N. COHEN.
Pension
een LOGEMENT
Boetbindery „Dcc Hercules."
Aardappelen.
Insists pihllsitiit Mier ter stede
!4Sö ei. woféii wekelijks met zorg versprei! grootste publiciteit.
Uit de Praktijk voor de Praktijk.
K01TE DELFT.
KORTE DELFT.
Probeer het eenmaal
Woensdag 25 Januari 1905
legende «Faargsnag»
Steeds voorradig een zeer groote sorteering eigengemaakte Meeren- en Kinderconfeetie,
welke nitmnnt door elegante en passende coupe. Speciale inrichting voor Goederen naar maat.
Grootste voorraad in prachtige Heerendassen, Handschoenen, Fronts, Manchetten, Caehenez,
enz. PST* ETALAGE
Advertentiën.
G. M. FEIJ, Burg.
Ktt. ld.
IIEUWS
HIDDELBDB6SGH
ADVEHTEITIEBLAD
fm.
t*arM 4» gratis
UITGEVER
k 8. UTTÜIJ te.
Sp anja&rdstramt.
JPritfs der AdvertenMëni
van I8 regels 15 eent, iedere regal seer 5 eent.
maal plaatsing wordt sleehts 2 maal berekend.
Groots^ letters Baar piaatsmimte. By abonnement vut
1000 of 500 regels voordeelige voorwaarden.
L. S.!
Hoogst aangenaam is liet my telkens van
verschillende zijden te vernemen, dat de In
dische Penkrassen zeer in den smaak vallen
temeer, omdat daaruit blykt, dat het door mij
aangegaan contract met den heer Lt. Clockener
Brousson op hoogen prijs wordt gesteld.
Dank zy dan ook de goede ontvangst, die
deze Penkrassen te beurt vallen, ben ik be
sloten ook een contract te sluiten met een
schryver, die zich „Observator" noemt, en een
rubriek „Uit de Praktijk voor de Praktyk"
te openen.
Deze rubriek zal korte stukjes bevatten over
land- en tuinbouw, of wel korte wenken, raad-
- gevingen enz., welke van nut kunnen zyn,
niet slechts voor deu landbouwer, maar ook
voor iederen tuinbezitter, bloemenliefhebber,
kippenhouder, konijnenfokker of huismoeder.
„Observator" zal zich beyveren in popu-
lairen styl „elck wat wils" te geven, en vooral
practisch te zijn.
Ik vlei my, dat ook deze rubriek, evenals
Indische Penkrassen en FeuiMonzal voldoen.
DE UITGEVER.
INDISCHE tSSKBASSESt,
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
LX XXVIII.
Wy zyn hier verontwaardigd lezers, diep
verontwaardigd 1
Zooeven lezen we toch in de Java Bode het
volgende telegram
„Het voorgevallene in de Gajoe- en Alas-
landen werd by de algemeene beraadslagingen
over de indische begrooting niet alleen aan
critiek onderworpen door de afgevaardigden
J. M. Pynacker Hordyk, J. T. Cremer en~H.
H. van Kol, maar het werd in allerfelste be
woordingen afgekeurd door den afgevaardigde
Jhr. Mr. Victor E. L. de Stuers. Deze teekende
de feiten „plus qu'un crime, une faute." De
bedrijvers schold hy moordenaars en bloed
honden. Hy toonde zich zeer bezorgd voor
den nootlottigen weg van geweld, ingeslagen
door het militaire driemanschap Idenburg—van
Heutsz—van Daalen."
Een krachtig woord van protest dient thans
gesproken
Begint men in Holland soms weer met dat
intens verachtelyk systeem van afbreken, lie
gen en lasteren
Gaat men hetzelfde weer beproeven als vroe
ger met onzen braven Karei van der Heyden
Moet er dan nimmer een eind komen aan
dien onzaligen Atjehkryg
Welke duistere machten zyn thans weer aan
't gisten
Nederlanders houdt het hoofd koel, men wil
u bedriegen, past op
Leent in Godsnaam het oor niet aan die
zoogenaamde „humanen", aan die „schrijvers"
en „sprekers", welke zoo sentimenteel prote
steeren tegen 't „ruw geweld." Men wil u zand
in de oogen strooien, Nederlanders, kijkt uit,
wat ik u bidden mag
Er zyn hier en in Holland helaas genoeg
geldmannen, die belang, hebben bij 'n voort
duren van den stryd, die met leede oogen
het zagen, hoe Sumatra's Noordkust onder 'n
van Heutsz gepacificeerd werd, die maling
hebben natuurlijk aan het bloed van onze
dappere militairen, van de niet minder moe
dige Atjehers en van de ongelukkige gestraften
die het wat schelen kan of millioenen en mil-
lioenen gouds aan arm-Java onttrokken wor
den, die voor dit alles onverschillig blyven,
zeg ik, als hun brandkast maar gevuld wordt
Mannen als 'n van der Heyden, 'n van
Heutsz, 'n van Daalen zyn er niet dik gezaaid
in een leger! Hun krachtig ageeren voert te
snel naar het einddoel, den vrede en
voor enkelen zijn langdurige oorlogen hier zoo
voordeelig
De meest practische manier nu om vlotte
aanvoerders in diserediet te brengen, ja, van
hun post te dringen, is wel verdachtmaking
en laffe speculatie op het kasiangevoel der on
kundige groote massa.
Scheldwoorden als „bloedhonden" en „moor
denaars" moeten by 'n natie als de onze in
slaan
Zingt men by u nog niet in de straten
„Arme vrouwen en kinderen
Slacht men in de Gajoelanden
O, wat een schande
Schande voor ons Nederland!"
't Zou me heusch niet verwonderen anders
Jhr. Mr. Victor de Stuers had zich bij z'n
kunstliefhebberyen moeten houden, had niet
mee moeten praten over dingen, waar hy nu
eenmaal niets van afweet, had zich zeker niet
moeten verlagen t©t hoon en laster van het
dappere Indische Leger, van dat Leger één
maal, als ik my niet vergis, door wijlen zyn
vader gecommandeerd
Hy, Jhr. Mr. Victor de Stuers, uit den ge
slachte van een Ridder derde klas der Militaire
Willemsorde van 'n veldoverste, die in 1823
zoo kranig ter Westkust van Borneo ageerde
.en in 1825 zoo voortreffelijk de expeditie naar
Boni wist te leiden, hy de afstammeling van
een braaf en dapper officier, speelt daar nu
plotseling, zij 't dan onwetend, in de kaart
van gewetenlooze kapitalisten, in de kaart ook
van Neerlands vyanden in binnen- en in bui
tenland
Ik weet niet tot welke party deze volksver
tegenwoordiger behoort, ook niet welk district
den kunstkenner naar de Kamer afvaardigde,
maar wat ik wel weet, is, dat deze Jonkheer
zich hoogst oneerbiedig, ja krenkend heeft ge
dragen tegenover onze Souvereine, tegenover
onze Koningin, die den „bloedhond" en „moor
denaar", Luitenant-Kolonel G. C. E. van Daalen,
nog onlangs en juist voor zijne zoo energieke
en kranige leiding der Gajoe- en Alasexcursie
openlijk prees en beloonde.
Jhr. mr. Victor de Stuers heeft zich niet
als „edelman" gedragen, laat hem dit door 'n
„poorter" gezegd zyn
Waarom heeft Baron Mackay, de waardige
voorzitter onzer Kamer, dien spreker niet tot
de orde geroepen, waarom werd hem het woord
niet ontnomen wegens laster en hoon
Uit naam van het door dat Kamerlid zoo
verguisde Indische Leger, in de gelederen
waarvan ik de eer had vyf jaren te dienen,
uit naam van onze koloniale officieren, onder
officieren en soldaten, uit naam van die dappere
Europeanen, Javanen, Soendaneezen, Ambon-
neezen enz., uit naam dus van de mannen, die
dag en nacht gereed staan om leven en gezond
heid te offeren voor de eer van Neerlands vlag,
uit naam van al die braven, slingeren wij het
Kamerlid Jhr. mr. Victor de Stuers onze diepe
verontwaardiging in het aangezicht!
Het zou zeer zeker te betreuren zijn, als die
afgevaardigde, bij 'n volgende verkiezing, weer
als zoodanig in aanmerking kwam.
pjc 2f;
Toen ik de vorige maal op Batavia was,
sprak ik 'r toevallig ook 'n paar gewonde
marechaussees, mannen, die ik vroeger op
Atjeh gekend had. Beide bruine krijgers hadden
den beroemden tocht van Overste van Daalen
medegemaakt en natuurlijk informeerde ik dus
dadelyk naar dat toen reeds zoo druk bespro
ken dooden van vrouwen en kinderen.
De beide militairen vertelden my eenvoudig
en ongekunsteld, hoe de vork in den steel zat
en wierpen alle schuld in dezen op de dappere
Gajoe's. En terecht! Overste van Daalen toch
had steeds, door bevriende inwoners van het
land, zijn nadering doen berichten, daarbij
hoofden en volk minzaam aanmanende zich
toch als sobat's der Xompenie te gedragen,
geen stryd aan te binden en de wapens neer
te leggen.
Vele kampongs hesehen dan ook de witte
vlag en vreedzaam werden in dat geval ver
schillende zaken met den Overste besproken.
Enkelen echter hadden tot 'n wanhopigen
stryd besloten en de inwoners, mannen zoowel
als vrouwen, vochten dan en vielen als helden.
Zy hebben daarvoor recht op onze eerbiedige
hulde
•Niettegenstaande de Overste nu er steeds
weder op aandrong, om vrouwen en kinderen
in veiligheid te brengen, bleven die laatsten
hunne mannen en vaders getrouw ter zydein
den stryd en elk goed soldaat .zal met den
meesten lof over zooveel heldengeest spreken.
Op de borstweringen zelf hadden de mare
chaussees maar zelden of nooit die vrouwen
en knapen opgemerkt, doch waren ze eindelijk
in zoo'n versterkte kampong gedrongen, was
de „overwinning" behaald, dan stuitte men
dadelyk weder op tallooze kuilen en loopgra
ven bij de huizen aangelegd, die dan even
zoovele reduits vormden en elk afzonderlijk 'n
hardnekkigen kamp eischten. Bij die laatste
heroïsche binnenverded ging nu streden ook
vrouwen en halfwassen knapen mede, gewa
pend met donderbus, schietgeweer, klewang
of lans.
De meesten van die „Kenau's" waren als
mannen gekleed met 'n hoofddoek dus en de
'bekende wyde Alyeksche broek aan.
Ze vochten als leeuwinnen, die Gajoescbe
vrouwen, en Wagiman, zoo heette één mijner
zegslieden, kreeg 'n lanssteek van zoo'n „Gajoe
"amazone" in den onderbuik.
Natuurlyk, dat hy haar uit lyfsweer met z'n
klewang neersabelde
Dat was toen geen moord, maar het recht
van den oorlog en daarom mag niemand, wie
hy ook zij, dien dapperen Wagiman zyn daad
verwijten, veel minder hem een bloedhond, een
moordenaar noemen
We hopen nu spoedig te mogen lezen, dat
ook in de Hollandsche Pers van alle richtin
gen, een orkaan van verontwaardiging is los
gebarsten.
Het Algemeen Handelsblad zal zich zeker
niet onbetuigd hebben gelaten
Lt. Clockener Brousson, b. d.
Tjilatjap.
Is liet houden van hoenders voordeelig?
Deze vraag, in de vakbladen telkens en tel
kens weer gesteld, wordt door den een
ontkennend, door den ander bevestigend be
antwoord. De een ziet er weinig of geen, de
ander tamelijk of zelfs belangrijk voordeel in.
Blijkens onze eigen ondervinding kan het
houden van kippen, wanneer met oordeel wordt
gevoederd en ook overigens een behoorlijke
verzorging in acht wordt genomen, ook dan
wanneer men genoodzaakt is de hoenders vast
te houden, vry wat voordeel afwerpen, dat
groot genoeg is om de moeite en zorgen ruim
schoots te loonen en een niet te versmaden
bijverdienste kan zyn voor arbeiders, kleine
landbouwers en particulieren.
In de eerste plaats echter kieze men 'een
goed ras. Als zeer aanbevelenswaardig noemen
wy de Leghorns of geperfectioneerde Italianen.
Dit zijn uitstekende legsters, ook in den winter,
en hierop vooral komt het aan. Ze zyn zelden
broedsch.
Sedert jaren houden wij aanteekening van
de eier-opbrengsten, immer waren de Leghorns
bovenaan en gaven de grootste geldelijke winst.
Het afgeloopen jaar ontvingen we van een 6-tal
Leghorns meer dan 1000 eierendit is bij
andere rassen iets buitengewoons en wordt
alleen verkregen door by uitstek te voederen
of dure ochtendvoeders te gebruikenbij de
Leghorns is het regel. Maanden achtereen kreeg
ik afwisselend 4 en 5 eieren per dag, een en
kele maal 3 of 6. Jammer, dat de groote kammen
soms van de winterkoude hebben te lijden,
waarom sommigen liever een kruisingsproduct
hebben van Leghorn en boerenkip. Wie tydig
de kammen insmeert met vaseline, zal geen
last van dit euvel krijgen. Althans wy hadden
er nimmer over te klagen. Wie nuthoenders
wil hebben, die het oog bekoren en zonder
leiding en zonder buitengewoon te worden
gevoederd, de meest mogelijke voordeelen ge
ven, schaffe zich eenige Leghorns aan. De
proef zal hem stellig voldoen.
Wenken en raadgevingen.
1. Boterdie bewaard wordt, krygt soms
een speklagen smaak, die later zelfs in een
talkachtigen verandertde buitenste lagen zyn
dan hard en byna wit. Dit heeft zyn oorzaak
voor een deel in 't sterk zouten, maar voor
een ander en misschien veel grooter deel in
de vochtigheid van de bewaarplaats, welk vocht
vooral op het zout werkt. Ventilatie (luchtver-
versching) is in zulke ruimten dringend noodig.
2. Teneinde zich te vrijwaren tegen een
sterken of bitteren smaak aan de boter, hebben
sommige huismoeders de gewoonte by het in
maken een peen (wortel) midden in den pot
te doen.
3. Sterke boter kan men haar oorspronkelyken
geurigen smaak terug geven door ze eerst met
versche melk, daarna met water te kneden.
Het boterzuur lost zich in de versche melk op.
OlSSBRVATOB.
BURGERLIJK 8TANP YAH MIDDELBURG.
Van 1623 Januari.
ONDERTROUWDA. A. Fölting, jm. 24
j. met B. C. Suurland, jd. 24 j. S. Davidsejm.
82 j. met J. J. Endhoven, jd. 26 j. P. C. Maas,
jm. 23 j. met M. W. Flipse, jd. 22 j. C. Boo-
gerd, jm. 24 j. met J. H. E. Goethals, jd. 31 j.
GETROUWD A. P. D. van de Putte, wedr.
56 j. met G. van Doornik, jd. 42 j.
BEVALLENJ. E. H. Heyse gob. Tak d.
M. H. O. Israël geb. Kryger, d.A. J. Kop-
pejan geb. Van Sluys, d.B. Leynse, geb.
Heuseveld, z.C. P. Romyn geb. de Muynck,
d.M. Sloover, geb. Berger z.
GEBORENEen onechte zoon, moeder 34
jaar en een onechte dochter, moeder 20 j.
OVERLEDENF. M. van Dalsum, wed.
van F. J. Larsen, 58 j. J. Arnoldus, d. 3 w.
J. Huygens, vrouw van J. C. Julianus, 51 j.
J. L. Bouwense wed. van M. Riksen, 88 j.
H. F. van Simmeren man van G. J. Ditsmeer,
75 j. J. Kerkhove, d 2 weken. C. Ver bert z.
2 m. J. J: Kampman, d. 10 j.
Levenloos aangegeven eene dochter van J.
de Klerk en J. Koets.
gevraagd, met een viertal Kamers, op aangen.
stand, tegen Mei, voor twee a drie personen.
Brieven onder letter D bureau van dit blad.
Ter overname aangebodsi
met geheele CAFE-INVENTARIS, op eene der
beste standen der stad, ruim bestaan opleve
rende. Te bevragen A. R. v, d. Woestyne,
Gravenstraat I 286.
Aan hetzelfde adres nog eenige Woningtjc»
te koop aangeboden.
om uwe compleet gekomen BOEKEN te laten
binden of in den band zetten ter
Meer en meer succes met het binden van
muziekboeken, niet alleen goed openliggend,
maar tevens sterk.
Aanbevelend,
Puike beste AARDAPPELEN I2V2 ct. de
5 kop, bij VAN SURGE, Spanjaardstraat.
