k D. LSTTöOSI to.
Grootste publiciteit hier ter stede3500 ex. worden wekelijks met zorg verspreid
Grootste publiciteit
NIEÜWJAARSWENSCH.
ZATERDAGAVOND verspreid.
KORTE DELFT.
No COHEN.
KORTE DELFT.
RECLAMES.
Vereeniging „Voor de Kunst".
TENTOONSTILLIIG
REEN- en ROLHAMMEN enz.,
No. 11.
Woensdag 20 December 1905
Tiende Jaargang
Verschijnt eiken Woensdagavond,
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
S pa njaardstraat.
Prijs der Advertentièn
van 13 regels 15 cent, iedere regel meer 5 eent.
maal plaatsing wordt slechts 2 maal berekend.
Ondevgeteekenden wenschen bij den aanvang van het
jaar 1906 Vrienden, Bekenden en Begunstigers een
rijk gezegend jaar toe.
Met het oog op de Nieuwjaarwen-
schen wordt dit blad de volgende week
in plaats van Woensdagavond
Advertenties gelieve men echter vóór
Woensdagmorgen 12 uur in te zenden.
DB VITGBVJEB.
cxxv.
ZIE ETALAGE.
De dankbaarheid van een bewoner
te Ylissingen.
Advertentiën.
MIDDELBURG.
BREVIARIUM GRIMANI,
NIEUWS
MIDDELBURGSCH
ADVERTENTIEBLAD
UITGEVER:
Groote letters naar plaatsruimte. By abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
Wilt gy by de intrede van bet jaar 1906 uwe vrienden, bekenden en begun
stigers gelukwenschen, laat dan uw adres tegen betaling van slechts 10 Cent
plaatsen onder de volgende Nieuwjaarswênseh in „DE FAAM", die door een ieder
hier ter stede gelezen wordt.
Afzonderlijke Wenschen worden opgenomen tegen betaling van f 0.25 voor 15 regels,
iedere regel meer 5 Cent.
DE UITGEVER,
SPANJAARDSTRAAT. LITTOOI.T Az.
INDISCHE PENKRASSEN.
Auteursrecht uitdrukkeJvjk voorbehouden.
Ik had hèusch niet gedacht, toen de vorige
Penkras geschreven werd, dat ik veertien dagen
later weer op Buitenzorg zou zijn. Ik meende
toen nog een poosje op Magelang te blijven
en dan weer voorloopig naar Djogja terug te
gaan, naar Djogja, waar de zoo gastvrije Regent
van Politie mij wachtte. Daar kreeg ik plotse
ling echter bericht, dat Zijne Excellentie de
Gouverneur Generaal mij in particulier gehoor
wenschte te ontvangen en ik haastte mij dus
naar de verrukkelijk mooie residentie van den
Landvoogd.
Natuurlijk werd eerst Jogjakarta aangedaan,
om afscheid te nemen van mijne vele vrienden
en bekenden en my te verontschuldigen tevens
by Raden Toemenggoeng Sosro Negoro. Deze
sympathieke Javaansche edelman speet het
zeer, dat ik zoo kort maar bij hem had kunnen
verblijven, doch begreep natuurlijk uitstekend,
dat het nu niet anders kon. Ik beloofde later
nog een tydje by hem te komen logeeren, want
Jogjakarta is my een zeer belangwekkende
plaats en langzaam maar zeker had ik er den
weg gevonden naar de harten van den anders
nog al geretireerden adel. Ik schreef vroeger
reeds, dat het op Solo veel gemakkelijker ge
gaan was
En heden ben ik dan op audiëntie geweest
bij Harer Majesteits Vertegenwoordiger in deze
Gewesten en wil ik U even mijne indrukken
van den dag mededeelen.
Klokslag tien uur was ik in groot tenue op
het paleis, om mij bij den Adjudant, Kolonel
Jhr. De Lannoy, te melden. Deze Kolonel, een
charmant menscb, de aangewezen tweede Bevel
hebber van de Boni-expeditie, diende my by
Zijne Excellentie aan en dadelijk daarop werd
ik binnengelaten. Daar stond ik nu tegenover
den man, die met ijzersterke vuist de teugels
van het Indisch bewind heeft gegrepen en
binnen weinige maanden tal van vijanden, doch
ook evenveel vereerders verwierf. Hy zat daar
eenvoudig, zonder eenige praal in z'n witte
generaals-uniform, achter z'n schrijftafel en
beantwoordde myne diepe buiging met een
kort, militair bevelend „Ga zitten." Vanaf dat
oogenblik was de suggestie van den machtigen
heerscher op my, nederigen onderdaan even
zeer geheel gebroken en voelde ik mij, op m'n
gemak, als 'n luitenant tegenover z'n Chef.
Lang, heel lang heeft het bezoek geduurd,
want eerst tegen één uur verliet ik het Kabinet
van Zijne Excellentie en in die drie uren van
vrij en ongedwongen onderhoud met deze
hoogstgeplaatste autoriteit van Indië, heb ik
hem meer leeren eerbiedigen, dan ik het ooit
vóór dien gedaan had. Het was nu eens niet
de hooghartige stijfheid van een bewindheb
ber, die bestudeerd deftig tracht te imponee-
ren, het was juist de joviale toon van .spreken,
de militair kameraadschappelijke toon, gepaard
aan buitengewone kennis van zaken en feiten,
die hier eerbied en vertrouwen afdwongen.
De Gouverneur-Generaal heeft een groot deel
van zijn leven te velde op Atjeh doorgebracht,
had dus maar weinig gelegenheid, om door
persoonlijke aanschouwing eenig begrip te
krygen van de toestanden hier op Java en
groot was myne verbazing dan ook, dat, in
betrekkelijk korten tijd, deze man van de daad
zich er had ingewerkt, wat toch bleek uit de
verschillende zéér juiste vragen en opmerkin
gen, gedurende het zoo intere-.sante gesprek
van die drie lange uren.
Al heel gauw vergat ik geheel, dat daar een
Gouverneur-Generaal zat, dat ik „Excellentie"
moest zeggen en niet in de reden vallen mocht.
Het was my alsof ik met een goede kennis
over verschillende Indische vraagstukken een
gezelligen boom zat op te zetten.
Zoo nu en dan ontviel my zelfs een zeer
ongepast: „Pardon Generaal, dat ben ik niet
heelemaal met u eens!" en dan liet de Land
voogd mij kalm contra-argumenten debiteeren,
zonder ook maar 'n oogenblik boos te worden,
over die inbreuk op de étiquette.
Wy spraken over de oeconomische toestan
den op Java, over den geest der bevolking,
over den Islam, over de vooruitstrevende denk
beelden der Jong-Indiërs, over de belangen
van den adel, over de toestanden en verhou
dingen in Solo en Djogja, over de mogelyk-
heid om het volk voor een deel weerbaar te
maken tegen den B. V., over het tijdschrift,
„Bintang Hindia," orgaan der meer ontwik
kelden, kortom over tal van zaken, die ik reeds
vroeger met U in myne Penkrassen behandeld
heb. Ten slotte gaf Generaal van Heutz my
toestemming, om, wanneer ik iets urgents had
mede te deelen, dit per brief regelrecht aan
Zyne Excellentie te doen
Uit het bovenstaande zal 't U, evenals my,
thans goed duidelijk zyn geworden, dat er hier
op Buitenzorg een man zetelt, die begrijpt hoe
Indië moet worden bestuurd, die niet alleen
wil afgaan op offieieele rapporten en beschei
den, doch ook by den particulier om voorlich
ting aanklopt.
Meer wil ik er op 't oogenblik niet van
zeggen, dan nog alleen dit, dat ik hoop, dat
Gouverneur-Generaal Van Heutsz minstens een
tiental jaren aan het bewind blijft, om dan,
zeker naar den wensch van velen, te worden
opgevolgd door den zoon van „Koning Otto,"
den niet minder energieken en kundigen Direc
teur van Binnenlandsch Bestuur, D. van Rees,
die straks, als Algemeene Secretaris, samen
met den Landvoogd gaat werken aan de op
heffing van ons heerlijk Indië.
Als direct gevolg van mijne besprekingen
met Zyne Excellentie en wel voornamelijk,
waar die betroffen het tijdschrift de „Bintang
Hindia," ben ik verplicht voorloopig twee a
drie maanden te Batavia en Buitenzorg te
blijven, terwijl ik daarna, gedurende zes maan
den, een reis a la van Kol door geheel Indië
hoop te maken, om overal met de Hoofden
van Gewestelyk Bestuur te confereeren.
De eerste weken zullen myne Penkrassen
wellicht meer ongeregeld moeten verschijnen
en kan ik U misschien alleen nog eenige bizon-
derheden van Batavia en Buitenzorg mede
deelen. Zoo ben ik b.v. van plan met u een
bezoek te brengen aan het Vincentiusgesticht
te Buitenzorg, aan de opiumfabriek te Batavia,
het beri-berigesticht alhier, het dwangarbei
derskwartier te Glodok, de particuliere lande
rijen in den omtrek enz., opdat de lezer ook
van die belangrijke instellingen nog een dui
delijk begrip krygen kan.
Ga ik dan straks met de snelheid van ons
Tweede-Kamerlid op tournée, dan zullen myne
Penkrassen uit den aard der zaak zeer vluch
tige reisbrieven zyn, waann alleen het meest
gewichtige zal worden behandeld, terwyl ik
daarna waarschijnlijk zes maandjes „verlof"
naar Europa neem, om eens 'n oogenblikje
uit te blazen. Na terugkomst in Indië hoop
ik dan, langzaam reizende, deze Penkrassen op
den ouden voet te mogen voortzetten.
Er zyn toch nü reeds eenige couranten afge
vallen en wel omdat men meende, dat de lezers
genoeg van Insulinde hadden gehoord en meer
belang zouden stellen in de toestanden van
Rusland
Als dit werkelijk zoo is, dan betreur ik het
ten zeerste, want dan schijnen die lezers het
nog maar steeds niet te snappen, dat hier in
Azië aan den Equator, het voornaamste deel
van het Koninkrijk ligt en dat het voor ons
land en volk van veel meer gewicht is, hoe
de inlander leeft en denkt dan b v. de Rus
sische boer. Niet genoeg kan het worden her
haald, dat ons Holland staat of valt met het
bezit van schoon Insulinde
Zij, die maar eenig begrip hebben van Japan's
bedoelingen, ook met dit eilandenrijk, zullen
het beamen, dat de Koloniale politiek voor
onze toekomst heel wat meer beteekent dan
b.v. het partygehaspel en den strijd tusscheu
Christenen en Paganisten in patria.
Wy moeten zorg dragen, dat de bevolking
hier zich 'gelukkig voelen gaat onder onze vlag,
wij moeten met kracht ageeren tegen allen,
die te conservatief zyn in hunne denkbeelden
omtrent Indië en wy moeten tevens het vreemde
kapitaal op groote schaal toelaten, om onder
Neerlands Opperbestuur hier mede te werken
aan de sociale évolutie der Indiërs. Als Ameri
kanen, Duitsehers, Engelschen, Franschen hier
belangen hebben, als het volk verder werk en
eten in overvloed heeft, dan zal Japan zich
nog wel tweemaal bedenken, alvorens zyn
oorlogsvloot en transporters naar Java's kusten
te zenden.
Lt. Clockbnbr Beousson b.d.
Buitenzorg.
BURGERLIJKE STAND VAN MIDDELBURG.
Van 12—18 Dec.
ONDERTROUWDM. Schipper, jm. 19 j.
met N. Bimmel, jd. 21 j. J. van den Broeke,
jm. 31 j. met P. J. Verheul, jd. 38 j.
GETROUWD A. Lobbezoo, jm. 28 j. met
F. Steur, jd. 21 j. H. van Enter, jm. 30 j. met
Groote Opruiming aan ongekend lage prijzen.
V. J. H. Berger, jd. 22 j. M. Trapman, jm. 22
j. met G. F. de Nood, jd. 22 j.
BEVALLENJ. C. Sturm, geb. Matthysse,
z. E. Zandee, geb. De Jonge, P. Roth, geb.
Hendrikse, d. H. de Bruyne, geb. De Keyzer,
d. 0. van Agten, geb. Dirkse, z. C. J. Geers,
geb, Legemaate, d. C. van Schelven, geb. Gort,
z. M. Philipse, geb. Otte, d. J. Ton, geb. De
Kam, z. D. Bassie, geb. Marinissen, d. (levenl.)
OVERLEDENJ. P. Luteyn, d. 74 j. G.
C. Riemens, z. 47 j. J. de Lange, d. 2 w. L.
den Hollander, man van W. Verhulst, 74 j.
J. Simonse, wedn. van M. C. Meertens, 78 j.
P. A. Grant, d> 79 j. J. J. Lievense, wedn.
van M. F. vaii de Woestyne, 95 j. A. F. Steu-
tel, z. 17 m. H. A. van Hees, wed. van J. A.
Julianus, 80 j.
Uit dankbaarheid voor de verkregen welda
den en met den wensch dat velen nut mogen
trekken van zyne ondervinding, machtigt ons
een inwoner van Vlissingen zyne volgende
verklaring te publiceeren.
De heer J. OSSEL, wonende Lange Zelke
136 E te Vlissingen, meldt ons Sedert ruim
drie jaren klaagde ik over de nieren, ik had
steeds verschrikkelijke pyn in den rug en in
de lendenen en was immer aangedaan met een
door en door vermoeid, afgemat gevoel hetgeen
zich reeds 's morgens by het opstaan open
baarde. Mijn eetlust was zeer verminderd en
ik was zeer neerslachtig en moedeloos, toen
men my opmerkzaam maakte op FOSTER'S
RUGPIJN NIEREN PILLEN. Op aanraden
vaii een vriend begon ik deze onmiddellijk in
te nemen en dit was myn geluk, want na een
paar dagen gevoelde ik reeds dat ik opknapte
en veertien dagen later was de pyn geheel en
al verdwenen. Uit erkentelijkheid zal ik steeds
gaarne de uitstekende hoedanigheden van Uw
pillen bekend maken en ik geloof dat ik daar
door tevens velen nierlijders een dienst bewjjs.
Ik ondergeteekende verklaar dat het boven
staande waar is en machtig U het publiek te
maken op elke wyze die U goeddunkt.
Verwaarloos nooit een pyn in den rug. Het
is het spit zegt gy, en gaat van zelf weg,
zooals het gekomen is, maar dat is niet zoo,
want al schijnt het weg te gaan, het komt
veel ernstiger terug. Deze pyn in den rug is
gewoon nierziekte en de natuur waarschuwt
U op deze wyze dat Uw nieren hun plicht
niet doen en niet op de gewone wyze de on
zuiverheden afvoeren van het bloed, dat ze
filtreeren moeten. Het bovenstaande is een
overtuigend bewys daarvan.
Verzeker U dat men U de echte FOSTER'S
RUGPIJN NIEREN PILLEN geeft, dezelfde
die de Heer OSSEL gehad heeft. Zy zyn te
Middelburg verkrijgbaar by den Heer JOH.
DE ROOS, Vlasmarkt K 157. Toezending ge
schiedt franco na ontvangst van postwissel a
f 1,75 voor één of f 10,— voor zes doozen.
VAN HET
van 22—30 DECEMBER 1905,
in de Sociëteit SINT JORIS, Balans.
Dagelijks geopend van D/a—4 uur.
Zon- en feestdagen van 11—4 uur.
Leden vrijen toegang.
Entreé voor niet-leden 25 en 10 cent.
Besturen van vakvereenigingen kunnen voor
hunne leden kaarten a 21/2 cent aanvragen.
der Firma T. van Zadelhoff - Zutfen.
(Oude Firma.)- (Prima kwaliteit.)
Pryscourant gaarnebeleefd zich aanbevelend,
JOHs. M. VAN HEUSDEN J.Mzn.
Handelsagent en grossier in Sigaren, p/a.
St. Pieteritraat A 67,
