
Bergplaats voor Inboedels.
Firma J. M. VAN HEUSBEN,
J. Javenier
Schoenmagazyn „DE CONCURRENT",
SCHOENWERK,
No. 1».
Woouadag S Januari 1905
Tiende Jaargang
Verschijnt eiken Woensdagavond,
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
Span j aar d s tra at.
JPrijs der Advertentiën:
van 13 regels 15 cent, iedere regel meer 5 oent.
maal plaatsing wordt slechts 2 maal berekend.
Eenlge woorden van een inwoner
van Middelburg.
Advertentiën.
DE JONGEN
10 cent, geregeld versch.
A. J. KOK,
Snijboonen 10, en 121/, ct. per pond.
Sulkerboonen 10
Zuurkool 5
GOEDHIBT's
Middelbnrgsche GlazenwasscheriJ
SMEDERIJ EN KACHELMAKERIJ.
Ruim gesorteerd in Haarden, Kachsls,
Fornuizen en in vuurgelakte Kachels.
Ook in ruil, aan uiterst lage prijzen.
Ook SLIKLAARZEN, Vetleder RIJG- en
GE8P-B0TTINE8,
en MOLIÈRE SCHOENEN.
Wegens verplaatsing der Zaak naar
de overzijde der straat, K 20
LANGE GORTiTRAAT.
NIEUWS
MIDDEIBÜR6SCH
ADVERTENTIEBLAD
DE FAAM
UITGEVER
Groote letters naar plaatsruimte. By abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
INDISCHE PENKBASSEN.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
CXXVI.
Ik heb u indertijd uit Soekaboemi reed3 een
en ander verteld van den zoo begaafden Patih
dier Afdeeling, ran Raden Soerja Nata Legawa,
zoon van Raden Hadji Moehammad Moesa,
den niet minder goed bekenden en sedert jaren
overleden Hoofdpenghoeloe van Limbangan.
(Garoet.)
De lezer zal zich herinneren, dat deze ver
lichte priester de eerste Soendanees was, die
z'n kinderen Hollandsch liet leeren en nog
wel weten ook, hoe hij zich de bijzondere
vriendschap van wijlen Karei Frederik Holle
verwierf.
Zijn zoon, de Patih van Soekaboemi nu, bij
vele oud-gasten bekend, werd in het afgeloopen
jaar zeer ernstig ziek en moest pensioen nemen.
Het was hard, erg hard voor den braven
man! Hij had nog best Regent kunnen wor
den, want er was geen tweede Prijaji in de
geheele Preanger, di& met dien Patih kon
worden vergeleken.
Tot het laatste toe stond hij op de bres voor
de belangen van z'n land en volk en nu, nog
in de kracht van z'n leven, moest hij er uit
- Bfj het verlaten van den dienst, verzocht hij
der Regeering als 'n gunst om een zijner zonen
in zijne plaats te benoemen en het is daarom
zeer waarschijnlijk, dat de bekwaamste hunner,
Raden Soerja Nata Pamekas, thans Adjunct-
Djaksa hier ter plaatse, tot Patih van Soeka
boemi zal worden aangesteld.
Toen ik in 1896 met ziekteverlof op Soeka
boemi was, had ik Pamekas met de groote
vacantiereeds ontmoet bij zijn vader en het
was me werkelijk 'n waar genoegen de ken
nismaking te hernieuwen.
Gastvrij als alle Inlanders zijn, vroeg de
Adjunet-Djaksa mij te logeeren en niettegen
staande allerlei tegenwerpingen zou en moést
ik het hotel verlaten en bij vriend Pamekas
intrekken.
Nadat de bevallige Raden Ajoe mij dan
plechtig verzekerd had geen omslag te zullen
maken, nam ik het aan en ben ik dus nu
weer in mooie conditie, om meer intiem met
een der Jong-Indiërs contact te verkrijgen.
Pamekas is 'n ambtenaar, van wien het Gou
vernement nog veel, zeer veel nut zal kunnen
trekken. Hij is pas 26 jaar oud, ging als jon
gen school op het bekende Instituut Kok van
Diggelen te Weltevreden en volgde later met
vrucht de vüf klassen van het Gymnasium
„Willem III.
Steeds onder toezicht en leiding van den
bekenden Dr. C. Snouck Hurgronje, werden
bij den jongen Soendanees niet alleen hoofd
en verstand, maar ook hart en karakter ont
wikkeld en zeker is dit voor Inlanders nog
heel wat meer noodig, dan bestudeering onzer
Westersche wetenschappenEuropeesche ont
wikkeling alleen is lang niet voldoende, ook
het gevoel voor recht en billijkheid moet wor
den opgewekt
Een Aziaat is van nature nu eenmaal minder
ethisch aangelegd dan een beschaafd Wester
ling onzer dagen. De Aziaat is 'n consequent
egoïst en stelt het eigen ik geheel op den
voorgrond. Dit is dan ook de reden, dat zoo
vele Inlanders misbruik maken van macht en
gezag en dat ons Europeesche Bestuur steeds
angstvallig waken moet voor de belangen van
den kleinen man.
Gelukkig beginnen reeds vele jongeren an
ders te denken, anders en beter ook dan hun
vaders, die, men ziet het verschijnsel trouwens
nog al veel op deze wereld, minder breed van
opvatting zijn en hun zoons dus niet begrij
pen. Dit vanwege de wet van evolutie, die ook
ons jongeren eenmaal als réactionnair zal doen
schrap staan tegenover de „onbesuisden", die
nè, ons komen
De Aziaat nu is nog 'n paar eeuwen bij ons
ten achter en voelt het zoo niet, dat macht
hebbers er zyn voor de gemeenschap en niet
omgekeerd.
Lieten wij de hoofden eenvoudig hun gang
gaan, dan zouden hier spoedig weder voor
historische toestanden heerschen en het is daar
om, dat de Europeesche onderwijzer in Indië
z'n leerlingen niet alléén wat boekenkennis
moest bijbrengen, doch in de eerste plaats met
alle kracht zich toeleggen op de vorming van
't gemoed. Dit geldt aiet alleen veer de !■-
landsche scholieren, doch ook voor half-Euro-
peesche kinderen, ook die zijn te veel Aziaat
van aanleg
Jammer, dat er nog zoo weinig Indische
onderwijzers zyn, die hun taak zóó opvatten
Pamekas nu is in alle opzichten een gun
stige uitzondering, zooals my nog dezer dagen
een hoogaeplaatst Ambtsnaaar by het Depar
tement B. B. te Batavia verzekerde, en dit
waarschijnlijk, omdat z'n vader reeds zoo ge
heel anders dacht dan het gros en wijl Dr.
Snouck zich bijzonder voor den knaap heeft
geïnterresseerd. Zelden ontmoette ik nog een
zoo ijverig Inlandsch ambtenaar, een zoo al
truïstisch denkend bruin edelman, en de Af-
deeling Soekaboemi zal zeker mogen worden
gelukgewenscht, wanneer de Regeering, trots
zyn jeugd, Pamekas tot Patih verheft.
Hy is gehuwd met de schoone en lieftallige
Raden Ajoe Permana Ningrat, eene dochter
van z'n oom Raden Adipati Soerja Nata Ning
rat, Regent van Lebak en het was een huwelijk
uit liefde, iets wat by den Inlandschen
adel niet veel voorkomt.
De jeugdige Raden Ajoe heeft de Holland-
sche school bezocht en leeft met haar echtge
noot op Europeesche wyze. Zy zit dus niet
achter", ergens in de „bijgebouwen", op een
„matje" te kletsen en te dobbelen met vrien
dinnen van hooge of lage geboorte, maar be
stiert haar huishouden en doet wonderen met
een schimmetje geld. Met 'n Hollandsch kook
boek gewapend, houdt ze toezicht in de keuken
en weet haar man menig smakelijk schoteltje
voor te zetten. Ze drinken samen thee in de
voorgalerij en ontvangen er samen ook be
zoek. De bitterflesch komt niet op tafel en
kaarten zyn er niet in huis. Pamekas heeft
dan ook géén schulden en staat als politieman
vrij, tegenover iedereen Hoewel jong, werd
hy toch reeds tot lid van den Gemeenteraad
benoemd en weet daar behoorlijk op te komen
voor de belangen van de niet-Europeesche in
gezetenen. Ook is hij belast met het toezicht
op de verbannen prinsen van Banjermasin.
Vele Europeeseh geschoolde Inlanders lyden
helaas! aan het euvel, dat zy hun volk ont
groeid zijn, dat ze den adat niet begrijpen, ja
de taal niet behoorlijk meer spreken. Pamekas
maakt ook hierin weer een gunstige uitzon
dering. Trots zyn westersche ontwikkeling is
hy Soendanees gebleven, de beste combinatie,
die we voor een zoon der Preangerlanden kun
nen verlangen. De Regeering benoemde hem
dit jaar dan ook tot Lid-Secretaris van de Com
missie voor het aan officieren af te nemen
examen in de Soendasche taal, wel een bewijs,
dat zyn kennis ook op dit gebied door de auto
riteiten erkend wordt.
De Adjunct-Djaksa van Buitenzorg is een
oprecht vriend van de Europeanen, een warm
aanhanger van het Gouvernement en een goed
Inlander en Moslim tevens.
Het ware te wenschen, dat we op Java over
een paar hónderd van dergelijke Pryaji's had
den te beschikken, het zag er dan waarschijn
lijk hier wat beter uit.
Dr. Snouck Hurgronje moest maar 'n groot
pension voor studeerende Ambtenaarszonen
openen. De z.g. Hoofdenscholen konden voor
mijn part dan gemist worden. Ook daar mangelt
het nog te veel aan vorming van karakter en
gemoedIk heb dit op Magelang gemerkt
Ik zeide hierboven, dat Pamekas belast was
met het toezicht op de bannelingen uit Zuid-
Oost-Borneo. We zullen hem vragen ons by
die belangwekkende luidjes te introduceeren.
Lt. Clockbnbb Bbousson b.d.
Buitenzorg.
BURGERLIJKE STAND TAN MIDDELBURG.
Van 2829 Dec.
ONDERTROUWD: A. 0. de Jonge, jm. 23
j. met J. Augustijn, jd. 22 j. J. C. Outermans,
jm. 25 j. met A. Griep, jd. 17 j. J. P. Maar-
tense, jm. 19 j. met M. van der Koorde, jd.
20 j.
GETROUWD: D. L. Broeder, wedr. 59 j.
met W. Looyse, jd. 29 j. M. Schipper, jm. 19
j. met N. Bimmel, jd. 21 j.
BEVALLENJ, W. Boone, geb. Suvaal, d.
M. Brevet, geb. Harpe, z. M. P. Bounaan»,
geb. CastiMMiller, 4.
Geboreneen buitenechtelijke zoon, moeder
23 jaren
OVERLEDENJ. Kervink, wed. van I.
Lakkee, 70 j. S. M. van der Poll, wed. van J.
P. Langejan, 88 j. F. Marys, z. 15 m. M. P.
Poortvliet, d. 10 m.
Mejuffrouw de Wed. MARIJSDe Klerk,
heeft iets te zeggen betreffende FOSTER's
ZALF, het bekende middel tegen huidziekten,
zooals aambeien eczema, huiduitslag, jeukin
gen enz.
Mejuffrouw MARIJS—De Klerk, wonende
Seisweg R 148 te Middelburg, meldt onsHet
is thans reeds drie jaren dat ik opgescheept
was met een ellendige kwaal, namelijk aam
beien. Jaren lang heb ik veel pijn moeten door
staan, doch niet alleen dat, ik had hierdoor
ook veel bloedverlies en nu en dan hevige
jeuking en steken. Alle hieraan bestede zorgen
en geneesmiddelen waren op niets uitgedraaid,
het eenige wat mij dadelijk verlichting gaf was
FOSTER's ZALF. Dadelyk by het gebruik
hiervan verdween myn hinderlijke kwaal en
veertien dagen later kon ik er weinig of niets
meer van gewaar worden. Ik zou elk lijder
hieraan, wel een proef met uw probaat middel
willen aanbevelen.
Ik ondergeteekende verklaar, dat het boven
staande waar is en machtig u het publiek te
maken, op elke wijze die u goeddunkt.
Verzeker u dat men u de echte FOSTER'S
ZALF geeft, dezelfde die Mejuffrouw MARIJS-
De Klerk gehad heeft. Ze is te Middelburg
verkrijgbaar by den heer JOH. DE ROOS,
Tlasmarkt R 157. Toezending geschiedt franco
na ontvangst van postwissel a f 1,75 voor één
of f 10 voor zes doozen.
By den aanvang van het Nieuwejaar wen
schen ondergeteekende hunne geachte stad-
en landgenooten veel heil en zegen toe.
Zich beleefd weer in ieders gunst aanbe
velende.
zyn het meest gewild door goede kwaliteit,
keurige smaak en den goedkoopen prys van
WEDERVERKOOPERS RABAT.
Ondergeteekende beveelt zich minzaam aan
tot het OPMAKEN van
Lange Deere K 243.
voorheen
C. A. H. BILLERBECK.
belast zich met het Wasschen van binnen-
en buitenwerken, met het afnemen en ophangen
van Jalouziën, alsmede met het schilderen en
vernieuwen van band en koord. Billyke be
rekening. Aanbevelend,
B. J. GOEDHART, Gravenstraat I 288.
gebrand volgens systeem Prof. LIEBIG, is te
Middelburg steeds versch verkrijgbaar by
LANGE DELFT I 17.
BREESTRAAT O 157.
en koopt uw SCHOENWERK steeds in het
daar vindt u ruime keuze voor Heeren, Dames
en Kinderen, in het welbekende fijne, nette
en sterke
Beleefd aanbevelend,
Korte Noordstraat L 87.
Ondersteuningsfonds „De Arbeider".
By den secretaris C. J. Riemens, Dokstraat,
bestaat voortdurend gelegenheid tot inschrij
ving van nieuwe leden.
Weekpremie 10 cent, benevens 21/2 eent voor
de reservekas. Uitkeering f4,50 per week ge
durende 13 weken in ©en boekjaar.
ZEGT HET VOORT.
DER VOORRADIGE
