N.COHE N.
PRIMA REGENJASSEN aan concurreerende prijzen
A, D. UTTÖOIJ Az.
Grootste publiGiteit hier ter stede3450 ex. worden wekelijks met zorg verspreid
Grootste publiGiteit
KORTE DELFT.
KORTE DELFT.
RECLAMES.
Gevonden door een inwoner
van Middelburg.
Afdeeling Middelburg.
Verschijnt eiken Woensdagavond
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
Spanjaards tra at.
Prijs der Advertentiën
van 1—3 regels 15 cent, iedere regel meer 5 «ent.
maal plaatsing wordt slechts 2 maal berekend.
INDISCHE PENE RASSEN.
VERGADERING met leden en begon'
stigers op Haandag 16 October 1905,
des namiddags te 22 our in de Onde
Kerkstraat B 83.
No. 1*
Woensdagen October 1905.
Tiende Jaargang.
IIEÏÏWS
MIDDEIBDRGSC
ADVISTEHTIEBLAD
UITGEVER:
Groote letters naar plaatsruimte. Bg abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
Bij de intrede van den tienden jaargang van
„De Faam" veroorloven wjj ons de vrijheid
even by dit feit stil te staan.
Een blik achterwaarts slaande, dan mag ge
tuigd, dat „De Faam" by voortduur de gunst
en het vertrouwen van het lezend en ad ver
teerend publiek bljjft genieten, en zich mits
dien in een gestadigen bloei verheugt. Ons
blad is met den tijd meegegaan van een klein
onoogelyk blaadje is het een blad geworden,
dat een plaats naast andere bladen kan innemen.
Gerust durven wy neerschrijven, dat er hier
ter stede geen blad is, dat aan Uwe adverten-
tiën die publiciteit geefkals „De Faam." Overal
komt zij, zoowel bij de rijken als by de armen
de advertentiën komen mitsdien onder ieders
oogen. Geen straat, gracht of kade wordt bij
de bezorging overgeslagen. In ruim 3500 huis
gezinnen komt ons blad, de advertentiën wor
den dus door duizenden gelezenniet alleen
in Middelburg, maar ook in de naaste omge
ving, wijl 400 ex. worden afgegeven op de
Singels, op het Zandt, op den Veerschen weg,
Seisweg, Noordweg en Segeersweg.
Mocht het soms eens gebeuren, dat Gy ons
blad niet ontvangt, dan verzoeken wy U be
leefd doch dringend ons hiervan mededeeling
te doenwe geven U de verzekering, dat wy
hierop hoogen pry's stellen.
Voor wenken of raadgevingen houden we
ons ten zeerste aanbevolen en hopen die ten
voordeele van het ad verteerend publiek, zooveel
doenlijk, op te volgen. Vergeet niet, H.H. Ad
verteerders, dat „De Faam" er is om U te
dienen.
Tenslotte, wy maken van deze gelegenheid
gebruik, om ter Uwer kennis te brengeu, dat
advertentiën, die tot strekking hebben iemand
te beleedigen of in een bespottelijk daglicht te
stellen beslist geweigerd worden. H.H. Grap
penmakers verzoeken wy vriendelijk ook
deze week weer werden ons dergelijke adverten
tiën aangeboden hiervan goede nota te ne
men, opdat ons geen moeite wordt veroorzaakt.
Moge ook dit jaar weer, en steeds by voort-
duur, een groot gebruik van het adverteeren
in ons blad gemaakt en steeds meer nog ge
hoord wordenLittooy's Advertentieblad is
onmisbaar, werpt veel succes af, voldoet vol
komen aan ons verlangen.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
CXXII.
Men heeft nog een tweede categorie van
soldatenafstammelingen, n.l. die van Amboi-
neeschen bloede.
Daar ze „Christen" zyn, gratis op de Euro-
peesehe scholen worden toegelaten en bovendien
als Indo's gekleed gaan, scharen zy zich ter
sluiks onder het mindere „Europeesche" ele
ment en versterken ze de gelederen der paupers.
Luidde myn oordeel over den „Europeeschen"
:sinjo al zeer ongunstig, de Amboineesche dito
is zeker nog een haartje erger.
Er waren volgens d,e missive Legercomman
dant van 21 Juni 1902, 1ste Afd. No. 8 op
dien datum 1225 Amboineesche kinderen in
de verschillende kampementen by elkaar.
Onder Amboineezen worden verstaan de
Christen-inlanders van de Molukken en uit
de Minahassa.
Velen van hen in het Leger zyn wettig ge
huwd met vrouwen uit hun land af komstig en
slechts zeer weinig leven met eene Javaansche
of Soendaneesche vrouw in concubinaat.
Hoe het zy, de kinderen in of buiten echt
door hen verwekt, gelijken, maar weinig op de
oorspronkelijke bewoners van het land hunner
vaderen.
„Zij, die later in dienst treden, zijn de slecht-,
ste, meest verwaande en ongedisciplineerde
sujetten, die men zich denken kan," zegt .de
Voorzitter der Pauperisme-Commissie.
Duizenden nu van die z.g. „Europeanen"
•zonder één druppeltje Europeesch bloed in hun
aderen, vindt men hier op Java, waar ze niet
hooren.
Vooral hier op Magelang en op Amberawa,
Jogjakarta en Solo wonen er zeer velen.
Hoewel van Amboneesehe of Menadoneesche
afkomst, dikwijls gekruist met Afrikaansch en
Inlandseh bloed, nemen die menschen het air
aan van Europeanen, hebben natuurlijk ook'n
intensen haat tegen den volbloedblanda, zijn
honden voor den te slaafsehen Inlander en leven
van woeker, roof, clandestine prostitutie, af
persing, dobbelspel, opiumsmokkelen enz. enz.
Heeft de Indo-pauper après tout toch nog
enkele sympathieke eigenschappen, heb ruwe
onbeschofte jeneverdrinkende volk, dat zyn
voorouders in de Molukken of de Minahassa
aanwyst, is, om zoo te zeggen, het doodschop
pen niet waard.
Te B. kende ik zoo'n „dame" van Amboi-
neesehen bloede, die haar bediende aan een
paal bond en met een karwats ranselde
Onlangs werd te Solo een Amboinees gear
resteerd, die voor 25 cent een Javaan had dood
geslagen
„Het is een gezonken geslacht zonder eenige
veerkracht", werd in een der aan de Pau
perisme-Commissie uitgebrachte adviezen, met
betrekking tot dit element opgemerkt „en
juist het feit, dat zy met de Europeanen op
één en dezelfde school hebben gegaan, en het
zelfde onderwijs hebben gehad, schaadt hen in
hooge mate."
En dan zyn er hier op Java nog genoeg
van die Europeanen, die het een gruwel vin
den, dat hun kinderen op school in dezelfde
klasse zitten met de kleintjes van een Ja-
vaansch of Soendaneesch edelman
Als de laatste nu eens bezwaren had, om
zyn kroost te laten omgaan met het mindere
soort „Europeesche" en Amboineesche kin
deren, dan zou ik dat kunnen billijken.
In den brief van den heer van Rees, toen
maals Voorzitter vau de Pauperisme-Commis
sie, aan Zyne Excellentie den Gouverneur
Generaal, d.d. 3 Pebr. 1903, lezen we o.a.
„Ten aanzien eener zoodanige klasse, welke,
eenmaal opgenomen in het Leger door den
dwang der omstandigheden meerendeels van
geslacht tot geslacht zich in of rondom de
kazerne blijft bewegen, om meer en meer
moreel daarin onder te gaan, is slechts één
practische oplossing denkbaarterugvoering
van alle soldaten van z.g. Amboineeschen land
aard, met het te hunnen laste komend gezin
in de laatste periode van hun dienstverband
naar eene militaire vestiging in of naby de
streek, uit welke zij herkomstig zijn, ten einde
daar ter plaatse uit den dienst te worden ont
slagen, een en ander behoudens exceptioneele
gevallen."
Ik ben het hier volkomen mede eens. Wel
is waar kan het bestaande kwaad er niet door
hersteld worden, doch de gestadige aanvoer
van minwaardige z.g. „Europeesche burgers,
zou dan, by gestrenge toepassing van het be
ginsel, kunnen worden gestuit.
Ook geloof ik te mogen opmerken, dat be
doelde measchen, teruggevoerd naar hunne
oorspronkelijke omgeving, zich daar spoedig
weer zullen aanpassen en, vooral wat hun kin
deren betreft, in korten tyd weer de zeden en
hoedanigheden van het Amboineesche en Meda-
neesche ras zullen aannemen, rassen van huis
uit zeer sympathiek
Menigeen in Holland zal na het gelezene
zeggen„Ja, ge hebt ons nu een heeleboel
narigheid verteld van Europeesche en pseudo-
Europeesche paupers, doch dat alles hebben
we hier ook, hier in't beschaafde Holland. We
hebben ook hier genoeg schooiers, dronkaards,
oplichters, kwartjesvinders, dieven en ander
tuig."
Volkomen* juist, maar by u in Hólland is
er slechts sprake van één tnenschensoórt, één
ras, dat in standen en klassen verdeeld wordt?
doch waarvan alle individu's gelyk zyn voor
de wet.
Hier in Indië vormt echter het Europeanen-
dom, met zyn aanhangsel van Indo's en Staats
blad-Europeanen, eene bevoorrechte kaste, eene
kaste, die door de wetten in 't oogloopend
geprotegeerd wordt tegenover Inlanders en
Chineezen.
Een Javaan, zelfs al is hy gepromoveerd in
Holland, wordt achtergesteld by den eersten
den besten sloeber, (volbloed of Indo).
Oordeel maar zelf!
Het is der Inlandsche politie (oppassers,
assistent-wedono's, wedono's, demang's enz.)
ten strengste verboden om een Europeaan te
arresteeren.
Zelfs al wordt een blanda of sinjo op heeter-
daad betrapt op diefstal of moord b.v., dan
nog moet de Inlandsche politieman met zyn
vingers van hem afblijven!
De Europeesche beambten, als politie-opzie-
ners, schouten, enz., mogen by een ernstig mis
drijf den Europeaan slechts voorloopig aan
houden, doch volstrekt niet arresteere'n, want
daarvoor is beslist de machtiging der Justitie
noodig.
Europeesche moordenaars en dieven worden,
na hun voorloopig verhoor, op vrije voeten ge
steld, in afwachting dat de zaak voorkomt.
Velen maken zich dan ook bij tyds uit de voeten.
Europeanen worden voor openbare dronken
schap nooit, voor straatschenderij slechts zelden
gestraft.
Europeanen komen voor den Raad van Ju
stitie en de straffen zyn b.v. in geval van
moord op 'n Inlander veel lichter dan omge
keerd, als een Inlander 'n Europeaan het
leven beneemt.
De gevangenisstraf voor den Europeaan wordt
veel humaner toegepast dan in Europa en is
voor een pauper eigenlijk eene aangename ver-
poozing.
Men blyft ook in de gevangenis „mijnheer",
krygt goed eten en een behoorlijk servies, heeft
een ruime kamer met een goed bed, krijgt
zelfs 'n Inlander tot bediende, mag vrienden
en kennissen ontvangen, heeft een nette tafel
met stoelen, een goede bibliotheek enz. enz.
Waar een Inlander, een dokter djawa b.v.,
voor een klein vergrijp veroordeeld kan wor
den tot werken aan den openbaren weg, „voor
den kost zonder loon," zooals het heet, een
zeer onteerende straf dus voor beschaafde In
landers en vreemde Oosterlingen, daar komt
de minst geciviliseerde Europeaan er met een
licht kamerarrest af.
Een Inlander wordt verder voor het minste
of geringste gearresteerd en in ketenen ge
sloten naar de „boei" gebracht, ook al rust
slechts verdenking op hem.
In die „boei" of gevangenis blijft hy opge
sloten, tot de uitspraak van het vonnis, dat
soms anderhalf jaar op zich wachten laat.
Blykt zyn onschuld en volgt vrijspraak, dan
kan hij gaan zonder meer.
Beleedigt een smerige doch „Europeesche"
sinjo-sloeber een fatsoenlijk Inlander of slaat
hij hem en laat die Inlander zich nu eens niet
hoonen of ranselen en komt het tot een klop
partij, dan pakt de politie den Inlander op en
wordt er tegen den „Europeaan" proees-ver
baal opgemaakt
Gevolgdat fatsoenlijke Inlanders zich in
Godsnaam maar laten beleedigen of slaan door
den eerste den beste „Europeesehen" plebejer
In Batavia, Semarang en Soerabaia zijn de
„boeaja's" (krokodillen) van Europeesche af
komst, in sommige buurten de heerschers der
straat.
Ze berooven Inlanders en Chineezen, ranse
len de politie af en vallen zelfs den volbloed-
Europeaan aan, die by ongeluk of uit nieuws
gierigheid in hun donkere wyken verzeild raakt.
Alleen voor een geladen revolver hebben ze
respect, al zyn de heeren tegenwoordig ook
wel van vuurwapenen voorzien.
Een der middelen tot afpersing of berooving
bestaat daarin, dat 's avonds 'n nonna als In
landsche verkleed, en door haar souteneur
OJfTVAXGBN KE\ COILICTIE
ZIE' ETALAGE.
vermomd als dos-a-dos-koetsier gereden,
probeert een „rijken meneer" aan den haak
te slaan. Ze rijden dan naar een hinderlaag,
waar eenige trawanten op. buit wachtey en de
pechvogel wordt beroofd van horloge, beurs
en ringen en is uit vrees voor de praatjes wel
genoodzaakt zyn mond te houden.
Op z'n Parysch dus
Heb ik nu gelyk of niet, als ik zeg, dat de
wetten en politievoorschriften zóódanig moeten
worden herzien, dat men, zonder onderscheid
van landaard, net als in Europa, zonder aan
zien des persoons dus, tegen verstoorders van
de sociale orde optreedt
De protectie van Europeanen en Indo's is
uit den tyd. Ze wekt verbittering by Inlander
en vreemden Oosterling en moet ophouden,
hoe eer hoe beter, in 't belang van de open
bare veiligheid
Lt. Clockhnhb Bbousson b.d.
Magelang.
Er zyn veel mannen en vrouwen in Mid
delburg, die met een verdrietige huidziekte
aangedaan zyn, ze hebben misschien aambeien
of prikkelende huiduitslag en tevergeefs heb
ben ze getracht genezing te bekomen. Voor
zulke inwoners zal de volgende, openhartige
verklaring van iemand uit hun buurt een wel
kom, bemoedigend bericht zyn.
De heer J. E. DESSON, wonende Vlasmarkt
K 150 te Middelburg, meldt ons: Voordat ik
gebruik maakte van FOSTER'S ZALF heb ik
vier maanden gesukkeld met een huiduitslag
op den linkerarm, die my veel last en ongemak
veroorzaakte vanwege de onuitstaanbare jeu
king. Ik was er nooit van bevrijd en kon er
soms 's nachts niet van slapen. Afgaande op
de goede berichten, die overal de ronde deden,
liet ik een doos FOSTER'S ZALF komen en
ik moet volmondig zeggen, dat ik na het ge
bruik hiervan, volkomen van myn hinderlijke
kwaal verlost was, ik bemerk er thans hoege
naamd niets meer van.
Ik ondergeteekende verklaar dat het boven
staande waar is en machtig U het publiek te
maken op elke wyze die U goeddunkt.
Verzeker U dat men U de echte FOSTER'S
ZALF geeft, dezelfde die de heer DESSON
gehad heeft. Ze is te Middelburg verkrijgbaar
by den heer JOH. DE ROOS, Vlasmarkt K 157.
Toezending geschiedt franco na ontvangst van
postwissel a f 1,75 voor één of f 10 voor zes
doozen.
BURGERLIJKE STAND VAN MIDDELBURG.
Van 3—9 October.
ONDERTROUWDA. J. Boone, jm. 24 j.
met S. Gillisse, jd. 23 j. J. de Rycke, jm. 37
j. met J. de Rijke, jd. 36 j. J. J. van der
Weele, jm. 24 j. met K. Sanderse, jd. 22 j.
G. de Ru, jm. 28 j. met M. A. Molhoek jd. 26 j.
GETROUWD: P. Bodbyl, jm. 23 j. met E.
Vereeke, jd. 17 j. I. W. Jongepier, jm. 24 j.
met M. 0. Boes, jd. 23 j.
BEVALLENM. P. Mullié, geb.-Glerum, d.
H. A. op 't Hof, geb. Jeronimus, z. A. A.
Schuyt, geb. Driessens, d. H. B. I. van Ham,
geb. Louwerse, z. E. Huybregtse, geb. Van
den Broecke, z. (levenl.)
GEBOREN Een buitenechtelijke zoon,
moeder 30 j.
OVERLEDENP. van Flierenburg, z. 2 j.
en 11 m. M. Jobse, wed. van L. Harpe, 90 j.
M. Walrave, d. 10 mnd. J. de Voogd, z. 11 d.
Advertentiën.
