N. COHEN.
H.H. Wielrijders.
EEN BURGERWOONHUIS
k D. UTTOetJ Az.
Grootste pnhliGiteit hier ter stede3450 ex. worden wekelijks met zorg verspreid
Grootste pnhliGiteit
REGLA MES.
Wij laten U zelf oordeelen.
KORTE DELFT.
KORTE DELFT.
De Jonge's Reuzenkoeken 10 Gt.
De Jonge's Echt ZeeuwsGh
Bruinhrood
Lange en Ronde Beschuit
DE JONGE.
Langveiele.
LUCTOR RIJWIELEN,
Reeds 100 stuks geplaatst
A. A. DE TROIJE, 't Zand.
EEN HUIS MET TUIN,
van Lange Breestraat 0 176
naar Vlissingsche straat K56.
No. 37.
Woensdag 21 Juni 1905.
Negende Jaargang.
Verschijnt eiken Woensdagavond,
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
Spanjaardstraat.
Prijs der Advertentiën
van 13 regels 15 cent, iedere regel meer 5 <sent.
maal plaatsing wordt slechts 2 maal berekend.
INDISCHE PENH BASSEN.
Steeds^ voorradig een zeer groote sorteering eigengemaakte Heeren- en Kinderconfectie,
welke uitmunt door elegante en passende coupe. Speciale inrichting voor Goederen naar maat»
Grootste voorraad in prachtige Heerendassen, Handschoenen, Fronts, Manchetten, Caclienez.
enz. Iftggsr- ZIE ETALAGE!
BURGERLIJKE STAND VAN MIDDELBURG.
Advertentiëu.
26 k 10 cent.
Koopt niets voor n de LUCTOR,
ALLRIGHT, STOEWER, JÜPITER of
AEOLUS gezien hebt.
wettig gedeponeerd van af f 55,
te koop gevraagd.
VERHUISD
J. J. DIKKËWBËBG.
NIEUWS'
MIDDELBURGSC
ADVERTENTIEBLAD
FAAM
UITGEVER:
Groote letters naar plaatsruimte. Bjj abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
CYI.
Prins Nata di Redja, het waarnemend hoofd
van Pakoe Alam, zeide my onlangs, dat voor
uitstrevende Inlanders het hard te verant
woorden hadden, doch op den duur 'n gladde
baan zouden effenen voor 't dankbare na
geslacht.
Deze zeer ontwikkelde Prins is de oudere
broeder van Radhen Mas Ario Koesoema Joedha,
den. tot ontsteltenis van vele conservatieve
blanda's, tot adspirant-controleur benoemden
Javaan.
Een goed ras, die lui van Pakoe AlamWe
zullen 't later nog wel eens over hen hebben.
De opmerking van Prins Nata di Redja slaat
ook op den vooruitstreven den Europeaan, die
het wagen durft de publieke opinie te trot-
seeren en tegen den stroom van rassenvoor
oordeel en stompe kortzichtigheid op te roeien.
Uw Penkrasser ondervindt het dagelyks,
die stille vijandschap van 'n groot deel zijner
landgenooten in Indië. Veel trekt hy er zich
niet van aan, de hartelijke sympathie en vriend
schap van zoovele Jong-Indiërs, is hem vol
doende, en de wetenschap, dat men in Holland
anders over vele zaken denkt als in Indië zelf,
geeft hem hoop op de toekomst
Want vergeet het nietWe winnen terrein
onder de Europeanen! Iedere boot toch brengt
ons nieuw leven, brengt ons jonge Hollan
ders met moderne begrippen, brengt ons men-
schen zonder rasvooroordeel, geestdriftvollen
met idealen, nog midden in hun Sturm und
Drangperiode, terwyl elke stoomer ook er ge
lukkig wegvoert van die bekrompen oud-gas
ten, welke met haat en nijd in 't hart het
langzaam doch zeker zien komen:
de gevreesde emancipatie der Indiërs
De hormatcirculaire brengt ons plotseling
een heel eind verder
We zullen u later wel toonen, waarom
Die hormatcirculaire wekte verbazing en
verbittering bij vele Europeanen, verlamde den
tegenstand der conservatieve Javanen en bracht
de naam van Zyne Excellentie op de dankbare
lippen van duizenden
Ik kan heel veel voeleh voor het droevig
hoofdschudden van den ouden Javaanschen
Pryaji, ik begryp ook zoo innig de stille smart
van 'n onontwikkelde moeder, die vreest dat
hare kinderen Kafir's zullen worden, en tot
op zekere hoogte is zelfs de ijverzucht te bil
lijken van 'n fanatiek geloovig moslim, die,
wars van alle westersche begrippen, maar één
ideaal heeft: het helpen stichten van 'n groot
Moslimsch Ryk onder één Beheerscher der
geloovigen
Het dompen, het neerdrukken door blanke
Westerlingen, door menschen gekomen uit het
verlichte Europa, dat versta ik echter niet
Er zyn vooral in de groote eentra Europe
anen, die minachtend op de landskinderen
neerzien, die 'n vrijmoedig zelfbewust Javaan
'n onbeschoften vlegel noemen, die het niet
dulden, dat Inlanders Hollandseh spreken, die
moord en brand schreeuwen, omdat er tegen
woordig zooveel „van die smerige Javaansche
kinderen" de Europeesche school bezoeken,
die als idioten tekeer gaan, nu de Gouverneur-
Generaal 'n aanzienlijk Inlander tot adspirant
controleur heeft benoemd, doch die er niets
niemendal in zien om deftig gerokt, met vrouw
en dochters, te gaan fuiven by 'n rijkgewor-
den Chinees, om er champagne te drinken en
sigaren van 'n kwartje te rooken
Kyk, dat vind ik nu juist zoo misselijk van
die lui en ik ontzeg zulke Europeanen het
recht, om blanda's te hoonen, die liever 'n kop
thee gebruiken en 'n strootje opsteken by 'n
kind van het land!
Geldt het superieure van ons ras soms niet
tegenover de millioennairsZegt 't dan open
lijk, myne heeren
De Redacteur van het Indische Nieuws van
den Dag wilde het sila en sembah behouden
zien en wel omdat
lste die nederige Javaansche groet zoo'n mooi
effect maakt
2de hy bang is, dat de kruipende Inlander
anders veranderen zal in een brutalen Am
sterdams ehen straatslyper -en
3de hy den Gouverneur Generaal het recht
ontzegt, om zoo maar mir niehts dir nichts,
de eeuwenoude adat op te doeken.
Wat 't eerste dezer „argumenten" aangaat,
zoo raad ik hem in gemoede aan, uit zuivere
artistieke overwegingen, dat stomme in elkaar
kruipen en steeds maar noen-hinggih roepen,
met 't mooie sembah incluis, dan maar van
den Javaan over te nemen. Niemand belet
hem toch die lievebescheiden nederigheid
voortaan van z'n Europeesch personeel te
eischen Pourvu qu'il s'amuse
Wat het tweede punt betreft, schijnt hy
nooit eens kennis gemaakt te hebben meteen
der jongeren onder de Javanen.
Ook zonder dat neerhurken in het stof, blyft
de Inlander hoffelijk in den omgang met land
genoot en vreemdeling.
De vergelijking met zulk een onbeschoft
type als de Arasterdamsche straatslijper, is ge
woonweg belachelijk
Ten^ derde noemt hij het adat, wanneer de
gewillige Javaan voor byna iedereen, voor z'n
Pryaji's, voor de Europeesche Ambtenaren,
voor ryke Chineezen voor particulieren op den
grond gaat hurken en sembah maakt
Ik zal u bewijzen, dat die Indische redac
teur maar wat neerschrijft, zonder op de hoogte
te wezen, dat hij de Javaansche adat niet kent,
niet bestudeerd heeft, dat juist de gewraakte
hormat circulaire de Javaan helpen kan, om
hun oude adat in eere te herstellen, te zui
veren van ingeslopen misbruiken.
Er bestaat een Javaansch standaardwerk,
geschreven door Pakoe Boewana IV, Soesoe-
hoenan van het oude Ryk van Mataram, een
standaardwerk by de Javanen en vooral by
de aristocraten bekend onder den naam van
Woelang Rèh of de Leer van het Goede.
In dat boek nu vinden we o.a. alle wetten
en voorschriften van de Javaansche adat, zoo
als trouwens reeds beschreven stonden in ver
schillende oude handschriften der Hindoe's.
En weet ge nu voor wie, volgens de offi-
cieele Woelang Reh, de Javaan inoet sembah,
d.w.z. 'voor wie hij in nederige sila houding
(met de beenen gekruist onder het lichaam),
z'n handen tegen elkaar gelegd tot voor het
gelaat moet brengen?
Hy moet dat doen, uitsluitend en alleen
voor zyn Vorst, voor de Prinsen van den
bloede, voor zyn goeroe of leeraar in de zede-
leer en wysbegeerte, voor zijn ouders, groot
ouders en overgrootouders, ook van de zyde
der vrouw en ten slotte nog voor zyn oudsten
broeder.
Waar blyven nu de verontwaardigde adat
beschermers, die 't o zoo heerlijk vinden, als
'n Inlander hen, uit slimme berekening, voor
het lapje houdt?! Want dat doet hy, de
gladmuis
Op myn Kantoor te Bandoeng kwamen wel
eens sollicitanten voor een baan+je en natuur
lijk begonnen die lui dan met sila en sembah
en even natuurlyk kregen ze van mjj dan
hun eerste standje over die dwaze vertooning.
Verlegen geworden, omdat ze snapten, dat
ik hun vleiery doorzag, vroegen ze dan excuus
en zeiden, dat ze hadden gedacht, dat ik, net
als de andere toean's op die comedie ge
steld was.
Heusch, myne heeren, die in uw luien stoel
achterover u verkneutert in het respect, dat
ge den hurkenden Inlander inboezemt, de
kerel lacht u in stilte uit en straks, onder zyn
vrienden of by 'n vertrouwd Europeaan, maakt
hy zich wat vroolyk over uwe domme aan
matiging.
Ik ken een in Indië geboren controleur, hy
is nu met verlof naar Europa, die er zich
heusch by de volbloed Hollandsche collega's
op beroemde, dat de Inlanders hem steeds zoo
eerbiedig Goesti noemden. Misschien bazuint
hy 't in Nederland ook wel rond en natuur
lijk is hy, de Inlanderkennereen overtuigd
tegenstander van de hormat-circulaire
Nu is Goesti, moet ge weten, de titel van
een Pangéran op Solo of Jogja, geboren uit
't wettige huwelijk van den Vorst met eene
Ratoe.
Onze Ambtenaar, anders lang geen onsym
pathiek man in den omgang en ook iemand,
die wel wat voor de Inlanders voelt maar ze
niet kent, had bevolen om hem, in plaats van
met het gebruikelijke Toean Controleur, met
het praedieaat Goesti aan te sprekenZonder
blikken of blozen deden ze het, de magang's,
de schrijvers, de kleine Prijaji's, deden ze het
met een sembah, zóó eerbiedig, alsof het wer
kelijk een Prins van den bloede goldZe
kunnen zoo prachtig comedie spelen, die
rakkers
„Ik ben vanmorgen by den „Goesti" ge
weest" zeiden ze dan later aan hun kantja's
(kameraden) en 'n fijn ironisch spotlachje
krulde hun lippen
Stel u eens voor lezer, een burgemeester in
Holland, die aan de gemeenteboden, veldwach
ters en klerken gelastte om hem voortaan met
Hoogheid aan te spreken, 't Is precies 't
zelfde, hoor
Ik hoop, dat bedoelde controleur „met ver
lof" deze Penkras onder de oogen krygt en
dat hij er zyn voordeel mee doen zal.
De Europeesche lucht zal hem trouwens
wel wat opgefrischt hebben, denk ik.
Lt. Clockknkr Brousson b.d.
Jogjakarta.
Geloot niet onze woorden, hecht geen waarde
aan hetgeen een vreemdeling zegt, maar lees
de onderstaande verklaring van een bewoner
van Middelburg en oordeel zelf.
Mejuffrouw H. A. Frueht, wonende Nieuw-
straat 210 te Middelburg, meldt onsReeds
sedert tien jaren ben ik lijdende geweest aan
een pijnlijke waterloozing, de urine was erg
donker gekleurd, troebel en wanneer zij eenigen
tijd stond, was er veel bezinksel in. Ook had
ik veel pyn in den rug en in de lendenen. Myn
slaap was erg onrustig en wanneer ik 's mor
gens opstond leek het wel of ik nog meer ver
moeid was dan den avond te voren by het
naar bed gaan. Dat afgematte gevoel verliet
mij niet den geheelen dag 'en maakte my zeer
neerslachtig en melancholiek. Verschillende
malen heb ik hiervoor medische hulp ingeroe
pen, doch het scheen wel dat men de oorzaak
van myn ziekte niet te pakken kon krijgen,
tenminste ik werd niet beter. Op aanraden
van een mijner kennissen ging ik tot een proef-
name rover met uw FOSTER's RUGPIJN
NIEREN PILLEN en was ten zeerste ver
wonderd toen ik reeds na drie dagen merkbaar
beter was. Ik ging door met uw geneesmiddel
en na verloop van drie weken kende ik mijzelf
niet meer. Ik was heelemaal opgeknapt, en
gevoelde mij sterker en frisscher dan voor lan
gen tijd het geval geweest was. Ik ben ten
zeerste dankbaar voor dit gunstig resultaat met
Uw middel bekomen en zal dit waar ik kan,
aan nierlijders aanbevelen.
Ik ondergeteekende verklaar dat het boven
staande waar is en machtig u het publiek te
maken op elke wjjze die u goeddukkt.
Een welbekend geneesheer verklaarde dat de
ziekte der nieren de ergste was aller ziekten,
met uitzondering van tuberculose. De reden
hiervan is dat men meestal geen notitie neemt
van verschijnselen der nierziekte of dat deze
verschijnselen verward worden met andere ziek-
ten terwyl de nierziekte zich meer en meer
uitbreidt en zich onopgemerkt complicaties voor
doen, totdat zy zich diep in het gestel ge
worteld heeft. Let dus op de eerste verschyn-
selen van pyn in de zy, neem uw maatregelen
nog heden, want morgen is het misschien te
laat.
Verzeker u dat men u de échte FOSTER's
RUGPIJN NIEREN PILLEN geeft, dezelfde
die Mejuffrouw Frucht gehad heeft, zy zyn te
Middelburg verkrijgbaar by den heer JOH. DE
ROOS, Vlasmarkt K157. Toezending geschiedt
franco na ontvangst van postwissel a f 1,75 voor
één of f 10,voor zes doozen.
Van 1019 Juni.
ONDERTROUWDP. J. G. den Outer,
jm. 22 j. met S. E. Buys,jd. 22 j. J. Pattenier,
jm. 21 j. met J. Witte, jd. 20 j. J. Verhage,
jra. 22 j. met A. Jobse, jd. 25 j. F. Janse, jm.
21 j. met J. C. Kryger jd. 20 j.
BEVALLEN: A. S. van de Vyver, geb.
Contant, d. J. van Willigen, geb. Louwerse,
d. J. Janse, geb. Jobse, z. S. M. C. Hubregtse,
geb. Van Houte, d. E. Nederhand, geb. De
Jonge, d. E. Barentsen, geb. Bosschaart, d.
M. C. Arendse, geb. Gideonse, z. S. Geilman,
geb. Geertvliet, z. C. Suurland, geb. Bordui,
d. R. S. Bresier, geb. De Wolf, z. A. F. Hoo-
gesteger, geb. Dodmond, d. J. Deurloo, geb.
Bommeljé, d. M. van Moolenbroek, geb. Tilroe,
z. S. C. Snoep, geb. Bal, z.
Geboren: Een onechte z., moeder 41 j.
OVERLEDENM. Lefevre, 6 m. d. J. Del-
zenne, man van L. C. Kok uit, 75 j. W. J.
Tenckinck, man van N. de Jong, 64 j.
Steeds versch prima kwaliteit.
MET 1 JAAR GARANTIE.
met goed succes.
Overal soliede Agenten gevraagd voor
LUCTOR en ALLRICHT RIJWIELEN.
TE HUUR:
gelegen aan den NOORDSINGEL.
Adres Noordsingel S 158.
Brieven onder motto „HUIS", bureau van
dit blad.
