N. COHEN.
PRIMA REGENJASSEN aan concurreerende prijzen.
Winterjassen en Bnnkers
Doet uw voordeel
H. j. PENNINGS,
Een Winkelhuis te huur,
Een Petroleum-KacM.
K D. LITTOöiJ Ijl
Grootste pubMteit hier ter stede3450 ex. worden wekelijks met zorg verspreid
Grootste publiciteit
Goes en Middelburg.
KORTE DELFT.
KORTE DELFT.
C. H. VAN MAAREN,
SCHOENWERK.
No. 52
Negende Jaargang.
Verschijnt eiken Woensdagavond
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
Spanjaardstraat.
Prijs der Advertentièn
van 13 regels 15 cent, iedere regel meer 5 oent.
maal plaatsing wordt slechts 2 maal berekend.
INDISCHE PENKKASSEN.
RECLAMES.
BURGERLIJKE STAND VAN MIDDELBURG.
Bodes van dorpen genieten een goed RABAT.
Schoenmagazijn „DE CONCURRENT",
Ook SLIELAARZEN, Vetleder RIJG- en
GESP-BOTTINES,
en MOLIÈRE SCHOENEN.
van alle gemakken voorzien.
Te koop gevraagd
Woensdag 4 October 1905
IIEÏÏTS
■IlllllllliCI
AiraiEIIIEBLIB
FAAM
UITGEVER:
Groote letters naar plaatsruimte. By abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden,
CXXI.
De armoede onder de minontwikkelde Indo's
is groot en toch ziet men er slechts zeer wei
nigen bepaald haveloos langs den weg gaan.
'n Europeaan hier in Indië is en blyft nu
eenmaal steeds „toean* en zjjn echtgenoote
wordt met „mevrouw" aangesproken.
Al wonen die paupers dan ook in ellendige
hutten, ja al gaan ze dikwijls hongerig naar
bed, voor de buitenwereld moet dat verborgen
bleven, ze zy'n immers „Europeanen
De stomste onbeduidendste Indo acht zich
ver, ver verheven boven Inlanders en Chinee-
zen, en al haat hy ook den volbloed-Neder
lander als een natuurlijken vijand, als een
vreemden indringer in „zijn" land, toch wil
hy niet op één lyn gesteld worden met den
niet Europeaan
Trotsch, wantrouwend, lui, indolent, onbe
trouwbaar, leugenachtig, pronkziek en stomp
zinnig, ziedaar de voornaamste karaktereigen
schappen van het gros der hier wonende sinjo's
en nonna's.
Voor alle zekerheid wys ik er nog eens op,
dat ik niét spreek over.die Indo's welke, hier
of in Holland, een goede opvoeding genoten,
ook al brachten zy het nu juist niet tot een
first-class-position in de maatschappij. Men
heeft onder dezulken, aristocraten van den
geest, hoogst beschaafde, beminnelijke men
schen en ook flinke kleine burgers, die aller
achting verdienen.
Met sinjo's en nonna's bedoel ik het gedege
nereerde zoodje „Europeanen" van gemengden
bloede, erfelijk belast met de ondeugden van
twee rassen, bedoel ik het bezinksel der Indo-
maatschappij, dat niets kent, zelfs geen ver
staanbaar Hollandsch, dat niets presteert en
zich toch wonderwat verbeeldt.
De onbeschaafde, onontwikkelde Indo's zul
len weldra geen bordje rijst meer kunnen ver
dienen, ik bedoel verdienen op eerlijke wijze,
want zelfs de slechtst betaalde en meest infe
rieure baantjes, tot nog toe door „Europeanen"
waargenomen, raken zij kwijt, verdrongen als
ze worden door den veel geschikteren Inlander
of Chinees.
Reeds nü leven er zeer velen van diefstal,
straatroof en prostitutie en vooral de rustige
inlandsche bevolking heeft ontzettend veel last
van dien nasleep der blanda's.
Er zal spoedig moeten worden ingegrepen,
zeer spoedig en radicaal
Het gros van die sinjo's en nonna's nu, stamt
van dn Europeesche soldaten af en nog steeds
wordt dat onverantwoordelijke concubinaat in
het Leger niet belet.
De heer van Kol heeft in zyn boek Uit onze
Koloniën een zeer lezenswaardig opstel aan
„de kinderen der kazerne" gewijd. Myn vriend
van der Steur, de anti-revolutionnair, is het
volkomen met den socialist eens, terwijl ik me
gaarne bij die beide mannen aansluit.
In de missive van den Legercommandant
van 21 Juni 1902, lste Afd. no. 8, lezen we,
dat er op dien datum een totaal van 1237
kinderen van Europeesche militairen werd aan
getroffen, 1237 kinderen in het eerste Indische
degeneratie proces, 1237 kinderen, die zich
straks belasten gaan met de instandhouding
der soort!
Voor de groote meerderheid dier kleinen is
er geen plaats in de Indische maatschappij,
absoluut geen plaats!
De jongens zouden nog^wel soldaat kunnen
worden, als het gros maar niet zoo'n belab
berd physiek had. Een zeer klein gedeelte
slechts is geschikt voor den militairen dienst
en als ze dan jong, als pupil b.v., de uniform
aantrekken en onder 'n streng régime komen,
z\jn er van dit eerste geslacht nog wel bruik
bare onderofficieren te maken. Ik heb erheele
goede in het Leger gekend, vlotte kerels, uit
stekende schutters, vlugge gymnasten en scher
mers, die ook op Atjeh een flink figuur maakten.
't Zy'n de uitzonderingen echter, die den regel
bevestigen.
Slecht gevoed in hun jeugd, waar de sol
daat, al drinkt hy ook geen borrel, van 33
cent daags al zeer moeiljjk zijn „gezin" kan
onderhouden, vroeg ontwikkeld natuurlijk op
sexueel gebied in die omgeving van jonge ruwe
mannen, zyn de meeste knapen op achttien
jarigen leeftjjd öp en hun handgeldje niet meer
waard
Bovendien gaat het gros der „papa's" reeds
zeer spoedig terug naar Europa en wordt de
verdere „opvoeding", physiek en moreel, aan
Sarinah of Minah overgelaten
Arm, ongelukkig soldatenkind
De bleeke magere „njo" voor den dienst af
gekeurd, leeft dan al gauw, op zyn zestiende
a zeventiende jaar, met 'n even bleeke magere
kazerne-nonna of 'n aftandsche leelyke In
landsche meid en wordt zoo de stamvader van
een nieuw „Europeesch" paupergeslacht, dat
crescendo achteruitholt in physieke en moreele
waarde.
„Met honderden" zegt van Kol, „huizen deze
afstammelingen van het blanke ras in de ach
terbuurten onzer Indische steden en in de ver
peste kampongs by de kazernes. Ongeschikt
of onwillig tot eerlijken eerbeid, leven zy daar
werkeloos in krotten in een demoraliseerende
omgeving, hun leven rekkende door eenig
clandestien bedrijf. De een laat in het geheim
dobbelen, de ander smokkelt opium of trekt
winsten uit bordeelen, dan wel verkoopt de
eer zijner dochter.
Anderen leven van bedelen of afpersing".
En nog steeds is het Leger-concubinaat ge
tolereerd, nog steeds durft men niet radicaal
ingrijpen.
De heer van Rees, thans Algemeene Secre
taris, toen Voorzitter van de Pauperisme Com
missie, schreef 3 Februari 1903 over de onge
lukkige kinderen der kazerne aan Gouverneur
Generaal Rooseboom o. a.
„Welke belangstelling in hun lot de Regee
ring aan den dag legge, hoe de particuliere
liefdadigheid hare beste krachten aan hunne
opvoeding wijde, in den wedstrijd om het be
staan met de talrijke betere elementen der euro
peesche samenleving, is voor het gros dier
kinderen, belast met een staat, dien zy
veelal niet naar den eisch zullen kunnen voe
ren, niet anders dan een weinig benijdens
waardig lot te verwachten."
Mag dat dan maar steeds zóó doorgaan, lezer?
Moet dat alles maar bestendigd blijven met
een „après nous le déluge
En nu even een paar staaltjes van de lam
lendigheid der sinjo's.
Te S. ken ik een verlamden Indo, een stum-
perd, die van het Assistent-Residentie-kantoor
maandelijks tien gulden, van den Pastoor vijf
pop en van eenige medelijdende ingezetenen
te zamen nog zeventien gulden ontvangt.
Totaal bedraagt 's mans maandelyksehe in
komen dus twee en dertig gulden. Voor een
pauper een rijk bestaan
Nu heeft die ongelukkige twee opgeschoten
jongens van 18 a 20 jaar, zyn zoons, die niets
niemendal uitvoeren omdat vader toch
tjoekoep (voldoende) heeft, ook voor hen
De een, toevallig een stevige flink gebouwde
kerel, wil geen soldaat worden, want het
is tegenwoordig veel te zwaar dienen by het
bataljon
De ander kocht een guitaar op afbetaling
van f5 's maands, op afbetaling van het geld,
dat goede menschen voor den ongelukkigen
vader bestemd hebben
Te B. was een sinjo, die z'n dertienjarig
zusje exploiteerde
Te G. kwam een haveloos gekleede Indo van
ongeveer zeventien jaar in het hotel om te
bedelen. Z'n moeder was zwaar ziek, zei hy,
en werk was er niet te krijgen. Ik wilde den
knaap op de proef stellen en zei,_ dat hy een
gulden kon verdienen door myn schoenen
netjes te poetsen, m'n koffers uit te pakken
en m'n kleeren af te borstelen.
Myn vriendelijk aanbod werd beloond met
een verontwaardigd „Ik ben geen Inlander!"
Men begrijpt, dat de „fiere Europeaan" zonder
een rooien cent kon afmarcheeren
En zóó zou ik wel tien Penkrassen kunnen
vullen met m'n persoonlijke meestal bittere
ervaringen op paupergebied.
't Is een ongelukkig, verwaand, dom tus-
schenras, dat zich tot overmaat van ramp nog
ontzettend vermenigvuldigt.
Op Java alleen zyn van de 76,000 Europe
anen er ongeveer 20,000 paupers, d. w. z. pa
rasieten.
Natuurlijk geven ze van al hun ellende de
schuld aan het slechte Gouvernement en aan
hun vijanden, de volbloed-overheerschers Yoor
Holland voelen ze geen sikkepit en als ze 't
konden, zouden ze wat gaarne den totok-Neder
lander in zee drijven
Of er dan gevaar is voor opstand
Neen In 't minst niet
Ten eerste zijn die paupers menschen zonder
'n greintje energie en ten tweede weten ze
maar al te goed, hoe intens gehaat ze zyn bij
het volk, hoe dat volk, ingeval van oproer,
onmiddellijk de zijde der Regeering kiezen zou.
Steeds door de sinjo's geplaagd, beleedigd,
geslagen, getrapt, bestolen, zouden Chineezen
en Inlanders zeker niets liever doen dan klop
jachten organiseeren, om die ongure „mede
burgers" dood te knuppelen!
Waar de geest der overgroote massa nu zóó
is, daar zal de indolente, ontzenuwde sinjo het
wel uit zyn hersens laten, om vrijwillig zich
buiten bescherming der wet te stellen.
Lt. Clockbnhr Brousson b.d.
Magelang.
Den staat van Europeaan bedoelt de schrijver.
Waar onze buren te Goes belang in stellen,
interesseert ook onswat meer is, het heeft
waarde voor ons, wanneer het een bericht is
gelyk het volgende, dat ons nieuws geeft, dat
heilzaam voor menigeen hier ter stede zal zyn.
Mejuffrouw C. NOLLER RAATS, wonende
Voorstad 60c te Goes, meldt onsNu ik door
het gebruik van Uw FOSTERS' RUGPIJN
NIEREN PILLEN byna geheel verlost ben
van een bedroevende, rheumatische ziekte, acht
ik het myn plicht U myn dankbaarheid te
toonen en U bericht van myn genezing te doen
toekomen. Ruim vier jaar had ik een hevige
rheumatiek en verschrikkelijke pijn in den rug
en door mijn geheele lichaam, drie maanden
lang heb ik plat te bed gelegen en was het
my onmogelijk om op te staan of het minste
werk te doen. Ik had steeds erge hoofdpijn
en duizelingende urine was zeer dik en ver
oorzaakte my veel pijn, wanneer zy eenigen
tijd stond was er veel bezinksel in. Van aide
middelen die ik aanwendde, was er niet één
dat mij eigenlijk baatte en telkens kwam de
ziekte in heviger mate terug dan vóór het ge
bruik daarvan. Toevallig hoorde ik toen van
Uw pillen en ik moet eerlijk zeggen dat deze
by my zeer goed gewerkt hebben. Na een paar
dagen gevoelde ik my reeds geheel verkwikt
en thans kan ik zoo goed als niets meer van
mijn vroegere pijn waarnemendat lijden komt
mij thans voor als een benauwde droom.
Ik ondergeteekende verklaar dat het boven
staande waar is en machtig U het publiek te
maken op elke wyze die goeddunkt.
Wat is de oorzaak van rheumatisme Rheu
matiek spruit voort uit het urinezuur, dat zich
kristalliseert in de spieren en in de gewrichts
verbindingen. FOSTER'S RUGPIJN NIEREN
PILLEN lossen dit urinezuur op en helpen
OJfTVANOEJf EEJf COIiLECTIE
ZIE ETALAGE.
de nieren het af te voeren uit het lichaam
met het water. Daar deze pillen de oorzaak
van de ziekte wegnemen, verzekeren zy een
voortdurende algeheele genezing.
Verzeker U dat men U de echte FOSTER'S
RUGPIJN NIEREN PILLEN geeft, dezelfde
die Mejuffrouw NOLLER RAATS gehad heeft.
Wy waarschuwen tegen namaak en maken
koopers er op attent, dat op iedere doos de
handteekening van JAMES FOSTER voor
komt. Zy zyn te Middelburg verkrijgbaar by
den heer JOH. DE ROOS, Vlasmarkt K 157.
Toezending geschiedt franco na ontvangst van
postwissel a f 1,75 voor één, of f 10 voor zes
doozen.
Van 26 Sept. tot 2 Oct.
ONDERTROUWDC. de Vos, jm. 25 j.
met W. Dingemanse, jd. 20 j. T. T. Bakker,
35 j. met H. W. J. Entink, jd. 27 j. W.
jm
ld.
K. Leydekkers, jm. 20 j. met F. L. de Nood,
jd. 18 j. W. H. M. Leeuwis, jm. 24 j. met M.
Bosveld, jd. 24 j. J. J. van Gemert, jm. 21 j.
met M. A. W. Brouwers, jd. 18 j.
GETROUWDW. J. Hendrikse, jm. 39 j.
met A. G. Bevelander, jd. 44 j. C. W. Verbeek,
jm. 22 j. met W. P. de Bukviel, jd. 24 j. E.
J. van der Weel, jm. 24 j. met C. Kryger, jd.
21 j.
BEVALLEN A. Poppe, geb. Castel, d. A.
Wisse, geb. Beekman, d. C. P. van Elsacker,
geb. De Leeuw, d. J. J. Pluymers, geb. Her-
manssen, z. E. J. Beenhouwer, geb. Streefkerk,
z. M. de Lange, geb. Bruinooge, z. A. H. Murk,
geb. Van 't Veer, z. J. B. Kan, geb. Pekel
haring, z.
Geboren een buitenechtelijken zoon, moe
der 31 jaar.
OVERLEDENF. P. J. Stadhouders, z. 1
m. A. A. J. van Seters, man van J. M. E. van
Seters, 44 j. J. Poelman, vrouw van C. de Wolff,
69 j. J. L. de Troye, z. 6 j. L. A. M. Steijn,
d. 65 j.
Advertentiën.
Ondergeteekende maakt aan zijnen geachten
stadgenooten bekend dat hy ruim voorzien is
van eigengemaakte
voor den boerenstand aan zeer lage prijzen.
Beleefd aanbevelend,
Uw Dw.
Hoogstraat I 138/39.
en koopt uw SCHOENWERK steeds in het
daar vindt u ruime keuze voor Heeren, Dames
en Kinderen, in het welbekende fijne, nette
en sterke
Beleefd aanbevelend,
Korte Noordstraat L 87.
Adres bureau van dit blad.
Aanbiedingen in te zenden in -Concordia",
Koorkerkhof.
