N. COHEN.
J. Jav
Prima Carbid.
Doet uw voordeel
H. I. PENNINGS,
LAMPEN.
D. C. BOUVENSE,
HERM. VOLDERS,
A. D. LITTOOfj A
Grootste publiciteit hier ter stede34S0 ex. worden wekelijks met zorg verspreid
Grootste publiciteit
KORTE DELFT.
KORTE DELFT.
HEEREN-DEMI-SAISONS in alle kwaliteiten en kleuren. Denevens een exquise collectie
Boekbinderij en Papierhandel
DEN HERCULES, Durg.
Per Dus inhoudende 1 K.G. 30 ct.
RECLAMES.
Een merkwaardig geval te Goes.
Schoenmagazijn „DE CONCURRENT",
SCHOENWERK
Negende Jaargang.
Verschijnt eiken Woensdagavond,
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
Sp anjaard straat.
2,
Prijs der Advertentiën
van 13 regels 15 cent, iedere regel meer 5 eent.
maal plaatsing wordt sleehts 2 maal berekend.
Kolenbakken, Turfbakken, Vulemmers,
Tegelplaten, en Kolenscheppen.
SMEDERIJ EN KACHELMAKERIJ.
Ruim gesorteerd in Haarden, Kachels,
Fornuizen en in vuurgelakte Kachels.
Ook in ruil, aan uiterst lage prijzen.
DE TEEKENBENOODIGDHEDEN,
Burgeravondschool.
Aanbevelend, G. M. FEU.
Sio. 50,
Woensdag 20 September 1905
MIDDEUUR6SCB
ADVERTENTIEBLAD
UITGEVER
Groote letters naar plaatsruimte. Bjj abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
INDISCHE PENKRASSEN.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
CXIX.
We zyn weer op Jogjakarta, het nette vro
lijke Jogjakarta, en logeeren by den reeds be
kenden Regent van Politie, Sosro Negoro.
Waar ik u in den laatsten tyd zooveel verteld
heb van sultanstelgen en edellieden, daar wil
ik 't thans eens hebben over de stichting van
Dr. Scheurer, het beroemde Petronella-Hos-
pitaal.
De lezer weet misschien reeds, dat ik de
zending onder islamietische rassen niet bepaald
noodig, ja soms zelfs gevaarlijk acht, en de
schatten daaraan besteed liever voor onderwijs
zag bestemd.
Deze overtuiging, op kennis van het volks
karakter gegrond, sluit echter niet uit, dat ik
hoog, zeer hoog op zie tegen 'n man als de
zendeling-arts Dr. Scheurer, zoo in juist door
de Javanen van Jogja „Dokter toeloeng* d.w.z.
de dokter die helpt, genoemd.
Ik heb streng-geloovige Moslims met den
meesten lof over dien edelen Christen hooren
gewagen, bewerende, dat hy, hoewel onbewust,
feitelijk islam was
Is het niet typisch, dat de Inlanders dit altyd
meenen van die christenen, die er naar streven
letterlyk te leven naar het gebod van den
Heiland
Te Atjeh zeide my eens de Hoofdpangoeloe
aldaar, Raden Hadji Moehammad Roesdi, zwa
ger van den u welbekenden Dr. C. Snouck
Hurgronje, sprekende over den edelen Pastoor
Verbraak„Toean, ini pandita orang islam
betoel*. (Mijnheer, die geestelijke der christe
nen is een waar moslim).
Indien men maar wat meer van de leer der
Muzelmannen gaat begrijpen, wordt het ook
duidelijker, hoe een geloovig Moslim, als van
zelf, tot 'n dergelijke uitspraak komt.
Voldoende zy het u, dat de kern van Mo
hammad's leer precies dezelfde moraal heeft
als de Christelijke en dat dus ook liefde tot
den naaste er de grondgedachte van vormt.
Vele kundige ambtenaren komen uit Neder
land naar hier, met een gesuggereerden afkeer
voor den Islam. Langzamerhand vallen hun,
door persoonlijke ervaring en waarneming, de
schellen van de oogen en worden ze 't dan
eens met Dr. Snouck Hurgronje, dat ze by
hunne studie verkeerd werden ingelicht en
daardoor onverdraagzaam waren geworden.
Doch we zouden 't heden hebben over het
zendingshospitaal te Jogja, eene stichting, die
ons bewijst, hoe men het vertrouwen van den
Ismaliet gemakkelijk winnen kan, wanneer men
den weg naar zyn hart maar weet te vinden.
De voorgangers en goeroe's, hoewel arm,
geven toch hun moerids (leerlingen) pro Deo
onderwijs.
Ook Dr. Scheurer nu helpt „om Gods wil*
en wordt dus geëerbiedigd, reden waarom de
Moslimsche Sultan Hamengkoe Boeweno VII
het terrein voor zyn stichting kosteloos in erf
pacht gaf en b.v. dezer dagen nog de Kroon
prins er een belangstellend kykje is gaan nemen.
Het Petronella-Hospitaal staat als hulpdienst
in direct verband tot de zending der Gerefor
meerde kerken onder de Javanen.
Gesticht in 1897, ligt het op een uitstekend
gekozen terrein, buiten en toch niet te ver
van de stad. De omgeving stemt tot rust en
beantwoordtgeheel aan de eischen voor her
stellende zieken.
Op een fraai aangelegd erf, rijk met bloe
men begroeid, staan vyf langwerpige paviljoen
ziekenzalen, elk ingericht voor 20 patiënten.
Ze zyn van galerijen voorzien, om de zieken
het verblyf in de open lucht steeds mogelijk
te maken. Drie zalen rechts zyn voor de man
nen en twee zalen links voor de vrouwen en
kinderen bestemd. By elke zaal is nog een
isoleerkamer en een verblyf voor den oppasser
of de oppasseres. Een ander paviljoen is als
operatiezaal, een sectie- en een doodenkamer
ingericht, terwijl er bovendien nog een goed
afgezonderd verblijf voor lijders aan besmette
lijke ziekten is. Een apotheek en laboratorium
ontbreken er evenmin.
Behalve een woning voor Dr. Scheurer zelf
en een paviljoen voor de verpleegsters, be
schaafde Hollandsche meisjes, zyn er natuur
lijk nog de noodige bijgebouwen, keukens,
badkamers, enz.
Ligging en verpleging der lijders zyn als
die in de beste Europeesche gasthuizen en de
geest van Christelijke liefde, die er heersclit,
nemen voor den Inlander het bekende schrik
beeld weg, om buitenshuis in een hospitaal
genezing te zoeken.
Het is voor den eenvoudigen Javaan anders
wel 'n vreemd iets, hier menschen te ontmoe
ten met blanke aangezichten, die geheel voor
niets, vol toewijding en ijver, hun beste krach
ten wijden, om hem, armen drommel, te hel
pen, zyn smart te lenigen, zyn lijden te ver
zachten.
O, hoe goed zou het zyn, als er in iedere
plaats van Indië Dr. Seheurer's gevonden wer
den De Javaan zou wel niet in massa bekeerd
worden, want dat gebeurt in Jogja óók niet,
doch hy zou de hulp erlangen, die hy zoo
hoog noodig heeft en de overheerschers zouden
er door geliefd worden om die enkelen. In
Solo is er al dadelijk groote behoefte.
Ook een polikliniek is aan het hospitaal ver
bonden, waar patiënten dagelijks, behalve des
Zondags, 's morgens van 8 tot 12, ook weer
gratis natuurlijk, worden behandeld.
De Regeering geeft een jaarlyksche subsidie
en de geneesmiddelen zyn vry. De subsidie
bedraagt slechts f 6000. De rest moet dus ko
men van particuliere giften.
Ook de meergegoeden van elke richting op
godsdienstig gebied in Patria, raad ik ten
zeerste aan dit liefdewerk te steunen, ze zouden
een waarlijk goed werk verrichten en misschien
kwam er in Solo dan ook nog iets dergelijks
tot stand.
Het valt toch ieder bezoeker van Jogja en
Solo dadelijk op, dat in de laatste plaats de
medische hulp voor het volk al zeer veel te
wenschen overlaat. In Jogja is dat zooveel beter
geworden, dank zij Scheurer, den edelen dokter
toeloeng
Er waren een handjevol havelooze en dak-
looze jongens opgepakt. De ongelukkigen zagen
er intens smerig en verwilderd uit en de Regent
van Politie wist heusch niet, wat, hy met het
vuile goedje moest beginnen. Ouders hadden
ze niet meer. Ze sliepen 's nachts in passar-
loodsen en bedelden of stalen overdag het noo
dige voedsel. Er was erg over geklaagd door
de kooplieden en de politie ging daarom op
jacht. Resultaateen twintigtal gevangenen,
die men volgens de wet echter geen bepaald
feit kon ten laste leggen.
Na eenig beraad, dacht Sosro Negoro aan
dokter toeloeng. Hy telefoneerde hem op, toe
vallig waar ik by was.
Sosro Negoro„Toean dokter toeloeng
Scheurer „Ja, wie is daar
Regent: „Ik ben Sosro Negoro, Regent van
politie. Ik heb hier 'n twintigtal dwalende
zielen, arme jongens zonder ouders en huis.
Mag ik ze u zenden
Scheurer: „Zeker, heel graag. We zullen
zien, wat we voor hen doen kunnen".
RegentDank u zeer dokter toeloengDank
u zeer
En zoo werden ze liefderijk opgenomen en
verpleegd in de Petronella-stichting
„Die dokter toeloeng is beter moslim dan de
ove^groote meerderheid der Javanenmeende
Sosro Negoro.
Zeker RegentMaar hy is ook beter Chris
ten dan velen, die den naam slechts dragen,
ook zou men kunnen zeggen, dat hy beter
Boedhist is dan het gros der Hindoes
Immers alle godsdienstenhebben hetzelfde
goede doel, maar wy vergeten maar al de vaak,
dat liefde en verdraagzaamheid de grootste
krachten zijn, om alle menschen, wat zy dan
ook gelooven, tot broeders en zusters te maken,
kinderen van éénen Vader.
En daarom een eerbiedige hulde aan man
nen als een Pastoor Verbraak, een Johan van
der Steur, een Dr. Esser, een van Emmerik,
een Dr. Scheurer en anderen, zy hebben recht
op de waardeering van alle weidenkenden, tot
welk geloof, tot welke richting zy dan ook
mogen behooren
Lt. Clockhnhr Brousson b.d.
Jogjakarta.
Wy publiceeren het volgend geval omdat wy
denken dat het voor vele personen te Middel
burg die aan dezelfde kwaal lyden, van belang
kan zyn.
Mejuffrouw CHR. KANT, wonende Wester
straat 233 te Goes, meldt onsHet is thans
reeds ruim vier jaren dat ik aangedaan was
met een nierziekte, waardoor ik onophoudelijk
pijn in den rug en in de lendenen had. Steeds
gëVoelde ik my erg vermoeid, loom en afgemat,
vooral 's morgens wanneer ik opstond en elk
oogenblik had ik duizelingen en hoofdpijn. De
urine kwam met een branderig pynlyk gevoel
en veroorzaakte my veel last, zy was immer
vuil, troebel en liet veel bezinksel na. Alle
middelen hiertegen aangewend, brachten my
geen stap verder en ik begon mij te veront
rusten, dat myn ziekte ongeneeselijk was, wat
ray zeer mismoedig en neerslachtig stemde. Tot
myn geluk maakte ik echter kennis met FOS
TER's RUGPIJN NIEREN PILLEN en dit
was myn redding, want reeds na een paar da
gen kon ik een groote verlichting waarnemen
en toen ik de behandeling veertien dagen had
volgehouden, kende ik myzelf niet meer. De
pijn was zoo goed als geheel weg, de urine
weer helder en myn geheele gestel flinker. Om
echter zeker te zyn volkomen te zullen genezen,
zal ik nog eenigen tyd met Uw geneesmiddel
doorgaan en zal dit ten allen tyde gaarne aan
bevelen-
Ik ondergeteekende verklaar dat het boven
staande waar is en machtig u het publiek te
maken op elke wyze die u goeddunkt.
Hebt gy ooit getwijfeld dat Uw nieren de
oorzaak uwer ziekte waren? Hebt gy pyn in
den rug, in het hoofd of in de lenden Lydt
gy aan rheumatiek, zwakte van het hart of
waterzucht? Is uw urineloozing te weinig of
te veelvuldig en is uw water vermengd met
steen of bezinksel Gevoelt gy u immer ver
moeid, terneergeslagen en prikkelbaar Denk
er eens over na.
Verzeker u dat men u de echte FOSTER's
RUGPIJN NIEREN PILLEN geeft, dezelfde
die Mejuffrouw KANT gehad heeft. Wy waar
schuwen tegen namaak en maken koopers er
op attent, dat op iedere doos de handteekening
van JAMES FOSTER voorkomt. Zy zyn te
Middelburg verkrijgbaar bij den heer JOH. DE
ROOS, Vlasmarkt K 157. Toezending geschiedt
franco na ontvangst van postwissel a f 1,75 voor
één of f10,voor zes doozeu.
BURGERLIJKE STAND TAN MIDDELBURG.
Van 1218 Sept.
ONDERTROUWDC. W. Verbeek, jm. 22
j. met W. P. de Bukviel, jd. 24 j. E. J. van
der Weel, jm. 24 j. met C. Kryger, jd. 21 j.
I. W. Jongepier, jm. 24 j. met M. C. Boes,
jd. 23 j.
GETROUWD: A. J. F. den Boer, jm.22j.
met M. C. Le Due, jd. 26 j. A. J. W. Coenen,
jm. 28 j. met P. C. van Oostveen, jd. 21 j.
BEVALLEN: S. D. Haentjens Dekker,geb.
Schafer, z. A. Spoelder, geb. Heinke, d. A. M.
van Boven, geb. Does, d. M. Corbyn, geb.
Jongepier, z. M. Goedbloed, geb. Boone, z. J.
W. Joosse, geb. Minderhoud, z. C. M. Behage,
ONTVANGEN EEN PRACHTIGE SORTEERING
Soliede afwerking, NAJAARS GOEDEREN UBaC ItldHt. Prachtige modellen.
geb. van Geelkerke, d. C. Westdorp, geb. Pat-
tenier, z. A. Priester, geb. Kramer, z.
OVERLEDENC. J. Kerkhove, z. 22 m. H.
M. J. J. van Agten, d. 24 j. G. Hendrikse, z.
21 j.
Advertentiën.
Zoo even ontvangen een prachtvolle sorteering
Tevens een buitengewone mooie zending
- EXTRA PR IJ ZEN. -
De echte KöHLER NAAIMACHINES
worden alleen door my geleverd, en met succes
verkocht voor f24,en f27,50 met sluitkast
en vijf jaar garantie. Voorhanden fijne MA
CHINETAFELTJES. Beleefd aanbevelend,
WANDELBAZAR.
v.h. J. A. MELSE.
BREESTRAAT O 157.
Ondersteuningsfonds „De Arbeider".
By den secretaris C. J. Riemens, Dokstraat,
bestaat voortdurend gelegenheid tot inschrij
ving van nieuwe leden.
Weekpremie 10 cent, benevens 21/2 cent voor
de reservekas. Uitkeering f 4,50 per week ge
durende 13 weken in een boekjaar.
ZEGT HET VOORT.
Verkrijgbaar
PORTEFEUILLES, omdat deze door myzelf
vervaardigd worden 75 Cent.
Dubbel lin. en breed lint.
Rywielhandel.
Hoogstraat 124, tegenover de Stadsschuur.
Te koop JONGE BOXERS, geb. 31 Juli 1905,
van prachtige ouders.
Adres J. STEENDAM, Wal A 5.
en koopt uw SCHOENWERK steeds in het
daar vindt u ruime keuze voor Heeren, Dames
en Kinderen, in het welbekende fijne, nette
en sterke
aan zeer lage prijzenook zomerwerk in zwart
bruin en alle kleuren.
Ons streven i9 en blijft steeds groote omzet
met kleine winst.
Beleefd aanbevelend,
Korte Noordstraat L 87.