N. COHEN
goede tijding f
sr Naaii
Drinkt KWAST.
Compagnon.
Wollen Dekens
ter bewassching.
Gr o o te Halfjaarlijksche Op ruiming
KLUIVEN
is een ware Delicatesse.
K D. LITTOOIJ hi.
Grootste publiciteit bier ter stede3450 ex. worden wekelijks met zorg verspreid. Grootste publiciteit.
RECLAMES.
De geestdrift neemt steeds toe.
KORTE DELFT.
KORTE DELFT.
bfj A. HUDREGTSE,
Compagnon met eenig kapitaal,
DEUGELINK'S gekookte
JOH. L. CAMMELOT.
No. 40.
Woensdag 12 Juli 1905.
.Negende Jaargang.
Verschijnt eiken Woensdagavond,
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
Span jaar d straat.
Prijs der Advertentiên
van 13 regels 15 cent, iedere regel meer 5 cent.
maal plaatsing wordt slechts 2 maal berekend.
BURGERLIJKE STAND VAN MIDDELBURG.
van alle voorradige goederen alsHeer en-, «Jongens- en Kinder costuuins, Hemi-üaisons en
Winterjassen tegen ongekende lage prezen*
ZIE ETALAGE
Advertentiên.
EEST mm
Doe uw voordeel Huismoeders I
r>
TIMMERMANS, Hoordstraat.
K1NDERH0EDEN te wasschen en op te maken,
IIDBELB0B6SCH
ADVEIIII1IE1LAD
HIEÏÏWS
DE FAAM
UITGEVER:
Groote letters naar plaatsruimte. Bjj abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
INDISCHE PENKRASSEN.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
CIX.
En nu moet ik u nog uitleggen, waarom
die overdreven hormat den vooruitgang van
land en volk in den weg staat.
Zoolang de Javaan gewoon blyft om voor
iederen superieur maar neer te hurken en te
sembah, zoolang zal hy een jabroer bleven, die
in alles maar toegeeft, nooit eens z'n stem
verheft, die wit zwart noemt, als z'n meerdere
dat beveelt
Dit nu is wel erg gemakkelijk by 't regee-
ren en veroorzaakt de minste soesah, doch
nu en dan springt de bom en dan loopt
het mis
Een myner Javaansche vrienden vergeleek
den toestand by een stoommachine zonder vei
ligheidsklep, die springen gaat, wanneer de
spankracht te groot wordt. Welnu de veilig
heidsklep by den mensch is de mond.
Is die hermetisch gesloten, is die als dicht
gesoldeerd, dan kan dit op den duur zeer ge
vaarlijk worden.
Op 't oogenblik nog is de trapsgewyze onder
geschiktheid van desabewoner tot tjarik, van
tjarik tot kêpêntengan, van kêpêntengan tot
loerah, van loerah tot assistent-wedana, van
assistent-wedana tot wedana, van wedana tot
Patih, van Patih tot Regent, zoo streng ge
handhaafd, dat 't byna onmogelyk wordt, om
iets van de stroemingen onder het eigenlijke
volk tè weten te komen.
Er heerscht veel ontevredenheid onder de
kleine luyden, maar zy kan zich niet uiten
helaas 1 en zoo nu en dan wreekt zich dat
bloedig.
Hoe slecht is b.v. de inning der belasting
geregeldHet volk wordt daarbij dikwijls uit
gezogen, in naam van het Gouvernement
Vooral als de aanslag over alle dessalieden tege
lijk wordt omgeslagen en de domme wanho
pige Kromo verscheidene malen het verschul
digde bedrag betalen moet.
Dat Kromo toch leere vrijuit te spreken en
klagen
Wordt ten believe van vreemde woekeraars
de landrente niet dikwijls tijdens of onmid
dellijk na den oogst geïnd Kromo is dan ge
dwongen om 't geld voor die belasting vlug
bij elkaar te scharrelen en verkoopt daartoe
een groot deel van z'n product tegen spot
prijzen aan Chineesche, Arabische en
Europeesche opkoopers leest: „schurken".
Dat Kromo toch leere vrijuit te spreken en
klagen
Indië is je land voor exploitanten, voer Chi
neesche, Arabische en Europeesche exploitanten
bedoel ik en Kromo wordt geëxploiteerd
Er zyn van die hulpvaardige menschen hier,
die Kromo, by de geboorte van 'n kind, 't hu
welijk van 'n dochter, 'n besnijdenisfeest of'n
sterfgeval, geld leenen b.v. twintig gulden tegen
5 gulden rente per maand 1
Die menschenChineezen, Arabieren en
Europeanen doen dit heel voorzichtig met 'n
acte van verkoop op 'n huis, een span buffels,
den op 't veld staanden oogst, 't erf of iets
dergelijks, in alle geval op iets, dat tienmaal
meer waard is dan 't geleende en als Kromo
nu aan 't einde van de maand dat kapitaal
de 25 pet. rente per maand, niet kan terug be
talen, welnu dan nemen die goede menschen
ook nog genoegen met de rente alleen en Kromo
betaalt dan gelukkig nog, soms maanden en
jaren lang die 25 pet. rente van die zoo vriend
schappelijk geleende twinig gulden. Doet Kromo
't niet, dan is hy z'n woning, z'n buffels, z'n
oogst of iets anders kwyt, dan is hy misschien
aan den honger overgeleverd. Dat doen hem
Chineezen, Hadji's, Arabieren en Euro
peanen aan, lezers
Dat Kromo toch leere vrijuit te spreken en
klagen I
Als Kromo dan later zich aansluit by ket-
joe's, rampokkers, krojoks en hoe of die straat-
roovers meer mogen heeten en 's avonds dan
met zwart gemaakt gezicht mede 't huis van
zoo'n woekeraar binnendringt, dan wordt de
verzoeking wel eens te groot en plant hy z'n
kris in 't lyf van den schurk. Kromo wordt
soms dan gevat en opgesloten en later in naam
van Hare Majesteit veroordeeld tot de straf
met den strop.
En als dan 't vonnis zal worden voltrokken,
is Kromo geheel met zijn lot al verzoend. Allah
zal hem niet straffen, omdat hy 'n schurk in
Zyn naam gedood heeftAllah zal hem tot
Zich nemen in Zyn Paradijs, waar geen woe
keraars wonen, geen belastingen drukken, geen
honger geleden wordt.
En de vele Europeanen, die dan komen ge
nieten van 't heerlyk schouwspel om 'n even-
mensch te zien ophangen 2), staan voor de
zooveelste maal verbaasd over de kalmte van
Kromo, die met een blijden lach op de lippen
en onder 't uitroepen van 't: „Er is maar één
God en Mohammed is Zyn Profeet" de trappen
van 't schavot beklimt.
„Zoo'n smeerlap!" zeggen dan de Europe
anen en „Brani betoel roepen de Inlanders,
doch de vele woekeraars en schurken onder 't
publiek, worden 'n beetje wit om den neus,
want die rampokkers schijnen heelemaai niet
bang voor den dood te zyn en morgen of over
morgen zouden ook zy wel 'ns dupe kunnen
worden.
Kromo hangt intusschen en wordt straks gauw
begraven.
Och had hy maar vroeger vrijuit leeren spre
ken en klagen
De Heer P. J. F. van Heutsz: oud-Assis
tent-Resident en broeder van den Landvoogd,
zeide 15 September j.l. in de vergadering van
„Moederland en Koloniën" o.a.
„Krojok, kampok en ketjoepartyen door ge
wapende benden, straatroof in vereeniging door
meerdere personen op zelfs klaarlichten dag
bedreven brandstichtingen, moorden op desa
hoofden en inlandsche ambtenaren, bedreigin
gen tegen het leven dier ambtenaren en. hoofden,
beschadiging der eigendommen van ingezete
nen ze kwamen in verscheidene streken voor
in de laatste jaren.
„De bladen spraken van een heerschend ter
rorisme in Midden- en Oost-Java van de
Maffia in West-Java van onrust overal."
„Maar vroeger wérd Kromo toch ook reeds
gekneveld, werd er in Indië ook al gewoekerd
en toch berustte Kromo daarin." Zeker lezers,
vroeger was de spanning in den ketel zoo hoog
niet, nu staat hy op springen
Vroeger was er nog tjoekoep 3) voor kleeren
en eten, nu heerscht er veel gebrek I
Vroeger was 't vet er nog niet af, zooals de
exploitanten 't noemen, nu gaat 't om de laatste
duiten
Vroeger liet Kromo zich gelaten exploiteeren,
nu heeft hy byna niets meer te verliezen dan
het veege lyf en toch worden er nog de laatste
druppeltjes uitgeperst en al sila't hy nog over
dag met een slaafsch sembah, 's nachts gaat
hy op roof uit en molt desnoods zijn hoofden
Vroeger is nu niet
O, die gesloten veiligheidsklep
Een controleur op tournee, d.w.z. om te
„controleeren", wandelt met assistent wedana,
loerah en tjarik door de de a en niemand, nie
mand die er vryuit spreekt of durft te klagen.
Mooie rapporten gaan dan naar Buitenzorg,
waar de nieuwe Gouverneur Generaal ze waar
schijnlijk woest in elkaar frommelt en in een
hoek smijt!
Zóó ontstond de hormatcirculaire.
Een volgende keer zullen we het z.g. fana
tisme behandelen by opstootjes, als onlangs te
Gedangan, opstootjes door vele Europeanen
maar dadelijk met den verschrikkelyken naam
van Perang sabil (moet wezenPêrang sabil
oellah) betiteld, doch die feitelijk niets zyn als
door scheuren ontsnappende stoom, by gebrek
van 'n behoorlijk werkende veiligheidsklep.
't ls misschien wel leuk om over mooie Hof
feesten te lezen, doch zoo nu en dan moet ik
wel wat ernstigs onder m'n artikelen mengen,
men zou anders gaan denken, dat 't hier alles
maar opperbest was en goed. O, neen't Lykt
er niet naarAllesbehalve
Lt. Clockbnbk Bbousson b.d.
Jogjakarta.
De Inlander mompelt by 't doorsteken
van z'n vijand en by 't slachten van 'n kip
of stier
„Bismillahi, rohmanirrohim", wat dan zeggen
wil„In naam van den almachtigen en goe
dertieren God
2) Gebeurt nog steeds in 't openbaar, in
spijt van de courantengeruchten.
3) Tjoekoep beteekent voldoende.
Met tjoekoep is Kromo tevreden. Zyn ideaal
toch is rust en bespiegeling, geen grond of
rijkdom.
Maar aan hongerlijden heeft hy 'n broertje
dood, al net zoo erg als 'n Europeaan
Is het niet wonderlijk hoe snel het nieuws
zich alom verbreid. Wy hooren er van in alle
straten der stad. Een groot aantal gevallen
komt dagelijks voor en elke week geven wy
er zooveel als in ons vermogen is. Hieronder
volgt er weder een
Mejuffrouw SCHUNSELAAR, wonende
Lange Zelke 144 te Vlissingen, meldt ons:
Sedert geruim en tyd werd ik gekweld door een
onuitstaanbare pijn in den rug en in de len
denen ook sukkelde ik veel met hoofdpijn en
dikwijls schemerde my alles voor de oogenen
werd ik zoo duizelig, dat ik er by moest gaan
zitten. Meermalen waren myn voeten dik opge
zwolgen en zelfs myn gezicht was pafferigde
eigenlijke oorzaak van myn ziekte was my
niet bekend en ik wist niet wat ik moest gaan
beginnen, toen men my sprak van Uw FOS
TER's RUGPIJN NIEREN PILLEN. Na
deze een paar dagen te hebben gebruikt, kon
ik reeds een groote beterschap bespeuren en
na verloop van drie weken kon ik verklaren,
dat myn ziekte geheel genezen was. Ik kan
Uw uitstekend geneesmiddel niet genoeg roe
men en zal dit steeds gaarne aan nierlijders
aanbevelen.
Ik ondergeteekende verklaar dat het boven
staande waar is en machtig U het publiek te
maken op elke wijze die U goeddunkt.
De kritieke periode. Dit tijdperk in het leven
eener vrouw brengt immer onaangename en
dikwijls gecompliceerde omstandigheden met
zich mede. De natuurlijke krachten vermin
deren en de afscheiding geschiedt niet zoo goed
als voorheen, daar een gedeelte der af te voe
ren stoffen thans in het lichaam blijft. Het is
dan dat FOSTER's RUGPIJN NIEREN PIL
LEN een bijzonder genezende waarde hebben
en dat zy de natuur behulpzaam zyn om de
doorgangen schoon te houden, terwyl zy het
gestel verlichten van de onreinheden, welke
zich daarin opgehoopt hebben.
Verzeker U dat men U de échte FOSTER'S
RUGPIJN NIEREN PILLEN geeft, dezelfde
die Mejuffrouw Sehunselaar gehad heeft. Zy
zyn te Middelburg verkrijgbaar by den Heer
JOH. DE ROOS, Vlasmarkt K 157. Toezen
ding geschiedt franco na ontvangst van post
wissel a f 1,75 voor één, f 10 voor zes doozen.
Van 410 Juli.
GETROUWDH. Lodema, jm 28 j. met
J. J. Kosten, jd. 24 j. P. J. G. den Outer, jm.
23 j. met S. E. Buys, jd. 22 j. L. Simonse, jm.
20 j. met A. C. Acda, jd. 21 j.
BEVALLENJ. P. Midavaine, geb. Barent-
sen, d. (tweel.) A. E. G. Henning, geb. Kerk
hoven, z. J. Snijders, geb. Kooman, d. J. P.
Midavaine, geb. Barentsen, d. (levenl.) Th. P.
van Sluys, geb. Van den Brink, z. J. F. Heeren,
geb. van den Berge, d. (levenl.)
OVERLEDEN: A. J. Vreke, wed. van G.
L. van Buuren, 69 j. J. W. de Broekert, d. 17 j.
P. J. Schenke, wed. van W. Abels, 78 j. M.
Roth, d. 21/2 j. P. Midavaine, d. 3 dagen, W.
Midavaine, d. 4 dagen, W. S. Glaser, d. 41 j.
W. Bakker, man van B. Lahr, 86 j.
brengt elke gebruikster eener
tot u, vraagt er hun maar naar
Deze Machines worden zonder prysverhoo-
ging geleverd, aangezien ik niet laat reizen,
door geheel Zeeland des verlangd op 50 cent
per week. Aanschouw.deomzet en u zult u over
tuigen over de solide constructie.
HOOFDKANTOOR VOOR ZEELAND
Lange Noordstraat, Middelburg.
Betaald binnen 6 maanden is nog contant.
Eureka
Kwast
per 1h fl. 25 ct.
Frambozen
a
a a a 25
Kersen
a a a 25 w
Citroen
a
a a a 25 t
Sinaasappel
a
a a a 25
Ananas
a
a a a 25 a
Grenadine
a
a a a 25
Cura9ao
a
■a a a 25
Eén flesch
voldoende
voor 2 flessehen water
dus kost deze heerlijke KWAST 8 cent per flesch.
Aanbevelend,
Jongmensch, volkomen op de hoogte met
de branche Heerenk leeding naar maat en Con
fectie en goed ingevoerd in Zeeland, zoekt
ter oprichting eener Z a a k. Vakkennis ge -
wenscht. Succes verzekerd.
Br. fr. lett. J. B. bureau van dit blad.
Mejuffrouw C. FEIJ vraagt
alle soorten. Adres Lange Geere K249.
2de ZENDim
GORTSTRAAT K 18.
Met Augustus a. s. te huur een nette Be»
nedentvoning, voorzien van alle gemakken
voor klein gezin. Adres Groenmarkt B 29.