N. COHEN,
BROEDEIEREN
SPORTWAGEN TE KOOP.
k D. LITTöii! 1
Grootste publiciteit hier ter stede3450 ex. worden
wekelijks met zorg verspreid
Grootste publiciteit
KORTE DELFT.
KORTE REEFT.
J. CORRÉ, Baanstraat Q 289.
Echt Zeeuwsch Bruinrood
Friesch Roggebrood
Nonplus ultra
Magazijn BE ZWALÜW.
Vanaf heden verkrijgbaar in
E. HARTMAN,
GOUD en ZILVER.
Spoorwegstaking.
No. 26
Woensdag 5 April 1905.
Negende JTaargang.
Verschijnt eiken Woensdagavond,
wordt door de geheele stad gratis verspreid.
Sp anjaard straat.
Z.
-trijs der Advertentïën
van 13 regels 15 cent, iedere regel meer 5 cent.
maal plaatsing wordt slechts 2 maal berekend.
INDISCHE PENKRASSEN.
V
V
BURGERLIJKE STAND TAN MIDDELBURG,
Advertentfën.
Commissionair en particulier Vischafslager.
Steeds voorradig een zeer groote sorteering eigengemaakte He er en- en Kinderconfectie,
welke uitmunt door elegante en passende coupe. Speciale inrichting voor Hoeder en naar maat.
Hrootste voorraad in prachtige Heerendassen, Handschoenen, Fronts, Manchetten, Cachenez,
enz. IMF" ZIE ETALAGE
SLOTEN, - KROLLEN, STRIKKEN,
HORLOGES, - WEKKERS,
STAANDE en REGÜLATEÜR-KLOKKEN.
ft Contant of Termijnbetaling.
J. SMITS Co., Drukkerij. Plein 131, Arnhem.
in verschillende smaken.
lO cent per ons.
MIDDELBURG.
TE KOOP
van zwarte Langshan.
DE VOORUIT"
Graham-, Tarwe- en Rogge
meel, Molenaars Kindermeel,
Roggebloem enz.
Kerkboeken k M. SMITS,
Goedkoop
Bijbel-
magazijn. j
NIEUWS'
IID0ILI0B6SC
ADVERTENTIE
DE
UITGEVER:
Groote letters naar plaatsruimte. By abonnement van
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
XCVII.
We troffen het bijzonder, dat de bekende
Javanicus Dr. J. Groneman zoo vriendelijk,
zoo welwillend was, om ons alles tot in de
puntjes, uit te willen leggen.
De beschrijving van den Garebeg Poewasa
te Ngajogyakarta zal dus uit den aard der
zaak wetenschappelijk zuiverder wezen, dan die
van den Soloschen Garebeg Moeloed en ik
zeg hier openlijk den grijzen geleerde hartelijk
dank, dat hy my wel in de gelegenheid heeft
willen stellen, de lezers der Penkrassen, een
zoo juisten kijk op het Jogjasche Kratonfeest
te geven.
9 December 1904 was het de 1ste Sawal van
het Mohammedaansche jaar 1322 en was het
dus de dag der dagen voor onze Moslimsche
broeders en zusters.
Reeds heel vroeg uit de veeren, genoten we
al dadelijk uit onze voorgalerij, van het vroo-
lyk gedoe der Javaantjes.
De Assistent Resident had, zeer verstandig,
het afsteken van vuurwerk en voetzoekers ver
boden, zoodat we gelukkig verschoond bleven
van het heidensch lawaai, terwijl daarenboven
de gehoorzame Kromo's hun geld in den zak
hielden. We zullen nu maar hopen, dat op 31
December en 1 Januari, ook de landa's (Ne
derlanders) even volgzaam willen zyn en dat
de Javaansche politie, by eventueele overtre
ding van het magistrale verbod, zich tegenover
den Europeaan niet te laf zal gedragen, ja zal
durven verbieden en zoo noodig verbaliseeren.
We hebben hier een prachtige observatie
post, zoo vlak by den Noordelijken Aloen-
Aloen, want allen passeeren ze hier, ook de
kleine luyden, die van naby en van verre ge
komen zyn, de eenvoudige wong desa (dorpe
lingen), die in Ngajogyakarta Adi ning Rat
(Jogjakarta of de mooie jongere broeder van
de Wereld komen genieten van de optochten,
de gamelan-muziek, het kanongebulder en de
vorstelijke praal. Ze dragen hun beste, of als
't maar eventjes lijden kan, zelfs nieuwe spul
len, die desamenschen, en blijven zooveel
mogelyk in groepjes by elkanderangstig en
schuw een beetje, doen ze ons denken aan
provincialen met den pleiziertrein naar een
wereldstad gekomen, om pot te verteren.
Het zyn typische groepjesDe vrouwen
meestal voorop met 'n zuigeling in de slendang
(lange draagdoek) en een adspirant wereld
burger of burgeres in 't verschiet I
't Is me een vruchtbaar ras, dat Javaansche,
helaas De „zuigelingen" echter zyn allen niet
even jong meer. Er zyn er by, die de moeder
melk parmantig met een trekje aan vaders
„manilla" onderbreken en dan ook reeds de
twee a drie jaar gepasseerd zjjn I
Kleine knaapjes en meisjes, met mooie ver
standige vraagoogjes, volgen mama en daar
achter komen dan de vaders en oudere broeders
en ook de jonge maagden van 10, 12, 14 jaar.
Die meisjes, met vroolyke bloemen in 't
glanzende gitzwarte haar, zullen ook spoedig
weer zwoegende moeders zyn, want men trouwt
hier jong en laat de vrouw het zware werk
verrichten
In dertig jaar verdubbelt zich Java's be
volking, zoodat honger, vreeselyke honger dien
snellen aanwas zal corrigeeren met ziekten en
dood, wanneer niet in tyds eenige millioenen
inlanders naar de Buitenbezittingen en vooral
naar het rjjke sleehtbevolkte Sumatra zullen
worden overgebracht. Op dat reuzen eiland
kunnen nog wel een vyftig millioen menschen
hun bordje ryst verdienen en dus mag er niet
langer getalmd worden met de thans reeds
urgent geworden Javaansche volksverhuizing,
eene emigratie, zoo dikwijls reeds door ernstige
mannen bepleit, tot nu toe echter tevergeefs
Doch laat ons heden niet klagen, niet mur-
mureereu, laat ons maar net doen als de zor-
gelooze domme Javaan en vroolijk feest vieren,
niet denkende aan de zoo intens sombere toe
komst van dit uitgeputte en overbevolkte land
Laat ons pret maken want après nous le
déluge. Misschien komt er nu verandering,
onder den Gouverneur-Generaal van Heutz!
Daar nadert een districtshoofd of Regent met
slaande bekkens en trommen, met wimpels en
vlaggetjes, wapperende aan pieken.
Hy zelf, op een mooi vurig paard gezeten,
is kenbaar aan den goud en rood gekringden
groenen pajoeng, die de penongsong of pajoeng-
drager, loopende links van het ros, geopend
boven 't hoofd van zyn meester houdt. Zoo'n
Regent is gekleed in een. met Sultansknoopen
en goud borduursel versierd zwart lakensch
galabuis, rasoekan sikepan geheeten, gedragen
over een witten even vorstelijk geknoopten
borstrok of kotang, met den daaronder bont-
geteekenden kunstvol geplooiden batikdodot,
wel iets op een korten crinolinerok lykende.
Een veelkleurige zyden broek omsluit dan
de beenen tot op den blooten voet. Die broek
heet tjelana tjindé.
Natuurlijk draagt 'n Regent ook een fraaie
kris achter in den gordel en heeft hij een half
doorsehijnenden witten koeloek op 't hoofd,
voor deze gelegenheid niet met 'n batikdoek
gedekt.
Elk Regent wordt gevolgd door zyn pen-
gampill's, die de ampilan's dragen, behoorende
by zyn rang. Deze ampilan's zyn een lange
piek of penoeroeng, een zilvergeknopte staf of
teken, een soeroeh of sirihpruim-stelletje, een
lanté of zitmat, een spuwvaas, enz.
Een heel verhuisrommeltje dus, dat echter
de conservatieve Javaan uit de Vorstenlanden
overal meesleept, of liever achter zich aan
laat dragen.
Zoo'n Regent nu, met zyn nasleep van on
geveer 40 personen, brengt thans ook nog een
gamelan mede, door z'n volgelingen bespeeld
en door desalieden in heerendienst gedragen.
Hy gaat op den Aloen-Aloen de hem aan
gewezen standplaats innemen.
Er komen zoo velen van die Regenten
voorby in den stroom van volk naar den
Aloen-Aloen-Lor.
Een twintig uniform gekleede, doch er on-
oogelyk en vuil uitziende desamenschen, met
een blauw jak, zwarten hoofddoek en korte
witte broek, marcheeren twee aan twee voorby.
Ze dragen 3 Meter lange lansen met vlag
getjes en houten punten.
Het zyn pradjoerit's arahan of „gewapende"
dorpelingen.
Elk Regentschap levert zoo z'n eigen stel
letje, met eigen „uniform" en eigen vies vuil
vlaggetje als onderscheidingsteeken. De dap
peren zullen het terrein afzetten, aan beide
zyden van een middenweg, afgebakend van
den Noordelijken toegang tot aan de beide,
in 't midden van den Aloen-Aloen, groeiende
omheinde waringin boomen.
Er komen zoo velen van die vendels prad
joerit's arahan voorby in den stroom van volk
naar den Aloen-Aloen-Lor.
Alweer een andere vertooningBont uitge
doste jongelingen ryden op „paardjes" zonder
pooten, de „beestjes" steigerende en galop-
peerende, dat het een aard heeft. Die „paard
jes" zyn van zwart geverfd bami toe-vlechtwerk
en de stevig gespierde beenen der jongelui
doen dienst by 't „ryden." De „ruiters" dragen
ook nog een sabel in de vuist en wekken de
bewondering der desalieden.
Angkloengspelers, tamboers en bekkensla
gers, ook al rood en geel aangekleed, accom-
pagneeren de „hoogere rijschool", hier gratis
ten pleiziere van 't algemeen, vertoond.
Groote kinderen toch, die Javanen
Die „cavaleristen" begeven zich ook naar
den Aloen-Aloen, om zich in het tweede ge
lid, achter de pradjoerit's arahan, in linie te
stellen.
Er komen zoo velen van die „ruiters" met
gevolg voorby in den stroom van volk naai
den Aloen-Aloen-Lor.
Honderden panéwoe's met goudgerande
blauwe pajoeng's en even zoovele mantri's,
onder goudgerande roode dito's, gaan te voet
naar den Aloen-Aloen.
De panéwoe's zyn in zwarte, de mantri's
in roode buisjes gekleed en allen hebben den
witten koeloek op de in een wrong langs den
nek afhangende haren.
Deze prijaji's, van minder hoogen rang, wor
den door minder ampilandragers gevolgd dan
de Regenten, maar gevolgd worden ze, dat
spreekt, dat kan hier nu eenmaal niet anders
Na ons vlug gekleed te hebben, gaan we
even een kykje nemen op den Aloen-Aloen Lor.
Lt. Clockener Brousson, b. d.
Jogjakarta.
.."Van 28 Maart-tot 3 April.
ONDERTROUWD: C. P. H. Mulder, jm.
23 j. met G. W. O ver weel, jd. 23 j.
GETROUWD: R. van der Klip, wedr. 51 j.
met M. G. Lenselink, jd. 44 j. W. G. J. Bot
hof, jm. 33 j. met C. H. Weynman, jd. 26 j.
F. Schets, jm. 25 j. met S. M. Vendeville, jd,
20 j.
BEVALLENK. J. Schoe, geb. Kooman,
d. L. Alberts, geb. Salberg, d. E. Lavooy, geb.
Pluijmers, z. P. W. Zwigtman, geb. Entink,
d. M. T. Neuféglise, geb. Sijnnesael, d. C. Gil
lissen, geb. De Jonge, z. H. M. Vissers, geb.
Nobels, d. A. de Smit, geb. Midavaine, z. C.
Geervliet, geb. De Ridder, d.' M. T. Coumou,
geb. Van Dyk, z. C. J. van Lieshout, geb. De
Vries, z. J. L. van de Vijver, geb. Bouwense,
P. Polderman, geb. Maat, d.
OVERLEDEN: P. J. Haringman, wed. van
W. Zoeller, 79 j. J. van de Poll, man van D.
J. de Villaers, 70 j. D. Otsen, man van C.
Koppens, 70 j. A. Francke, ongeh. z. 30 j. L.
J. Ruijtenburg, man van W. P. Barendse, 38
j. E. Berkeley, vrouw van L. J. Cohen, 33 j.
O. Adriaanse, vrouw van J. Schuit, 55 j. W.
van Westen, 4 j. z.
Ondergeteekende, zijn Zaak overgedaan heb
bende aan den heer P. C. VAN DIJK Jr.,
dankt al zyne begunstigers voor het genoten
vertrouwen en beveelt zijn opvolger in ieders
gunst aan.
J. F. VAN DE VELDE.
In aansluiting aan bovenstaande beveelt
ondergeteekende zich minzaam aan, hopende
door eene nette bediening het vertrouwen
waardig te worden, dat zijn voorganger heeft
genoten.
Aanbevelend,
P. C. VAN DIJK Jr.
Noordpoortstraat M 7.
Heinthamerstraat bij de Markt te 's Hertogen
bosch, wenscht met soliede Reeders en visch-
liandelaars in relatie te treden voor commis
sieverkoop in zijn eigen verkooplokaal van
alle soorten gerookte, droge en versche ZEE-
en RIVIERVISCH.
Wie uit bovenstaand woord de meeste Holl.
woorden maakt van niet meer dan 5 letters
~b.v., kat, wagen, rook, enz., en deze voor
Dinsdag 11 April a. s. inzendt met 25 cents
per postwissel of aan postzegels, ontvangt een
prachtig, fonkelnieuw RIJWIEL, 8 volgende
ieder een Accoord-Cither. Alle inzenders, welke
minstens 40 woorden inzenden, hebben boven
dien kans op een gouden Heerenhorloge, een
gouden Dameshorloge en 10 nikkel Theepotten.
De uitslag krygen alle deelnemers Zaterdag
22 April franco aan huis.
De eerste vyftig inzenders krygen elk een
kistje sigaren. In één dezer kistjes verpakken
wy een muntje van 10 gulden.
EN - -
geregeld verseh.
By DE JONGE, Langeviele.
Aanbevelend,
Adres bureau van dit blad.
Adres Ververij straat 149a, boven.
in [I DAM-
alle
Korte Delft!
G£28,
Middelburg E