MIDDEUUR&SCl
PERZIK-LIMONADE
N. COHEN.
MOSSELEN te bekomen,
GROOTE OPRUIMING.
k 0. UTTOQIJ kz.
Joh.L. Cammelot,
Dames- en Kinderhoeden
Goud-gele Kanarievogels
cMen lette op
„DE KRATER'
Grootste pnbliciteit hier ter stede3S00 ex. worden wekelijks met zorg verspreid. Grootste publiciteit.
Lokaal Werkmansyereeniging.
ZATERDAG 9 DECEMBER,
Buitengewoon
L. K. VAN DER HARST JJz.,
KORTE DELFT.
KORTE DELFT.
KERSTDAG.
Behangerü. Stoffeerderü.
Verhuizingen-Transport.
Bergplaats voor Inboedels.
FLIERENBÜRG, Nederstraat.
E. VAN AG-TEN.
MO
a 6 Cents.
A. LATENSTEIN VAN VOORST,
ÉJ. PLUIJMERS,
In 't vnnrgelakte en gepoetste.
Mo. 9.
Woensdag O December 1905.
Tiende Jaargang.
NIEUWS- EI ADVERTENTIEBLAD
DE FAAM
Verschijnt eiken Woensdagavond,
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
UITGEVER
Spa njaardstraat.
Erijs der Advertentièn
van 1—3 regels 15 cent, iedere regel meer 5 eent.
maal plaatsing wordt slechts 2 maal berekend.
Groote letters naar plaatsrnimte. Bjj abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
In bijzondere mate vestigen wy Uwe aan
dacht op de in ons blad gelegde circulaire en
de desbetreffende advertentie op de achterzijde.
Eene aardige gedachte is het van den
Volksbond, om eene Tentoonstelling te hou
den van voorwerpen van allerlei aard, die in
den huiselijken kring vervaardigd zijn.
Moge deze poging in alle opzichten slagen
Zij verdient het ten volle
INDISCHE PENERASSEN.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
CXXIII.
We hebben het tot nog toe uitsluitend over
de Indo-paupers gehad, over de ongelukkige
gekleurde afstammelingen van ons ras, die hier
zoo jammerlijk ondergaan in den strijd om het
bestaan.
Er zijn er dan ook nü al tienduizenden van
die maatschappelijk zwakken hier, tienduizen
den, die op hun beurt weer de stamvaders
zullen worden van een nog rampzaliger nage
slacht.
Maar dit kan worden belet, doch alleen door
een zeer radicale wetswijziging.
De regeering besluite dan, dat van af zekeren
datum, de kinderen, in concubinaat verwekt
bij eene Inlandsche vrouw, den staat der moe
der zullen volgen, m. a. w. volgens de wet
als Inlanders zullen worden beschouwd.
Wordt dezen maatregel streng doorgevoerd,
dan zeker bevordert men in de eerste plaats
het geluk van die kleintjes, die zoowel door
de omstandigheden, als door opvoeding en aard,
veel dichter bij den Inlander staan, dan by
ons Westerlingen. Nu reeds zyn honderden
Indo's, door den nood gedwongen Inlander
geworden en dat dan op lateren leeftijd. Ik ken
er zoo zéér velen, die nü gelukkig zyn, die
nü geen honger meer behoeven te lijden
Vooral op de hoofdplaatsen krioelt het van
z. g. „Inlanders" met 'n zekere dosis Europeesch
bloed in huu aderen en, wat een zéér merk
waardig verschijnsel is, die overloopers uit het
kamp der Europeanen zyn als Inlanders meestal
sympathiek en energiek. Als ze geen „toean
blanda" meer behoeven te spelen, als ze vry
zyn van dat verwensehte „stand ophouden als
Europeaan", dan passen ze zich zoo gehéél aan
by het menschenras, waartoe ze etnographisch
feitelijk behooren, terwijl het vreemde bloed
in hun aderen hun juist onder de echte Inlan
ders, een zeker overwicht geeft.
De Wedana-kotta van Bandoeng
b. v. is van huis uit Indo-Europeaan en een
der beste „Inlandsche" ambtenaren, die ik ken.
Het is volstrekt niet waar, dat kruising van
Inlandsch met Europeesch bloed het product
degenereert, integendeel, 't resultaat zou feite
lijk gunstig moeten wezen en is dit ook byna
altijd physiek, doch meestal wordt door 'n ver
wilderde opvoeding door demoraliseerende in
vloeden van af de geboorte, het goede verstikt.
De vele eminente Indo's in en buiten het
Leger, die dank zy hun vader, eene strenge
doch uitstekende opvoeding mochten genieten,
zyn ons het bewijs, dat niét de kruising na-
deelig werkt.
Een Europeesch kind van onvermengd bloed
opgevoed in tangsil) of Indo-kam
pong, zou éven zeker te gronde gaan.
In Bandoeng sprak ik een geageerd Indo-
Europeesch fuselier, die nu als Inlandsch schrij
ver een zeer goed bestaan heeft. In het land
der blinden toch is Éénoog Koning
Onze oud-soldaat, die vroeger op Atjeh in
myn peloton diende, spreekt en schrijft zyn
Hollandsch vloeiend en is dus onder de gewone
Inlanders een echte bolleboos
Een Indo, die om werk komt, wordt in zyn
kwaliteit van Europeaan vergeleken met den
1) Tangsi kazerne of kampement.
volbloed, die mééstal beter onderlegd is, de
Iudo-„Inlander" echter met Iromo en als
beiden nu, de Indo-Eurcpeaan en de Indo-In
lander, precies hetzelfde kunnen presteeren,
dan wordt niet de eerste, doch wel de laatste
aangenomen.
Een Inlander, die maar een beetje gebroken
Hollandsch kent, vindt men al heel knap en
krygt overal grif werk, terwyl een Indo, van
dezelfde geringe „bekwaamheid", als een ezel
beschouwd wordt, zonder verdiensten rondloopt
en al gauw gaat „boeajeeren" (vagebondeeren).
De Regeering zou dus een zeer, zéér goed
werk doen, door in dezen krachtig in te grypen,
vooral ook omdat dié vaders, welke hun in
concubinaat verwekte kinderen eene behoorlijke
opvoeding willen geven, die kinderen toch óók
dokter advocaat, ambtenaar B. B. en straks
officier kunnen laten worden.
Natuurlijk zou zulk een wet niet van terug
werkende kracht mogen zyn, doch alleen dus
dié kinderen kunnen gelden, welke vanaf een
bepaalden datum geboren worden. Daarna zou
de kruising met het Inlandsche ras niet meer
af te keuren zyn, daar door selectie dat ras
toch verbeterd en Inlanders met wat Europeesch
bloed in hun aderen, meer energie zullen
kunnen ontwikkelen.
Juist dat ellendige Europeaanschap is den
Indo tot vloek. Ik hoorde dit vele Inlanders
van Europeesch origine beweren en ga in dezen
geheel met hen mede.
Wordt dus, door verbod van het concubinaat
in het leger en verduistering der gevolgen in
de burgermaatschappij, de te snelle toename
van Indo's krachtig tegen gegaan, dan zal de
nu reeds gevestigde Indo-Europeesehe samen
leving tegelyk kunnen en moeten worden ge
steund in haar strijd om het bestaan.
In de allereerste plaats dienen de Indo-meisjes
van geringen stand, als de aanstaande moeders
in de perfectie te worden opgevoed en ge
schoold.
Gouvernements*-meisjes-pensionaten, waar de
minvermogenden gratis worden onderricht en
gehuisvest, moeten op de hoofdplaatsen ver
rijzen en de meest mogelijke zorg worden be
steed aan de vorming der leerlingen, die dan
later betere, meer verstandige, meer ontwik
kelde moeders zullen wezen en een zegen voor
de volgende Indo-generatie. Vele „nonnaatjes",
dikwyls pronkjuweeltjes der schepping, zullen
dan zeker de begeerde echtgenooten zyn van de
beschaafde volbloed-Europeanen en het ras
dus ook daardoor weer steeds beter, steeds
krachtiger worden.
Ook de jongens uit de volksklasse moeten
zoo spoedig mogelijk aan hun Kampong- of
kazerne-omgeving worden onttrokken en streng
doch liefderijk worden opgevoed in instellingen
a la vau der Steur, natuurlijk onder toezicht
der Regeering.
De intellectueel begaafden onder hen, de
knapen met aanleg voor studie, zouden op
Gouvernementskosten dan verder moeten wor
den opgeleid voor arts, ingenieur, meester in
de rechten, officier by leger of vloot, ambte
naar B. B. enz. enz.
Die hoogere studiën moeten echter in geen
geval in Indië mogelijk worden gemaakt, want
zoo'n paar jaartjes in Holland hebben onze
Indo's broodnoodig, evengoed als de studee-
rende Inlanders en vreemde Oosterlingen. In
Europa kunnen zy hun blik verruimen, hun
gevoel voor recht onontwikkelen, de westersche
overheersching leeren waardeeren, hare urgentie
begrijpen
Alle hoogere opleiding hier in Indië zelf acht
ik niet alleen te kostbaar, doch ook uit den
booze en niet in het belang van Indië noch
in dat van het moederland
De minder begaafden moeten een ambacht
leeren en daarna een tijdje soldaat zyn. Het
militaire régime toch werkt heilzaam op den
Indo, want dat régime is het, wat zyn ver
schrikkelijke idolentie breekt, wat 'n man van
hem maakt.
Er is een groot verschil tusschen den on-
ontwikkelden Indo in het Leger en zyn ras
genoot in de kampong.
Ook by de Marine zullen ze goed vold4fci
de vlugge bruine knapen en ik hoop, dat de
proef, in de laatste jaren in Ned rland geno
men, met een klein aantal Indo-matroosjes,
spoedig aanleiding zal geven tot de oproeping
van b. v. een vijfhonderdtal.
Jong reeds naar Holland gezonden, kunnen
het jé matrozen worden voor onze vloot, want
wat men ook van den Indo zeggen mag, het
gros ontbreekt het zeker niet aan durf, aan
nioed, die mannelijke deugden, zoo hoog noo-
dig voor een goed zeeman
Er is van de Euraziërs heel wat te maken,
mits ze maar jong onder goede leiding komen
en ze onttrokken worden aan hunne zwakke,
domme moeders
In een volgende P e n k r a s zullen we nu
eens een bezoek gaan brengen bij „Pa van
der Steur" den edelen Christen van den
daad, die een zegen is voor honderden telgen
uit de kazerne, door hem gevormd tot nuttige,
flinke leden van de Indische maatschappij.
Lt. Clockbnbe Beousson b.d.
Magelang.
BURGERLIJKE STAND VAN MIDDELBURG.
Van 28 Nov. tot 4 Dec.
ONDERTROUWD: II. van Enter, jm. 80
j. met V. J. H. Berger, jd. 22 j. J. van den
Heuvel, jm. 26 j. met W. Jongepier, jd. 28 j.
M. Trapman, jm. 22 j. met G. F. de Nood, jd.
22 j. D. L. Broeder, wednr. 58 j. met W. Looyse,
jd. 29 j. G. Heynsdyk, jm. 24 j. met M. Kodde,
jd. 22»j. J. Rykse, wednr. 57 j. met M. School
meester, jd. 41 j.
GETROUWDTh. J. de Bakker, jm. 25 j.
met C. Abrahamse, jd. 25 j. J. Coppoolse, jm.
32 j. met E. de Boks, jd. 27 j. E. Izeboud, jm.
32 j. met J. den Hollander, jd. 32 j.
BEVALLENE. A. Sannes, geb. Sannes, d.
J. de Lange, geb. Flipse, d. A. C. van der
Leijé, geb. Callenfels, d. M. P. van Verre, geb.
Van der Weel, d. S. C. L. Smit, geb. Pau
wels, z.
OVERLEDENW. Eiff. z. 8 w. C. K.
Groen, man van W. C. Sinke 33 j. M. Beun,
man van E. Sanders, 64 j.
Advertentie».
des avonds ACHT UUR.
MIeuwMieuw
door Foucher Gaspir'me's Conwt Oichestrion.
bevattende 52 Muziekinstrumenten. Bekroond
Groote Prys en Gouden Medaille, Tentoon
stelling Luik.
NA Af LOOP BAL
Entrée 20 cent per persoon.
80 Ct. per heele, 45 Ct. per halve flesch, incl.
flesch.
Pottenmarkt K 412.
Telefoon 34.
Steeds voorradig eeu buitengewone groote sorteering Heeren- en Kinder-l>enii-Saisons en
Winterjassen tegen scherp concurreerende prezen. Prachtige Majaars- en WTinterstoifen voor
Goederen naar Maat. Ontvangen een prachti ge collectie Gachcnez en Hrendasscn.
ZIE ETALAGE.
Ruime kenze Dames- en kinderboezelaars,
Damesblouses, Rokken, Pelterijen, Chawls,
Ceintuurs, Zakdoeken, Heerendassen, Cachenez,
Sporthemden, Kinderhoeden, Mantels, Jurken,
Kapers, Doeken, Wagenkleedjes, Mofjes, Boa's,
Meisjes en Jongens-Capes, Jasjes, Blouses,
Truien, Barets, Tafelkleeden, Loopers, Antima-
cassers, Theekleedjes, Nachtzakken. Ontvangen
alle kleuren Borduurzyde, Boldoots Eau de
Cologne, Odeurs en Zeepen en tal van nuttige
en fraaie Artikelen geschikt voor geschenken.
Degelijke Goederen, lage prijzen.
LOUJVERSE-SNOUCK bij den Watertoren.
voorheen
C. A. H. BILLERBECK.
DAGELIJKS VERSCHE
a 25 Cent per emmer en f 2.per baal.
Wegens vertimmering zullen alle
tegen lage prijzen worden opgeruimd.
Aanbevelend,
VLASMARKT 23.
TE KOOP
1
verwarmt tot 350 M3, bij B. Plujjmers, Zandstr.
Pen prachtige Collectie
TE KOOP.
Adres L. DE PAGTER, Noordbolwerk.
mjjn fabricaat GLOEI), wordt nergens
LOS verkocht, maar ALLEEN in de
bekende nette pakjes
Men lette vooral op het B ekr oond en
Wettig gedeponeerd merk
AMERSFOORT.
Lange Giststraat.
Smederij en
Kachelmakerij
en Slotenmaker.
Alle soorten HAARDEN,
7 VULKACHELS, en
--■n,., KEUKENKACHELS.
'Goede waar recommandeert zich zelf.
Aan concurreerenden prijs.
OOK IM KUIIi.
